ΕΥΚΟΛΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΛΗΦΘΕΙ κανείς το αντανακλαστικό cringe που κατακλύζει τους «νεότερους» – τους κάτω από σαράντα, αν όχι τους κάτω από πενήντα – καθώς παρακολουθούν τους διαρκείς εορτασμούς και τα ατέλειωτα αφιερώματα για την απέθαντη σαν τα βαμπίρ Μεταπολίτευση, που μοιάζει αιώνια αλλά ξέρουμε ότι μόλις συμπλήρωσε τα πενήντα της, παρότι εμφανίζει εδώ και δεκαετίες όλα τα συμπτώματα κρίσης ενός μέσου μεσήλικα. Ο πενηντάρης όμως, όπως έλεγε κι ο Ζαμπέτας πριν ακόμα όχι μόνο από τη Μεταπολίτευση αλλά κι από τη Χούντα, είναι ένας νέος της εποχής, συνεπώς έχουμε πολύ μέλλον μπροστά μας μέχρι να συνταξιοδοτηθεί ο όρος.
Είναι καθηλωτική η διαπίστωση ότι μας χωρίζει από το 1974 σχεδόν το ίδιο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την Μικρασιατική Καταστροφή μέχρι την επίσημη έναρξη της Μεταπολίτευσης. Όρος που πάντως είχε εισαχθεί στο κοινό λεξιλόγιο από την ίδια την Χούντα μετά το δημοψήφισμα που είχε διενεργήσει το καλοκαίρι του 1973, καταργώντας την μοναρχία και εγκαθιδρύοντας το πολίτευμα της «Προεδρικής Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας», με προσωρινό πρόεδρο τον ίδιο τον δικτάτορα Παπαδόπουλο. Ίσως ήταν καταραμένος ο όρος εξαρχής.
Είναι σα να υπάρχει μια μυστική συμφωνία που απαγορεύει την απόσυρση τέτοιων ένδοξων και συμβολικών όρων, κι ας μυρίζουν πλέον ναφθαλίνη, μια συλλογική άρνηση να κλείσει ένα κεφάλαιο που έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα αφηγηματικά του όρια και μοιάζει αυτές τις μέρες με περιφερόμενο μαυσωλείο.
Τι ακριβώς να γιορτάσει κανείς, πέρα από τα απολύτως προφανή (ότι δεν έχουμε χούντα και ότι συνέβησαν μέσα σ’ αυτά τα πενήντα χρόνια πράγματα αναπόφευκτα για ένα στοιχειωδώς δημοκρατικό και ευνομούμενο κράτος); Το γεγονός ότι πλέον κάθε γενιά ζορίζεται γεωμετρικά περισσότερο από την προηγούμενη και ότι οι νέοι δεν μπορούν όχι να αγοράσουν, αλλά ούτε να νοικιάσουν σπίτι, όπως έκαναν οι (μικρομεσαίοι) γονείς τους; Την ψαλίδα των ανισοτήτων που όχι μόνο ανοίγει διαρκώς, αλλά κοντεύει να σχηματίσει γωνία 180 μοιρών; Την πρωτοφανή διαπλοκή της εκτελεστικής εξουσίας με τα κυρίαρχα ΜΜΕ; Την στροφή στον συνωμοσιολογικό υπερσυντηρισμό, στη σκληρή ψέκα και στη μαύρη, δήθεν «αντισυστημική», αντίδραση; (την ώρα που τα γράφω αυτά βλέπω ότι τόσο οι οπαδοί της ΑΕΚ στην Opap Arena, στον αγώνα για τα προκριματικά του Conference League, όσο και οι οπαδοί του ΠΑΟΚ στην Τούμπα, στο ματς για τα προκριματικά του Champions League, έχουν υψώσει μεγαλοπρεπή πανό συμπαράστασης στη Μονή Εσφιγμένου) Το γεγονός ότι πολλές από τις εργασιακές και πολιτικές κατακτήσεις της μεταπολίτευσης έχουν γίνει καπνός; .
Ο φετιχισμός όμως και ο ψυχαναγκασμός με τον όρο καλά κρατούν. Και όχι μόνο μ’ αυτόν. Άκουσα τον Νίκο Ανδρουλάκη στο διάγγελμά του για την περίσταση, να κάνει λόγο όχι μόνο για μια «Νέα Μεταπολίτευση», αλλά και για μια «Νέα Αλλαγή». Είναι σα να υπάρχει μια μυστική συμφωνία που απαγορεύει την απόσυρση τέτοιων ένδοξων και συμβολικών όρων, κι ας μυρίζουν πλέον ναφθαλίνη, μια συλλογική άρνηση να κλείσει ένα κεφάλαιο που έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα αφηγηματικά του όρια και μοιάζει αυτές τις μέρες με περιφερόμενο μαυσωλείο.