Παπάρας εγκώμιο. Από την Ελένη Ψυχούλη

Παπάρας εγκώμιο. Από την Ελένη Ψυχούλη Facebook Twitter
5
Παπάρας εγκώμιο. Από την Ελένη Ψυχούλη Facebook Twitter

Παπάρα, λαδομπούκα, βούτα, όπως και να την πεις, ηχεί αντιαισθητικά ρουστίκ και πολιτικά ανορθόδοξη. Πατέντα και αποκλειστικότητα ελληνική όσο η φέτα και όσο δεν γίνεται πιο πολύ, η ζουμερή μπουκιά είναι απλά η Ιερή Σύνοψη της εθνικής νοστιμιάς.

Ζεστό γάλα, ζάχαρη, το ψωμί της προηγούμενης κομμένο σε μπουκίτσες που ψιθυρίζουν μικρές μπουρμπουλήθρες όσο πνίγονται στην επαφή του λευκού υγρού. Το παιδικό μας δείπνο όταν είχε αποτροπιαστικές φακές από το μεσημέρι. Όταν ψαρεύαμε τα λιγοθυμισμένα ψωμάκια, που είχαν επανέλθει στην ζυμαρένια τους υπόσταση με μια υγρή γλύκα παραπάνω, παραβγαίνοντας ποιός θα "γυαλίσει" το πιάτο καλύτερα, να το δει η μαμά και να μπερδευτεί, να το βολέψει κατευθείαν στο ντουλάπι.

Στο τραπέζι τρώγαμε κομψά, με τρόπους, μαχαιροπίρουνο και το στόμα κλειστό. Όταν, όμως, στο τέλος της σεμνής καθημερινής τελετής στο κέντρο του τραπεζιού η κατανάλωση αποκάλυπτε το λάδι της χωριάτικης, διάστικτο με σποράκια ντομάτας και ένα touch από φετούλες κρεμμυδιού, το μάτι της οικογένειας γυάλιζε, το άγριο ένστικτο του ανικανοποίητου απαιτούσε τον άσπρο πάτο σε μικρές λαδωμένες παπάρες, την απόδειξη πως στόχος μιας χωριάτικης είναι μόνο η βούτα του φινάλε, τη Θεία Κοινωνία του Απόλυτου. Με το οποίο οι υπόλοιποι ευρωπαίοι φλέρταραν διακριτικά: έφτιαξαν κρουτόν για τις σαλάτες τους, έψησαν ψωμάκια για τις σούπες τους.

Έρωτα και μάλιστα τρελό, έκανε μαζί του μόνο ο έλληνας. Που το γαστρονομικό του ένστικτό υπήρξε ανέκαθεν εξοικειωμένο με το αξίωμα που θέλει όλα τα υλικά μιας συνταγής να συνοψίζονται στο τελικό κρεσέντο της λαδοβούτας, με μπόνους την comfort συμμετοχή-παιδική μνήμη του παπαριασμένου ψωμιού. Με έμπνευση από την απόλυτη φτώχια και την παντοδυναμία του άρτου του επιούσιου ως κεντρικού ρεφραίν της καθημερινής χόρτασης, η παπάρα είναι κάτι παραπάνω από λύση ανάγκης. Είναι ηδονή. Η φτώχια που θέλει καλοπέραση.

Παπάρες υπάρχουν δυό ταχυτήτων: η τυχαία και η εξεπίτηδες. Τυχαία και άρα απολαυστικότερη, σαν τον έρωτα που σε ζαλίζει περισσότερο ως κεραυνοβόλος, είναι το ασυγκράτητο αμόκ όταν έχεις κρατηθεί ως το τέλος, επιτείνοντας τον οργασμό, πάνω από ένα κοκκινιστό αλλά τελικά υποκύπτεις βουλιμικά στα υπολείμματα της κατσαρόλας, είναι όταν επιτίθεσαι απρόσμενα στα απομεινάρια ενός τάπερ με γεμιστά πριν το περάσεις στο νεροχύτη, είναι όταν παθαίνεις το ανεξέλεγχτο μετά από ένα comme il faut τραπέζι και συνευρίσκεσαι κατ'ιδίαν στην κουζίνα με τη σάλτσα του ιμάμ που ξέμεινε σε μια πιατέλα, όταν ξυπνάς από την καλοκαιρινή σιέστα και ο μισοαναίσθητος εαυτός σου σε κατευθύνει στο ζουμί που ξέμεινε από τα μεσημεριανά φασολάκια παρέα με τη γωνιά της φρατζόλας.

