Η ΣΧΕΔΙΑΖΟΜΕΝΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ του καζίνου από το Μον Παρνές της Πάρνηθας στο Μαρούσι έχει μια πολυκύμαντη διαδρομή με ξεχωριστό κοινωνικό, πολιτικό, δικαστικό, περιβαλλοντικό, πολεοδομικό και επιχειρηματικό ενδιαφέρον. Και είναι μία υπόθεση η οποία σήμερα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Ας δούμε γιατί.
Εφόσον πραγματοποιηθεί η μετεγκατάσταση του καζίνου από το Μον Παρνές στο Μαρούσι, το καζίνο προβλέπεται να λειτουργήσει σε ένα πολυτελές resort με συνεδριακούς και ψυχαγωγικούς χώρους το οποίο σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στη συμβολή της οδού Σπύρου Λούη με τη λεωφόρο Κηφισίας.
Για τη μετεγκατάσταση του καζίνου υπάρχουν σφοδρές αντιδράσεις πολιτών, συλλόγων, φορέων και έξι δήμων, οι οποίοι έχουν κάνει κοινό μέτωπο κατά του επενδυτικού αυτού εγχειρήματος.
Η υπόθεση έχει οδηγεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας δύο φορές. Στις αρχές του μήνα εκδικάστηκαν οι πέντε προσφυγές μέσω των οποίων ζητείται να ακυρωθεί το προεδρικό διάταγμα το οποίο ενέκρινε τη μεταφορά του καζίνου από την Πάρνηθα στο Μαρούσι.
Εφόσον πραγματοποιηθεί η μετεγκατάσταση του καζίνου από το Μον Παρνές στο Μαρούσι, το καζίνο προβλέπεται να λειτουργήσει σε ένα πολυτελές resort με συνεδριακούς και ψυχαγωγικούς χώρους το οποίο σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στη συμβολή της οδού Σπύρου Λούη με τη λεωφόρο Κηφισίας.
Τη δικαστική οδό για να βάλουν φρένο στη μετακόμιση του καζίνου επέλεξαν ο δήμος Χαλανδρίου, πολίτες, σύλλογοι και η Επιτροπή Αγώνα κατά της μετεγκατάστασης του καζίνου Πάρνηθας στο Μαρούσι, στην οποία συμμετέχουν φυσικά πρόσωπα αλλά και πολλοί φορείς του βόρειου τομέα.
Την ακύρωση της μετεγκατάστασης μέσω προσφυγής στο ΣτΕ επιδιώκει και το καζίνο Λουτρακίου, για προφανείς όμως λόγους επιχειρηματικού ανταγωνισμού.
«Ανατροπή της χωροταξικής λειτουργίας» σε μια περιοχή που ασφυκτιά
Οι πολίτες που αντιδρούν υποστηρίζουν ότι το καζίνο θα λειτουργήσει σε μια περιοχή που είναι ήδη επιβαρυμένη με υπερ-τοπικές λειτουργίες.
Στην πολεοδομική ορολογία οι υπερ-τοπικές λειτουργίες είναι αυτές που συγκεντρώνουν πληθυσμούς από όλο το λεκανοπέδιο σε μία συγκεκριμένη περιοχή. Τέτοιες χρήσεις για το Μαρούσι είναι το ΟΑΚΑ, το εκθεσιακό κέντρο Helexpo, οι ιατρικές μονάδες και μεγάλα εμπορικά κέντρα:
«Η περιοχή μας, που ασφυκτιά από τα υπερμεγέθη κτιριακά συγκροτήματα και την αφόρητη καθημερινή κίνηση, θα επιβαρυνθεί ακόμα περισσότερο με τη λειτουργία του καζίνου», αναφέρει η Επιτροπή Αγώνα.
Οι πολίτες αυτοί υποστηρίζουν ότι μέσα σε έναν επιβαρυμένο αστικό ιστό που περιπλέκει την ήδη δύσκολη καθημερινότητά τους εξαιτίας αυτών των υπερ-τοπικών λειτουργιών, υπάρχει ταυτόχρονα η δυσκολία «να βρεθεί χώρος για σχολεία, υπαίθριους χώρους πρασίνου», αλλά και «χώρους πραγματικής αναψυχής και επικοινωνίας των κατοίκων». Σ' αυτή την πραγματικότητα, «η κυβερνητική βούληση έχει να αντιτείνει την ύπαρξη καζίνο», λένε.
Μεγάλο πρόβλημα θεωρείται από όλους όσοι αντιδρούν και η επιδείνωση των κυκλοφοριακών συνθηκών, καθώς η αυξημένη κίνηση από τον κόσμο που θα συρρέει στο καζίνο «θα δημιουργήσει ένα μόνιμο έμφραγμα στους ήδη υπερκορεσμένους δρόμους της λεωφόρου Κηφισίας και της οδού Σπύρου Λούη».
Οι δήμαρχοι, πάλι, θέτουν και θέμα «ανατροπής της πολεοδομικής και χωροταξικής λειτουργίας της ευρύτερης περιοχής», η οποία «θα αφήσει βαρύ αποτύπωμα με καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον». Υποστηρίζουν ακόμη ότι «η λειτουργία καζίνο στο Μαρούσι έρχεται σε αντίθεση με τις κατευθύνσεις του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας-Αττικής (ΡΣΑ)».
Το Ρυθμιστικό Σχέδιο είναι το εργαλείο πολιτικής που θέτει τις προτεραιότητες για τη χωρική οργάνωση της Αττικής, έχοντας ως γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και τις αρχές της βιώσιµης ανάπτυξης.
Όσοι αντιδρούν θέτουν και ζήτημα ασυμβατότητας της εγκατάστασης καζίνου εντός του αστικού ιστού: «Ένας ναός του τζόγου δεν μπορεί να βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από σχολεία και κατοικίες» λένε, χωρίς βέβαια η πολιτεία να έχει μεριμνήσει για αντίστοιχη πρόβλεψη, αφού υπάρχουν μόνο κάποιοι περιορισμοί για τη χωροθέτηση των καταστημάτων του ΟΠΑΠ.
