ΣΤΙΣ 15 ΜΑΪΟΥ, όπως ήταν η πρόταση της ηγεσίας και όπως αναμενόταν να αποφασίσει το 3ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, θα εκλεγεί η νέα Κεντρική Επιτροπή και ο πρόεδρος του κόμματος, που δεν θα είναι άλλος φυσικά από τον Αλέξη Τσίπρα, που επί δεκατέσσερα χρόνια βρίσκεται στη θέση αυτή. Πολλοί δεν κατάλαβαν για ποιον λόγο στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ κυριάρχησαν τα διαδικαστικά θέματα που αφορούσαν τον τρόπο εκλογής (από το συνέδριο, όπως έλεγε το καταστατικό και γινόταν πάντα, ή από τη βάση, όπως ήθελε η ηγεσία), αφού και στις δύο περιπτώσεις ο Αλέξης Τσίπρας θα εκλεγόταν πρόεδρος.
Τα συγκεκριμένα διαδικαστικά θέματα ωστόσο, ήταν ουσιαστικά και καθοριστικά για το μέλλον και τη φυσιογνωμία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αυτό που κρινόταν στην πραγματικότητα ήταν εάν ο ΣΥΡΙΖΑ θα μετατρεπόταν σε ένα αρχηγικό κόμμα με «χειροκροτητές» και κορμό τους πασοκογενείς «μουσαφίρηδες» που ήρθαν μετά το 2015 (χαρακτηρισμοί που ακούστηκαν στο συνέδριο) ή θα συνέχιζε να έχει ως «συνιδιοκτήτες» τον «ΣΥΡΙΖΑ του 3%» και τους μηχανισμούς του (ο Τσίπρας άφησε πολλές αιχμές στην ομιλία του), που κάποιοι αποκαλούν «βαρίδια».
Είναι γεγονός ότι από κει που η μάχη δινόταν για την εκλογή του προέδρου, ο Τσίπρας τους αιφνιδίασε, επιβάλλοντας και την εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής από τη βάση, χωρίς να προλάβουν καν να οργανώσουν την αντίδρασή τους, και εν τέλει αναγκάζοντάς τους σε άλλη μία υποχώρηση.
Η εκλογή από τη βάση που επιδίωξε και πέτυχε ο Τσίπρας αποδυναμώνει τη λογοδοσία του στα όργανα του κόμματος. Ο ίδιος προσπαθούσε να περάσει την απόφαση αυτή εδώ και καιρό, αλλά, καθώς συναντούσε την αντίδραση στελεχών του κόμματος, είχε κάνει μια τακτική υποχώρηση για αρκετό καιρό, αφήνοντάς τους να πιστεύουν ότι είχε υποχωρήσει, ενώ στην πραγματικότητα δεν είχε ποτέ αυτή την πρόθεση, απλώς περίμενε την κατάλληλη στιγμή και τον κατάλληλο τρόπο.
Αν υπάρχει, άλλωστε, μια ανεπτυγμένη πολιτική δεξιότητα που αναγνωρίζουν στον Αλέξη Τσίπρα και οι φίλοι του, αλλά και οι αντίπαλοί του, είναι ο περίφημος τακτικισμός του, ο οποίος πέτυχε τον στόχο του για άλλη μία φορά.
Όχι μόνο δεν είχε υποχωρήσει στο θέμα της εκλογής του από τη βάση, λοιπόν, όπως τους είχε αφήσει για καιρό να πιστεύουν, αλλά πέτυχε να γίνει από τη βάση και η εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής, πριμοδοτώντας μάλιστα και με 20% τους πασοκογενείς, μια κίνηση σαφώς σε βάρος του «ΣΥΡΙΖΑ του 3%», όπως τους αποκαλούν οι προερχόμενοι από το ΠΑΣΟΚ (αλλά και οι προερχόμενοι από τους ΑΝ.ΕΛ., τμήμα των οποίων έχει ενσωματωθεί επίσης στον ΣΥΡΙΖΑ και εκπροσωπήθηκε και στο συνέδριο).
