Ρομά της Υπερκαρπαθίας πολεμούν στο μέτωπο
"Οι σύντροφοί μας στη μονάδα μας αντιμετώπιζαν με δυσπιστία - έκλειναν τις τσάντες τους, έκρυβαν χρήματα και πράγματα. Ζούσαν με συνεχή ένταση και φόβο ότι κάτι θα τους κλέβαμε - μου το εξομολογήθηκαν ένα μήνα αργότερα. Αλλά αυτή η δυσπιστία πέρασε πολύ γρήγορα - μόλις τα παιδιά μας γνώρισαν, γίναμε φίλοι τόσο πολύ που γίναμε σαν οικογένεια. Έχουμε μεταφερθεί από τόπο σε τόπο αρκετές φορές, αλλά εξακολουθούμε να διατηρούμε επαφή με τους πρώτους συντρόφους μας, σταθερά σε επαφή."
"Οι Ρομά έχουμε έναν άγραφο νόμο - δεν πολεμάμε. Αλλά εμείς δεν είμαστε εισβολείς, υπερασπιζόμαστε τη χώρα μας!".
Yaroslav Halas
Ukrainska Pravda, 9 Νοεμβρίου 2022
Το ένα τρίτο του συνόλου των Ρομά στην Ουκρανία ζει στην Υπερκαρπαθία - έτσι λένε οι στατιστικές. Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά είναι ιδιαίτερα μεταβλητά, διότι η τελευταία (και μοναδική) απογραφή πραγματοποιήθηκε το 2001. Εδώ και 20 χρόνια, ο αριθμός των Ρομά, οι οποίοι παραδοσιακά έχουν υψηλό ποσοστό γεννήσεων, έχει αυξηθεί σημαντικά, οπότε τώρα οι στατιστικές αναλογίες είναι σαφώς διαφορετικές. Οι Ρομά είναι μια πολύ συγκεκριμένη εθνοτική ομάδα και, δεδομένων των σημερινών γεγονότων στην Ουκρανία, δύο στοιχεία είναι τα πιο χαρακτηριστικά τους: πρακτικά δεν υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία και δεν πολεμούν στις Ένοπλες Δυνάμεις. Ωστόσο, σε αυτό το κείμενο θα μιλήσουμε για τους Ρομά που πήγαν εθελοντικά στον πόλεμο κατά της Ρωσίας.
(Τα αποσπάσματα στο κείμενο διατηρούνται με τη μορφή με την οποία ειπώθηκαν από τους ίδιους).
Η 128η Ανεξάρτητη Ταξιαρχία Ορεινής Επίθεσης της Υπερκαρπαθίας αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα - υπάρχει μια ομάδα Ρομά που εντάχθηκε στις Ένοπλες Δυνάμεις και βρίσκεται στη ζώνη μάχης από τις πρώτες ημέρες της ρωσικής εισβολής. Εκτός από την εθνικότητα, αυτοί οι στρατιώτες έχουν δύο ακόμη χαρακτηριστικά: πρώτον, ο καθένας από αυτούς είναι πατέρας πολλών παιδιών, οπότε δεν είχαν υποχρέωση επιστράτευσης, και δεύτερον, όλοι τους ήρθαν στον στρατιωτικό κομισάριο και ζήτησαν να ενταχθούν στη μάχιμη μονάδα όχι μετά από κλήση, αλλά εθελοντικά.
"Όταν εγώ και οκτώ σύντροφοι ήρθαμε στο επιτελείο της Σβαλιάβα, ο επίτροπος δεν μπορούσε να καταλάβει τι θέλαμε για μεγάλο χρονικό διάστημα" - λέει ο Μιχαήλο Τιτίσκο, με το χαρακτηριστικό όνομα/τίτλο "Baron" (Βαρόνος).
