Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ»

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Πίσω από το υποβλητικό, διεισδυτικό βλέμμα του Χριστού στην τηλεοπτική επιτυχία του "Ιησού από τη Ναζαρέτ" υπήρχε concept ... Φωτ.: Evening Standard/Getty Images
4

Στις οθόνες μας, από το 1977 φτάνει με αυτό το επουράνιο παρουσιαστικό, με αυτά τα τεράστια, γεμάτα αγνότητα μάτια και όχι άδικα έχει χαρακτηριστεί ως ο πιο επιτυχημένος «Ιησούς» από καταβολής τηλεόρασης (και κινηματογράφου). Και όντως, ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ, κατά κόσμον Ρόμπερτ Πάουελ αποδείχθηκε ο μεγάλος άσος στο μανίκι του φιλόδοξου σκηνοθέτη Φράνκο Τζεφιρέλι, ο οποίος για χρόνια αναζητούσε μέσα από castings τον καταλληλότερο για τον ρόλο του Ιησού, τον πιο πειστικό στην απόδοση του Θείου Πάθους. 

Βέβαια, ο Τζεφιρέλι είχε υψηλό στόχο και μέθοδο πριν ακόμη ξεκινήσει τα μαραθώνια castings για την τηλεσειρά που έμελλε να γίνει "σημαία" των τηλεοράσεων σε όλον τον χριστιανικό κόσμο, κάθε χρόνο με την έναρξη της Μεγάλης Εβδομάδας. Και ιδού ποιο ήταν το πλάνο, η μέθοδος του σκηνοθέτη και η οδηγία που είχαν πάρει όσοι ηθοποιοί είχαν περάσει από δοκιμαστικό για τον πρωταγωνιστικό ρόλο της εν λόγω εμβληματικής τηλεταινίας.

Χρειάστηκαν πολλά κοντινά πλάνα, μεγάλη προσπάθεια από την πλευρά του ηθοποιού ώστε να φέρει εις πέρας μεγάλης διάρκειας δοκιμαστικά, χωρίς να ανοιγοκλείσει ούτε μία φορά τα μάτια του..!

Η οδηγία έλεγε ότι ο υποψήφιος για τον ρόλο του Ιησού δεν έπρεπε με τίποτα να ανοιγοκλείνει τα μάτια του σαν κανονικός άνθρωπος. Ήταν ένα σκηνοθετικό τρικ, προκειμένου με κάποιον τρόπο, φυσικό και χωρίς εφέ, να υποδηλώνεται η θεία καταγωγή του Ιησού. Ομοίως, ο σκηνοθέτης έψαχνε το ιδανικό βλέμμα μεταξύ ηθοποιών με μεγάλα, κατά προτίμηση ανοιχτόχρωμα γαλανά ή πράσινα μάτια, με ήρεμο πρόσωπο και γλυκά, αλλά όχι και απολύτως αγαθά χαρακτηριστικά.

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Πίσω από το υποβλητικό, διεισδυτικό βλέμμα του Χριστού στην τηλεοπτική επιτυχία του "Ιησού από τη Ναζαρέτ" υπήρχε concept

Όταν ο Τζεφιρέλι συνάντησε τον Πάουελ δεν ήταν ακριβώς σίγουρος ότι είχε απέναντι του αυτό που πραγματικά έψαχνε. Την ιδέα να περάσει από casting ο συγκεκριμένος πασίγνωστος πλέον ηθοποιός είχε ο ιμπρεσάριος Lew Grade ή για την ακρίβεια η σύζυγος του Kathie Moody, η οποία είχε παρακολουθήσει την παράσταση "Jude the Obscure" του 1971. Χαρακτηριστικά είχε αναφέρει τότε ότι είχε μείνει εκστατική από τα τεράστια μπλε μάτια του πρωταγωνιστή.

Ωστόσο, χρειάστηκαν πολλά κοντινά πλάνα, μεγάλη προσπάθεια από την πλευρά του ηθοποιού ώστε να φέρει εις πέρας μεγάλης διάρκειας δοκιμαστικά, χωρίς να ανοιγοκλείσει ούτε μία φορά τα μάτια του..!

Προφανώς, ο Πάουελ κάτι έκανε σωστά, γιατί ως "Ιησούς" καθ' όλη τη διάρκεια της ταινίας ανοιγοκλείνει τα μάτια του μία και μοναδική φορά. Ομοίως, και το παιδάκι που υποδύεται τον Ιησού σε νεαρή ηλικία -ο 12χρονος τότε Λορέντζο Μονέ- ανοιγοκλείνει τα μάτια του όλες κι όλες δύο φορές. 

