H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter

H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία

9

Τα ξενοδοχεία «Ξενία» ήταν μέρος ενός κρατικού προγράμματος το οποίο στόχευε την ανάδειξη του φυσικού κάλλους της Ελλάδας σε παγκόσμιο επίπεδο, υπό την εποπτεία του Ε.Ο.Τ. Το πρόγραμμα είχε τεθεί σε λειτουργία από το 1953 έως το 1967 (αμέσως πριν από την άνοδο της Χούντας, καθώς, με βάση την εφαρμογή του σχεδίου Μάρσαλ, στην Ελλάδα ο τουρισμός αποτελεί μια από τις κινητήριες δυνάμεις για την ανάκαμψη της οικονομίας).

Το πρόγραμμα των κρατικών ξενοδοχείων «Ξενία» προαναγγέλλει μια σειρά ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων (ξενοδοχεία, μοτέλ, Τουριστικά Περίπτερα και οργανωμένες πλαζ), κατά μήκος των Εθνικών Οδών, αρχαιολογικών χώρων ή σημείων εξαίρετου φυσικού κάλλους. Έπειτα από την εφαρμογή αυτού του σχεδίου η εικόνα της Ελλάδας μεταφέρεται σε όλη την Υφήλιο.

Τα κρατικά «Ξενία», τα τουριστικά περίπτερα, τα μοτέλ, οι οργανωμένες παραλίες και τα camping του Ε.Ο.Τ, οι εγκαταστάσεις του Αστέρα (Βουλιαγμένη, Γλυφάδα, Ρόδος), οι παραθεριστικοί οικισμοί κι οι λουτροπόλεις αποτελούν τον παράδεισο της βαλκανικής χερσονήσου.

Τα κρατικά «Ξενία», τα τουριστικά περίπτερα, τα μοτέλ, οι οργανωμένες παραλίες και τα camping του Ε.Ο.Τ, οι εγκαταστάσεις του Αστέρα (Βουλιαγμένη, Γλυφάδα, Ρόδος), οι παραθεριστικοί οικισμοί κι οι λουτροπόλεις αποτελούν τον παράδεισο της βαλκανικής χερσονήσου.

Το 1958 ο Άρης Κωνσταντινίδης κτίζει το πρώτο Ξενία στην Άνδρο, το οποίο δημιουργεί τομή στην τυπολογία των ξενοδοχείων που κτίζονται από τον Ε.Ο.Τ. Το 1960 αρχίζει το 1ο πενταετές πρόγραμμα τουριστικής ανάπτυξης της χώρας. Βασικές αρχές του η ανάδειξη όχι μόνο των μνημείων της χώρας, αλλά και του φυσικού τοπίου, η ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού (πλαζ, σπορ, κρουαζιέρες), η τουριστική ανάπτυξη νέων περιοχών στην ηπειρωτική χώρα κυρίως, ενώ απευθύνεται πλέον όχι μόνο στα υψηλά αλλά και στα μεσαία κοινωνικά στρώματα. Η Ελλάδα αρχίζει να προβάλλεται στο εξωτερικό με αφίσες και διαφημιστικά φυλλάδια επώνυμων καλλιτεχνών. Οι ξένοι ανακαλύπτουν την αθωότητα του ελληνικού καλοκαιριού.

H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Ξενία Άνδρου τη δεκαετία του 1970. Έργο του Άρη Κωνσταντινίδη (1958)

Τα «Ξενία» σχεδιάστηκαν με κοινόχρηστους χώρους να μπορούν να φιλοξενήσουν μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών από αυτόν των ενοίκων. Ήταν λογική της αρχικής σχεδίασης, ώστε το ξενοδοχείο να δέχεται και περαστικούς ή κατοίκους της ευρύτερης περιοχής στο πλαίσιο της καλύτερης ένταξης του ξενοδοχείου στο περιβάλλον του.

Τέλη της δεκαετίας του '80, το κράτος αποδείχτηκε ανίκανο στον ρόλο του ξενοδόχου, οι απαιτήσεις στην τουριστική αγορά διαφοροποιήθηκαν και τα «Ξενία» πήραν το δρόμο της μιζέριας και της εγκατάλειψης. Το τελευταίο «Ξενία» υπό κρατική λειτουργία έκλεισε το 1997 στο Παλιούρι. 