"Αλλά μόλις κατάλαβε ότι πραγματικά ζητούσαμε να ενταχθούμε στις Ένοπλες Δυνάμεις, ετοίμασε γρήγορα τα έγγραφα και μας έστειλε στην 128η Ταξιαρχία στο Μουκάτσεβο. Και εκεί, επίσης, ήταν μπερδεμένοι, για να το θέσω ήπια, μας κοίταζαν με ορθάνοιχτα μάτια και μας ρωτούσαν: γιατί στο διάολο ήρθαμε εδώ; Και ακόμη και όταν μας έστειλαν στη ζώνη μάχης μιάμιση εβδομάδα αργότερα, οι σύντροφοί μάς στη μονάδα μας αντιμετώπιζαν με δυσπιστία - έκλειναν τις τσάντες τους, έκρυβαν χρήματα και πράγματα. Ζούσαν με συνεχή ένταση και φόβο ότι κάτι θα τους κλέβαμε - μου το εξομολογήθηκαν ένα μήνα αργότερα. Αλλά αυτή η δυσπιστία πέρασε πολύ γρήγορα - μόλις τα παιδιά μας γνώρισαν, γίναμε φίλοι τόσο πολύ που γίναμε σαν οικογένεια. Έχουμε μεταφερθεί από τόπο σε τόπο αρκετές φορές, αλλά εξακολουθούμε να διατηρούμε επαφή με τους πρώτους συντρόφους μας, σταθερά σε επαφή."
Ο Μιχαήλο έχει το χαρακτηριστικό όνομα/τίτλο "Baron" για κάποιο λόγο. Είναι αδιαμφισβήτητη προσωπικότητα για την ομάδα των Ρομά του. Στον καταυλισμό Σβάλιαβα, όπου ζει αμιγής πληθυσμός περίπου δύο χιλιάδων Ρομά, υπάρχει ένας κατ' όνομα "βαρόνος", ένας ηλικιωμένος άνδρας. Αλλά όλοι γνωρίζουν ότι ο πραγματικός ηγέτης εδώ είναι ο Μικαήλο. Ο " Baron" έχει μια ενδιαφέρουσα βιογραφία. Γεννήθηκε στο Καζακστάν το 1975 (οι γονείς του πήγαν εκεί για να δουλέψουν ως εργάτες, δηλαδή να φτιάξουν πλίνθους). Εκτός από αυτόν, υπάρχουν έξι αδέλφια στην οικογένεια, η οποία ζούσε πολύ φτωχά.
Πήγε στο δημοτικό σχολείο σε ένα σχολείο Ρομά στα περίχωρα του καταυλισμού στη Σβαλιάβα και στη συνέχεια πήγε σε ένα γενικό σχολείο, μετά το οποίο απροσδόκητα για πολλούς πήγε στο στρατό για να υπηρετήσει τη θητεία του. Μετά το στρατό, ο Μιχαήλο σπούδασε στη νομική σχολή του Τερνόπιλ, στη συνέχεια παντρεύτηκε και μετακόμισε στην Τσεχική Δημοκρατία. Εκεί, το ζευγάρι απέκτησε δύο κορίτσια, το μεγαλύτερο από τα οποία, παρεμπιπτόντως, αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Charles της Πράγας. Στη συνέχεια, η οικογένεια διαλύθηκε, ο Μιχαήλ επέστρεψε στην Υπερκαρπαθία και παντρεύτηκε ξανά. Με τη δεύτερη σύζυγό του απέκτησε τρεις γιους, οι οποίοι είναι σήμερα 5, 7 και 8 ετών. Δηλαδή, ως πατέρας τριών ανήλικων παιδιών, ο Μιχαήλο δεν είναι επιστρατεύσιμος.
Για να συντηρήσει την οικογένειά του, μετά την επιστροφή του από την Τσεχική Δημοκρατία, ο "Baron" μπήκε σε επιχειρήσεις - έχτισε ένα μεγάλο εμπορικό και ψυχαγωγικό κέντρο στα περίχωρα του καταυλισμού - έναν χώρο 700 τετραγωνικών μέτρων με κατάστημα, εστιατόριο, αίθουσα μπιλιάρδου. Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι του καταυλισμού γιορτάζουν εδώ γάμους, βαφτίσεις και άλλες γιορτές. Επιπλέον, δημιούργησε και διηύθυνε τη δημόσια οργάνωση των Ρομά Romani Rat (που μεταφράζεται ως "αίμα των Ρομά").
