Σήμερα, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, πραγματοποιείται στο Λονδίνο το μεγαλύτερο all female street art festival της Ευρώπης, "Femme Fierce Festival". Φέτος για πρώτη φορά το φεστιβάλ θα έχει και ελληνική συμμετοχή. Η Simoni Fontana, η Cleo43, και η Mariana Cute εκπροσωπούν αυτή τη στιγμή την Ελλάδα, βάφοντας μαζί με άλλες 150 γυναίκες street artists από όλο τον κόσμο το Leake Street Tunnel (Banksy Tunnel).
Τις γνωρίζουμε, μαζί με άλλες τρεις Ελληνίδες που επιμένουν να δημιουργούν στον μάλλον ανδροκρατούμενο χώρο της τέχνης του δρόμου.
Simoni Fontana
Η Simoni Fontana γεννήθηκε στην Κέρκυρα. Σπούδασε συντήρηση έργων τέχνης και έχει εργαστεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο.
Το 2010 δημιούργησε μαζί με τον Αργύρη Σαρασλανίδη (a.k.a SER) στη Θεσσαλονίκη το "The Box Gallery", έναν χώρο αφιερωμένο στην τέχνη του δρόμου.
Μέχρι σήμερα έχει συμμετάσχει σε δεκάδες εκθέσεις, φεστιβάλ, και art fairs στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Η σχέση της με την τέχνη του δρόμου ξεκίνησε πριν από τέσσερα περίπου χρόνια, όταν μία μέρα αποφάσισε να βγει κι αυτή "με τα αγόρια", παίρνοντας μαζί της αντί για σπρέι τα πινέλα της.
"H πρώτη φορά που χρησιμοποίησα τον τοίχο ως καμβά ήταν μία πολύ δυνατή εμπειρία. Το έργο είχε άμεση αλληλεπίδραση με τον περιβάλλοντα χώρο, κι αυτό με γέμισε ιδέες", θυμάται.
Σύμφωνα με την ίδια, το ύφος της χαρακτηρίζεται από μία παιδική αθωότητα.
Οι ηρωίδες της είναι τόσο ευαίσθητες όσο και σουρεαλιστικές, και μάλλον φέρουν ένα αυτοαναφορικό στοιχείο.
"Αντλώ αναφορές από την Γιαπωνέζικη εικονογραφία και τα manga, προσεγγίζοντας τα βέβαια μέσα από την προσωπική μου αισθητική, που ακουμπά στον ποπ σουρεαλισμό", λέει.
H Simoni δουλεύει με ακρυλικά, πλαστικό, και μελάνι, "όπως ακριβώς θα έκανα και με έναν πίνακα, γιατί έτσι αντιμετωπίζω και τον τοίχο στο δρόμο. Σαν έναν μεγάλο πίνακα."
Τι είναι για σένα η τέχνη του δρόμου;
Πρόκειται για μία πράξη καθαρά αισθητική, ή έχει και πολιτικές προεκτάσεις ως ένα μέσο που πρέπει να ενεργοποιεί τον κοινωνικό προβληματισμό;
Η τέχνη του δρόμου είναι μία ποπ αντανάκλαση της αστικής κοινωνίας. Η τέχνη γενικά είναι μία κυρίως αισθητική πράξη, αλλά πολλές φορές έχει και πολιτική διάσταση – ιδιαίτερα η street art.
Ο χώρος της τέχνης του δρόμου είναι ένας ανδροκρατούμενος κυρίως χώρος.
Γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει αυτό, και τι συμβουλή θα έδινες σε μία κοπέλα που σκέφτεται τώρα να ξεκινήσει;
Όπως σε αρκετούς τομείς, έτσι και σε αυτόν το χώρο τα κοινωνικά στερεότυπα περί φύλου επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε την τέχνη του δρόμου. Όσο για την συμβουλή που θα έδινα, αν σκέφτεται να χρησιμοποιεί σπρέι να η ξεχνάει ποτέ να φοράει μάσκα! :)
Πώς βλέπεις την ελληνική steet art σκηνή σήμερα, και πώς βλέπεις πλέον την κοινωνία να αντιλαμβάνεται την τέχνη του γκραφίτι και την street art;
Η ελληνική σκηνή είναι πολύ δυναμική και ανεπτυγμένη.