Υπό άλλες συνθήκες, η εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής από τα μέλη θα μπορούσε να σημαίνει και την αναβάθμισή της. Η ηγεσία του κόμματος όμως επιδίωξε και πέτυχε ο Αλέξης Τσίπρας να εκλεγεί από ένα πολύ μεγαλύτερο εκλογικό σώμα, ώστε να διαθέτει νομιμοποίηση από μια ευρύτερη βάση.
Προκειμένου, λοιπόν, να εμφανιστεί πιο ισχυρός από την Κεντρική Επιτροπή αλλά και διότι δεν επιθυμεί να υπολείπεται του Νίκου Ανδρουλάκη (ο οποίος στην εκλογή του έλαβε 99.120 ψήφους στον πρώτο γύρο και 139. 492 στον δεύτερο), τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ θα ψηφίσουν ακόμα και τα μέλη που θα εγγραφούν μέχρι και τη 15η Μαΐου. Ως τότε ο στόχος είναι, όπως ειπώθηκε και από προεδρικούς στο συνέδριο, ο ΣΥΡΙΖΑ να ξεπεράσει τα 100.000 μέλη.
Την εξέλιξη αυτή επιχείρησαν να αποτρέψουν τα στελέχη της «Ομπρέλας», καθώς εκτιμούν ότι υπάρχει σχέδιο μαζικής εγγραφής μελών μίας χρήσης, το οποίο προωθείται από προεδρικούς και πασοκογενείς με αποκλειστικό σκοπό την επιρροή τους στο αποτελέσματος της ψηφοφορίας της 15ης Μαΐου. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, όταν η «Ομπρέλα» διαπίστωσε ότι στο θέμα της εκλογής προέδρου είχε έρθει προ τετελεσμένων, έκανε προσπάθειες να τη διαχωρίσει από την εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής, για την οποία απαίτησαν την υποχώρηση της ηγεσίας και την εκλογή της από το συνέδριο. Αυτός ήταν και ο λόγος που επέμενε να μην «ψηφιστούν ως πακέτο» οι δύο αλλαγές στις εκλογικές διαδικασίες, χαρακτηρίζοντας ως εκβιασμό αυτή την τακτική κίνηση του Αλέξη Τσίπρα.
Αλλά και ο Πάνος Σκουρλέτης δήλωσε ότι διαφωνεί «κατηγορηματικά με ένα συνέδριο που δεν ολοκληρώνει τη συζήτηση, εκλέγοντας το ίδιο την Κεντρική Επιτροπή που θα κινηθεί στις κατευθύνσεις που θα χαράξει». «Γιατί αυτή η αποσυσχέτιση;» αναρωτήθηκε στην ομιλία του. «Δεν έχει ανάγκη ο σύντροφος Αλέξης, που ποτέ δεν αμφισβητήθηκε. Κι αν οποιοσδήποτε έχει να πει κάτι άλλο, με συγκεκριμένα παραδείγματα, να έρθει εδώ να το πει φανερά και όχι να το σέρνει από δω και από κει», είπε χαρακτηριστικά και πρώτη φορά σε τόσο υψηλούς τόνους.
Είναι γεγονός, πάντως, ότι από κει που η μάχη δινόταν για την εκλογή του προέδρου, ο Τσίπρας τους αιφνιδίασε, επιβάλλοντας και την εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής από τη βάση, χωρίς να προλάβουν καν να οργανώσουν την αντίδρασή τους, και εν τέλει αναγκάζοντάς τους σε άλλη μία υποχώρηση. Η αμφισβήτηση του Αλέξη Τσίπρα ωστόσο ήταν αρκετά μεγάλη στο συνέδριο, όχι μόνο επειδή οι προτάσεις του αποδοκιμάστηκαν από το 25% των συνέδρων αλλά κυρίως διότι για πρώτη φορά διατυπώθηκε δημόσια τόσο έντονη κριτική εναντίον του.