H εξεπίτηδες βούτα έχει τις συνταγές της, καθότι ο ζυμωτός υδατάνθρακας μουλιάζει βολικά παντού: στο γάλα, στο τσάι και στον καφέ-όλοι πρωτοδοκιμάσαμε τον ελληνικό με βούτες στο φλυτζανάκι της γιαγιάς-στο τσίπουρο, στο κρασί, στις σάλτσες και στις σούπες. Στην Κοζάνη τα χτεσινά λίπη του ταψιού ζεσταίνονται με ψωμάκι και μρταμορφώνονται σε πιάτο ημέρας, παπάρα με τ'όνομα λένε στη Θεσσαλία το πρωινό με γάλα, πετιμέζι και κανέλα, παπάρα λένε και στη Μακεδονία το ψωμί που μουλιάζει σε σκόρδο και τουλουμοτύρι.

Το εθνικό ένστικτο της κυρίας των βορείων προαστείων επαναστατεί και ζητά ευγενικά από το γκαρσόν μια "μπουκίτσα μπαγκέτα" για να βουτήξει στη σος σοκολά του σουφλέ της στο chic εστιατόριο και η υστερικώς υγιεινίστρια φίλη μου αναζητά παντού τις best συνταγές για κοκκινιστό. Τις οποίες μαγειρεύει χωρίς το κρέας και καταβροχθίζει συνοδεία φρατζόλας στα απόκρυφα του σαλονιού της. Του γαστρονομικού κυττάρου φυγείν αδύνατον.

 

 

Γεύση
5

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

CHECK Η γεύση των χιονισμένων τοπίων

Γεύση / Η γεύση των χιονισμένων τοπίων

Το γριβάδι πλακί με τις «καπιρές» του άκρες, ένα αγριογούρουνο μαγειρεμένο στιφάδο, μια γίδα βραστή του Ολύμπου και η φασολάδα των Πιερίων: Φαγητά που η νοστιμιά τους ενισχύεται από την ατμόσφαιρα της ζεστής συντροφιάς που σμίγει στην κρύα αγκαλιά του βουνού.
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ
Ξυνιστέρι, σπούρτικο, μοροκανέλλα: Ο κυπριακός αμπελώνας κρύβει θησαυρούς

Το κρασί με απλά λόγια / Ξυνιστέρι, σπούρτικο, μοροκανέλλα: Ο κυπριακός αμπελώνας κρύβει θησαυρούς

Ο κορυφαίος Κύπριος οινολόγος και οινοποιός, Γιάννης Κυριακίδης, μοιράζεται μοναδικές πληροφορίες για τις λευκές ποικιλίες κρασιού του νησιού στην Υρώ Κολιακουδάκη και τον Παναγιώτη Ορφανίδη.
THE LIFO TEAM
Βαλκανικές συνταγές

Γεύση / Esthio: Στο Κουκάκι για ρουμάνικο λαχανοντολμά και αλβανικό γιαουρτοταβά

Το casual dining εστιατόριο του Έλβι-Δημήτρη Ζύμπα, που σύστησε στην Αθήνα τη βαλκανική κουζίνα, μόλις προστέθηκε στις προτάσεις του οδηγού Michelin. Ο σεφ το γιορτάζει, χαρίζοντάς μας τέσσερις συνταγές του για να τις φτιάξουμε στο σπίτι.
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ
Από ένα fun εστιατόριο μέχρι ένα αναψυκτήριο: 11 νέες αθηναϊκές αφίξεις

Γεύση / Από ένα fun εστιατόριο μέχρι ένα αναψυκτήριο: 11 νέες αθηναϊκές αφίξεις

Εστιατόρια που συζητιούνται εντόνως, τα πιο «to see and to be seen» μαγαζιά των ημερών ή απλώς μέρη που φτιάχτηκαν για να γίνουν εύκολα στέκια. - Spoiler alert: Σε αυτή τη λίστα θα συναντήσετε πολύ κρασί και μουσική από βινύλια.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Αν ένα απόσταγμα έχει να αφηγηθεί ενδιαφέρουσες ιστορίες, αυτό είναι το ουίσκι

Γεύση / Αν ένα απόσταγμα έχει να αφηγηθεί ενδιαφέρουσες ιστορίες, αυτό είναι το ουίσκι

Η ξενάγηση σε ένα αποστακτήριο σας ακούγεται κάπως τυπικά τουριστική; Προτιμάτε στα ταξίδια σας να «ζείτε» την πόλη; Κι όμως, υπάρχει ένα αποστακτήριο στο Δουβλίνο -αυτό του πολυβραβευμένου Teeling- που θα σας βοηθήσει να γνωρίσετε καλύτερα το μέρος που γέννησε το ουίσκι.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Raw Βata: Στους Αμπελόκηπους σερβίρουν κοκορέτσι και τραχανά με αχνιστή προβατίνα

Γεύση / Raw Βata: Στους Αμπελόκηπους σερβίρουν κοκορέτσι και τραχανά με αχνιστή προβατίνα