«Ένας νέος πόλος ψυχαγωγίας και φιλοξενίας στο Μαρούσι»
Στον αντίποδα, η εταιρεία North Star Entertainment, η ανάδοχος της επένδυσης που θα γίνει στο Μαρούσι, σε ερώτημα της LiFO για τις αιτιάσεις που υπάρχουν όσον αφορά τη μετεγκατάσταση του καζίνου, μας απάντησε ότι «το καζίνο θα καλύπτει ένα μέρος μόνο του συνόλου των χρήσεων αυτών, με ξεχωριστή και αυστηρά ελεγχόμενη πρόσβαση».
Για το «project Voria», όπως ονομάζεται η επένδυση προϋπολογισμού 250 εκατ. ευρώ, η εταιρεία μάς είπε ότι «αφορά τη δημιουργία ενός υπερσύγχρονου, πολυδύναμου συγκροτήματος, με χρήσεις ψυχαγωγίας και φιλοξενίας που στόχο έχουν να φέρουν τα βόρεια προάστια της Αθήνας στο επίκεντρο του τουριστικού και κοσμοπολίτικου ενδιαφέροντος της πόλης» και το οποίο «θα δημιουργήσει 2.000 θέσεις εργασίας».
Η εταιρεία υποστηρίζει ότι δεν θα υπάρξει πρόσθετη επιβάρυνση στην περιοχή καθώς, όπως λέει, «στο πλαίσιο του έργου, με δαπάνες των επενδυτών και με παραχώρηση μέρους της έκτασης, θα πραγματοποιηθούν σημαντικά οδικά έργα, όπως ανισόπεδες οδικές συνδέσεις, νέες λωρίδες κυκλοφορίας και αναβαθμισμένη σηματοδότηση, μέσω των οποίων αποτρέπεται η οποιαδήποτε επιβάρυνση στην περιοχή».
Για την περιβαλλοντική και πολεοδομική ταυτότητα του έργου αναφέρει ότι «το Voria έχει σχεδιαστεί ώστε να εναρμονίζεται με το περιβάλλον και να μην επιβάλλεται με τον όγκο του, ενώ ενσωματώνει προηγμένες τεχνολογίες για την ορθολογική διαχείριση φυσικών πόρων και τη μείωση του περιβαλλοντικού του αποτυπώματος». Με τη λειτουργία του η εταιρεία υποστηρίζει ότι «θα ενισχύσει την προσέλκυση ειδικών μορφών τουρισμού στον βόρειο τομέα της Αττικής, όπως είναι η φιλοξενία διεθνών συνεδρίων, η διοργάνωση πολιτιστικών και άλλων εκδηλώσεων, απαντώντας σε μια ανάγκη που έχει εκφραστεί εδώ και χρόνια από την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλους φορείς».
Η ΑΕΠΟ και οι προσφυγές με διαφορά 24ώρου
Η επένδυση μπήκε πριν από μερικές μέρες στην τελική ευθεία, σύμφωνα με τα λεγόμενα της εταιρείας. Στις 2 Απριλίου το υπουργείο Περιβάλλοντος εξέδωσε την απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ).
Με τη συγκεκριμένη έγκριση «η αδειοδοτική διαδικασία μπαίνει στο τελευταίο της στάδιο, δηλαδή την έκδοση των οικοδομικών αδειών και την έναρξη κατασκευής του έργου», αναφέρει.
Μία μέρα μετά την έκδοση της ΑΕΠΟ εκδικάστηκαν οι πέντε προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος, με το οποίο εγκρίθηκε η μετεγκατάσταση του καζίνου από την Πάρνηθα στο Μαρούσι.
Οι αποφάσεις αναμένεται να εκδοθούν σε μερικούς μήνες. Προς το παρόν είναι άγνωστο αν θα ανατρέψουν τον προγραμματισμό του έργου, στην περίπτωση πάντα που δικαιωθούν αυτοί που προσέφυγαν.
Ο δήμος Χαλανδρίου είναι ο μοναδικός δήμος, από όλους όσοι αντιτίθενται στη μετεγκατάσταση του καζίνου, ο οποίος προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Για την κατάθεση της προσφυγής υπήρξε ομόφωνη απόφαση του συνόλου των δημοτικών παρατάξεων του δημοτικού συμβουλίου, λέει στη LiFO o Σίμος Ρούσσος, δήμαρχος Χαλανδρίου: «Η εγκατάσταση του καζίνου σε μία τόσο επιβαρυμένη περιοχή όπως είναι ο άξονας της Κηφισίας θα έχει ανεπίστρεπτες οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνέπειες», αναφέρει.
«Αυτή είναι η ουσία», όπως λέει, «της δικής μας αντίθεσης». Ο δήμαρχος Χαλανδρίου υποστηρίζει ότι «δεν υπάρχει περιθώριο να χαθεί ούτε εκατοστό ελεύθερου χώρου, που θα μπορούσε να διαμορφωθεί σε πράσινο, στην ευρύτερη περιοχή του βόρειου τομέα. Αυτή είναι η εντολή που έχουμε από τους πολίτες. Κι αυτή την εντολή υπηρετήσαμε και την πρώτη φορά, στην πρώτη προσπάθεια κατά της μετεγκατάστασης που δικαιώθηκε και ελπίζουμε να ευοδωθεί και στη δεύτερη προσφυγή μας».
Ο Σίμος Ρούσσος πιστεύει ότι η ολομέλεια του ΣτΕ με την απόφασή της «το 2021, που δικαίωσε την προσφυγή μας, έχει δημιουργήσει δεδικασμένο». Ελπίζει, όπως λέει, ότι «το 5ο τμήμα δεν θα πάει κόντρα στην απόφαση της oλομέλειας του 2021».
