Καλοκαίρι στην Άνδρο: Πηγές, ρέματα και πολιτισμός

Καλοκαίρι στην Άνδρο: Πηγές, ρέματα και πολιτισμός Facebook Twitter
Οι Ανδριώτες αδιαφόρησαν για τη λογική και την αισθητική του «rooms to let», το νησί δεν γέμισε μικρές και μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, ούτε πανομοιότυπα σπίτια «κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής», αλλά διατήρησε την ομορφιά των αστικών οικιών.
2

 

Ιδιαίτερη, γοητευτική, μ' εκείνον τον τρόπο τον ήσυχο που αντέχει στον χρόνο, η Άνδρος αποτελεί έναν αγαπημένο προορισμό, καλοκαίρι και χειμώνα. Στις ελληνικές κωμωδίες του 19ου αιώνα, απ' όπου δεν λείπει ο συνήθως κωμικός τύπος του υπηρέτη, Ανδριώτισσες εμφανίζονται υπηρέτριες ή παραμάνες στα αστικά σπίτια της πρωτεύουσας, όπως η Μαρούλα, από τη περίφημη κωμωδία του Δημητρίου Κορομηλά Η τύχη της Μαρούλας. Άλλη, ωστόσο, είναι η κυρίαρχη εικόνα που έρχεται στον νου όταν γίνεται λόγος για την Άνδρο, ενός τόπου πλούσιου, από τους πρώτους σε αριθμό πλοίων και ασχολούμενων με τα καράβια. Πράγματι, ήδη από το α' μισό του 19ου αι. οι Ανδριώτες είχαν εντυπωσιακές επιδόσεις στη ναυτιλία. Το 1840 διέθεταν 121 πλοία στα οποία απασχολούνταν 1.000 Ανδριώτες, ενώ ήταν οι πρώτοι που εκσυγχρόνισαν τον στόλο τους με ατμόπλοια (το πρώτο ελληνικό ατμόπλοιο, ονόματι «Σκαραμαγκάς», συμφερόντων Εμπειρίκου, νηολογήθηκε στην Άνδρο).


Παρά τις σοβαρές απώλειες ανδριώτικων πλοίων στον Α' και Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μεταπολεμικά, και πάλι οι εφοπλιστές και οι ναυτικοί από την Άνδρο κατέχουν, μαζί με τους Χιώτες, τα σκήπτρα στις ναυτιλιακές επιδόσεις. Γιατί τα γράφω αυτά; Γιατί τα χρήματα των καραβοκύρηδων και των καπεταναίων συνέβαλαν στο να αντισταθεί η Άνδρος στην άλωση της τουριστικής ανάπτυξης που αλλοίωσε τη φυσική ομορφιά άλλων κυκλαδίτικων νησιών. Οι Ανδριώτες αδιαφόρησαν για τη λογική και την αισθητική του «rooms to let», το νησί δεν γέμισε μικρές και μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, ούτε πανομοιότυπα σπίτια «κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής», αλλά διατήρησε την ομορφιά των αστικών οικιών (με κεραμίδια, όχι με ταράτσες και χωρίς τις χαρακτηριστικές καμάρες) που κάνουν τη Χώρα της, αλλά και χωριά όπως οι καταπράσινες Στενιές, τόσο ξεχωριστά.

Η φύση της είναι κι αυτή ευλογημένη, πλούσια και ποικιλόμορφη, μια που οι πηγές και τα ρέματα τρέχουν γενναιόδωρα (τα ιαματικά νερά της Σάριζας στα Αποίκια αποτελούν πηγή ευημερίας ήδη από το 1929, όταν πρωτολειτούργησε εργοστάσιο εμφιαλώσεως κοντά στην πηγή).


Το Μπατσί, όπου και αράζουν τα πλοία της γραμμής, είναι πιο γνωστό στους πολλούς. Θα έχετε ίσως ακούσει για τα μαγειρευτά του Σταμάτη και τη γαριδομακαρονάδα του, για τον Φάρο με θέα από ψηλά σε όλο το Μπατσί, με κουζίνα πολίτικη και θαυμάσιο μπιφτέκι, ή για το Μπαλκόνι του Αιγαίου, στο χωριό Άνω Απροβάτου, με θέα στο Αιγαίο και πιάτα των οποίων τα υλικά παράγονται από τους ιδιοκτήτες (ο κρασάτος κόκορας κολάζει ακόμη και vegetarian). Ή για τα κοκτέιλ του Barrio (το Pistachio, το Chocoholic ή τα άλλα που φτιάχνει βάσει της γεύσης που θα του ζητήσεις να κυριαρχεί).