Ο Νίκος Φίλης ζήτησε να μην προχωρήσουν σε μια στρατηγικού χαρακτήρα μεταμόρφωση του πολιτικού τους υποκειμένου με οδηγό τον αρχηγισμό, τη ρευστοποίηση της κομματικής τους συγκρότησης και έναν ανερμάτιστο πολυσυλλεκτισμό, όπως είπε, που υποκλίνεται βαθιά στον κυβερνητισμό και στην εξουσία ως αυτοσκοπό. Μίλησε για μετάλλαξη που δρομολογήθηκε από το βράδυ των εκλογών, για διορισμένα όργανα και κατάργηση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ και ζήτησε να μην επιλέξουν την αποϊδεολογικοποίηση και την ασπόνδυλη ταυτότητα, γιατί θα το πληρώσει και η αριστερά και η κοινωνία. Παρόμοιο περιεχόμενο είχαν και άλλες ομιλίες συνέδρων.
Παρ’ όλα αυτά, η εσωκομματική αντιπολίτευση παραμένει ακέφαλη και ως τώρα δεν υπάρχει άλλη υποψηφιότητα για την ηγεσία, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε στην προ Τσίπρα εποχή του ΣΥΡΙΖΑ (επί Συνασπισμού). Ο Αλέξης Τσίπρας μετράει ήδη δεκατέσσερα χρόνια ως πρόεδρος και φιλοδοξεί να μείνει στην ηγεσία για αρκετά ακόμα. Άλλωστε, ο βασικός λόγος που καθυστέρησε το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, φτάνοντάς το πιο κοντά στις εκλογές, είναι για να μην αμφισβητηθεί η ηγεσία του σε περίπτωση νέας ήττας.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, που κατηγορήθηκε από στελέχη του κόμματος ότι μετατρέπει το κόμμα σε αρχηγικό, δεν κρύβει ότι θέλει να ξαναγίνει πρωθυπουργός. Η μόνιμη επωδός των προεδρικών που μίλησαν στο συνέδριο ήταν η «προοδευτική κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα». Μόνο που η πρόταση αυτή, η οποία αποτελεί το μοναδικό αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς δεν ελπίζει, απ’ ό,τι φαίνεται σε νίκη με αυτοδυναμία, προϋποθέτει τη συμφωνία του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής και ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει δηλώσει κατηγορηματικά ότι δεν θα συναινέσει στο να ξαναγίνει πρωθυπουργός ο Αλέξης Τσίπρας.
Στον Νίκο Ανδρουλάκη απάντησε για άλλη μια φορά ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικός φίλος του προέδρου του κόμματος Παύλος Πολάκης, γράφοντας στη σελίδα του στο Facebook και στο γνωστό ύφος: «... Όσο και να χτυπιέσαι κι εσύ και οι “φίλοι” σου, ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ θα είναι ο Αλέξης Τσίπρας! Όσο νωρίτερα το αντιληφθείς, τόσο καλύτερα για σένα». Αιχμές έναντι του Παύλου Πολάκη (που όπως επισήμαναν πολλοί, έλαβε το πιο θερμό χειροκρότημα στο συνέδριο από τους προεδρικούς) άφησαν αρκετά στελέχη της «Ομπρέλας» στο συνέδριο και ειδικά ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος είπε όλο νόημα ότι σε αυτόν ο πρόεδρος δεν έχει αναθέσει να εκτοξεύει κατηγορίες από το Facebook εναντίον άλλων.
Ο Αλέξης Τσίπρας, μετά τη δημόσια άρνηση του Νίκου Ανδρουλάκη να ξαναγίνει ο ίδιος πρωθυπουργός, θα επιμείνει να θέτει ένα μίνιμουμ «προοδευτικών προτάσεων», στις οποίες όποιος αποκαλείται προοδευτικός δεν μπορεί να πει όχι, όπως λέει το περιβάλλον του, με στόχο τις συμμαχίες για την επιστροφή στην εξουσία. Εξάλλου, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί, όπως είπε στη συνεδριακή του ομιλία, ότι πάλι σε αυτούς «έλαχε ο κλήρος να βγάλουμε ξανά τη χώρα και τον λαό από τα δύσκολα».
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.