Η πολιτική συναίνεση για τη μεταφορά του καζίνου
Πράγματι, είναι η δεύτερη φορά που η υπόθεση της μετακόμισης του καζίνου του Μον Παρνές πάει στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Η μετεγκατάστασή του από την Πάρνηθα είναι μια υπόθεση για την οποία υπάρχει πολιτική συναίνεση, καθώς τόσο η προηγούμενη όσο και η σημερινή κυβέρνηση προχώρησαν σε νομοθετικές ρυθμίσεις για να προχωρήσει.
Βάσει της νομοθεσίας, η αλλαγή θέσης του καζίνου της Πάρνηθας απαγορεύεται, ενώ η άδεια δεν μπορεί να μεταβιβαστεί. Το 2017, με τον νόμο 4499, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ προέβλεψε τη μεταφορά του.
Η ρύθμιση ακυρώθηκε μετά από τις προσφυγές που ασκήθηκαν στο ΣτΕ, καθώς κρίθηκε αντισυνταγματική. Οι σύμβουλοι Επικρατείας με δύο αποφάσεις έκριναν κατά πλειοψηφία ότι ο συγκεκριμένος νόμος μεταφοράς του καζίνου είναι στην ουσία φωτογραφικός.
Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι πρόκειται για μια ρύθμιση ατομικού χαρακτήρα, για την οποία δεν συντρέχουν ειδικές περιστάσεις ή επιτακτικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος που θα δικαιολογούσαν τη θέσπισή της.
Για το ΣτΕ η ρύθμιση του ν. 4499/2017 αποτέλεσε «απόκλιση από την πάγια διαδικασία χορήγησης των αδειών λειτουργίας καζίνο, η οποία προβλέπει, διαχρονικώς, τη διενέργεια πλειοδοτικού διαγωνισμού», και η απόκλιση αυτή, όπως προαναφέρθηκε, στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν δικαιολογήθηκε επαρκώς.
Μια αριστοτεχνική νομική ντρίμπλα
Οι προσφυγές κατατέθηκαν το 2018 και οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας εκδόθηκαν το 2021. Δύο μήνες μετά την έκδοση των αποφάσεων, η σημερινή κυβέρνηση περνάει μια καινούργια διάταξη για τη μετακόμιση του καζίνου: «Ουσιαστικά επαναλαμβάνει πιο αναλυτικά τις προβλέψεις του νόμου 4499/ του 2017, οι οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές από την ολομέλεια του ΣτΕ» λέει στη LiFO o Πολύδωρος Τακόπουλος, νομικός σύμβουλος του δήμου Χαλανδρίου.
Η νέα διάταξη που επιτρέπει τη μετακόμιση του καζίνου και καταργεί τα άρθρα του νόμου 2017 που κρίθηκαν αντισυνταγματικά εισάγεται με μια ομολογουμένως αριστοτεχνική νομική ντρίπλα. Θεσμοθετείται το 2021, με προσθήκη ενός άρθρου (369Α) σε προϋπάρχοντα νόμο του 2018, τον νόμο 5412.
Έτσι, στον νόμο 4790/2021 που αφορούσε κατεπείγουσες ρυθμίσεις για τον κορωνοϊό, στο άρθρο 81 υπάρχει η διάταξη αυτής της προσθήκης σε νόμο του 2018 για τη μετεγκατάσταση του καζίνου, ο οποίος καταργεί τις διατάξεις ενός άλλου νόμου του 2017! Περίπλοκο; Αρκετά για να αντιληφθεί κάποιος που δεν είναι νομικός τι ακριβώς συνέβη, καθώς οι στροφές των αλλαγών της διάταξης για τη μεταφορά του καζίνου πραγματικά ζαλίζουν.
Την απάντηση μάς τη δίνει ο Π. Τακόπουλος: «Η λογική λέει ότι εφόσον καταργείς κάποιες διατάξεις τις οποίες η ολομέλεια έχει κρίνει αντισυνταγματικές, θα έπρεπε να τις βάλεις στη θέση των διατάξεων που καταργείς κατ' εφαρμογήν της αποφάσεως της ολομέλειας. Όμως δεν έκαναν αυτό. Γιατί ήθελαν να αποφύγουν την άμεση σύγκριση. Διότι θα αποδεικνυόταν ακόμη πιο εμφανώς ότι πρόκειται για τις ίδιες διατάξεις που το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι είναι αντισυνταγματικές, οι οποίες διατυπώθηκαν στη συγκεκριμένη διάταξη λίγο πιο αναλυτικά», μας εξηγεί ο δικηγόρος.
Βεβαίως, όταν αυτό το νομικό by pass πέρασε στη Βουλή οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ δεν διαφώνησαν με τη μεταφορά, αλλά με με τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος των ρυθμίσεων. Μόνο η νομαρχιακή επιτροπή Βόρειας Αθήνας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. είχε βγάλει ανακοίνωση τότε, που έλεγε ότι «η μεταφορά του καζίνου στο Μαρούσι δεν θα περάσει». Κεντρικά όμως, δεν υπήρξε κάποια αντίδραση, αφού η επίμαχη διάταξη θεσμοθετήθηκε αρχικά από την προηγούμενη κυβέρνηση.
Μια στρατηγική επένδυση με ειδικό πολεοδομικό καθεστώς
Τον Μάρτιο του 2023 εκδίδεται το Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο εγκρίνεται η μεταφορά του καζίνου της Πάρνηθας στην περιοχή Δηλαβέρη Αμαρουσίου. Για το κτήμα Δηλαβέρη, όπως είθισται να λέγεται η ιδιόκτητη αδόμητη έκταση 50 περίπου στρεμμάτων, το Προεδρικό Διάταγμα εγκρίνει Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο, το ΕΠΣ, όπως συνήθως γράφεται χάριν συντομίας.