Καλοκαίρι στην Άνδρο: Πηγές, ρέματα και πολιτισμός Facebook Twitter
Η παραλία "Το πήδημα της γριάς"


Aπό την πλευρά του Όρμου Κορθίου μια βόλτα στα χωριά της περιοχής, στα παλιά, γραφικά μονοπάτια μέσα στην απείραχτη φύση της περιοχής επιβάλλεται (Αηδόνια, Μουσιώνας, Αϊπάτια, Μωρακαίοι), προτού κατηφορίσετε για βουτιές στην παραλία Το πήδημα της γριάς, με τα κρυστάλλινα νερά και τον ψηλό, λεπτό βράχο καταμεσής.


Υπάρχουν πολλές παραλίες στην Άνδρο, μεταξύ άλλων η Χρυσή Άμμος και ο Άγιος Πέτρος στο Γαύριο, η μεγάλη και η μικρή του Ατενίου (η μικρή είναι πολύ ρηχή, γι' αυτό ιδανική για μικρά παιδιά), η Λεύκα, ανατολικά του Ατενίου, με ψιλό βοτσαλάκι και πεντακάθαρα νερά, η Αγία Ελεούσα, μικρή κι αμμώδης, κοντά στην Παλιόπολη (πηγαίνοντας προς Γαύριο). Το Βιτάλι, ο Ζόρκος και τα Άχλα στα ΒΑ του νησιού είναι ίσως οι ωραιότερες παραλίες του νησιού. Πληροφορίες για τις παραλίες μπορείτε να βρείτε εδώ (ας είναι καλά οι Ανδριώτες φίλοι μας, ειδικά η Κατερίνα Γουλανδρή).


Κατά τ' άλλα, επειδή το καλό φαγητό είναι βασικός παράγων για να περάσεις καλά στις διακοπές, δοκιμάστε ελληνική κουζίνα στην Παρέα στην πλατεία Καΐρη στη Χώρα με θέα την άγρια παραλία Παραπόρτι και απολαύστε ωραίους μεζέδες και φρέσκο ψάρι στο μεζεδοπωλείο «Ο Νόνας» στην περιοχή Πλακούρας (δίπλα στο ερείπιο του Ξενία, που παραμένει θλιβερή απόδειξη της αποτυχίας του κράτους να αξιοποιήσει την περιουσία του και να επενδύσει στον καλό τουρισμό). Σταματήστε στα Αποίκια, στο μεζεδοπωλείο «Παριανός», μετά μουσικής μπουζουκίου και κιθάρας. Και, φυσικά, στη ταβέρνα του Κόση, μετά τον Άνω Φελλό (συνδυάζεται με μπάνιο στον Ζόρκο) – αν φάτε παϊδάκια, συκώτι ψημένο μέσα σε μπόλια και ντόπια σαλατικά, το πιο πιθανό είναι ότι θα γλείψετε και το πιάτο σας.

Καλοκαίρι στην Άνδρο: Πηγές, ρέματα και πολιτισμός Facebook Twitter
Το νέο καλαίσθητο θέατρο της Χώρας


Για όσους έχουν διάθεση για καλλιτεχνικές βραδιές κάτω από τον έναστρο ουρανό, το 2ο Διεθνές Φεστιβάλ Άνδρου υπό τη διεύθυνση του Παντελή Βούλγαρη στο καινούργιο (εγκαινιάστηκε πέρσι), καλαίσθητο θέατρο της Χώρας περιλαμβάνει παραστάσεις θεάτρου και χορού, συναυλίες, κινηματογραφικές προβολές (www.festivalandros.gr). Για εικαστικού περιεχομένου βόλτες κάτι ενδιαφέρον θα βρείτε στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή και στο Ίδρυμα Πέτρου και Μαρίκας Κυδωνιέως.


Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε τα τοπικά τυριά (πετρωτή, μαλαξιά, βολάκι) και την περίφημη φρουτάλια, την ομελέτα με τις πατάτες και το λουκάνικο που αποτελεί τοπική σπεσιαλιτέ (η Κατερίνα Ρεμούνδου φτιάχνει την αυθεντική φρουτάλια στο εστιατόριο «Ζοζέφ» στον Πιτροφό). Ε, πάρτε και τίποτα γλυκάκια από τα ωραία που φτιάχνουν στην Άνδρο (αμυγδαλωτά, καλτσούνια, παστιτσάκια) για να γλυκάνετε τους δικούς σας όταν θα επιστρέψετε στην έδρα σας, και όσους από τους φίλους σας δεν κατάφεραν να φύγουν για παραθερισμό.