H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Το Ξενία στη Χίο
H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Ξενία Μεσολογγίου. Έργο του Ιωάννη Τριανταφυλλίδη (1958)
H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Το Ξενία στα Χανιά που έχει πλέον κατεδαφιστεί.
H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
To Ξενία Ιωαννίνων µελετήθηκε από τον Φίλιππο Βώκο και οικοδοµήθηκε από τον Άρη Κωσταντινίδη το 1959. Είχε δοµηµένη επιφάνεια 4.800 τ.µ., 60 δωµάτια και 113 κλίνες. Το 1985 παραχωρήθηκε από τον ΕΟΤ στο Δήµο Ιωαννίνων και πλέον έχει κατεδαφιστεί.
H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Ξενία Καλαμπάκας
H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Ξενία Ναυπλίου. Έργο του Ιωάννη Τριανταφυλίδη (1961)
H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Η παραλία του Ξενία στο Ναύπλιο .
H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Το Παλιούρι βρίσκεται στη Χαλκιδική. Μερικά χιλιόμετρα βορειότερα του οικισμού βρίσκεται η παραλία «Χρούσου» όπου εκεί τοποθετείται το ομώνυμο Ξενία Παλιουρίου, έργο του αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη, το οποίο αποτέλεσε την τελευταία ξενοδοχειακή μονάδα που λειτούργησε υπό αυτή την ονομασία. Ανεγέρθη το 1962 και αποτέλεσε πόλο τουριστών έως τα τέλη της δεκαετίας του '80, όπου και ξεκίνησε η παρακμή καθώς νέες και πιο σύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες είχαν κατασκευαστεί στην ευρεία περιοχή της Κασσάνδρας.
H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Ξενία Παλιουρίου Χαλκιδικής. Έργο του Άρη Κωνσταντινίδη (1962)
H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Το ξενοδοχείο «Ξενία» στην Πάτμο και ο κόλπος του Γροίκου. Το άλλοτε σύμβολο της τουριστικής ανάπτυξης του νησιού, που χτίστηκε το 1960 υπό τις οδηγίες του αρχιτέκτονα Μίλτου Δάλλα.
H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Το Ξενία στον Βόλο, δεκαετία 1960-70.
H άνοδος και η πτώση των ξενοδοχείων Ξενία Facebook Twitter
Το Ξενία στη Μύκονο. Έργο του του Άρη Κωνσταντινίδη (1960)
Design
9

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γιώργος και Ρούλης Αλαχούζος

Design / Αδελφοί Αλαχούζοι: Οι πιο διάσημοι Έλληνες «εφετζήδες»

Από την «Ανατομία ενός εγκλήματος» και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 μέχρι τον Harry Potter και την τελευταία ταινία του Κρόνενμπεργκ, εδώ και σαράντα χρόνια ο Γιώργος και ο Ρούλης Αλαχούζος δημιουργούν εντυπωσιακά και τρομακτικά όντα σαν σύγχρονοι αλχημιστές, επιστρατεύοντας τη φαντασία και τη δεξιοτεχνία τους.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Περηφανευόμαστε ότι δώσαμε τα φώτα μας στον κόσμο, αλλά δεν κρατήσαμε ούτε ένα λυχναράκι»

Oι Αθηναίοι / «Περηφανευόμαστε ότι δώσαμε τα φώτα μας στον κόσμο, αλλά δεν κρατήσαμε ούτε ένα λυχναράκι»

Η αρχιτέκτονας και υπεύθυνη των Αρχείων Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη, Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, δεν λησμόνησε ποτέ στην πορεία της πως η μορφή ενός κτιρίου πρέπει να έχει χαρακτήρα, ειλικρίνεια και κλίμακα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Sotja

Οι Αθηναίοι / Sotja: «Στο ξεκίνημά μου έλεγαν "αυτό το κοριτσάκι θα μου κάνει το tattoo;"»

Όταν μπήκε στα τατουατζίδικα, ελάχιστες γυναίκες εργάζονταν εκεί. Εξασκήθηκε πάνω σε «πανκιά» και βρήκε το προσωπικό της στυλ στις horror ταινίες των ’60s. Η Αθηναία της εβδομάδας θυμάται την εποχή που τα tattoo προκαλούσαν προβλήματα στη δουλειά και κακεντρεχή σχόλια στον δρόμο - και αυτή η πραγματικότητα δεν έχει ακριβώς τελειώσει.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Το Μπουλούκι, ένα περιοδεύον εργαστήριο για τις παραδοσιακές τεχνικές δόμησης, βάζει το δικό του -σημαντικό- λιθαράκι στη διατήρηση της μνήμης και της ζωής στην ορεινή Ήπειρο

Γειτονιές της Ελλάδας / Δύο νέοι αρχιτέκτονες ανακατασκεύασαν τη στέγη ενός σχολείου στα Τζουμέρκα