Το ΕΠΣ είναι ένα πολεοδομικό εργαλείο με το οποίο μπορεί να τροποποιούνται οι χρήσεις γης και οι όροι δόμησης μιας περιοχής, εφόσον πρόκειται να υποδεχτεί ένα έργο στρατηγικής σημασίας. Τα ΕΠΣ μπορούν να εφαρμοστούν ακόμη και για να υλοποιηθούν αστικές αναπλάσεις ή για να αναταχθούν περιοχές που έχουν βληθεί από φυσικές καταστροφές.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, βέβαια, μιλάμε για τη σχεδιαζόμενη τουριστική επένδυση που περιλαμβάνει και τη μεταφορά του καζίνου από την Πάρνηθα, η οποία έχει χαρακτηριστεί στρατηγικής σημασίας με νόμο.
Αυτό σημαίνει ότι για την επένδυση οι αναγκαίες αδειοδοτήσεις εγκρίνονται με απόλυτη χρονική προτεραιότητα. Σε πολεοδομικό επίπεδο, ειδικά για το καζίνο, από τη συνολική έκταση των περίπου 50 στρεμμάτων εγκρίθηκε η πολεοδομική χρήση «τουρισμός/αναψυχή», που απουσίαζε από τον σχεδιασμό της περιοχής.
Παρά τις όποιες αλλαγές έχουν γίνει μέχρι σήμερα στη δαιδαλώδη νομοθεσία που αφορά τα καζίνα, η χωροθέτησή τους γίνεται μόνο σε περιοχές που έχουν τη συγκεκριμένη πολεοδομική λειτουργία, δηλαδή τον τουρισμό και την αναψυχή.
Με το προεδρικό διάταγμα, από το σύνολο των 50 περίπου στρεμμάτων, στα 32,1 στρέμματα επιτράπηκε η χρήση «τουρισμός-αναψυχή». Σ' αυτά τα 32,1 στρέμματα χωροθετείται το ξενοδοχειακό συγκρότημα, σε ένα οικοδομικό τετράγωνο 25 στρεμμάτων.
Η παραχώρηση των 25 στρεμμάτων και το πράσινο της επένδυσης
Η εταιρεία, στην απάντηση που έδωσε στη LiFO, αναφέρει ότι «αναπόσπαστο κομμάτι του έργου είναι οι χώροι πρασίνου, συνολικής έκτασης περίπου 17.232 τ.μ.». Η φυτική αυτή παρέμβαση καταγράφεται και στην απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων που εκδόθηκε πριν από μερικές μέρες.
Ένα σημαντικό ζήτημα που αναδεικνύει η ανάδοχος εταιρεία είναι ότι «τα 25 στρέμματα (από τα συνολικά 55 της έκτασης) θα παραχωρηθούν στον δήμο Αμαρουσίου για τη δημιουργία ελεύθερων δημόσιων χώρων για κοινωφελείς χρήσεις, με σκοπό την προαγωγή της υγείας, την αναψυχή των κατοίκων και τη συνολική αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων του δήμου».
Για τη δικηγόρο Κατερίνα Ψάλτη η παραχώρηση γης εντάσσεται στις υποχρεώσεις των επενδυτών. Η Κατερίνα Ψάλτη είναι επικεφαλής της δημοτικής παράταξης της αντιπολίτευσης «Συμμαχία για την Ανατροπή στο Μαρούσι» και ένα από τα πρόσωπα που κατέθεσαν, μαζί με άλλους πολίτες, μία από τις προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Υποστηρίζει λοιπόν ότι «τίποτα δεν χαρίζεται μέσω αυτή της επένδυσης» και μας εξηγεί γιατί. Με δεδομένο ότι «η περιοχή ήταν σήμερα εκτός σχεδίου, βάσει της πολεοδομικής νομοθεσίας οι ιδιοκτησίες που εντάσσονται στο σχέδιο πόλης για πρώτη φορά υποχρεούνται να συμμετάσχουν με εισφορά γης για τη δημιουργία των δρόμων, των δικτύων και όλων των απαραίτητων κοινόχρηστων χώρων».
«Μία περιοχή που πολεοδομείται χρειάζεται να έχει δρόμους, υποδομές, κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους», όπως λέει. Για τα 17,5 στρέμματα πρασίνου η Κατερίνα Ψάλτη υποστηρίζει ότι «δεν θα είναι προς όφελος της γειτονιάς και του δημοσίου συμφέροντος. Δεν είναι πράσινο εδάφους με δέντρα και φυτεύσεις». Πρόκειται, όπως ισχυρίζεται, «για το πράσινο που θα γίνει στα όρια της δικής τους επιχείρησης», εννοώντας «το πράσινο που θα μπει στους εξωτερικούς χώρους του συγκροτήματος, τις πρασιές ή τα πράσινα δώματα. Στην περιβαλλοντική μελέτη που μας παρουσίασαν στον δήμο φαίνεται ότι στον όροφο κάτω από τον οποίο θα βρίσκεται το πάρκινγκ θα υπάρξει φύτευση. Αυτό όμως είναι το πράσινο που θα βελτιώσει τον δικό τους χώρο. Δεν θα είναι ένα πράσινο που θα ανακουφίζει την περιοχή από το καυσαέριο και το τσιμέντο».
Η εταιρεία αναλαμβάνει την πολεοδόμηση ολόκληρης της περιοχής
Η North Star Entertainment, που θα υλοποιήσει την επένδυση στο Μαρούσι, θα αναλάβει τη μελέτη της πολεοδόμησης όλης της ευρύτερης περιοχής, περίπου 160 στρεμμάτων. Μέχρι σήμερα η έκταση αυτή, στην οποία βρίσκονται και οι μεγάλες μονάδες υγείας στο Μαρούσι, ήταν εκτός σχεδίου. Για την εταιρεία, ο επί «πολλά χρόνια σε εκκρεμότητα πολεοδομικός σχεδιασμός θα τακτοποιήσει μια ολόκληρη περιοχή και θα προσθέσει υπεραξία σε εκατοντάδες ιδιοκτησίες».
