H "Wonder Woman", Γκαλ Γκαντό και το σύνολο του καστ μιλούν στο LIFO.gr για την πρώτη ταινία - σφήνα στον κόσμο των αντρών υπερηρώων

H "Wonder Woman", Γκαλ Γκαντό και το σύνολο του καστ μιλούν στο LIFO.gr για την πρώτη ταινία - σφήνα στον κόσμο των αντρών υπερηρώων Facebook Twitter
Η 32χρονη ηθοποιός Γκαλ Γκαντό είναι Μις Ισραήλ, μοντέλο, μητέρα δύο κοριτσιών, οδηγός Ducati Monster, πρέσβειρα των Ηνωμένων Εθνών για γυναικεία θέματα, στρατιώτης και παραλίγο Bond Girl.
3



«Μακάρι να ήξερα!» απαντά η Πάτι Τζένκινς, σκηνοθέτις του «Wonder Woman», σηκώνοντας τα χέρια ψηλά με απορία, όταν τη ρωτώ γιατί πιστεύει πως η αρχαία μητριαρχία κατέρρευσε και αντικαταστάθηκε, σχεδόν αμετάκλητα, από το ανδρικό μοντέλο επικυριαρχίας. «Αυτά τα σχήματα φύλων και τάξεων συμβαίνουν κυκλικά και κάποια ιστορική στιγμή φεύγουν και επανέρχονται. Πάντα αναρωτιόμουν τι συνέβη και εξαφανίστηκε μια κοινωνική δομή που οργανωνόταν από γυναίκες και αν, πιθανώς, η πατριαρχία προϋπήρχε και εκτοπίστηκε από τις γυναίκες, απλώς γιατί το σύστημα διακυβέρνησής τους ήταν καλύτερο».


Η σκηνοθέτις του «Monster», του σκληρού δράματος που χάρισε το Όσκαρ στη Σαρλίζ Θερόν, έκανε 13 χρόνια να ξαναπιάσει δουλειά πίσω από την κάμερα. Ήταν γνωστό πως είχε προσληφθεί για να αναπτύξει το δεύτερο μέρος του «Thor», αλλά διαφώνησε και αποχώρησε πολιτισμένα, πριν προχωρήσει το project. Από τη Marvel μεταπήδησε στο αντίπαλο δέος, την DC Comics, και έκανε το όνειρό της πραγματικότητα, δηλαδή να φέρει στη ζωή το μεγάλου μήκους βάπτισμα πυρός της πιο ξακουστής γυναίκας superhero, της Wonder Woman, που είδαμε για λίγο στο αρχικό λανσάρισμά της, στο «Batman v Superman» του Ζακ Σνάιντερ. Η Τζένκινς βρισκόταν σε έναν σχεδόν δεκαετή διάλογο με τους υπεύθυνους, για τις ιδανικές παραμέτρους που θα εξασφάλιζαν το σωστό στόρι και τις λεπτομέρειες γύρω από αυτό, αλλά μου λέει πως δεν χρειάστηκε να πείσει κανέναν για το φύλο της: «Συνομιλούσα με τους παραγωγούς για πάνω από δέκα χρόνια και, περισσότερο απ' όλα, σημασία είχε η συγκυρία, η σωστή στιγμή για να πραγματοποιηθεί το "Wonder Woman". Ανεξάρτητα από το φύλο του σκηνοθέτη, η δυσκολία να γίνει μια τέτοια ταινία είναι αντικειμενική και τεχνική. Μιλάμε για τεράστιες, ογκώδεις ταινίες και το γεγονός ότι μια γυναίκα ή ένας άνδρας καλείται να τις σκηνοθετήσει δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα». Χαρακτηρίζει την εμπειρία του γυρίσματος υπέροχη και θεωρεί πως απ' όλες τις ιστορίες της Wonder Woman που έχουν γραφτεί στα κόμικς ή έχουν μεταφερθεί κατά καιρούς στην οθόνη την ενδιέφερε η προέλευση της ηρωίδας, οι ρίζες της – άλλωστε δηλώνει φαν του πρώτου «Superman» του Ρίτσαρντ Ντόνερ και του πρώτου «Spiderman» του Σαμ Ράιμι. «Η ταινία που γύρισα ήταν περίπου αυτή που είχα στο μυαλό μου εξαρχής. Όταν κατασταλάξαμε με τους παραγωγούς και τους σεναριογράφους στις λεπτομέρειες, επεκτάθηκε το origin στόρι και, βέβαια, πήρε σάρκα και οστά όταν η Γκαλ Γκαντό του έδωσε διάσταση με την παρουσία και την ενέργεια της».

