Η σύντομη ζωή των προγόνων μας
Λίγοι απ' αυτούς έφταναν τα τριάντα.
Τα γηρατειά ήταν το προνόμιο των βράχων και των δέντρων.
Η παιδική ηλικία τελείωνε τόσο γρήγορα όσο μεγαλώνουν τα λυκόπουλα.
Ο καθένας έπρεπε να βιαστεί,
να προλάβει τη ζωή
πριν βασιλέψει ο ήλιος,
πριν πέσει το πρώτο χιόνι.
Δεκατριάχρονες να ανατρέφουν παιδιά,
τετράχρονοι να πλησιάζουν αθόρυβα τις φωλιές
των πουλιών στους θάμνους,
να οδηγουν τους κυνηγούς στα είκοσι —
αυτοί δεν υπάρχουν πιά, έχουν πεθάνει από τότε.
Οι στόχοι του απείρου έλιωσαν γρήγορα.
Οι μάγισσες μάσησαν τα μάγια
με όλα τα δόντια της νεότητας ανέπαφα.
Ένας γιος έμπαινε στην ανδρική ηλικία
-
κάτω από το βλέμμα του πατέρα του.
Κάτω απ' τα ανέκφραστα μάτια του παππού γεννιόταν ο εγγονός.
Κι άλλωστε δεν μετρούσαν τα χρόνια.
Μετρούσαν δίχτυα, απόχες, καλύβες και τσεκούρια.
Ο χρόνος, τόσο γενναιόδωρος σε κάθε μικρούλικο
αστέρι στον ουρανό,
τους άπλωνε ένα σχεδόν άδειο χέρι
και γρήγορα το έπαιρνε πίσω σα να 'ταν
η χειρονομία πολύ μεγάλη.
Ένα βήμα παραπάνω, δυό βήματα παραπάνω,
δίπλα στον ακτινοβόλο ποταμό
που αναδυόταν απ' το σκοτάδι και χανόταν
μες στο σκοτάδι.
Δεν υπήρχε στιγμή να πάει χαμένη,
ούτε καθυστερημένες ερωτήσεις
ούτε αργοπορημένες αποκαλύψεις,
εκτός από εκείνες που δοκιμάζονταν στον χρόνο.
Η σοφία δεν μπορούσε να περιμένει
τα γκρίζα μαλλιά.
Έπρεπε να βλέπει ξεκάθαρα προτού δει το φως
και ν' ακούει κάθε φωνή προτού ακουστεί.
Καλό και κακό —
λίγα ήξεραν γι' αυτά, όμως τα 'ξέραν όλα:
όταν θριαμβεύει το κακό, το καλό τρέχει
να κρυφτεί,
όταν το καλό φανερώνεται τότε
το κακό μένει κρυμμένο.
Δεν γίνεται να κατακτήσουμε κανένα
από τα δυό
ή να τα άπορρίψουμε παραβλέποντας
την επιστροφή τους.
Και γι' αυτό, αν υπήρχε χαρά, τότε με μιά
αίσθηση φόβου,
αν υπήρχε απόγνωση, τότε όχι χωρίς
κάποια ήρεμη ελπίδα.
Η ζωή, κι αν μας τύχει μακρόχρονη, θα είναι
πάντοτε μιά σύντομη ζωή.
Πολύ σύντομη για να της φορτώνουμε
οτιδήποτε άλλο.
__________
Βισουάβα Σιμπόρσκα, Η σύντομη ζωή των προγόνων μας. Μετάφραση: Βασίλης Καραβίτης. Στον τόμο με ποιήματά της «Μια ποιητική διαδρομή», εκδ. Σοκόλη... Η υπογράμμιση, δική μου.
Φωτογραφίες από τη Μονή της Χώρας, στην Κωνσταντινούπολη.