Για την ένταξη της ευρύτερης περιοχής στο σχέδιο «υπάρχει πολεοδομική μελέτη από το 2003», υποστηρίζει η Κατερίνα Ψάλτη και αναφέρει ότι «η πράξη εφαρμογής για τη ρυμοτόμηση της περιοχής, την οποία υποτίθεται ότι σήμερα θα κάνει η εταιρεία, είναι ολοκληρωμένη, αλλά ο δήμος Αμαρουσίου δεν προχώρησε στη μεταγραφή της. Υποτίθεται ότι κάνει η εταιρεία τις μελέτες. Όμως στην πραγματικότητα υπάρχει η παλιά πράξη. Και είναι από τους βασικούς λόγους ακυρώσεως στο δικαστήριο. Αν υπάρχει πράξη εφαρμογής, δεν μπορείς να κάνεις δεύτερη».
Για την υπόθεση της μετεγκατάστασης εν γένει σχολιάζει ότι «εμείς κάναμε έναν αγώνα από το 2017 μέχρι σήμερα και είχαμε ένα πολύ θετικό αποτέλεσμα από την ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, εξακολουθούμε να δίνουμε έναν αγώνα που είναι για τη δική μας ζωή. Για μία πόλη που θα υποστεί αυτήν τη μεγάλη ζημία, αλλά και για τους παρακείμενους δήμους, που θα υποστούν και εκείνοι μεγάλη βλάβη». Και προσθέτει ότι «αυτήν τη στιγμή η πολιτεία πρέπει να σταθεί αρωγός στο σύνολο των πολιτών και όχι σε μια ιδιωτική επένδυση, η οποία δεν θα εξυπηρετήσει το κοινό καλό».
Έξι δήμοι κατά, χωρίς το Μαρούσι
Στο κοινό μέτωπο των έξι δημάρχων που τίθενται κατά της μετεγκατάστασης του καζίνου από την Πάρνηθα στο Μαρούσι δεν φαίνεται να συγκαταλέγεται ο δήμαρχος του άμεσα εμπλεκόμενου δήμου, ο Θεόδωρος Αμπατζόγλου, δήμαρχος Αμαρουσίου.
Το 2021, πάντως, ο Θ. Αμπατζόγλου υπερασπιζόταν την απόφαση του ΣτΕ που έκρινε αντισυνταγματικές τις ρυθμίσεις για τη μετεγκατάσταση: «Η απόφαση της ελληνικής Δικαιοσύνης και δη του Συμβουλίου Επικρατείας δίνει την απάντηση στη διαδικασία μεταφοράς του καζίνου της Πάρνηθας» έλεγε.
Ο ίδιος υποστήριζε τότε ότι με τις ομόφωνες αποφάσεις του δημοτικού συμβουλίου αναδείχθηκε «η αρνητική θέση του δήμου για περιβαλλοντικούς, πολεοδομικούς, χωροταξικούς, κυκλοφοριακούς, κοινωνικούς λόγους».
Στη LiFO απέφυγε να μιλήσει για το θέμα: «Ο δήμαρχος κάνει τις καλύτερες δυνατές ενέργειες προκειμένου να υπάρχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τα συμφέροντα της πόλης, στο πλαίσιο της πραγματικότητας», μας είπε συνεργάτης του.
Για το ζήτημα της μετεγκατάστασης ο Θ. Αμπατζόγλου είχε τοποθετηθεί σε συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου τον περασμένο Φεβρουάριο.
Τότε ο δήμαρχος ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι διαλέγει τον «ρεαλισμό αντί για τη δημαγωγία», καθώς, όπως είπε, αν δεν γίνει η επένδυση εκεί, «το μόνο που θα κερδίζαμε είναι να να διευκολύνουμε τους επενδυτές να κάνουν άλλο ένα μεγάλο εμπορικό κέντρο, γιατί είναι απόλυτο δικαίωμά τους να το κάνουν μέσα στο πολεοδομικό κέντρο της περιοχής Δηλαβέρη, σε οικόπεδο ιδιοκτησίας τους», με το οποίο, όπως ισχυρίστηκε, θα ανατιναχτεί τελείως η κίνηση του εμπορικού και ιστορικού κέντρου της πόλης.
Διαφορετικά, στην περιοχή, όπως είπε, θα μπορούσαν να χτιστούν ακόμη και 50 πολυκατοικίες.
Στα πλεονεκτήματα που δημιουργεί, κατά τον δήμαρχο, η επένδυση στο κτήμα Δηλαβέρη είναι η πολεοδόμηση της ευρύτερης περιοχής εκτός των 50 στρεμμάτων, από την οποία ο δήμος θα κερδίσει 25 εκατ. ευρώ από την εισφορά σε χρήμα που θα μπει στα ταμεία του δήμου, αλλά και η παραχώρηση των 25 από τα 50 στρέμματα του κτήματος Δηλαβέρη, όπου θα γίνει το ξενοδοχειακό συγκρότημα με το καζίνο, τα οποία θα γίνουν κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι.
Όσο για την ανησυχία που εκφράζεται από τη λειτουργία του καζίνου στην πόλη του, τη βρίσκει, από ό,τι φαίνεται, υποκριτική. Ο Θ. Αμπατζόγλου επικαλέστηκε τα στοιχεία του 2023 της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων, βάσει των οποίων το μερίδιο των καζίνων είναι μόνο 5% στον ετήσιο τζίρο του τζόγου, ενώ οι on line πάροχοι έχουν το 75% και τα καταστήματα ΟΠΑΠ το 18,6%. Για αυτά όμως «δεν μιλάμε, για να δούμε την υποκρισία μας τελικά», είπε.