H "Wonder Woman", Γκαλ Γκαντό και το σύνολο του καστ μιλούν στο LIFO.gr για την πρώτη ταινία - σφήνα στον κόσμο των αντρών υπερηρώων Facebook Twitter
Η σκηνοθέτις Πάτι Τζένκινς έκανε 13 χρόνια να ξαναπιάσει δουλειά πίσω από την κάμερα.


Η 32χρονη ηθοποιός, Μις Ισραήλ, μοντέλο, μητέρα δύο κοριτσιών, οδηγός Ducati Monster, πρέσβειρα των Ηνωμένων Εθνών για γυναικεία θέματα, στρατιώτης και παραλίγο Bond Girl, στεκόταν όρθια στη συνάντησή μας στη Νέα Υόρκη, γιατί ήταν ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσει τους οξύτατους πόνους στην πλάτη της. Σε έναν σταθμό των γυρισμάτων της ταινίας στην Ιταλία πάτησε έναν αχινό και επιδείνωσε το ήδη πονεμένο σώμα της από τις κακουχίες των σκηνών μάχης – η Γκαντό συνηθίζει να εμφανίζεται η ίδια στα stunts, από την αρχή της καριέρας της, στο πέμπτο «Fast and Furious», εξαργυρώνοντας την ενασχόλησή της με τις πολεμικές τέχνες. Για το «Wonder Woman» εξασκήθηκε στην πυγμαχία και στην ξιφασκία, τραυματίστηκε αρκετές φορές, και αμέσως μετά έμεινε έγκυος για δεύτερη φορά. Προφανώς η μέση της δεν άντεξε, αν και η Γκαντό διασκεδάζει τη σοβαρότητα της κατάστασής της, λέγοντας πως όταν μια γυναίκα βιώνει τοκετό, όλα τα υπόλοιπα είναι πταίσματα και δεν υπάρχει λόγος να παραπονιέται.

H "Wonder Woman", Γκαλ Γκαντό και το σύνολο του καστ μιλούν στο LIFO.gr για την πρώτη ταινία - σφήνα στον κόσμο των αντρών υπερηρώων Facebook Twitter
Γκαλ Γκαντό και Κρις Πάιν στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.