Ο Μιχαήλο είναι μια αυθεντία στον καταυλισμό, οπότε οι αρχές απευθύνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα σε αυτόν με διάφορα αιτήματα. "Μας θυμούνται όταν χρειάζεται κάτι, ειδικά πριν από τις εκλογές, - λέει ο "Baron" - Κάθε πέντε χρόνια, οι Ρομά μετατρέπονται σε Ουκρανούς για λίγες μέρες - για τις προεδρικές, κοινοβουλευτικές και τοπικές εκλογές. Και μετά γίνονται πάλι Τσιγγάνοι. Και μεταξύ των εκλογών, η κυβέρνηση μιλάει συνεχώς για την ένταξη των Ρομά στην κοινωνία - για τα πάντα και για τίποτα. Αλλά αυτό είναι ένα θέμα για άλλη συζήτηση..."
Ως πλούσιος και αυτάρκης άνθρωπος, φαίνεται ότι ο "Baron" δεν είχε κανένα λόγο να πάει στον πόλεμο. Αλλά πήγε. "Γεννήθηκα και μεγάλωσα τη δεκαετία του '70, άκουσα πολλά για τους αδελφικούς λαούς τότε" - εξηγεί ο Μιχαήλο, "έτσι ο πόλεμος το 2014 ήταν σαν κεραυνός εν αιθρία για μένα. Και όταν είδα τι συνέβαινε μετά τις 24 Φεβρουαρίου, συνειδητοποίησα ότι πρέπει να πάω. Αν όχι την πρώτη μέρα, τότε την επόμενη μέρα, αλλά πρέπει να πάω. Όλοι πρέπει να το κάνουν. Ήρθα λοιπόν στο στρατόπεδο, μάζεψα τα παιδιά και ρώτησα: "Ποιος είναι μαζί μου;". Οκτώ ακόμη άτομα προσφέρθηκαν εθελοντικά."
Η ομάδα των Ρομά, εκτός από τον Μιχαήλο, είχε μια μάλλον ανεπαρκή κατανόηση των Ενόπλων Δυνάμεων. Τα παιδιά ήταν σίγουροι ότι αφού ήταν εθελοντές, θα έπρεπε να αγοράσουν μόνοι τους όλο τον εξοπλισμό. Πήραν λοιπόν χρήματα μαζί τους και ο Μιχαήλο πρόσθεσε άλλες 10 χιλιάδες γρίβνες στον καθένα τους. Όταν στους νεοσύλλεκτους δόθηκαν όλα όσα χρειάζονταν στη μονάδα, αναστέναξαν με ανακούφιση, επειδή τα χρήματα θα μείνουν για τις γυναίκες και τα παιδιά τους.
Και οι εννέα Ρομά ήταν εγγεγραμμένοι σε μια μονάδα που επισκευάζει κατεστραμμένο εξοπλισμό. Ωστόσο, στην αρχή του πολέμου, η ταξιαρχία έδωσε βαριές αμυντικές μάχες και αισθάνθηκε την έλλειψη μαχητών στις μονάδες πεζικού ορεινής επίθεσης. Ως εκ τούτου, ο διοικητής αποφάσισε να δημιουργήσει έναν ξεχωριστό λόχο μάχης από τους επισκευαστές και ζήτησε να συμμετάσχουν σε αυτόν εθελοντικά όσοι ήθελαν. Και οι εννέα Ρομά προσφέρθηκαν εθελοντικά και για αρκετούς μήνες κράτησαν την άμυνα στη νοτιοανατολική κατεύθυνση.