Τι λένε οι άλλοι δήμαρχοι
«Το επιχείρημα ότι το μερίδιο των καζίνων στους τζίρους του τζόγου αντιπροσωπεύει μόνο το 5% δεν σημαίνει τίποτα» λέει στη LiFO o Παναγιώτης Μανούρης, δήμαρχος Νέας Ιωνίας, ένας από τους έξι δημάρχους που αντιτίθενται στη μετεγκατάσταση του καζίνου.
«Αν δεν είχαν προοπτικές πολλαπλασιασμού των εσόδων τους, για ποιο λόγο κατεβαίνουν από την Πάρνηθα; Και γιατί δεν πάνε στην Εθνική Οδό και έρχονται μέσα στον αστικό ιστό, επιβαρύνοντας όλη την ευρύτερη περιοχή με έναν απίστευτο κυκλοφοριακό φόρτο; Ακούω ότι προτάσσεται ως προτέρημα η πολεοδόμηση που θα κάνουν, από την οποία θα πάρει αξία η περιοχή. Ποια αξία; Υπάρχει κανένας που θα αγοράσει σπίτι δίπλα από εκεί που υπάρχει καζίνο; Προφανώς οι χρήσεις που θα υπάρξουν στην περιοχή θα είναι σε άλλη κατεύθυνση», λέει.
Για τον Παναγιώτη Μανούρη η επένδυση αυτή «δεν έχει κανέναν αναπτυξιακό χαρακτήρα. Αναπτυξιακό χαρακτήρα έχουν οι επενδύσεις που είτε στον πρωτογενή ή στον δευτερογενή ή στον τριτογενή τομέα μπορούν να προσφέρουν κάτι. Στη συγκεκριμένη περίπτωση του καζίνου δεν υπάρχει κάτι τέτοιο, γιατί εδώ θα μαζεύουν τα λεφτά από τους περαστικούς. Διότι περί αυτού πρόκειται» λέει.
Ο δήμαρχος Νέας Ιωνίας υποστηρίζει ότι «όταν λειτουργεί ένα καζίνο μέσα στην πόλη και όχι σε τουριστική περιοχή σημαίνει ότι βγαίνει ο άλλος για ψώνια και του παίρνεις το πορτοφόλι από την κωλότσεπη».
Η χρήση γης, όμως, εκεί που θα γίνει η επένδυση, είναι πλέον τουριστική. Κι αυτό που υποστηρίζουν οι δήμαρχοι είναι ότι το σχέδιο μεταφοράς του καζίνου δεν συμβαδίζει με τις γενικές αρχές «του ορθολογικού χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού και τις κατευθύνσεις του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας-Αττικής (ΡΣΑ), από το οποίο σε καμία περίπτωση το Μαρούσι δεν αναγορεύεται σε τουριστικό πόλο δεκτικό εγκαταστάσεως καζίνου».
Η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων που εξέδωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος πριν από μερικές μέρες απαντάει σ' αυτούς τους προβληματισμούς διαφορετικά. Αποφαίνεται ότι «το έργο είναι σύμφωνο με τις κατευθύνσεις του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης», καθώς και με τις κατευθύνσεις του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας-Αττικής.
«Ο δήμος Ηρακλείου Αττικής ήταν από τους πρώτους που πριν από χρόνια, από το στάδιο της φημολογίας ακόμα, εξέφρασε ανοιχτά την αντίθεσή του στη μεταφορά του καζίνου της Πάρνηθας, αλλά και στην εγκατάσταση οποιασδήποτε τέτοιας χρήσης εντός του αστικού ιστού των βορείων προαστίων» λέει στη LiFO o Νίκος Μπάμπαλος, δήμαρχος Ηρακλείου Αττικής. Μας λέει ότι στην αρχή της νέας δημοτικής περιόδου ο ίδιος πήρε πρωτοβουλία για να συντονιστεί μία κοινή δράση με τους δημάρχους των όμορων δήμων: «Οι λόγοι που επικαλούμαστε και στις σχετικές αποφάσεις των δημοτικών μας συμβουλίων είναι πολλοί και σημαντικοί, βασισμένοι και στον τύπο αλλά, κυρίως, στην ουσία».
Η ουσία, όπως εξηγεί, είναι ότι «δεν μπορούμε να επιβαρύνουμε περαιτέρω μια περιοχή που ήδη είναι φορτωμένη κυκλοφοριακά και εμπορικά, με ό,τι αυτό σημαίνει για την καθημερινότητα των δημοτών μας, αλλά και των τοπικών αγορών που υποφέρουν από την ύπαρξη των μεγάλων εμπορικών κέντρων».
Για το Ν. Μπάμπαλο το οξύμωρο της υπόθεσης, όπως λέει, είναι ότι «ο δήμος που τώρα φιλοξενεί το καζίνο, ο δήμος των Αχαρνών, έχει πάρει εντελώς αντίθετη απόφαση, ζητώντας να παραμείνει στα όριά του μια και, εκτός από τη νυν τοποθεσία του καζίνου, έχει πλείστες ελεύθερες περιοχές για να μεταφερθεί η επιχείρηση. Προς τι λοιπόν η αναστάτωση, όταν μπορεί να δοθεί μια εναλλακτική λύση;».
Για τον δήμο Φιλοθέης-Ψυχικού αυτές οι εναλλακτικές λύσεις δεν διερευνήθηκαν. Το σχέδιο μετεγκατάστασης προχώρησε «χωρίς ειδική αιτιολογία, ήτοι χωρίς να εκτιμηθούν οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις από τη νέα χρήση και χωρίς να διερευνηθούν ούτε καν στοιχειωδώς εναλλακτικές λύσεις και δη εκτός του πολεοδομικού ιστού, όπως π.χ. στα Μεσόγεια ή και στον ίδιο τον δήμο Αχαρνών, που αποτελεί, βάσει Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθηνών-Αττικής, τουριστική περιοχή».
