Αρχαία Μεσσήνη
Ένα μεσημέρι με καύσωνα στον αχανή χώρο με αρχαιοελληνικά, ρωμαϊκά και πρωτοβυζαντινά ερείπια― την σοφή τους διαχείρηση από τον αρχαιολόγο Πέτρο Θέμελη, τον τρόπο που η φύση αλλού τιθασσεύεται κι αλλού αφήνεται να πνίξει τις αρχαίες πέτρες με αγκάθια, ζιζάνια και ξερά χόρτα. Μια εμπειρία.
Όταν έφτασα στη Μεσσήνη τρόμαξα με τον αχανή χώρο. Σκέφτηκα ότι δεν είναι δυνατόν να σκάβω όπως οι περισσότεροι αρχαιολόγοι του παρελθόντος έναν μήνα το χρόνο. Έτσι δεν επρόκειτο να τελειώσουμε ποτέ. Ένα έργο πρέπει να αναπτύσσεται και να γίνεται πρότζεκτ. Η Μεσσήνη είναι ένα από τα μεγαλύτερα έργα στην Ελλάδα, ανασκαφικό και αναστηλωτικό. Αν κοιτάξει κανείς όλα αυτά τα χρόνια πόσα εκατομμύρια ευρώ έχουμε πάρει, θα το καταλάβει. Κάναμε υποδομές, αποστραγγίσαμε τον χώρο που είναι γεμάτος υπόγεια κανάλια. Από την άλλη δεν θέλαμε ο χώρος να έχει σκόρπιες πέτρες διαλυμένες από τα μνημεία, όπως σε κάποιες ρομαντικές εποχές που έφταναν οι ντελετάντι και έβλεπαν άνθη, λουλούδια και ένα κιονόκρανο και τα ζωγράφιζαν. Καταστρέφονται τα αρχαία μέσα σε αυτό το ρομαντικό πνεύμα, το οποίο είναι κατ' ουσίαν ένα τέλμα. Ξεπεράστηκε αυτή η εποχή.
Στην Μεσσήνη σήμερα είμαστε σε ένα πολύ ικανοποιητικό επίπεδο. Έχω κάνει γενικές προτάσεις για να κάνουμε καλύτερες διαδρομές, να περιφράξουμε ωραία το χώρο, καλύτερες πινακίδες να φωτιστεί όχι μόνο αισθητικά που μας ενδιαφέρει, να περπατά ο κόσμος το βράδυ μέσα, αν μπορεί, να περνά μέσα από το χώρο. Ο χώρος θέλει μια ανοιχτή πρόταση. Να είναι ανοιχτό μουσείο. Να υπάρχει ένα μέρος στεγασμένο και να εκτίθενται βαριά πράγματα που δεν κλέβονται.
Δεν μου αρέσουν τα καινούργια μουσεία, τερατώδη κτίρια από τσιμέντο που καταστρέφουν το περιβάλλον, τεράστια κόστη, καθυστερήσεις και υπερτιμολογήσεις φοβερές και σπατάλη χρημάτων. Μπορούμε να προστατεύσουμε, να φωτίσουμε και να εκθέσουμε μέσα στους αρχαιολογικούς χώρους και να δώσουμε μια καινούργια ιδέα στην έννοια των αρχαιολογικών χώρων, αλλιώς είναι φυλακές.