H TZ. K. ΡΟΟΥΛΙΝΓΚ, διάσημη τα τελευταία χρόνια όχι μόνο ως η συγγραφέας του Χάρι Πότερ αλλά και για τις έντονες διενέξεις της με τον τρανς ακτιβισμό, ξεκίνησε εκρηκτικά τον Απρίλιο με ένα νήμα 11 αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα οποία υποστήριξε ότι δέκα συγκεκριμένες τρανσέξουαλ γυναίκες είναι άνδρες – και προκάλεσε την αστυνομία της Σκωτίας να τη συλλάβει.
Η παρέμβαση της Ρόουλινγκ ήρθε καθώς τέθηκε σε ισχύ ένας αμφιλεγόμενος νέος νόμος της σκωτσέζικης κυβέρνησης, που αποσκοπεί στην προστασία των μειονοτικών ομάδων από τα εγκλήματα μίσους. Και προσγειώθηκε εν μέσω μιας έντονης συζήτησης τόσο για το νομικό καθεστώς των διαφυλικών ατόμων στη Σκωτία όσο και για το τι πραγματικά συνιστά έγκλημα μίσους.
Στο πλευρό της βρέθηκαν τόσο ο διάσημος Αμερικανός podcaster Τζο Ρόγκαν όσο και ο ιδιοκτήτης του X, Ίλον Μασκ, ο οποίος μπορεί να υπερηφανεύεται ότι έχει περισσότερους ακόλουθους στην πλατφόρμα του από όσους κατοίκους έχει η Σκωτία. Η διαμάχη, δήλωσε ο Μασκ, αποτελεί ένα «παράδειγμα του γιατί είναι τόσο σημαντικό να διαφυλάξουμε την ελευθερία του λόγου». Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Σκωτίας Χάμζα Γιούσαφ, αντέτεινε ότι «το νομοσχέδιο αυτό αφορά την προστασία των ανθρώπων από ένα αυξανόμενο κύμα μίσους που παρακολουθούμε να συμβαίνει στην κοινωνία μας».
Ο νόμος μετατράπηκε γρήγορα σε αλεξικέραυνο για μερικούς από τους πιο γνωστούς «μαχητές της ελευθερίας του λόγου» στον κόσμο. «Είδατε αυτή τη νέα ακρότητα στη Σκωτία όπου στοχοποιούν κωμικούς με νόμους για εγκλήματα μίσους;», ρώτησε τους καλεσμένους και τους ακροατές του, ο Τζο Ρόγκαν, ο πιο δημοφιλής podcaster στον κόσμο.
Υπάρχουν ήδη νόμοι στη Σκωτία για την προστασία των πολιτών από εγκλήματα μίσους λόγω φυλής, αναπηρίας, θρησκείας, σεξουαλικού προσανατολισμού και τρανς ταυτότητας. Όμως η κυβέρνηση, υπό την ηγεσία του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας που τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας από την Βρετανία, υποστηρίζει ότι δεν αρκούν.
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, κάποιος που συμπεριφέρεται προς ένα άτομο ή κοινοποιεί υλικό προς αυτό με τρόπο που θα μπορούσε να θεωρηθεί, από ένα «λογικό άτομο», ως «απειλητικός ή προσβλητικός» θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μέγιστη ποινή φυλάκισης επτά ετών – αλλά μόνο αν διαπιστωθεί ότι είχε ως σκοπό την «υποκίνηση μίσους» κατά μιας προστατευόμενης ομάδας.
Ωστόσο, οι πολέμιοι του νόμου υποστηρίζουν με σθένος ότι ο νόμος στρέφεται κατά της ελευθερίας του λόγου και επίσης υποχρεώνει την ήδη καταπονημένη αστυνομία της Σκωτίας να αντιμετωπίσει έναν κατακλυσμό αναφορών για ένα νέο ποινικό αδίκημα. Η συμπερίληψη της τρανς ταυτότητας στους νέους κανόνες προκάλεσε την οργή όσων ήταν ήδη θυμωμένοι με την ατυχή προσπάθεια της σκωτσέζικης κυβέρνησης να διευκολύνει τους ανθρώπους να αλλάξουν νόμιμα το φύλο τους μέσω του αυτοπροσδιορισμού.
Επισημαίνουν δε ότι οι γυναίκες δεν αναφέρονται ως προστατευόμενη ομάδα στο νέο νομοσχέδιο, αν και η κυβέρνηση της Σκωτίας έχει υποσχεθεί έναν ξεχωριστό νόμο για τον μισογυνισμό στο μέλλον.