Ο Χρόνης Δαμαλάς προσφέρει μια κουζίνα που είναι οικεία και νέα ταυτόχρονα, με fusion ιδέες και έμφαση στην Ελλάδα, μαθαίνει στους τουρίστες τον τραχανά και σερβίρει το signature κοκορέτσι του χωρίς εντεράκια - μας έδωσε μάλιστα και τη συνταγή γι' αυτό, μαζί με δύο ακόμα.
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ
Μαρία Κατσούλη: H ξεχωριστή πορεία της πρώτης Ελληνίδας οινοχόου

Το κρασί με απλά λόγια / Μαρία Κατσούλη, πώς ήταν να είσαι οινοχόος στα μακρινά 90's;

Από την Κρήτη στην Αθήνα και στις σάλες των πιο διάσημων ελληνικών εστιατορίων της δεκαετίας του ’90, η διαδρομή της Μαρίας Κατσούλη στον χώρο του κρασιού καθόρισε και ουσιαστικά δημιούργησε τη θέση του οινοχόου στη χώρα μας. Η Υρώ Κολιακουδάκη Dip WSET και ο Παναγιώτης Ορφανίδης συζητούν μαζί της.
THE LIFO TEAM
Γεωργιάννα Χιλιαδάκη, πες μας πώς κάνεις τα γιουβαρλάκια σου

Γεύση / Γεωργιάννα Χιλιαδάκη, πώς κάνεις τα γιουβαρλάκια σου;

Στο καινούργιο εστιατόριο Iodio η σεφ Γεωργιάννα Χιλιαδάκη φτιάχνει πιάτα θαλασσινά με τον ξεχωριστό δικό της τρόπο. Μπήκαμε στην κουζίνα της, μιλήσαμε μαζί της και μάθαμε τις τεχνικές των πιάτων της. 
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ
H μανία με το τρουφόλαδο και τι σημαίνει «εκλεκτό» στη γαστρονομία;

Radio Lifo / H μανία με το τρουφόλαδο και τι σημαίνει «εκλεκτό» στη γαστρονομία

Γιατί αναζητάμε διαρκώς το «εξωτικό» και το σπάνιο, αντί να εκτιμάμε περισσότερο τα υλικά και τα φαγητά με τα οποία μεγαλώσαμε; Η Κωνσταντίνα Βούλγαρη συνομιλεί με τους Nomade et Sauvage, τους μάγειρες Ιορδάνη Τσενεκλίδη και Παναγιώτη Σιαφάκα, για το τι θεωρείται εκλεκτό, τι ορίζεται ως πολυτέλεια στο φαγητό και πώς οι μόδες και οι τάσεις διαμορφώνουν τις διατροφικές μας συνήθειες.
Η ζωή και τα ήθη ενός λεσβιακού χωριού μέσα από το φαγητό

Βιβλίο / Η ζωή και τα ήθη ενός λεσβιακού χωριού μέσα από το φαγητό

Στον Μανταμάδο οι γυναίκες του Φυσιολατρικού–Ανθρωπιστικού Συλλόγου «Ηλιαχτίδα» δημιούργησαν ένα βιβλίο που συνδυάζει τη νοσταλγία της παράδοσης με τις γευστικές μνήμες της τοπικής κουζίνας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

5 σχόλια
Ψιλοάσχετο...Θυμάμαι στο σχολείο, Α λυκείου, σε ένα διαγώνισμα στα Μαθηματικά κατεύθυνσης γράψαμε όλοι χάλια, όλοι όμως, και μας είπε ο καθηγητής χαρακτηριστικά "Φάγατε παπάρα" ή κάπως έτσι. Είχε γίνει μεγάλος σάλος από τους γονείς στο Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων. Εγώ ακόμη αναρωτιέμαι αν αναφερόταν στην παπάρα του ψωμιού με λάδι ή σε τίποτα άλλο... :)
Να προσθέσω, αγαπητή μας Ελένη, στο υπέροχο παπάρας εγκώμιο που πολύ γενναιόδωρα προσέφερες στις αισθήσεις -κυρίως όμως στις αναμνήσεις μας, κι άλλη μια εκδοχή, που εκτός από εμένα ίσως και σε άλλους κάτι να θυμίζει, την παπάρα με τσουρέκι σπιτικό της μαμάς (που μοσχομύριζε μαχλέπι και μαστίχα) σε φρέσκο ζεστό γαλατάκι με λίγο κακάο, για πολυτέλεια, μετά από τη νηστεία του Πάσχα!
Μπράβο Ελένη για το καταπληκτικό σου εγκώμιο στην παπάρα.Τα είπες όλα τόσο πετυχημένα που ειλικρινά ζηλεύω που υπάρχουν άνθρωποι σαν εσένα , που αναδεικνύουν πράγματα φαινομενικά ασήμαντα αλλά τελικά τόσο σπουδαία.