ΖΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΚΟΜΟΤΗΝΗ και τα γραφεία μας είναι σε ένα από τα πιο όμορφα κτίρια στο παλιό τμήμα της πόλης. Είναι η περιοχή που αγαπάμε πιο πολύ και νιώθουμε πολύ τυχεροί που έχουμε λόγο να τριγυρίζουμε συνέχεια εκεί γύρω. Ωστόσο περνάμε αρκετές ώρες της ημέρας μας στα κτήματά μας και στο εμφιαλωτήριο, που βρίσκονται λίγο έξω από την πόλη, στο χωριό των Ασωμάτων. Το χωριό δεν έχει κάτι το ιδιαίτερο, αλλά το κτήμα μας είναι ένας κρυφός παράδεισος χειμώνα–καλοκαίρι.
Ο Κώστας γεννήθηκε και μεγάλωσε εδώ, έλειψε 10 χρόνια στην Αθήνα και επέστρεψε το 2008. Εγώ γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα. Βρέθηκα στην πόλη για πρώτη φορά το 2003 ως φοιτήτρια της Νομικής και παρά το γεγονός ότι τότε δεν φανταζόμουν πως θα μπορούσα να ζήσω μόνιμα εδώ, επέστρεψα στην πόλη 3 χρόνια μετά την αποφοίτησή μου, ως ερωτική μετανάστρια. Τελικά, 14 χρόνια μετά είμαι πιο Κομοτηναία από τους Κομοτηναίους, θαρρώ. Έχουμε διαλέξει τον τόπο και το grizo & prasino είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη Ροδόπη. Όπου αλλού κι αν είχε γεννηθεί τούτη η επιχείρηση, δεν θα ήταν το ίδιο.
Η πόλη μας είναι ένα κουβάρι ιστοριών, πολιτισμών, γεύσεων και μυρωδιών. Σίγουρα δεν είναι όμορφη σαν την Ξάνθη, ούτε έχει τη θάλασσα μπροστά στα πόδια της, όπως η Αλεξανδρούπολη. Έχει όμως φανταστικούς ουρανούς, καταπληκτικό φαγητό, καλούς ανθρώπους και πολλούς, πολλούς φοιτητές που φέρνουν μαζί τους τη ζωντάνια της ηλικίας τους, και γεμίζουν ολάκερη την πόλη με αυτή.
Στο grizo & prasino κάνουμε αυτό που λέμε «από το χωράφι στο ράφι» και προσπαθούμε να ξανασυστήσουμε τα ελληνικά βότανα στη σύγχρονη εκδοχή τους, ως κομμάτι της γαστρονομικής μας περιουσίας. Καλλιεργούμε βιολογικά βότανα, τα συγκομίζουμε με το χέρι, αποξηραίνουμε και φτιάχνουμε βοτανικά μείγματα για τσάι αλλά και το μόνο εντελώς Greek iced tea.
Η πόλη μας είναι ένα κουβάρι ιστοριών, πολιτισμών, γεύσεων και μυρωδιών. Σίγουρα δεν είναι όμορφη σαν την Ξάνθη, ούτε έχει τη θάλασσα μπροστά στα πόδια της, όπως η Αλεξανδρούπολη. Έχει όμως φανταστικούς ουρανούς, καταπληκτικό φαγητό, καλούς ανθρώπους και πολλούς, πολλούς φοιτητές, που φέρνουν μαζί τους τη ζωντάνια της ηλικίας τους και γεμίζουν ολάκερη την πόλη με αυτή.
Όσο για τα αγαπημένα μας μέρη εκτός Κομοτηνής, εδώ ακολουθούμε πορείες διαφορετικές μεταξύ μας. Εγώ πηγαίνω στη θάλασσα για κολύμπι και ο Κώστας στο βουνό με τη μηχανή. Έχουμε αμφότεροι ωραίες επιλογές και διαδρομές σε απόσταση μισής ώρας από την Κομοτηνή και είμαστε ευγνώμονες γι' αυτό. Η θάλασσά μας δεν είναι σαν του Ιονίου ή της Χαλκιδικής και τα βουνά μας δεν είναι σαν της Δράμας ή των Τζουμέρκων. Δεν έχουμε «αγριάδες» πολλές εδώ γύρω. Είναι γλυκιά η φύση μας στη Ροδόπη. Υπάρχουν φυσικά ανεκμετάλλευτες ομορφιές και ίσως καλύτερα να παραμείνουν έτσι.