"Στεκόμασταν στην εκφόρτωση", λέει ο "Βαρόνος", "Είχε ακόμα παγετό, και τα δέντρα ήταν χωρίς πράσινο, έτσι σκάψαμε τάφρους, χαρακώματα, σκάψαμε ορύγματα τη νύχτα. Μας βομβάρδιζαν συνεχώς, μερικές φορές με πυρομαχικά διασποράς. Ένας βομβαρδισμός κατέστρεψε την κουζίνα. Στην αρχή, όλοι φοβήθηκαν, αλλά στη συνέχεια το συνήθισαν και ο φόβος σταδιακά πέρασε. Γίναμε πολύ στενοί φίλοι με τους συντρόφους μας στη μονάδα. Είμαστε πάντα ενωμένοι. Έλεγαν οι Ουκρανοί μερικές φορές αστειευόμενοι: "Θέλουμε να γίνουμε σαν τους Τσιγγάνους! Έβγαζαν selfies μαζί μας, τις έστελναν στις οικογένειές τους και καυχιόντουσαν: "Κοιτάξτε - ένας Τσιγγάνος βαρόνος μάχεται μαζί μας εδώ!".
Κατά τη διάρκεια όλου αυτού του χρόνου, υπήρξε μόνο μία κατάσταση σύγκρουσης, μάλλον μια παρεξήγηση, κατά την οποία ένας μαχητής πέταξε μια φράση: "Υπάρχουν Τσιγγάνοι σε βάρος των δικών μας". Πήγα λοιπόν κοντά του και του είπα: "Ήρθαμε εθελοντικά εδώ για να υπερασπιστούμε την Ουκρανία, αυτή είναι η χώρα μας. Με ποιο δικαίωμα λοιπόν διαχωρίζετε τους ανθρώπους σε ξένους και φίλους; Ποιος είναι φίλος σας και ποιος είναι ξένος εδώ;". Η κατάσταση σύγκρουσης επιλύθηκε από μόνη της, συνεχίσαμε να ζούμε ως μια ομάδα.»
Με την πάροδο του χρόνου, αρκετοί Ρομά χρειάστηκε να σταλούν στην Υπερκαρπαθία για θεραπεία και αποκατάσταση - ο ένας έσπασε το πόδι του, ο άλλος "κέρδισε" μια κήλη και τρεις άλλες ασθένειες επιδεινώθηκαν. Τέσσερις σύντροφοι, όμως, που παρέμειναν στη ζώνη μάχης, περιμένουν την επιστροφή τους. Πρόσφατα αγόρασαν ένα SUV (η μερίδα του λέοντος των χρημάτων διατέθηκε από τον Baron). Το αυτοκίνητο ήταν καλυμμένο με μεμβράνη καμουφλάζ και ειδική πινακίδα κυκλοφορίας - "Baron1". Το ιδιόκτητο αυτοκίνητο στο στρατό διευκολύνει σημαντικά τις μετακινήσεις, οι οποίες μπορεί να είναι πολύ απροσδόκητες.
"Οι Τσιγγάνοι έχουν έναν άγραφο νόμο - να μην πολεμούν, να μην παίρνουν καθόλου τα όπλα, - λέει ο Μιχαήλο , - Αλλά δεν είμαστε εισβολείς, υπερασπιζόμαστε τη χώρα μας, οπότε δεν βλέπω καμία αντίφαση εδώ. Δημιουργούμε τη δική μας ιστορία εδώ - Ουκρανών και Ρομά. Έχουμε τη δική μας σημαία, και μετά το τέλος του πολέμου θα πάρω μαζί μου μερικά πράγματα που με συνοδεύουν από την αρχή (ένα κρεβάτι κατασκήνωσης, ένα τηγάνι, μερικά πυρομαχικά που αγόρασα μόνος μου) και θα οργανώσω ένα μικρό μουσείο πολέμου. Για να γνωρίζει ο κόσμος ότι την Ουκρανία υπερασπίστηκαν και οι Ρομά."