Ίσως από τις δυνατότερες σκηνές παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια. Όσον αφορά τον υπόλοιπο κόσμο, θεωρώ ότι σε ένα γενικότερο πλαίσιο έχει αγκαλιάσει την τέχνη του δρόμου, η οποία γνωρίζει πλέον ευρεία αποδοχή σε παγκόσμια κλίμακα.
Cleo 43
Η Cleo43 έπιασε για πρώτη φορά σπρέι όταν ακόμα ήταν στην εφηβεία της, και από τότε έβγαινε στο δρόμο όποτε ένιωθε ότι ήθελε να μοιραστεί κάτι.
Για χρόνια το άφηνε και το συνέχιζε, και άρχισε να ασχολείται σοβαρά και με συνέπεια με την τέχνη του δρόμου τον τελευταίο μόλις χρόνο.
Της αρέσει να πειραματίζεται υλικά, και συνήθως χρησιμοποιεί σπρέι, μπογιά, και διάφορα αντικείμενα για τις δημιουργίες της.
"Κάθε χώρος που δημιουργείς έξω σε εμπνέει με την ιστορία του.
Μου αρέσουν τα μέρη που είναι κοντά στη φύση, αλλά και τα σκοτεινά δρομάκια " μου απαντά όταν την ρωτάω πού τις αρέσει να βάφει περισσότερο. "Ποτέ όμως δεν έβαφα στο σπίτι μιας οικογένειας που δεν έχει λεφτά και όρεξη να καθαρίζει τις βλακείες, ή το μαγαζάκι κάποιου που μάζευε μια ζωή λεφτά για να το ανοίξει."
Είναι η τέχνη του δρόμου μία πράξη καθαρά αισθητική, ή μία πολιτική πράξη;
Ανάλογα τον δημιουργό. Άλλος θέλει να ομορφύνει αυτό που βλέπει άσχημο , άλλος θέλει να δηλώσει κάτι, άλλος θέλει απλά να επικοινωνήσει με αυτό το τρόπο. Σίγουρα είναι μια πολιτική πράξη από μόνη της όμως, εφόσον γίνεται δημόσια.
Ο χώρος της τέχνης του δρόμου είναι ένας ανδροκρατούμενος κυρίως χώρος.
Γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει αυτό, και τι συμβουλή θα έδινες σε μία κοπέλα που σκέφτεται τώρα να ξεκινήσει;
Ίσως ορισμένοι άντρες να μην αποδέχονται τις γυναίκες στην street art γιατί θεωρούν ότι είναι επικίνδυνο σπορ. Τρέχεις – κρύβεσαι – σε κυνηγάνε. Ο άντρας από τη φύση του θέλει να είναι προστατευτικός και ίσως το κάνει με λάθος τρόπο, με το να γίνεται επικριτικός. Για τους ίδιους ακριβώς λόγους μια γυναίκα δυσκολεύεται να κάνει το πρώτο βήμα.
Και από πλευράς γυναικών όμως υπάρχει αρνητική κριτική κι αυτό πονάει πιο πολύ. Είναι χτύπημα κάτω από την ζώνη. Σε μια κοπέλα που θα ήθελε να ξεκινήσει τώρα θα έλεγα να το κάνει, χωρίς ενδοιασμούς, και να έρθει να με βρει να μουτζουρώσουμε μαζί!
Πώς βλέπεις την ελληνική steet art σκηνή σήμερα, και πώς βλέπεις πλέον την κοινωνία να αντιλαμβάνεται την τέχνη του γκραφίτι και την street art;
Τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα, ο κόσμος έχει αρχίσει να αποδέχεται την street art, και να την βλέπει σαν μια μορφή τέχνης. Σήμερα βλέπεις τον ιδρώτα φίλων, που έχουν ξοδέψει τα νιάτα και τα λεφτά τους σε χιλιόμετρα τοίχων, να αποδίδει καρπούς. Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και ενθουσιασμός για την τέχνη του δρόμου κι αυτό σου δίνει δύναμη να συνεχίσεις.