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Ο 12χρονος τότε ηθοποιός Λορέντζο Μονέ που υποδύεται τον Ιησού σε πολύ μικρή ηλικία

Βέβαια, το επουράνιο βλέμμα είχε και μια μικρή βοήθεια από τους make up artists της παραγωγής, καθώς ο Τζεφιρέλι ήθελε ένταση και αγιοσύνη στο βλέμμα, τεράστια μάτια και μια αίσθηση απόκοσμου, χωρίς υπερβολές, σε κάθε κοντινό πλάνο στο πρόσωπο του ηθοποιού - και υπήρξαν πολλά τέτοια. Για τον λόγο αυτό, πριν από κάθε γύρισμα, ο φαινομενικά απλός και ταπεινός χαρακτήρας υποβάλλετο στην εξής διαδικασία: μία λεπτή γραμμή σκούρου μπλε eyeliner στα άνω βλέφαρα και μία εξίσου λεπτή γραμμή λευκού eyeliner στα κάτω και μέσα στα μάτια. Αυτό το εφέ τόνιζε διακριτικά -ωστόσο, απολύτως έντονα- το μπλε χρώμα των ματιών του ηθοποιού, δίνοντας του αυτό το διεισδυτικό βλέμμα που θεωρούσε ζητούμενο ο Τζεφιρέλι.

Το σκηνοθετικό τρικ με τα μάτια του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» Facebook Twitter
Ο Ρόμπερτ Πάουελ

Με την απουσία ανοιγοκλεισίματος των ματιών, ο ίδιος θεωρούσε ότι προκύπτει ένα αποτέλεσμα σχεδόν μεταφυσικό που θα κατάφερνε να αιχμαλωτίσει τους τηλεθεατές στον χαρακτήρα. Και προφανώς είχε δίκιο: από το 1977 έως σήμερα η τηλεταινία των 2 μερών (τόσα είναι πραγματικά τα επεισόδια που την απαρτίζουν) θεωρείται η εμπορικότερη και η πιο επιτυχημένη όλων των εποχών. Μόνο τις φορές που έχει προβληθεί στην Ελλάδα -κάθε χρόνο, δηλαδή, από την έναρξη λειτουργίας της ιδιωτικής τηλεόρασης- γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της επιτυχίας.

Οθόνες
4

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«The New Years»: Το ισπανικό «One Day» από τον Ροντρίγκο Σορογκόγιεν

Οθόνες / «The New Years»: Το ισπανικό «One Day» από τον Ροντρίγκο Σορογκόγιεν

Η νέα ρομαντική σειρά του Cinobo βρίσκεται στο σταυροδρόμι της τριλογίας «Before», του «Normal People» και του «One Day». Δανειζόμενη το αφηγηματικό εύρημα του τελευταίου, καταγράφει τις Πρωτοχρονιές ενός ζευγαριού και μαζί τους τις δυσκολίες μα και τη γοητεία των πρώτων -άντα. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Βαλέρια Γκολίνο: «Δεν με ενοχλεί το ανδρικό βλέμμα αλλά το “μη- βλέμμα” στο σινεμά»

Pulp Fiction / Βαλέρια Γκολίνο: «Δεν με ενοχλεί το ανδρικό βλέμμα αλλά το “μη- βλέμμα” στο σινεμά»

Τελευταία υποδύθηκε μια πορνοστάρ, την αδερφή της Κάλλας, και σκηνοθέτησε μια σειρά βασισμένη σε ένα «σκανδαλώδες» βιβλίο. Η Ελληνοϊταλίδα ηθοποιός και σκηνοθέτις βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε στον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Πώς η μητριά μου, η Μπάρμπρα Στρέιζαντ, με βοήθησε να κόψω το ποτό

Οθόνες / Πώς η μητριά μου, η Μπάρμπρα Στρέιζαντ, με βοήθησε να κόψω το ποτό

Σε ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά του που δημοσιεύτηκε στην Wall Street Journal, ο ηθοποιός Τζος Μπρόλιν εξηγεί πώς η «ζόρικη αγάπη» της συζύγου του πατέρα του τον έκανε να κόψει οριστικά τη συνήθεια που του είχε ρημάξει τη ζωή.
THE LIFO TEAM
Μιγκέλ Γκόμες

Οθόνες / «Θέλω το σινεμά να μοιάζει με σινεμά κι όχι με κάτι που προσποιείται την πραγματική ζωή»