Η Τζ.Κ. Ρόουλινγκ έσπευσε άμεσα να τεστάρει τα νερά περιγράφοντας αρκετές transgender γυναίκες –μεταξύ των οποίων εξέχουσες ακτιβίστριες, δημόσια πρόσωπα και κάποια άτομα που είχαν καταδικαστεί για σεξουαλικά παραπτώματα και πλέον αυτοπροσδιορίζονται ως γυναίκες– ως άνδρες. «Η ελευθερία του λόγου και των πεποιθήσεων βρίσκεται στο τέλος της στη Σκωτία, αν η ακριβής περιγραφή του βιολογικού φύλου θεωρηθεί εγκληματική», προειδοποίησε η συγγραφέας.
«Αυτή τη στιγμή βρίσκομαι εκτός της χώρας, αλλά αν αυτό που έγραψα εδώ θεωρείται αδίκημα σύμφωνα με τους όρους του νέου νόμου, ανυπομονώ να με συλλάβουν όταν επιστρέψω στη γενέτειρα του Σκωτσέζικου Διαφωτισμού», πρόσθεσε.
Ο νόμος μετατράπηκε γρήγορα σε αλεξικέραυνο για μερικούς από τους πιο γνωστούς «μαχητές της ελευθερίας του λόγου» στον κόσμο. «Είδατε αυτή τη νέα ακρότητα στη Σκωτία όπου στοχοποιούν κωμικούς με νόμους για εγκλήματα μίσους;», ρώτησε τους καλεσμένους και τους ακροατές του, ο Τζο Ρόγκαν, ο πιο δημοφιλής podcaster στον κόσμο, σε ένα πρόσφατο επεισόδιο, επαναλαμβάνοντας τους ισχυρισμούς –οι οποίοι διαψεύστηκαν άμεσα από την Αστυνομία της Σκωτίας– ότι οι αστυνομικοί θα πηγαίνουν να εξετάσουν αν υπάρχει ρητορική μίσους «ακόμα και σε παραστάσεις θεατρικών έργων».
Ο Μασκ από τη μεριά του κοινοποίησε επιδοκιμαστικά μια ανάρτηση του Μαλαισιανού δεξιού influencer Ian Miles Cheong, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι όποιος δημοσιεύει «ένα πικάντικο meme» για τους τρανσέξουαλ ή ένα σχόλιο για τη «μαζική μετανάστευση» θα καταλήγει στη φυλακή. Πάντα πρόθυμος να πετύχει κάποιο πλήγμα στην κυβέρνηση της Σκωτίας, ο συντηρητικός πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Ρίσι Σούνακ, συντάχτηκε κι αυτός πίσω από την Τζ. Κ. Ρόουλινγκ την περασμένη εβδομάδα, μιλώντας για την «περήφανη παράδοση της Βρετανίας στην ελευθερία του λόγου».
Ο νόμος αποτελεί μια πραγματική δοκιμασία για τον πρωθυπουργό της Σκωτίας, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Δικαιοσύνης όταν ψηφίστηκε για πρώτη φορά ο νόμος το 2021 και τώρα προεδρεύει στην έναρξη της ισχύος του. Ο πακιστανικής καταγωγής Γιούσαφ πέρασε την προηγούμενη εβδομάδα προσπαθώντας να πείσει για την αξία του νομοσχεδίου ενώ ο ίδιος έγινε στόχος την περασμένη Τρίτη από ρατσιστικό γκράφιτι που εμφανίστηκε κοντά στο σπίτι του. Άλλοι υπουργοί της κυβέρνησης της Σκωτίας έχουν καταγγείλει την «έντονη παραπληροφόρηση» γύρω από το νομοσχέδιο, βάζοντας στο στόχαστρο τον Μασκ και τον Ρόγκαν.
Οι υποστηρικτές του νόμου λένε ότι είναι απίθανο να οδηγήσει σε πολλές νέες διώξεις, εκτός φυσικά από πάρα πολύ σοβαρές περιπτώσεις, λόγω του υψηλών κριτηρίων που έχει θέσει για το τι συνιστά έγκλημα μίσους. Από την πλευρά της, η Ρόουλινγκ εξέφρασε την ικανοποίησή της για την απόφαση να μην ασκηθεί δίωξη εναντίον της – γλιτώνοντας την αστυνομία της Σκωτίας από μια πολύ δυσάρεστη δοκιμασία. Αλλά είναι απίθανο να κρατήσει το στόμα της κλειστό και ήδη προειδοποιεί ότι και άλλοι που συμμερίζονται τις απόψεις της πρέπει να «αντιμετωπίζονται ισότιμα από το νόμο» – ακόμη και αν δεν έχουν την πολιτιστική ή οικονομική επιφάνεια της πολυεκατομμυριούχου συγγραφέως.
Με στοιχεία από το Politico