Mariana Cute
Η Μαριάνα είναι ζωγράφος, και δημιουργεί γιγάντιους χαρακτήρες (μασκότ) στο δρόμο.
Όταν μιλάμε ακούγεται ενθουσιασμένη για την συμμετοχή της στο Femme Fierce Festival.
"150 κορίτσια απ όλη τη γη θα συγκεντρωθούμε για να βάψουμε ένα τεράστιο τούνελ. Εκεί θα φτιάξω τρεις "γλυκές" αμαζόνες που χορεύουν εκστατικά πάνω σε βάθρο, μέσα σε φωτεινούς πλανήτες και disco μπάλες!"
Ζωγραφίζει από παιδί, και η street art προέκυψε στη ζωή της πριν από τρία χρόνια, "από ανάγκη", όταν οι χαρακτήρες της της ζήτησαν να τους δώσει ζωή μέσα στην πόλη.
"Δεν θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη φορά που ένας παλιός τηλεφωνικός θάλαμος μού ζήτησε να μετατραπεί σε ροζ κουνέλι", μου λέει όταν την ρωτάω για την πρώτη φορά που δημιούργησε στον δρόμο.
Οι χαρακτήρες της Μαριάνας είναι αισιόδοξοι, και πάντα γελάνε. Τους βρίσκεις στη μέση του πουθενά "για να σου θυμίσουν ότι η ζωή είναι τέλεια και θα πάνε όλα σούπερ."
Γεννιούνται πάνω σε τενεκέδες, ντεπόζιτα, βράχια, ψυγεία κτλ με σπρέι, πλαστικά χρώματα και στένσιλ.
"Θα ήθελα να βάλω τους χαρακτήρες μου σ' έναν υπαίθριο αρχαίο χώρο όπου θα συνομιλούν με το χρόνο. Από την άλλη δε θα προσέβαλα ποτέ δημόσιο χώρο ή κτίριο, και δε θα λέρωνα ποτέ κάτι εκτός αν είναι ήδη χαλασμένο".
Τι είναι για σένα η τέχνη του δρόμου;
Είναι ένας ζωντανός τρόπος έκφρασης. Ένα έργο τέχνης που έρχεται σε επαφή με όλο τον κόσμο και όχι μόνο με το κοινό των γκαλερί.
Είναι πράξη αισθητική και πολιτική συγχρόνως, αφού όλοι οι πολίτες εκτίθενται στο μήνυμα του καλλιτέχνη -συνειδητά ή ασυνείδητα. Έχει και πλάκα γιατί είναι παράνομο και η αδρεναλίνη ανεβαίνει στα ύψη!
Για την Μαριάνα, ο χώρος της street art δεν είναι "ανδροκρατούμενος"
" Όλο και περισσότερα κορίτσια ζωγραφίζουν στο δρόμο!
Απλά είναι χειρωνακτικό, και θέλει αρκετή σωματική συμμετοχή. Σήμερα το ελληνικό κοινό διψά για street art, και οι Έλληνες καλλιτέχνες είναι υπέροχοι."
Nique
H Νικόλ γεννήθηκε στο Βradford της Αγγλίας το 1990, και μεγάλωσε στο Αγρίνιο.
Τα τελευταία επτά χρόνια ζει και δημιουργεί στην Αθήνα. Εργάζεται στο "For Life Tattoo studio" και συνεργάζεται με το μεγαλύτερο ελληνικό graffiti site, phattcaps.com.
H ενασχόλησή της με την τέχνη του δρόμου ξεκίνησε το 2004, με στένσιλ, ενώ την τελευταία δεκαετία ασχολείται ενεργά με το γκραφίτι (styles).
"Ασχολούμαι κυρίως με styles (γράμματα) και πειραματίζομαι συχνά συνδυάζοντας αυτά με κάρακτερ- συνήθως 2d . Κατά κύριο λόγο χρησιμοποιώ σπρέι αλλά και πλαστικά. Νομίζω ότι οι δημιουργίες μου χαρακτηρίζονται από έντονα χρώματα και από το καρτούν στοιχείο", λέει.