Στηριγμένη σε ένα ψηλό σκαμπό, αφού έχει διορθώσει τον κότσο της στον καθρέφτη και ο Κρις Πάιν, που στέκεται ακριβώς δίπλα της, τη ρωτάει αστειευόμενος αν έχει σκεφτεί να παίξει σε διαφήμιση του Pantene, η Γκαντό χαμογελά υπομονετικά και βάζει στη ζυγαριά την ιστορική σημασία της κινηματογραφικής πρωτιάς της: «Ναι και όχι», απαντά όταν τη ρωτώ πώς επεξεργάστηκε τον γυναικείο πρωταγωνιστικό της ρόλο σε έναν τύπο ταινιών όπου οι ηρωίδες είναι συνήθως περιφερειακές στην πλοκή. «Στο τέλος της μέρας είχα στα χέρια μου το σενάριο και προσπαθούσα να παίξω τον ρόλο και να κάνω τον χαρακτήρα της Νταϊάνα Πρινς όσο πιο ενδιαφέροντα μπορούσα. Ωστόσο, κατανοώ πως η Wonder Woman έχει αντίκτυπο στην εποχή μας και νιώθω ευτυχής που μετά από τόσα χρόνια ετοιμάσαμε μια "Wonder Woman" για να δει όλος ο κόσμος». Ο Κρις Πάιν επισημαίνει τις νέες ιδέες της ταινίας: «Ας μην ξεχνάμε πως ένα ρομάντζο εξελίσσεται στο επίκεντρο μιας μεγάλης περιπέτειας και πως η πρωταγωνίστρια, ως γυναίκα, δεν είναι μόνο εξαιρετικά δυναμική αλλά και πολύ συμπονετική, κάτι που δεν παρατηρούμε στο συγκεκριμένο είδος». Όταν τον ρωτώ για την, ενδεχομένως, διαφορετική ματιά που φέρνει μια γυναίκα πίσω από την κάμερα, απορρίπτει την ερώτηση στη βάση της. «Η ιδέα πως μια γυναίκα σκηνοθετεί είναι λάθος τοποθέτηση. Η Πάτι Τζένκινς είναι επαγγελματίας σκηνοθέτις και οι αποχρώσεις στην προσέγγισή της είναι εκείνες που κάνουν την ταινία να λειτουργεί και να διαφέρει», σημειώνει, επιχειρώντας να διαχωρίσει το ταλέντο και την ικανότητα από το φύλο. Στο στάδιο της προετοιμασίας η Γκαντό παρέλαβε από την παραγωγή δύο μεγάλες κούτες γεμάτες βιβλία μυθολογίας και κόμικς της Wonder Woman, τα οποία και μελέτησε, αλλά, όπως προείπε, «αν και έμαθα χρήσιμες πληροφορίες, το ευαγγέλιό μου ήταν το σενάριο, το ακολούθησα πιστά και δεν με απογοήτευσε».

H "Wonder Woman", Γκαλ Γκαντό και το σύνολο του καστ μιλούν στο LIFO.gr για την πρώτη ταινία - σφήνα στον κόσμο των αντρών υπερηρώων Facebook Twitter
Στο «Wonder Woman» η Ράιτ υποδύεται την Αντιόπη, την καλύτερη πολεμίστρια στην ιστορία των Αμαζόνων και αδελφή της βασίλισσας-μητέρας της κεντρικής ηρωίδας, την οποία και εκπαιδεύει, γνωρίζοντας την ηγετικό ρόλο που θα διαδραματίσει στη συνέχεια.