Μαζί με τον Μιχαήλο , υπηρετούν στη μονάδα άλλοι τρεις Ρομά, δύο εκ των οποίων είναι αδελφοί του και ένας ανιψιός του.
Ο μεγαλύτερος, ο Βασίλ, είναι 41 ετών, σε αυτή τη νεαρή ηλικία έχει τέσσερα παιδιά και τρία εγγόνια!
"Μετά την 9η τάξη άρχισα να πηγαίνω με τους γονείς μου για δουλειά, μεταξύ άλλων και στη Ρωσία, - λέει ο Βασίλ - Και σε ηλικία 19 ετών παντρεύτηκα, οπότε η γυναίκα μου και εγώ είμαστε μαζί εδώ και 22 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, έχτισα ένα σπίτι στον καταυλισμό - οκτώ δωμάτια στο ισόγειο και στον δεύτερο όροφο. Ωστόσο, ο δεύτερος όροφος δεν είναι ακόμη έτοιμος, αλλά θα το κάνουμε. Χτίζω επίσης ένα λουτρό στην αυλή. Ο μεγαλύτερος γιος μου και η κόρη μου είναι ήδη ενήλικες - είναι 22 και 21 ετών, ενώ οι μικρότεροι είναι ακόμα νέοι - 16 και 12 ετών. Ο μεγαλύτερος γιος είναι παντρεμένος εδώ και πολύ καιρό και έχει τρία παιδιά - ένα αγόρι είναι 6 ετών και τα κορίτσια είναι 4 και 2. Έτσι είμαι ήδη παππούς τρεις φορές! Η κόρη μου παντρεύτηκε πρόσφατα, αλλά δεν έχει γίνει ακόμη μητέρα."
Στη Σβαλιάβα, ο Βασίλ ασχολούνταν με παλιοσίδερα - αγόραζε σίδερα από ανθρώπους στα χωριά και τα παρέδιδε στα σημεία συλλογής. Στις 24 Φεβρουαρίου, ο Βασίλ και η σύζυγός του βρίσκονταν στο Ζύντατσιβ για δουλειά. Και μετά τις πρώτες επιθέσεις με ρουκέτες αποφάσισε να πάει εθελοντικά στο μέτωπο. "Δεν θέλω οι Ρώσοι να έρχονται στο σπίτι μου και να μου λένε τι να κάνω", εξηγεί την απόφασή του ο Βασίλ, "δούλευα εκεί, τους ξέρω καλά. Πάντα μας έβλεπαν αφ' υψηλού, παρόλο που οι ίδιοι δεν είναι τίποτα διαφορετικό. Ήταν έτσι, αλλά από εδώ και στο εξής δεν θα είναι - αυτό είναι!"
Ο νεότερος των αδελφών, ο Ντμίτρο, είναι μόλις 31 ετών και είναι πατέρας πέντε παιδιών! Η μεγαλύτερη Μαριάνα είναι 11 ετών, ο Μπέλα - 10, η Ριάνα - 8, η Ντάρινα - 4, και η μικρότερη Σοφία είναι μόλις 2 ετών. Ο Ντμίτρο δείχνει μια φωτογραφία των παιδιών σε ένα smartphone και χαμογελά. Πριν από τον πόλεμο, ο Ντμίτρο πήγαινε συχνά στο εξωτερικό για να εργαστεί και χρησιμοποιούσε τα χρήματα για να χτίσει ένα ευρύχωρο σπίτι σε ένα καταυλισμό κοντά στον πεθερό του.
«Όταν η Ρωσία επιτέθηκε και οι ειδήσεις άρχισαν να δείχνουν αυτές τις τρομερές εικόνες, ήταν σαν να άλλαξε κάτι", λέει ο Ντμίτρο, "κοίταξα τις κόρες μου και αποφάσισα ότι θα πάω στο μέτωπο. Έτσι κατέληξα εδώ με τους συντρόφους μου".