Ο Χαράλαμπος Μπονάτσος, δήμαρχος Φιλοθέης-Ψυχικού, υποστηρίζει ότι «μια ενδεχόμενη μεταφορά του καζίνου στο Μαρούσι θα επηρεάσει αρνητικά όλα τα βόρεια προάστια». Επιμένει ότι «δεν κάνουμε πίσω, υποκύπτοντας στις πιέσεις μετεγκατάστασης. Πρώτη μας προτεραιότητα είναι και θα είναι η βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών σε όλα τα επίπεδα. Το οφείλουμε στους δημότες μας, το οφείλουμε στις επόμενες γενιές των δημοτών μας, στα παιδιά μας, που και εκείνα ελπίζουν σε έναν καλύτερο δήμο στον οποίο αξίζει να ζουν».
«Ένα καζίνο δίπλα σε σχολεία και σπίτια»
Ο Γιώργος Γεωργής είναι μέλος της Επιτροπής Αγώνα κατά της μετεγκατάστασης του καζίνου Πάρνηθας στο Μαρούσι. Η Επιτροπή Αγώνα, όπως μας λέει, είναι διαπαραταξιακή και υπό τη σκέπη της ενεργούν πάρα πολλές οργανώσεις, σύλλογοι και απλοί πολίτες από δήμους του βόρειου τομέα.
Ο Γιώργος Γεωργής έχει καταθέσει προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος ως φυσικό πρόσωπο, ενώ συμμετείχε και σε δεύτερη ομαδική προσφυγή, ως μέλος του Εξωραϊστικού Συλλόγου της Αγίας Φιλοθέης Αμαρουσίου: «Μια ματιά σε έναν χάρτη ή σε ένα σχεδιάγραμμα θα σας έδειχνε ότι το καζίνο βρίσκεται σε γραμμή αναπνοής από τα δύο σχολεία της γειτονιάς μας, τόσο από το δημοτικό όσο και από το γυμνάσιο-λύκειο. Το γεγονός αυτό, κατά την άποψη μου, είναι ένας σημαντικός λόγος για να μην εγκατασταθεί εδώ το καζίνο» λέει.
Ο Γ. Γεωργής υποστηρίζει ότι η γειτονιά «έχει έναν μικρό ταμιευτήρα γης, από τον οποίο θα μπορούσαμε να αντλήσουμε χώρο για να φτιάξουμε ένα γυμνάσιο-λύκειο, καθώς σήμερα υπάρχει ένα προσωρινό κτίσμα χωρίς αυλή. Άρα, το μόνο που δεν μας λείπει είναι ένα καζίνο και όλα τα συμπαρομαρτούντα, τη στιγμή μάλιστα που το πράσινο της γειτονιάς υπολείπεται των αναγκαίων χώρων».
Ο Γ. Γεωργής πιστεύει ότι λειτουργία του καζίνου θα δυσκολέψει ακόμη περισσότερο την καθημερινότητα των κατοίκων, που ήδη υποφέρουν, όπως λέει, κατά τις μετακινήσεις από τον φόρτο που υπάρχει στις υπερκορεσμένους δρόμους της λεωφόρου Κηφισίας και της Σπύρου Λούη: «Μπορούμε να φανταστούμε τι κίνηση θα τραβήξει η Κηφισίας, αλλά και οι άλλες οδικές αρτηρίες που περνάνε από εκεί, εάν λειτουργήσει το καζίνο;» αναρωτιέται.
Οι χωροταξικοί περιορισμοί για τα καζίνα
Κατά την άποψη του συνομιλητή μας, τα καζίνα δεν θα έπρεπε να λειτουργούν μέσα στον οικιστικό ιστό. Καμία τέτοια απαγόρευση όμως δεν υπάρχει, εκτός από την προϋπόθεση ότι τα καζίνα θα πρέπει να χωροθετούνται σε περιοχές όπου η πολεοδομική λειτουργία προβλέπει χρήσεις γης τουρισμού και αναψυχής.
Περιορισμοί από τη νομοθεσία υπάρχουν μόνο για την εγκατάσταση και τη λειτουργία πρακτορείων ΟΠΑΠ, τα οποία θα πρέπει να βρίσκονται σε απόσταση 100 μέτρων από τις εισόδους των σχολείων.
Για τον Γ. Γεωργή όμως, όπως και για όλα τα μέλη της Επιτροπής, που αντιδρούν στη μετεγκατάσταση του καζίνου, σε μία κατά βάση οικιστική περιοχή, κοντά σε σχολεία και σε μεγάλα νοσοκομεία, δεν δημιουργεί μόνο συνθήκες εύκολης πρόσβασης σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, αλλά εξοικειώνει τον κόσμο «με τη νομιμοποίηση της κουλτούρας του τζόγου».
Από το 2017 που κινείται στις γειτονιές του βόρειου τομέα για να ευαισθητοποιήσει και να αφυπνίσει τους πολίτες να συμπράξουν στον αγώνα που κάνει η επιτροπή, έχει ακούσει, όπως λέει, πολλά: «Δεν μπορώ να σας πω, όλα αυτά τα χρόνια, πόσους ανθρώπους έχουμε συναντήσει που μας μετέφεραν την εμπειρία τους για το πώς έχουν καταστραφεί από τον τζόγο. Εμείς ένα φυλλάδιο πηγαίναμε να δώσουμε, και μόλις ανοίγαμε την κουβέντα για το ζήτημα υπήρχαν άνθρωποι που κουνούσαν το κεφάλι τους και μας έλεγαν "τα ξέρω, τα έχω περάσει". Και είναι πάρα πολλοί αυτοί. Δεν σε ξέρουν, δεν έχουν κανέναν λόγο να σ' το πουν. Κι όμως ακούσαμε τόσους. Αυτό το πράγμα δεν είναι ανάπτυξη. Και δεν υπάρχει κανένας λόγος ούτε να το νομιμοποιούμε στη συνείδησή μας» λέει.