Από τη Ρόμπιν Ράιτ δεν περίμενα «στρατιωτικές» απαντήσεις και δεν απογοητεύτηκα. Η Αμερικανίδα ηθοποιός, η οποία μάλιστα είχε μόλις επιστρέψει από τη «θεσπέσια Σαντορίνη» όπου η Οία της φάνηκε μάλλον θορυβώδης («ξέρω», μου είπε όταν την κοίταξα με απορημένο βλέμμα για την απροσδόκητη διαπίστωσή της, «οι φίλοι μου μου είπαν πως αν μου φάνηκε η Οία κοσμική, τότε εγώ έχω το πρόβλημα και θα πρέπει να αναζητήσω ακατοίκητα νησιά!»), διανύει την πιο δημιουργική της περίοδο, καθώς κατάφερε να πλάσει έναν αξιοθαύμαστο, ανελέητο, ραδιούργο χαρακτήρα στο πρόσωπο της δεύτερης κυρίας Κλερ Άντεργουντ, που γίνεται πρώτη και καλύτερη, στο τηλεοπτικό «House of Cards», με παγκόσμια αναγνώριση και διακρίσεις. Στο «Wonder Woman» η Ράιτ υποδύεται την Αντιόπη, την καλύτερη πολεμίστρια στην ιστορία των Αμαζόνων και αδελφή της βασίλισσας-μητέρας της κεντρικής ηρωίδας, την οποία και εκπαιδεύει, γνωρίζοντας την ηγετικό ρόλο που θα διαδραματίσει στη συνέχεια. «Μελέτησα αρκετά την ιστορία της Αντιόπης και των Αμαζόνων», μου εξηγεί. «Έχει πολλά στρώματα αφήγησης και πολλή αιμομιξία, σωστά; Νομίζω πως ο Δίας ήταν πατέρας και σύζυγος, και κάποιες είχαν συγγένεια μεταξύ τους, αλλά το θέμα της εφαρμογής αυτού του σπουδαίου μύθου στο σήμερα εντοπίζεται αλλού. Οι Αμαζόνες είχαν αποφασίσει να μην καταδικάσουν τους εαυτούς τους στη σιωπή, στην άρνηση της αλήθειας. Δεν απέκλειαν a priori κανέναν από το να μπει στον κόσμο τους, αλλά μάχονταν για να προστατέψουν μόνες τους το μονοφυλετικό τους είδος, να σταθούν στα πόδια τους και να επιβιώσουν με γνώση και κατάρτιση». Όταν ο τηλεοπτικός παρουσιαστής και πολιτικός σατιριστής Στίβεν Κολμπέρ συνέκρινε την Αντιόπη και την Κλερ Άντεργουντ και τη ρώτησε ποια θα νικούσε σε μια υποθετική μονομαχία, η Ράιτ διάλεξε την πρώτη. «Γιατί όχι η Άντεργουντ, η μακιαβελική, με το δόλιο μυαλό της;» της αντιτείνω. «Δεν μπορώ να είμαι σίγουρη, είναι απλώς ρόλοι κι εγώ κάνω τη δουλειά μου υπηρετώντας τους» απαντά και αποφεύγει με προσποίηση κάτι που φαίνεται πως δεν θέλει να ξαναβάλει στην κουβέντα. Υπέρμαχος της ισότητας στον χώρο της, η ηθοποιός, που ξεκίνησε με τη σαπουνόπερα «Santa Barbara», τριάντα χρόνια μετά το «Princess Bride» ζήτησε και έλαβε την ίδια αμοιβή ανά επεισόδιο με τον Κέβιν Σπέισι, απειλώντας πως σε διαφορετική περίπτωση θα αποχωρούσε. Μου φαίνεται πως σκεφτόταν για χρόνια όλα αυτά που πλέον, ήρεμα και προσηλωμένα, διεκδικεί για τον εαυτό της και τις συναδέλφους της, αξιοποιώντας το βήμα που της προέκυψε στα 50 της χρόνια. Τώρα αναφωνεί «καιρός ήταν!» για τη στιγμή που μια ακριβή ταινία για τις μάζες εμπιστεύεται μια γυναίκα στην καρδιά του στόρι και αποκαθιστά τη χαμένη ισορροπία. «Το ζητούμενο είναι η διαφάνεια. Δεν ισχύει μόνο στη show business αλλά σε κάθε βιομηχανία. Αυτό που ζητάω είναι ίση δουλειά, ίσα δικαιώματα, ίση αμοιβή. Είναι τόσο περίεργο; Πείτε μου εσείς! Γιατί θα πρέπει οι γυναίκες να λαμβάνουν το 78% των χρημάτων, σε μέσο όρο, που πληρώνονται οι άνδρες για την ίδια ακριβώς εργασία; Χρειάζεται να δυναμώσουμε τη φωνή μας, να διευρύνουμε τον διάλογο επί του προβλήματος και να προκαλέσουμε όσους συντηρούν την ανισότητα, ώσπου να εκλείψουν οι διαφορές. Με τον συνεχή διάλογο δημιουργούνται τα κοινωνικά κινήματα και βελτιώνονται οι συνθήκες. Με την ελπίδα να έρθει το δίκαιο αποτέλεσμα...»