"Τα καλύτερα σποτς είναι τα εγκαταλελειμμένα κτίρια, τα τοιχάκια κοντά σε θάλασσα ή μέσα στη φύση . Δε θα έβαφα ποτέ σε πολιτιστικά μνημεία ή αρχαιολογικούς χώρους."
Είναι η τέχνη του δρόμου μία πράξη καθαρά αισθητική, ή έχει και πολιτικές προεκτάσεις ως ένα μέσο που πρέπει να ενεργοποιεί τον κοινωνικό προβληματισμό;
Μπορούν να συνδυαστούν και τα δύο. Προσωπικά τα κομμάτια μου δεν περιέχουν κάποιο κοινωνικό μήνυμα , για μένα είναι ένας τρόπος έκφρασης και δημιουργίας . Ωστόσο πολλοί είναι αυτοί που επικεντρώνονται στο να επικοινωνήσουν κάποιο μήνυμα.
Πόσο χρόνο από τη ζωή σου καταλαμβάνει το γκραφίτι σήμερα;
Πλέον βάφω κατά μέσο όρο μία φορά την εβδομάδα. Επίσης δε πρέπει να ξεχνάμε ότι την εποχή που διανύουμε το γκραφίτι είναι ένα σχετικά ακριβό σπορ, πράγμα περιοριστικό.
Ο χώρος της τέχνης του δρόμου είναι ένας ανδροκρατούμενος κυρίως χώρος. Γιατί πιστεύεις ότι συμβαίνει αυτό;
Δε νομίζω ότι οι γυναίκες υστερούν. Η φάση μας λειτουργεί όπως και η κοινωνία - ανεξαρτήτως φύλου:
Αν δίνεις προσπάθεια, αγάπη, και σεβασμό σε αυτό που κάνεις, είναι σίγουρο ότι θα έχεις ισάξια αντιμετώπιση αλλά και αναγνώριση.
Πώς βλέπεις την ελληνική steet art σκηνή σήμερα, και πώς βλέπεις πλέον την κοινωνία να αντιλαμβάνεται την τέχνη του γκραφίτι;
Το επίπεδο της ελληνικής σκηνής είναι αρκετό υψηλό. Ίσως το βάψιμο αυτό καθαυτό να έχει μειωθεί σε ποσότητα, αλλά αυτό νομίζω οφείλεται σε οικονομικούς παράγοντες.
Πλέον το γκραφίτι αρχίζει να αντιμετωπίζεται ως τέχνη, και όχι ως βανδαλισμός όπως παλιότερα. Υπάρχει σίγουρα πολύ θετικότερη αντιμετώπιση.
Dizi
H Αλεξία, a.k.a Dizi, γεννήθηκε στην Αμερική και μεγάλωσε στην Κοζάνη, όπου και ζει.
Είναι εικαστικός, απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ. και σήμερα βάφει οτιδήποτε την εμπνέει, και διδάσκει σχέδιο και ζωγραφική στο εικαστικό εργαστήρι του Δήμου Κοζάνης.
Έχει λάβει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς και σε art projects, festivals, και εικαστικές δράσεις.
Η πρώτη της επαφή με το παράνομο γκραφίτι ήταν το 1998, σε μία στοά της πόλης.
"Φάγαμε τρελό κυνηγητό αλλά στο τέλος την γλιτώσαμε!", θυμάται.
"Μετά περίπου από έναν χρόνο άρχισα να παίρνω πιο σοβαρά το θέμα, να μαθαίνω τι είδους spray και βαλβίδες υπάρχουν , να πειραματίζομαι με τις σκιές, τις γραμμές και με διάφορα σχέδια."
Πώς θα περιέγραφες το ύφος των έργων σου;
Παλιότερα μ' ενδιέφερε να κάνω ρεαλιστικούς χαρακτήρες.