Ο τέταρτος από τη "διασπορά" των Ρομά είναι ο Άλμπερτ Γκάουντι. Είναι ο νεότερος, 28 ετών, αλλά είναι πατέρας τριών παιδιών.
"Γεννήθηκα στο καταυλισμό σε μια πολύ φτωχή οικογένεια, έτσι πήγα στην 1η τάξη σε ηλικία 10 ετών», λέει ο Άλμπερτ. "Και στα 13 πήγα με τους γονείς μου στην περιοχή Τσερνίχιβ για να δουλέψω, καλύπτοντας αγροκτήματα με σχιστόλιθο. Στη συνέχεια μετακόμισα στην Μπίλα Τσέρκβα, βοηθώντας έναν άνθρωπο στην επιχείρηση σιτηρών. Αργότερα έφυγε και σταδιακά ανέλαβα εγώ την επιχείρηση. Αγόρασα ένα διαμέρισμα και ένα αυτοκίνητο στην Μπίλα Τσέρκβα, εγκαταστάθηκα εκεί."
Ο Άλμπερτ κατάλαβε ότι ο πόλεμος ερχόταν, έτσι στις 15 Φεβρουαρίου πήρε τη γυναίκα του και τους τρεις γιους του ηλικίας 11, 9 και 7 ετών και πήγε στην Υπερκαρπαθία, στη Σβαλιάβα. "Στην Μπίλα Τσέρκβα, το σπίτι μας βρίσκεται ακριβώς δίπλα στη στρατιωτική μονάδα, και στις 24 Φεβρουαρίου έγιναν επιθέσεις με ρουκέτες εκεί", εξηγεί. Κανονίστηκε να μείνει η οικογένεια σε συγγενείς, και αυτός και οι σύντροφοί του πήγαν στο γραφείο στρατιωτικής καταγραφής και κατάταξης.
"Αποφάσισα ότι θα προτιμούσα να πολεμήσω παρά να αντιμετωπίσω τους γιους μου. Τώρα σπουδάζουν στην Υπερκαρπαθία εξ αποστάσεως και θέλω πραγματικά να μορφωθούν όλοι. Εγώ δεν είχα την ευκαιρία να πάω σχολείο, οπότε τουλάχιστον τα παιδιά μου θα πάνε. Λείπω στους γιους μου, ρωτάει συνεχώς ο μεγαλύτερος: "Μπαμπά, πόσες νύχτες πρέπει να κοιμάμαι μόνος μου μέχρι να γυρίσεις;"
Και οι τέσσερις Ρομά ήρθαν στις Ένοπλες Δυνάμεις επίσημα άγαμοι. Η παράδοση της μη επίσημης τεκμηρίωσης των οικογενειακών σχέσεων μεταξύ των Ρομά συνεχίζεται εδώ και πολλά χρόνια και οι κοινωνικές παροχές προς τις ανύπαντρες μητέρες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτό. Ωστόσο, εδώ, στη ζώνη μάχης, τρεις στρατιώτες αποφάσισαν να νομιμοποιήσουν τους de facto γάμους τους.
"Ένας δικηγόρος ήρθε κάποτε στη μονάδα μας", εξηγεί ο "Βαρόνος", "όταν άκουσε ότι ήμασταν τυπικά άγαμοι, είπε: "Έχεις πολλά παιδιά, βρίσκεσαι σε ζώνη μάχης, μπορεί να σκοτωθείς. Και στη συνέχεια, προκειμένου να καταβληθεί αποζημίωση στους συγγενείς σας, θα πρέπει να περάσουν από πολλές δυσκολίες για να αποδείξουν ότι ήσασταν πραγματικά και νομικά μια οικογένεια. Ποιος θα το κάνει αυτό; Το χρειάζονται οι γυναίκες και τα παιδιά σας;" Στην πραγματικότητα, έχει δίκιο, γιατί δεν ξέρουμε τι θα συμβεί εδώ αύριο ή σε μια ώρα. Δεν ήρθαμε εδώ για να κερδίσουμε χρήματα ή για χρηματοδότηση, αντίθετα, πήραμε μαζί μας χρήματα για πυρομαχικά. Αλλά αν μας συμβεί κάτι και ο νόμος προβλέπει αποζημίωση για τους συγγενείς, αυτή θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο απλή."