Το Μπουλούκι, ένα περιοδεύον εργαστήριο για τις παραδοσιακές τεχνικές δόμησης, βάζει το δικό του -σημαντικό- λιθαράκι στη διατήρηση της μνήμης και της ζωής στην ορεινή Ήπειρο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Hotel Experience: Πώς η πρώτη διοργάνωση για το μέλλον του τουρισμού υπό το πρίσμα της εμπειρίας πέτυχε ρεκόρ επισκεπτών

Design / Hotel Experience: Πώς η πρώτη διοργάνωση για το μέλλον του τουρισμού υπό το πρίσμα της εμπειρίας πέτυχε ρεκόρ επισκεπτών

Η διοργάνωση του Hotel Experience που πραγματοποιήθηκε 5-6 Οκτωβρίου 2024 στο Ωδείο Αθηνών ξεπέρασε κάθε προσδοκία συμμετοχής καθώς πάνω από 4.000 επισκέπτες βίωσαν από κοντά την εμπειρία
THE LIFO TEAM
H θρυλική Ιταλίδα designer Paola Navone θέλει να ζήσει στην Αθήνα

Design / H θρυλική Ιταλίδα designer Paola Navone θα ήθελε να ζήσει στην Αθήνα

 H προσωπικότητα της αρχιτεκτόνισας και designer Paola Navone είναι πληθωρική, όσο και η ιστορία της ζωής της. Λίγο πριν εμφανιστεί ως ομιλήτρια το Σάββατο 5 Οκτωβρίου στο συνέδριο Hotel Experience στο Ωδείο Αθηνών μας μιλάει με πάθος για ένα πρόσφατο πρότζεκτ που υπέγραψε.
ΘΑΝΑΣΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

