ΠΡΟΦΑΝΩΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΚΑΝΑΝ ΦΤΕΡΑ οι υπόλοιποι ρατσισμοί –ίσα-ίσα μοιάζουν να απενοχοποιούνται και να αναζωπυρώνονται μέρα με τη μέρα–, τουλάχιστον όμως τηρούνται κάποια προσχήματα.
Για τους Έλληνες Ρομά, τους τσιγγάνους, τους γύφτους, μοιάζει σα να μπορεί να λέει και να γράφει κανείς ό,τι στερεοτυπικό και ρατσιστικό και χολερικό και ισοπεδωτικό έχει στο μυαλό του, χωρίς καμιά συνέπεια, ούτε ποινική ούτε κοινωνική.
Η συντριπτική πλειοψηφία κόβει λάσπη, αλλάζει πεζοδρόμιο, κουμπώνεται και φεύγει μακριά. Ούτε να τους βλέπει θέλει ούτε να τους ξέρει. Αποτελούν το αιώνιο Άλλο.
Λίγες ώρες μόνο μετά το συμβάν και με την οργή να ξεχειλίζει για το νέο αυτό περιστατικό εγκληματικής αστυνομικής αυθαιρεσίας, ο πρωθυπουργός βρήκε την ώρα να εξαγγείλει χριστουγεννιάτικο μποναμά για την αστυνομία, ως επιβράβευση του έργου της.
Ακόμα και το προοδευτικό, το εξ ορισμού ευαισθητοποιημένο κομμάτι της κοινωνίας δεν σκοτώνεται ακριβώς να τους προσφέρει «ορατότητα» και «συμπερίληψη» όπως κάνει με άλλες μειονότητες.
Συγχρόνως κάνει τα στραβά μάτια για τις συνθήκες ακραίου κοινωνικού και χωροταξικού αποκλεισμού που ζει η μεγάλη πλειοψηφία του Ρομ πληθυσμού αλλά και για τις αρχέγονες αμαρτίες της κοινότητας: τον εγκλωβισμό των νεαρών μελών, την καταπίεση των γυναικών, τους «πρώιμους» γάμους, τα παιδιά που γεννάνε παιδιά, την παιδική εργασία, την παιδική κακοποίηση.
Καίτοι γέννημα-θρέμμα Έλληνες πολίτες, δεν χωράνε στην προβολή του Έθνους. Η ίδια τους η φύση, η ίδια τους η ταυτότητα είναι ύποπτη, απειλητική, αποκρουστική. Κι αυτό δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο, συμβαίνει και αλλού στην Ευρώπη, με ποικίλες διαβαθμίσεις. Ούτε και η (εύκολη) στοχοποίησή τους από τις αστυνομικές δυνάμεις, οι οποίες φαίνεται να λειτουργούν με την επίγνωση ότι καμιά πόλη δεν θα καεί ποτέ για χάρη ενός σκοτωμένου από αστυνομικά πυρά Ρομά. Κι ας είναι μόλις 16 χρονών.
Στη μεγάλη πανευρωπαϊκή έρευνα-δημοσκόπηση που είχε διεξάγει πριν από τρία χρόνια το Pew Research Center σχετικά με τις μειονότητες, η Ελλάδα βρέθηκε στην τρίτη θέση όσον αφορά τη λεγόμενη Ρομαφοβία (72% αρνητική άποψη, 25% θετική). Πρώτη αναδείχθηκε η Ιταλία (83% αρνητική άποψη για τους Ρομά) στο συγκεκριμένο πεδίο, πήραμε όμως το αίμα μας πίσω κερδίζοντας την πρωτιά στον αντισημιτισμό ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε. (38% αρνητική άποψη για τους Εβραίους, πάνω κι από Σλοβακίες, Ουγγαρίες, Πολωνίες και τους λοιπούς συνήθεις υπόπτους).
Δεν μπορώ να φανταστώ όμως ότι μπορεί να συνέβη ποτέ σε οποιαδήποτε άλλη χώρα η χθεσινή νοσηρή συγκυρία. Λίγες ώρες μόνο μετά το συμβάν και με την οργή να ξεχειλίζει για το νέο αυτό περιστατικό εγκληματικής αστυνομικής αυθαιρεσίας, ο πρωθυπουργός βρήκε την ώρα να εξαγγείλει χριστουγεννιάτικο μποναμά για την αστυνομία, ως επιβράβευση του έργου της.
Δεν πάμε καθόλου καλά – ούτε θεσμικά, ούτε κοινωνικά, ούτε και σε κανένα άλλο σημαντικό για τους πολλούς επίπεδο. Δεν πειράζει, αρκεί που πάμε καλά τουριστικά.