Το καλοκαίρι, τρία αδέλφια μπόρεσαν να μείνουν στο σπίτι - η μητέρα τους έπαθε ξαφνικά εγκεφαλικό επεισόδιο, οπότε τους επετράπη να πάρουν σύντομες άδειες για οικογενειακούς λόγους. "Δεν είναι διακοπές όταν η μητέρα είναι άρρωστη, - λέει ο "Baron" - αλλά οι γονείς χρειάζονται επισκέψεις, ειδικά όταν είναι άρρωστοι. Επιπλέον, ήταν ενδιαφέρον να δούμε τη ζωή στα ενδότερα. Τις πρώτες ημέρες του πολέμου, είδα πρώην αρχηγούς περιφερειών που βρήκαν γρήγορα δουλειά στο στρατολογικό γραφείο για να μείνουν πίσω στο σπίτι. Κάποιοι, που ήταν πιο προνοητικοί, είχαν φύγει στο εξωτερικό εκ των προτέρων και δεν είχαν ακόμη επιστρέψει. Υπήρχαν επίσης πολλά νεαρά αγόρια και άνδρες από την εμπόλεμη ζώνη και ήμουν σίγουρος ότι σύντομα θα επιστρατεύονταν όλοι. Αλλά στη διάρκεια της άδειας, είδα κάτι εντελώς διαφορετικό - πώς τα ντόπια αγόρια και οι ευυπόληπτοι άνδρες κρύβονται όταν ένα αυτοκίνητο με το στρατό σταματάει κοντά, έτσι ώστε να μην τους επιδοθεί μια κλήση. Και πόσοι επισκέπτες από τις περιοχές Λουχάνσκ, Ζαπορίζια, Χερσώνα και Χάρκοβο κυκλοφορούν στους δρόμους. Και τότε σκέφτηκα: αν εμείς βρισκόμαστε στη ζώνη μάχης υπερασπιζόμενοι τις περιοχές τους και αυτοί κάθονται εδώ, είναι κάπως λάθος."
Και οι τέσσερις Ρομά έχουν σοβαρούς λόγους να ολοκληρώσουν την υπηρεσία τους και να επιστρέψουν στο σπίτι τους.
Ο Μικαήλο , ο Ντμίτρο και ο Άλμπερτ έχουν από τρία ή περισσότερα ανήλικα παιδιά, και ο Βασίλ (δύο από τα τέσσερα παιδιά του είναι ήδη ενήλικα) μπορεί να ζητήσει την επίβλεψη της άρρωστης μητέρας του. Ωστόσο, συνεχίζουν να υπηρετούν στην ταξιαρχία και με το παράδειγμά τους κάνουν περισσότερα για την ενσωμάτωση των Ρομά στην κοινωνία από οποιαδήποτε μακροπρόθεσμα προγράμματα, στρατηγικές προτεραιότητας, αντιλήψεις πολυεθνικότητας.
"Κάποιοι από τη μονάδα μου, γνωρίζοντας τις οικογενειακές μας συνθήκες, δεν πίστευαν ότι θα επέστρεφα από την άδεια"- λέει ο Baron. «Θυμάμαι ότι όταν γύρισα πίσω, έβαλα την τσάντα μου στο κατώφλι και έμεινα έξω για να καπνίσω, τα παιδιά άρχισαν ένα προς ένα να βγαίνουν και να με χαιρετούν: " Baron, επέστρεψες!". Χάρηκαν που με είδαν και εγώ χάρηκα που τους είδα. Έτσι, είμαστε εδώ για κάποιο λόγο!"
Μετάφραση από το ουκρανικό κείμενο: elaliberta.gr