 
Οθόνες
3

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Movies

Οθόνες / Οι ταινίες της εβδομάδας: «Mickey 17» και 7 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Μαζί με τον Μπονγκ Τζουν-Χο που επιστρέφει δυναμικά μετά τα «Παράσιτα», αυτή την εβδομάδα στις αίθουσες προβάλλεται ένα καλοδουλεμένο θρίλερ, και ένα ντοκιμαντέρ που θα μιλήσει στην καρδιά των Αθηναίων – και δη των Εξαρχειωτών και των σκακιστών.
THE LIFO TEAM
15 επιλογές από το 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, 6-16/3/25

Οθόνες / 15 πολύ καλά ντοκιμαντέρ που έρχονται στο 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Το φεστιβάλ-θεσμός επιστρέφει από τις 6 έως τις 16 Μαρτίου με μια ποικιλία από συναρπαστικά ντοκιμαντέρ, που καλύπτουν επίκαιρα και διαχρονικά κοινωνικά ζητήματα, καθώς και προσωπικές ιστορίες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Daredevil: Born again»: Σαν να μην πέρασε μια μέρα

Οθόνες / «Daredevil: Born again»: Σαν να μην πέρασε μια μέρα

Παρά τη μεταγραφή της στη Disney από το Netflix, η σειρά διατηρεί τον βλοσυρό τόνο και τα αιματοβαμμένα set-pieces, επιχειρώντας, παράλληλα, να μιλήσει για κάτι πέρα από το είδος της – σπάνιο αυτό για δημιουργία της Marvel.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Θέλουμε να φαινόμαστε δυνατοί και άτρωτοι, πιστεύοντας ότι έτσι θα επιβιώσουμε»

Οθόνες / «Θέλουμε να φαινόμαστε δυνατοί και άτρωτοι, πιστεύοντας ότι έτσι θα επιβιώσουμε»

Γοητεύτηκε ξαφνικά από το θέατρο και διάβαζε γι' αυτό ενώ εργαζόταν σε ένα περίπτερο. Όταν, δίχως να ξέρει τι τον περιμένει, ο Γιάννης Καράμπαμπας βρέθηκε μπροστά από την κάμερα της Πέννυς Παναγιωτοπούλου στο «Wishbone», διακρίθηκε με το βραβείο του πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Oι δέκα αγαπημένες ταινίες μυστηρίου της Ευτυχίας Γιαννάκη

Οθόνες / Oι δέκα αγαπημένες ταινίες μυστηρίου της Ευτυχίας Γιαννάκη

«Αν δεν ξέρεις το όνομα Keyser Söze, τότε έχεις ένα σοβαρό κινηματογραφικό κενό» - Είναι δυνατόν μια συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων να μην ξέρει από ατμόσφαιρα που κόβει την ανάσα και σασπένς; Αποκλείεται.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
H μεγάλη βραδιά της Ανόρα

OSCARS 2025 / H μεγάλη βραδιά της Ανόρα

Ο Σον Μπέικερ έσπασε τα κοντέρ κερδίζοντας 4 προσωπικά Όσκαρ για την άγρια κωμικοτραγική κινηματογραφική του χειροτεχνία. Η Μάϊκι Μάντισον χάλασε το πάρτι της Ντέμι Μουρ. Και η ιστορία της σεξεργάτριας, έδωσε ηχηρό μήνυμα για την ανάγκη του σινεμά να φτιάχνει ταινίες θαρραλέες και αυθεντικές.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
11 ταινίες για οσκαρικό binge-watching

Οθόνες / 11 ταινίες για οσκαρικό binge-watching (και πού να τις δείτε)

Καθώς πλησιάζει η 97η απονομή των Όσκαρ, επιλέγουμε 11 νικήτριες του Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας που μπορείτε να βρείτε σε streaming πλατφόρμες και στη συνδρομητική τηλεόραση, για να κάνετε προθέρμανση.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
CHECK Gene Hackman 1930-2025

Απώλειες / Τζιν Χάκμαν (1930-2025): Ο πιο ευαίσθητος σκληρός του αμερικανικού σινεμά