Τώρα λειτουργώ πιο άναρχα και αυτοσχεδιάζω. Δημιουργώ μορφές που πηγάζουν μέσα από το συνειδητό και το υποσυνείδητο, επηρεασμένες από την κοινωνία και τα ανθρώπινα συναισθήματα.
Στα έργα μου κυριαρχούν τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα, τα σύμβολα, τα γεωμετρικά σχήματα, οι σουρεαλιστικές μορφές, και τα γρανάζια και τα κουρδιστήρια που δείχνουν το ρομποτισμό που βιώνουμε στις μέρες μας.
To θέμα είναι να γίνει το κλικ στην φαντασία μου. Μπορεί σε δύο παράθυρα να προσθέσω ένα στόμα και αμέσως να δημιουργηθεί μια φάτσα, ή οι σιδερένιες προεξοχές ενός πεζοδρομίου να μεταμορφωθούν σε δάχτυλα.
Για την Αλεξία η τέχνη του δρόμου είναι μία εικαστική παρέμβαση που συμπεριλαμβάνει και το αισθητικό και το κοινωνικοπολιτικό κομμάτι. Θα μπορούσα να πω ότι είναι μια "πράξη" ελευθεριακή.
Γιατί δεν βλέπουμε περισσότερες κοπέλες στον χώρο της street art;
Τα αγόρια είναι περισσότερα, αυτό είναι αλήθεια.
Ίσως όλο αυτό να ξεκινάει από την εφηβεία τους, όταν ομαδοποιούνται μουσικά και γενικότερα καλλιτεχνικά βρίσκοντας κοινά στοιχεία που τους ωθούν να δραστηριοποιούνται ομαδικά.
Σε μια γυναικεία παρέα μπορεί αυτό είναι πιο σπάνιο.
Σαφώς δεν πιστεύω ότι οι γυναίκες έχουν λιγότερες καλλιτεχνικές τάσεις σε σχέση με το αντρικό φύλο. Μπορεί να είναι κοινωνικό το θέμα ή και προσωπικό.
Τόλμη και υπομονή θέλει, και η γοητεία έρχεται μετά! Έχω νιώσει και γω πολλά περίεργα βλέμματα , αλλά και την αμφιβολία από πλευράς αυτών, αλλά έχω νιώσει και τον ενθουσιασμό τους.
Ίρις
Η Ίρις είναι γραφίστρια, σχεδιάζει, και βάφει τοίχους.
Πριν ένα χρόνο μυήθηκε στην τέχνη της δερματοστιξίας στην Ταϊλάνδη.
Το ύφος της ως street artist βασίζεται στο χάος στη συμμετρία, στην παράνοια, και στη γεωμετρία.
Οι τοιχογραφίες της είναι ο δικός της τρόπος για να ερμηνεύει τον κόσμο, για να λέει ιστορίες. Ένα είδος "καλειδοσκοπικής όρασης", όπως λέει.
Τι είναι για σένα η τέχνη του δρόμου;
Για τον καθένα είναι κάτι διαφορετικό. Ο δρόμος, οι τοίχοι, είναι ιστορία και θέλω να είμαι μέρος της. Και στην ιστορία ανήκουν όλα, και η πολιτική και η αισθητική.
Ο χώρος της street art ως ανδροκρατούμενος
"Δε μου αρέσει αυτός ο διαχωρισμός. Μόνο το γεγονός ότι τίθεται αυτό το θέμα δηλώνει αμέσως ότι η γυναίκα και φύση της – η καλλιτεχνική της φύση σε αυτή την περίπτωση- είναι ακόμα θέμα ταμπού.
Δεν πιστεύω ότι υπάρχουν γυναικεία ή ανδρικά επαγγέλματα, και κυρίως δεν υπάρχει γυναικεία ή ανδρική καλλιτεχνική έκφραση.
Η αποδοχή της street art από το ευρύ κοινό σήμερα
"Η τέχνη τροποποιείται, κι έτσι αναλόγως τροποποιούνται και οι αποδέκτες της. Κάθε γεγονός που επανεξετάζει το αστικό τοπίο είναι σημαντικό."
σχόλια