ΣΧΕΔΟΝ ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ έχουν περάσει από τις 26 Φεβρουαρίου του 2020, όταν μια 38χρονη γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη έγινε το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα του Covid-19 στην Ελλάδα. Λιγότερο από έναν μήνα αργότερα, η επιδημία του κορωνοϊού χαρακτηρίστηκε και επίσημα ως πανδημία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, σηματοδοτώντας ένα κοσμοϊστορικό γεγονός που όλοι ξέραμε πως θα άλλαζε τον κόσμο – απλώς δεν ήμασταν σίγουροι ακριβώς πώς.
Καθώς τα lockdowns ανάγκασαν τους εργοδότες παγκοσμίως να υιοθετήσουν πολιτικές εξ αποστάσεως εργασίας, εκατοντάδες εκατομμύρια εργαζόμενοι δούλεψαν για πρώτη φορά από τον καναπέ του σπιτιού τους, φορώντας τις πιτζάμες τους. Η Zoom Communications, η εταιρεία που κατασκευάζει την ομώνυμη εφαρμογή τηλεδιάσκεψης, είδε την αξία της μετοχής της να τριπλασιάζεται. Τεράστιοι χώροι γραφείων έμειναν άδειοι και η δραστική μείωση της ανθρώπινης δραστηριότητας έδωσε μια σημαντική ανάσα στο περιβάλλον.
Στις τάξεις των εργαζομένων, οι λεγόμενες πολιτικές Work from Home ήταν ιδιαίτερα δημοφιλείς, κάτι που αποδεικνύεται τόσο από έρευνες όσο και από την προσωπική εμπειρία του καθενός. Για πολλούς, η εξ αποστάσεως εργασία πλέον δεν ήταν απλώς μια αναγκαιότητα που προέκυψε λόγω της πανδημίας αλλά μια ματιά στο workplace του μέλλοντος.
Η αμερικανική κυβέρνηση μπορεί να μην είναι εταιρεία, αλλά από την πρώτη κιόλας μέρα του στη δουλειά ο νέος επικεφαλής της, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο διατάζει τους εκατομμύρια ομοσπονδιακούς υπαλλήλους των ΗΠΑ να επιστρέψουν στην εργασία στο γραφείο πέντε ημέρες την εβδομάδα.
Πέντε χρόνια αργότερα, όμως, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Μπορεί η ζήτηση για πολιτικές ευέλικτης εργασίας να παραμένει σταθερή, αλλά η προσφορά έχει μειωθεί. Ο Τζέιμι Ντάιμον, ο Αμερικανός CEO της JP Morgan και απόγονος Ελλήνων μεταναστών στις ΗΠΑ, πρόσφατα εξέφρασε τη δική του άποψη για το WFH, καθώς η εταιρεία που διοικεί και μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ διέταξε την πλήρη επιστροφή των υπαλλήλων της στο γραφείο πέντε ημέρες την εβδομάδα. Ο Ντάιμον είναι επί χρόνια πολέμιος της εξ αποστάσεως εργασίας, αλλά στο ηχητικό ντοκουμέντο που διέρρευσε την προηγούμενη εβδομάδα ο 68χρονος μιλά στους υπαλλήλους του πιο ανοιχτά από ποτέ για το θέμα.
Πολύ απλά, ο διευθύνων σύμβουλος της JP Morgan υποστηρίζει ότι από τη δική του εμπειρία οι υπάλληλοι που δουλεύουν από το σπίτι δεν είναι επαρκώς συγκεντρωμένοι στη δουλειά τους, κάτι που «μειώνει την παραγωγικότητα και τη δημιουργικότητα».
«Και μη μου πείτε αυτές τις βλακείες, ότι το Work from Home τις Παρασκευές δουλεύει. Παίρνω πολλά τηλέφωνα τις Παρασκευές και δεν μπορώ να βρω ούτε ένα άτομο» λέει ο Ντάιμον στους υπαλλήλους του, προτού τους ενημερώσει ότι έχουν κάθε δικαίωμα να αναζητήσουν εργασιακή απασχόληση αλλού.