Υπάρχει ένα καφενείο στην Ιωαννίνων που έχει τον ήλιο πάντα στο σωστό σημείο και από τα τραπεζάκια στο πεζοδρόμιο χαζεύεις τους περαστικούς να μπαινοβγαίνουν στα γύρω μαγαζιά που πουλούν μπουγάτσες, στραγάλια, ταχίνι, κεφτεδάκια… Αν περάσεις μία ώρα εκεί το πρωί, μία ακόμη στη Βενιζέλου το απόγευμα και μία στην πλατεία Αρχιεπισκόπου Χρύσανθου το βράδυ, θα έχεις νιώσει την Κομοτηνή.
Πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσεις κρέμα μπουγάτσα στην Ηρώων απέναντι από την τράπεζα, λαχματζούν στο King Food, στραγάλια και ταχίνι ολικής, γαριδομακαρονάδα λευκή στον Σταφανίδη στη Δημοτική Αγορά και σουτζουκάκια στον μπαρμπα-Γιάννη.
Ως προς την αρχιτεκτονική της πόλης, δυστυχώς δεν έχουν σωθεί πολλά κτίρια. Δεν είχαμε και αστική τάξη, όπως η Ξάνθη και η Καβάλα, εμείς. Χωράφια είχαμε. Μπαχτσεβάνηδες ήμασταν. Έχουμε όμως ωραίες παλιές γειτονιές ακόμη. Προς τον σταθμό του τρένου, στη Ρέμβη, στα Αρμένικα αλλά και στο κέντρο, στην Τσανακλή.
Μας λείπει λίγος πολιτισμός. Δεν έχουμε ούτε κάποιο μεγάλο θέατρο ούτε άλλον χώρο που να φιλοξενεί αξιοπρεπώς παραστάσεις και συναυλίες. Κι αυτό με τον καιρό δυστυχώς το έχουμε κάπως αποδεχτεί και δεν το διεκδικούμε. Θα ήθελα να έχουμε και σινεμά και να έχουμε δυνατότητα να βλέπουμε θεατρικές παραστάσεις κάθε εβδομάδα. Η πληθώρα των επιλογών και η συχνότητα με την οποία κάποιος στην Αθήνα μπορεί να δει μια έκθεση ή να παρακολουθήσει μια παράσταση που θα θυμάται για μέρες είναι κάτι που «ζηλεύουμε» από την πρωτεύουσα.
Νομίζω ότι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζουμε είναι η απόσταση. Είμαστε μακριά και από τη Θεσσαλονίκη και από την Αθήνα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία, τον πολιτισμό, τις δυνατότητες και τα ερεθίσματα που έχουν τα παιδιά μας. Ταυτόχρονα, η απόσταση είναι μεγάλη πρόκληση και στον επιχειρηματικό τομέα. Ίσως όμως σε αυτό ακριβώς να οφείλουμε και την ευρηματικότητά μας ή το ταλέντο μας στο να βρίσκουμε λύσεις στα προβλήματα που καθημερινά αντιμετωπίζουμε.
Αγαπημένη συνήθεια το καλοκαίρι είναι να πηγαίνουμε για απογευματινό μπάνιο 19:30-21:30 μαζί με τον γιο μας, τον Μίμη, που είναι ψαράς στα 8 του. Τον χειμώνα να πίνω ένα καυτό βοτανικό ρόφημα έξω στο κρύο περπατώντας στο κτήμα. Τότε που η δουλειά στο χωράφι έχει τελειώσει και τα φυτά μας κοιμούνται και μαζεύουν δυνάμεις για την επόμενη άνοιξη.
Έχω την πολυτέλεια να κυκλοφορώ με το ποδήλατο μέσα στην πόλη, να συναντώ τυχαία τους φίλους μου στον δρόμο, να βλέπω το παιδί μου να παίζει έξω τα απογεύματα με τους φίλους του και να βρίσκομαι, όποτε νιώσω την ανάγκη, μέσα σε μισή ώρα σε μια ερημική παραλία ή σε ένα δάσος. Ξέρω πως όλα αυτά ακούγονται υπέροχα, αλλά συνοδεύονται και από πολλές ελλείψεις σε διάφορα σημαντικά και αυτονόητα που στην Αθήνα υπάρχουν. Αναφέρομαι στους τομείς της υγείας, της παιδείας και του πολιτισμού. Οπότε, ναι, εδώ η ζωή είναι πιο κοντά σε αυτό που χρειάζεται ένας άνθρωπος για να είναι ευτυχισμένος. Φαντάζομαι, αν είχαμε κράτος και μηχανισμούς και οργάνωση στα βασικά της υγείας, της παιδείας και της ασφάλειας, θα ήταν πολύ εύκολη απόφαση για πολλούς η εγκατάλειψη της Αθήνας.