Ο Πορτογάλος σκηνοθέτης του «Tabu» Μιγκέλ Γκόμες επιστρέφει με το «Grand Tour» που απέσπασε το βραβείο σκηνοθεσίας στο φετινό Φεστιβάλ Καννών, μια ταινία για τη δειλία των αντρών και το πείσμα των γυναικών. Μιλά στη LiFO με αφορμή την προβολή της στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, ως ταινία έναρξης του 13ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Η φιγούρα της Μελίνας με τρόμαζε και με έλκυε ταυτόχρονα»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Ευριπίδη Σαμπάτη

Μυθολογίες / «Η φιγούρα της Μελίνας με τρόμαζε και με έλκυε ταυτόχρονα»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Ευριπίδη Σαμπάτη

Ο τραγουδοποιός Ευριπίδης Σαμπάτης επιλέγει 10 ταινίες, καθεμιά απ' τις οποίες για διαφορετικούς λόγους τον ταρακούνησαν τόσο που η ζωή του δεν ήταν ποτέ πια η ίδια.
Είδαμε το «Juror#2» του Κλιντ Ίστγουντ και είναι η καλύτερη αμερικανική ταινία της χρονιάς

Οθόνες / To «Juror#2» του Κλιντ Ίστγουντ είναι η καλύτερη αμερικανική ταινία της χρονιάς

Αλλά δυστυχώς δεν θα προβληθεί στις κινηματογραφικές αίθουσες, επειδή οι υπεύθυνοι του στούντιο θεωρούν ότι το ενήλικο σινεμά αυτού του τύπου ανήκει στις streaming πλατφόρμες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Daily / Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Η αυτοτελής σειρά κατορθώνει να λειτουργεί συγχρόνως ως ιστορική αναπαράσταση, ως συνταρακτικό δράμα, ως καθηλωτικό θρίλερ, ακόμα και ως δραματοποιημένο true crime, ειδικά για τους θεατές που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις πολυσύνθετες πτυχές του ένοπλου αγώνα στη Βόρεια Ιρλανδία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η βίβλος του cult ελληνικού σινεμά

Οθόνες / Η βίβλος του cult ελληνικού σινεμά μόλις κυκλοφόρησε

Τα κείμενα του Φώντα Τρούσα για τις «βαθιά υποτιμημένες ταινίες που απελευθέρωσαν τη ματιά του θεατή από την οικογενειακή τηλεοπτική εικόνα, απενοχοποιώντας περαιτέρω το γυμνό» και για τον underground και τον πειραματικό ελληνικό κινηματογράφο κυκλοφορούν σε ένα μοναδικό, κυριολεκτικά, βιβλίο, από τα LiFO Books.
M. HULOT
Η φωνή του «τέρατος»: Ο Μάνσον με τα δικά του λόγια σ’ ένα αποκαλυπτικό νέο ντοκιμαντέρ

Οθόνες / Η φωνή του «τέρατος»: Ο Μάνσον με τα δικά του λόγια σ’ ένα αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ

Ένα νέο ντοκιμαντέρ εξετάζει και αμφισβητεί όλα όσα νομίζουμε ότι γνωρίζουμε για τη διαβόητη φιγούρα, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά ηχογραφημένες συνομιλίες του σε διάστημα είκοσι ετών.
THE LIFO TEAM
Τα γεγονότα της ζωής

Οθόνες / Κασσαβέτης, Σκορσέζε, Ερίθε: 10 άχαστες προβολές στο φετινό Πανόραμα

Πρεμιέρες, παράλληλες εκδηλώσεις, αφιερώματα: Από τις 21 ως τις 27 Νοεμβρίου, οι κινηματογράφοι Τριανόν, Newman και Στούντιο φιλοξενούν το μακροβιότερο αθηναϊκό κινηματογραφικό φεστιβάλ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Οθόνες / Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Ο αγαπημένος Έλληνας σκηνοθέτης ξεδίπλωσε σημαντικές στιγμές από τη ζωή και την πορεία του και αφηγήθηκε πολύτιμες ιστορίες που διαμόρφωσαν το queer σινεμά του στο φετινό Iconic Talks Powered by Mastercard που πραγματοποιήθηκε στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Τα δέκα αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

Μυθολογίες / Τα 10 αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

«Κάθε φορά που το βλέπω προσπαθώ να καταλάβω πώς έχει οργανωθεί αυτό το χάος»: Ο Αλέξανδρος Βούλγαρης μάς καλεί να ανακαλύψουμε δέκα animation διαφορετικών τεχνικών, που τον έχουν επηρεάσει βαθιά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Οθόνες / 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Η Fischer, επίσημος χορηγός των Βραβείων Κοινού εδώ και μια δεκαετία, στήριξε για μία ακόμη χρονιά τον θεσμό, απονέμοντας πέντε βραβεία στις ταινίες που συγκέντρωσαν τις περισσότερες ψήφους των θεατών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