Προφανώς, αν γνώριζε ότι ηχογραφείται, ο ισχυρός άνδρας της JP Morgan σίγουρα δεν θα ήταν το ίδιο απότομος. Όμως οι πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν ότι δεν είναι ο μόνος επιχειρηματικός βαρόνος που σκέφτεται με τον ίδιο τρόπο. Οι Amazon, Dell, Goldman Sachs και Χ (πρώην Twitter) είναι μερικοί από τους παγκόσμιους κολοσσούς οι οποίοι έχουν επαναφέρει τη διά ζώσης πενθήμερη εργασία. Ακόμη και η Zoom, η εταιρεία που επωφελήθηκε από το Work from Home όσο λίγες άλλες, πλέον απαιτεί από τους εργαζόμενούς της που κατοικούν σε ακτίνα 80 χιλιομέτρων να δίνουν το «παρών» στο γραφείο κάθε μέρα.
Η αμερικανική κυβέρνηση μπορεί να μην είναι εταιρεία, αλλά από την πρώτη κιόλας μέρα του στη δουλειά ο νέος επικεφαλής της, ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο διατάζει τους εκατομμύρια ομοσπονδιακούς υπαλλήλους των ΗΠΑ να επιστρέψουν στην εργασία στο γραφείο πέντε ημέρες την εβδομάδα. Ο Έλον Μασκ, πλέον ο στενότερος κυβερνητικός εταίρος του Τραμπ, έχει χαρακτηρίσει την εξ αποστάσεως εργασία «ηθικά λάθος» σε συνέντευξή του στο CNBC. Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο έκανε λόγο για «Work from Home bullshit».
Παράλληλα, σε μια έρευνα της KPMG που δημοσιεύτηκε στο τέλος του προηγούμενου έτους, το 79% των CEOs αμερικανικών επιχειρήσεων προέβλεψε ότι σε βάθος τριών χρόνων οι υπάλληλοι που εργάζονταν διά ζώσης πριν από την πανδημία θα έχουν επιστρέψει πλήρως στο γραφείο. Όταν είχαν ερωτηθεί λίγους μήνες νωρίτερα, μόνο το 34% των CEOs είχε κάνει την ίδια εκτίμηση. Φυσικά, η μεγάλη αλλαγή που μεσολάβησε είναι η εκλογή στο αξίωμα του Αμερικανού Προέδρου ενός επιχειρηματία που συμμερίζεται παρόμοιες απόψεις.
Ωστόσο, η προτίμηση των εταιρικών διοικήσεων στη διά ζώσης εργασία δεν είναι πρόσφατο φαινόμενο. Άλλωστε, οι δηλώσεις του Μασκ για το θέμα και οι εντολές για επιστροφή στο γραφείο έγιναν καιρό πριν από την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο. Απλώς τώρα περισσότεροι εταιρικοί ηγέτες είναι διατιθέμενοι να μιλήσουν ανοιχτά, συνήθως υποστηρίζοντας ότι η δουλειά από το σπίτι μειώνει την παραγωγικότητα.
Το κατά πόσο ισχύει αυτό είναι σχεδόν αδύνατο να αποδειχθεί, καθώς κάθε βιομηχανία έχει διαφορετικές απαιτήσεις. Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι οι πολιτικές ευέλικτης εργασίας είναι εξαιρετικά δημοφιλείς ανάμεσα στους εργαζόμενους και το ίδιο δεν φαίνεται να ισχύει για τις εταιρικές ηγεσίες.
Φυσικά, στον απόηχο της πανδημίας, ο αριθμός των ανθρώπων που δουλεύουν από το σπίτι έχει αυξηθεί δραστικά και η εξ αποστάσεως εργασία, τουλάχιστον για ορισμένες ημέρες κάθε μήνα, είναι πιο κοινότοπη από ποτέ. Αλλά το όραμα για ένα μελλοντικό workplace απολύτως remote, το οποίο φάνταζε πιθανό κατά τη διάρκεια της πανδημίας, τώρα μοιάζει ρεαλιστικό για ένα πολύ μικρότερο ποσοστό του εργατικού δυναμικού.
To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