4 σχόλια
Τα Ξενία σχεδιάστηκαν ώστε να συστήσουν την Ελλάδα στους ξένους και να θέσουν τις βάσεις για να γίνει ο τουρισμός ένας μεγάλος πυλώνας της οικονομίας. Το αποτέλεσμα δείχνει ότι το έργο τους το επιτέλεσαν τέλεια, και οι γκρίνιες για την υποτιθέμενη παραμέληση τους από το κράτος είναι ατοπες. Όπως αναφέρεται σωστά και στο άρθρο, το κράτος δε θα μπορούσε να συνεχίσει να κάνει τον επιχειρηματία σε μια τόσο περίπλοκη και γρήγορα εξελισσομενη αγορά, ούτε και χρειάζονταν. Αυτό που έπρεπε να είχε γίνει ήταν να είχαν ιδιωτικοποιηθεί από το 90', ώστε το κράτος να έπαιρνε ένα καλό αντίτιμο αντί του πινακιου φακής που πιάνουν σήμερα. Ενδεχομένως με πολεοδομικούς περιορισμούς για να διατηρηθεί ο αρχιτεκτονικός τους χαρακτήρας, πράγμα εύκολο. Η ιδεολοληψια όμως του να κρατάμε τα πάντα κρατικά και ας ζημειωνεται το κράτος από το να δουλεύει η αγορά και να ωφελείται το κοινό ταμείο μας πήγε δεκαετίες πίσω και σε αυτόν το τομέα.
''ΞΕΝΙΑ'' ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ (1959)1. Αρχιτεκτονική Μελέτη: ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ε.Ο.Τ. δια του κ. Φιλίππου Βώκου, Αρχιτέκτονος και Στελέχους της Υπηρεσίας.2. Επίβλεψις: ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ε.Ο.Τ. δια του κ. Σταμέλου Βερδεσοπούλου, Αρχιτέκτονος και Στελέχους της Υπηρεσίας.3. Κατασκευή: ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ''ΔΟΜΙΚΑ ΕΡΓΑ''.4. Προϋπολογισμός: 11.000.000 δρχ.Τας Επιπλώσεις εξετέλεσεν η Α.Β.Ε.Ε. "ΑΘΗΝΑΙΟΣ - ΒΑΡΑΓΚΗΣ".''ΞΕΝΙΑ'' ΝΑΥΠΛΙΟΥ ΙΙ (1961)1. Αρχιτεκτονική Μελέτη: ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ε.Ο.Τ. δια του κ. Ιωάννου Τριανταφυλλίδου, Αρχιτέκτονος και Στελέχους της Υπηρεσίας.2. Στατική Μελέτη: ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ''ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ'' δια του κ. Επαμεινώνδου Περικλέους Τριανταφυλλίδου, Πολιτικού Μηχανικού Ε.Μ.Π. και Εργολήπτου Δημοσίων Έργων.3. Επίβλεψις: ΔΙΕΥΘΥΝΣΙΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Ε.Ο.Τ. δια των κ. κ.:α) Αρχιτεκτονικά και Στατικά: Γεράσιμος Α. Λιβαδάς, Πολιτικός Μηχανικός.β) Ηλεκτρομηχανολογικά:i. Γεώργιος Νικολακάκος, Μηχανολόγος - Ηλεκτρολόγοςii. Ανδρέας Σιδέρης, Μηχανολόγος - Ηλεκτρολόγος.4. Κατασκευή: ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ "ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ" δια των κ.κ.:α) Επαμεινώνδας Περικλέους Τριανταφυλλίδης, Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π. και Εργολήπτης Δημοσίων Έργων, Εργοταξιάρχης.β) Ανδρέας Κολυτός, Εργοδηγός."ΞΕΝΙΑ" ΑΝΔΡΟΥ (1956).Κατασκευή: ΤΕΧΝΙΚΟΝ ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ"ΞΕΝΙΑ" ΧΙΟΥΚατασκευή: ΤΕΧΝΙΚΟΝ ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΖΑΚΑ.ΟΔΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ''ΞΕΝΙΑ'' ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥΚατασκευή: ΤΕΧΝΙΚΟΝ ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΜΑΡΓΩΜΕΝΟΥ."ΞΕΝΙΑ" ΧΑΝΙΩΝΚατασκευή: ΤΕΧΝΙΚΟΝ ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΣΤΑΥΡΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ"ΞΕΝΙΑ" ΚΑΛΑΜΠΑΚΑΣΚατασκευή: ΤΕΧΝΙΚΟΝ ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΩΤΟΥ.''ΞΕΝΙΑ'' ΝΑΥΠΛΙΟΥΚατασκευή: ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ''ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ''.''ΞΕΝΙΑ'' ΒΟΛΟΥΚατασκευή: ΤΕΧΝΙΚΟΝ ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΣΣΙΟΠΟΥΛΟΥ.''ΞΕΝΙΑ'' ΜΥΚΟΝΟΥΚατασκευή: ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ''ΤΕΧΝΙΚΗ''.
...Μα το L' embarquement pour Cythère σε σταυροβελονιά καμβά κι όλο το ροκοκό πάνθεον με γκομπλέν σε πίνακες με σπασμένα τζάμια, μα την σαλεμένη μελαχροινή βερσιόν της Βίκη Σταμάτη με το μάτι που γυαλίζει:Όχι, όχι και πάλι ΟΧΙ, μόνο στους εχθρούς μου θα το πρότεινα και δη την χειρότερη πτέρυγα (την ανατολικιά).
Πέρα από κάποιες περιπτώσεις όπου η αρχιτεκτονική των Ξενία ήταν σε πλήρη αντίθεση με την αισθητική του μέρους όπου βρίσκονταν (πράγμα που έκανε εξαιρετικά δύσκολη την αποδοχή τους από τους ντόπιους, πχ Άνδρος), τα περισσότερα, για όσους τα θυμούνται, ήταν εξαιρετικά δείγματα μοντερνισμού και αρχιτεκτονικού κάλλους με τις λιτές, γεωμετρικές τους γραμμές και εντάχθηκαν αρμονικά στο τοπίο, αστικό ή μη. Το ότι αφέθηκαν να παρακμάσουν και να απαξιωθούν, είτε για να παραχωρηθούν σε ιδιώτες που εξευτέλισαν εν πολλοίς την ιστορία και την αισθητική τους με τις κατοπινές τους παρεμβάσεις, είτε για να κατεδαφιστούν, είναι όνειδος για την χώρα. Οφείλουμε, όλοι μας, ένα νοερό συγγνώμη στον Κωνσταντινίδη και τους υπόλοιπους.
"Το ότι αφέθηκαν να παρακμάσουν και να απαξιωθούν, είτε για να παραχωρηθούν σε ιδιώτες που εξευτέλισαν εν πολλοίς την ιστορία και την αισθητική τους με τις κατοπινές τους παρεμβάσεις, είτε για να κατεδαφιστούν, είναι όνειδος για την χώρα"Ελα όμως που δεν ταίριαζαν διόλου πλέον στην κυρίαρχη κλικιάρικη αισθητική του πούρο-τζιπ-αστακομακαρονάδα-μαιζονέτα-δίμετρο "πιπίνι"...
Δυστυχώς είχα μία απαράδεκτη διαμονη, προσφάτως, σε (πρώην) ξενία. Δεν μου είχε ξαναματατύχει τέτοιο πράγμα. Sui generis, με την καθόλου charming έννοια, ιδιοκτησία και βάζω μία τελεία εδώ.