«Εξυπηρετούνται κρίσιμοι στόχοι δημόσιου συμφέροντος»
Στην επιχειρηματική διάσταση του ζητήματος, αλλά και την πολιτική βούληση που υπάρχει γύρω από το ζήτημα, προτάσσονται, όπως άλλωστε φάνηκε, η αναπτυξιακή προοπτική της επένδυσης, αλλά και κέρδη του Δημοσίου.
Το αντάλλαγμα που θα λάβει το Δημόσιο από την εταιρεία για τη μεταφορά του καζίνου στην καινούργια θέση είναι 30 εκατ. ευρώ, το οποίο θα καταβληθεί τμηματικά. Η εταιρεία είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει στην άμεση αποκατάσταση του τοπίου στον εθνικό δρυμό της Πάρνηθας, εντός των ορίων του Μον Παρνές, όπως επίσης και σε μία σειρά άλλων έργων, τα οποία θα πρέπει να κάνει μόλις ξεκινήσει η λειτουργία του καζίνου στην καινούρια του θέση. Εντός τριετίας από τη λειτουργία του καζίνο έχει αναλάβει την υποχρέωση να ολοκληρώσει την ολική κατεδάφιση και ανακατασκευή του χαρακτηρισμένου ως μνημείου κελύφους του «Πύργου Μυλωνά».
Για την εταιρεία North Star Entertainment η υλοποίηση του έργου στο Μαρούσι «εξυπηρετεί κρίσιμους στόχους δημοσίου συμφέροντος, καθώς το Δημόσιο θα εξασφαλίσει αύξηση των εσόδων του, αφού μέσω της ΕΤΑΔ ελέγχει το 49% του φορέα της επένδυσης».
Μετά την ιδιωτικοποίηση του καζίνου το 2003, το Δημόσιο ελέγχει μέσω της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου, που είναι πια θυγατρική του Υπερταμείου, το 49% του καζίνου της Πάρνηθας.
Μέτοχος πλειοψηφίας του καζίνου στο Μον Παρνές είναι η Athens Resort Casino. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτής της εταιρείας βρίσκεται στον έλεγχο της Regency Entertainment.
Η Regency Entertainment κατέχει το ξενοδοχειακό συγκρότημα Hyatt Regency, το καζίνο Regency και τον πολυχώρο εκδηλώσεων Vergina Theatro στη Θεσσαλονίκη. Είναι επίσης βασική μέτοχος και διαχειρίστρια της North Star Entertainment, που είναι η ανάδοχος εταιρεία η οποία έχει αναλάβει να υλοποιήσει το πεντάστερο ξενοδοχειακό συγκρότημα στο Μαρούσι μέσα στο οποίο προβλέπεται να λειτουργήσει το καζίνο που θα μεταφερθεί από το Μον Παρνές.
Στη Regency Entertainment ισχυρή μετοχική παρουσία έχουν οι εφοπλιστές και επιχειρηματίες Αθανάσιος και Παναγιώτης Λασκαρίδης, και ο Σωκράτης Κόκκαλης, επικεφαλής της Intracom Holdings. Αμφότερες οι επιχειρηματικές πλευρές ενίσχυσαν πρόσφατα τη μετοχική τους δύναμη στη Regency Entertainment και ακολούθως και τη μετοχική τους επιρροή στο καζίνο του Μον Παρνές.
Τον περασμένο Φεβρουάριο, ποσοστό 33,91% της Regency Entertainment, το οποίο κατείχαν τρεις τράπεζες, η Alpha Bank, η Eurobank και η Εθνική, εξαγοράστηκε από θυγατρική της εταιρείας ελληνικών ξενοδοχείων Λάμψα Α.Ε., συμφερόντων των αδελφών Λασκαρίδη.
Ο όμιλος Λάμψα κατέχει τα ιστορικά ξενοδοχεία Μεγάλη Βρετανία και King George και το ξενοδοχείο Athens Capital - MGallery στην Αθήνα, ενώ στο Βελιγράδι έχει υπό τον έλεγχό του επίσης τα Hyatt Regency και Mercure Excelsior. Στη συνέχεια, ο όμιλος Λάμψα προχώρησε σε συμφωνία με τον όμιλο της Intracom Holdings, o οποίος, μέσω μίας θυγατρικής του, απέκτησε το 25% της Regency από την ετέρα θυγατρική του μεγάλου ξενοδοχειακού ομίλου.
Οι συμφωνίες αυτές, που περιστρέφονται και γύρω από το project του Αμαρουσίου, δείχνουν ότι η υλοποίηση της επένδυσης είναι πρώτης γραμμής ζήτημα για τους επιχειρηματικούς ομίλους που ελέγχουν την επένδυση αυτή, η οποία είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα της νέας τάσης που κυριαρχεί στη διεθνή βιομηχανία του τουρισμού: υπερπολυτελείς ξενοδοχειακές μονάδες με καζίνο (Integrated Resort Casino) που προσφέρουν «ολιστική εμπειρία ψυχαγωγίας και διαμονής», όπως συνήθως λένε.
Τα επόμενα χρόνια ο ανταγωνισμός στο συγκεκριμένο πεδίο θα είναι αισθητά αυξημένος. Μία τέτοια επένδυση ύψους 1,5 δισ. μπαίνει στη φάση κατασκευής στο Ελληνικό.
Αντίστοιχο opening τέτοιου «πολυθεματικού θερέτρου» ύψους 600 εκατ. ευρώ πραγματοποιήθηκε τη χρονιά που πέρασε στην Κύπρο.
Η μετεγκατάσταση του καζίνου στο Μαρούσι είναι προφανές ότι ανοίγει την κούρσα του ανταγωνισμού σ' αυτό το πεδίο. Από την άλλη πλευρά, για τη συγκεκριμένη επένδυση υπάρχουν αντιδράσεις. Μένει να φανεί πώς θα εξελιχθεί η υπόθεση, για την οποία οι αντιδράσεις έχουν πάρει τη δικαστική οδό.
Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας αναμένεται να εκδοθεί σε λίγους μήνες.