Ήθελε να τον θυμούνται ως τίμιο ηθοποιό, που έντυσε με ειλικρίνεια τους χαρακτήρες που υποδύθηκε. Ο Τζιν Χάκμαν πέτυχε πολύ περισσότερα, αφού κατάφερε να γίνει ο σπουδαιότερος καρατερίστας του αμερικανικού σινεμά από την εποχή του Σπένσερ Τρέισι.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στην καρδιά του ταύρου - στην κοιλιά του καλλιτέχνη

Οθόνες / «Η καρδιά του ταύρου»: Ένα ντοκιμαντέρ για την πίστη στην ψευδαίσθηση

Σε παραγωγή Onassis Culture, η Εύα Στεφανή επιχειρεί μια κατάδυση στον σαγηνευτικό κόσμο του Δημήτρη Παπαϊωάννου και της προετοιμασίας της παράστασής του «Εγκάρσιος Προσανατολισμός».
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Oscar stories: Οι «ξένοι» στα Όσκαρ

Pulp Fiction / Οι «ξένοι» στα Όσκαρ

Από το αριστούργημα του Ζαν Ρενουάρ μέχρι τη σαρωτική διάκριση της Εμίλια Πέρεζ με τις 13 υποψηφιότητες, η πορεία των ξενόγλωσσων ταινιών στα Όσκαρ είναι γεμάτη από σταθμούς που αμφισβητούν και αναμορφώνουν τα όρια του κινηματογράφου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μετά τα 35 κατάλαβα τον Αντονιόνι»: Οι δέκα αγαπημένες ταινίες του Γιάννη Βεσλεμέ

Μυθολογίες / «Μετά τα 35 κατάλαβα τον Αντονιόνι»: Οι δέκα αγαπημένες ταινίες του Γιάννη Βεσλεμέ

Παραγνωρισμένα διαμάντια, ένας Σουηδός ημίθεος και χαρακτήρες που ξεπερνούν τα βιβλία από τα οποία γεννήθηκαν: ο σκηνοθέτης μοιράζεται τις ταινίες που τον σημάδεψαν καθώς και την αγαπημένη του αφίσα για καθεμιά από αυτές.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
12 ταινίες κάτω των 90 λεπτών για streaming

Οθόνες / 12 ταινίες κάτω των 90 λεπτών για streaming

Για όσους δεν έχουν αρκετό χρόνο, αλλά θέλουν να τηρήσουν τη σινεφιλική τους δίαιτα, και για παραπονούμενους ότι η διάρκεια των ταινιών «έχει μεγαλώσει πολύ», ξεψαχνίσαμε τις πλατφόρμες και τους καταλόγους τους και παρουσιάζουμε 12 ταινίες που δεν υπερβαίνουν τη μιάμιση ώρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Sly Lives!: Τα μπλουζ του (ψυχεδελικού) πρίγκηπα

Daily / «Sly Lives!»: Τα μπλουζ του (ψυχεδελικού) πρίγκιπα

Ένα εξαιρετικό μουσικό ντοκιμαντέρ στο Disney+ για τη διαστημική άνοδο και την αργόσυρτη πτώση του ιδιοφυούς Sly Stone, ηγέτη της πιο εντυπωσιακά πολυμορφικής μπάντας όλων των εποχών, τόσο ηχητικά όσο και εμφανισιακά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ

σχόλια

1 σχόλια
Μία διόρθωση μόνο Θοδωρή. Η Wonder Woman δεν είναι το πρώτο γυναικείο hero movie. Είχε προηγηθεί το 1984 η Supergirl η οποία είναι ομόσταυλη της Γυναίκας Θαύμα αφού ανήκει κι αυτή στην DC Comics. Μάλιστα το φιλμ εκείνο είχε ανέβει στο Νο.1 του US Box Office το Φθινόπωρο του 84 αλλά με πολύ χαμηλότερες εισπράξεις από την Wonder Woman, και με αρνητικές κριτικές τότε, σε αντίθεση με την ταινία που παίζει η Gadot η οποία πήρε καλές κριτικές στις ΗΠΑ.