Καλοκαίρι στην Άνδρο: Πηγές, ρέματα και πολιτισμός Facebook Twitter
Η φύση της είναι κι αυτή ευλογημένη, πλούσια και ποικιλόμορφη, μια που οι πηγές και τα ρέματα τρέχουν γενναιόδωρα
Ταξίδια
2

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Χίβα: Αναζητώντας τους Δρόμους του Μεταξιού

Ταξίδια / Ένα ταξίδι στο Ουζμπεκιστάν των παλατιών και των ερειπωμένων προμαχώνων

Οι έμποροι τρώνε γίδα βραστή για πρωινό, οι γυναίκες μοιάζουν με μικρά ουράνια τόξα, ενώ τιρκουάζ τρούλοι υψώνονται προς τον ουρανό. Εκεί, απ' όπου κάποτε περνούσε ο Δρόμος του Μεταξιού, η ζωή κυλάει ήσυχα.
ΣΤΕΛΙΟΣ ΒΑΡΒΑΡΕΣΟΣ
Ταξίδι στην Οξφόρδη, στην πόλη που έχει μόνο νέους

Ταξίδια / Ένα τριήμερο στην Οξφόρδη των βιβλιοθηκών και του φοιτητόκοσμου

Μια ξενάγηση στην παλαιότερη πανεπιστημιούπολη της Αγγλίας, εκεί όπου ο Τόλκιν έγραψε τον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» αλλά και στις τοποθεσίες όπου γυρίστηκαν οι ταινίες του Χάρι Πότερ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η Ζίτσα είναι το τέλειο μέρος για να χτίσεις μια γεμάτη ζωή»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Η Ζίτσα είναι το τέλειο μέρος για να χτίσεις μια γεμάτη ζωή»

Ο Κώστας δεν έφυγε ποτέ από τη Ζίτσα, ενώ η Άννα άφησε τη δικηγορία και τη Νέα Υόρκη για να ζήσουν μαζί εκεί, να δουλεύουν τον φούρνο του χωριού, να κάνουν workshops και να φιλοξενούν συναυλίες στη φάρμα τους.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Ο Πέτρος Κέλλας βρήκε τον παράδεισό του στο Περιβόλι Γρεβενών

Γειτονιές της Ελλάδας / Ο Πέτρος βρήκε τον παράδεισό του σε ένα από τα μεγαλύτερα Βλαχοχώρια

Μαζί με τη σύζυγό του μετακόμισαν στην καρδιά της Βάλια Κάλντα, στο Περιβόλι Γρεβενών, που τον χειμώνα μετρά μόλις δέκα μόνιμους κατοίκους – και δεν το μετανιώνουν.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Το Μπουλούκι, ένα περιοδεύον εργαστήριο για τις παραδοσιακές τεχνικές δόμησης, βάζει το δικό του -σημαντικό- λιθαράκι στη διατήρηση της μνήμης και της ζωής στην ορεινή Ήπειρο

Γειτονιές της Ελλάδας / Δύο νέοι αρχιτέκτονες ανακατασκεύασαν τη στέγη ενός σχολείου στα Τζουμέρκα

Το Μπουλούκι, ένα περιοδεύον εργαστήριο για τις παραδοσιακές τεχνικές δόμησης, βάζει το δικό του -σημαντικό- λιθαράκι στη διατήρηση της μνήμης και της ζωής στην ορεινή Ήπειρο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Δοτσικό Γρεβενών

Γειτονιές της Ελλάδας / Πήρε μόλις 5 δευτερόλεπτα στην Εύα για να αποφασίσει να αναλάβει το καφενείο στο Δοτσικό

Μια τριαντάχρονη διοργανώνει τέκνο πάρτι σε ένα καφενείο, σε ένα κυριολεκτικά «αγγελοπουλικό» σκηνικό με έξι μόνιμους κατοίκους στη Βόρεια Πίνδο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Στον Σίβα της Κρήτης βρίσκεται ένα από τα πιο ιδιαίτερα καφενεία της Ελλάδας

Ταξίδια / Στον Σίβα της Κρήτης βρίσκεται ένα από τα πιο ιδιαίτερα καφενεία της Ελλάδας

Στο προπολεμικό στέκι του Κώστα Αργυράκη, στην πεδιάδα της Μεσαράς, θα συζητήσεις για τον Νίτσε και τον Καζαντζάκη και θα θαυμάσεις έργα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου.   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