Το παιδί του Κριτίου στο Μουσείο της Ακρόπολης Facebook Twitter
Το «παιδί του Κριτίου». Αντιπροσωπευτική δημιουργία της εποχής μετά τους Περσικούς πολέμους. Συνδυάζει κίνηση, πλαστικότητα και σοβαρότητα στην έκφραση του προσώπου. Δημιουργός του θεωρείται ο γλύπτης Κρίτιος ή Κριτίας. Μετά το 480 π.Χ. (Ακρ. 698). Πηγή: Μουσείο της Ακρόπολης

Το παιδί του Κριτίου στο Μουσείο της Ακρόπολης

2

Το άγαλμα του γυμνού νεαρού εφήβου βρέθηκε το 1865 στις ανασκαφές της Ακρόπολης, στα βορειοανατολικά του Παρθενώνα. Το κεφάλι του αγάλματος εντοπίστηκε αργότερα, το 1888, στον χώρο ανάμεσα στο Μουσείο της Ακρόπολης που τότε είχε κτιστεί στο νότιο τείχος. Το συνολικό του ύψος είναι 85 εκ. και το υλικό λαμπρό παριανό μάρμαρο.

Από την αρχαιολογική έρευνα έχει αποδοθεί στο πιο φημισμένο εργαστήρι της εποχής, εκείνο των καλλιτεχνών Κριτίου και Νησιώτη, στους οποίους είχε αναθέσει η πόλη της Αθήνας την κατασκευή των αγαλμάτων του Αρμόδιου και Αριστογείτονα, των Τυραννοκτόνων, που εκπροσωπούσαν τη δημοκρατία της Αθήνας. Κυρίως οι καλλιτεχνικές ομοιότητες ανάμεσα στον νεαρό έφηβο και στο άγαλμα του Αρμοδίου οδήγησαν στην άποψη ότι σχετίζονται και ότι ο δημιουργός και στις δύο περιπτώσεις είναι ο Κρίτιος. Έτσι, το γλυπτό αρ. 698 του Μουσείου Ακρόπολης ονομάστηκε «Το παιδί του Κριτίου». Πρόκειται πιθανότατα για έναν νεαρό αθλητή που νίκησε σε αγώνα της ηλικίας του και το άγαλμά του στήθηκε σε περίοπτη θέση στην Ακρόπολη.

Τα χρόνια μετά την καταστροφή των πολέμων είναι μια περίοδος δημιουργική, μια περίοδος ανασυγκρότησης, με υψηλή αυτοπεποίθηση των πολιτών ύστερα από τους νικηφόρους αγώνες. Στα γλυπτά του αυστηρού ρυθμού θα ανακαλύψει κανείς όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που μια γενιά αργότερα θα οδηγήσουν στη δημιουργία της τέχνης του Παρθενώνα.

Στο άγαλμα αυτό συνοψίζονται οι νέες καλλιτεχνικές τάσεις που γεννήθηκαν από τα βιώματα των περσικών πολέμων. Με εξαιρετική συνέπεια αποδίδει ο καλλιτέχνης την κίνηση που διατρέχει ολόκληρο το σώμα του γλυπτού. Η χαλάρωση στη στάση των σκελών μεταφέρεται στη λεκάνη και από τη μέση και πάνω αλλάζει ο άξονας σε μια αντικίνηση που οδηγεί στην αντίθετη πλευρά και από εκεί στο κεφάλι, που αλλάζει και πάλι κατεύθυνση και στρέφεται προς την πλευρά του χαλαρού σκέλους. Έτσι, ενώ στα αρχαϊκά αγάλματα η κίνηση ήταν αδιόρατη, τη διαισθάνεται κανείς παρά τη βλέπει, τώρα είναι φανερή και δίνει στο σώμα την αίσθηση του παλμού της ζωής. Κάθε αλλαγή της κίνησης σε ένα τμήμα του σώματος συνεπάγεται συνολική αλλαγή της κίνησης. 

Ουσιώδης αλλαγή γίνεται και στην έκφραση των προσώπων των αγαλμάτων. Το αρχαϊκό χαμόγελο σβήνει και επικρατεί μια ιδιαίτερη σοβαρότητα, η οποία οδήγησε την έρευνα στη δημιουργία του όρου «αυστηρός ρυθμός» για την περίοδο αυτή.

Στο πρόσωπο τονίζεται ιδιαίτερα η δυνατή και σταθερή ματιά, το προβαλλόμενο δυναμικό πηγούνι και τα καλοσχηματισμένα, κλειστά χείλη. Η κόμη με κυματιστούς βοστρύχους επαναλαμβάνει το σχήμα του κρανίου και τα άκρα της δημιουργούν με τη συστροφή της γύρω από μια ταινία ένα είδος στεφάνου.

Τα χρόνια μετά την καταστροφή των πολέμων είναι μια περίοδος δημιουργική, μια περίοδος ανασυγκρότησης, με υψηλή αυτοπεποίθηση των πολιτών ύστερα από τους νικηφόρους αγώνες.

Στα γλυπτά του αυστηρού ρυθμού θα ανακαλύψει κανείς όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που μια γενιά αργότερα θα οδηγήσουν στη δημιουργία της τέχνης του Παρθενώνα.

Το παιδί του Κριτίου χρονολογείται λίγο μετά το 480 π.Χ.

https://www.theacropolismuseum.gr/el

Επιμέλεια: Γιάννης Πανταζόπουλος

Αρχαιολογία & Ιστορία
2

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Φυλαχτό που απεικονίζει τον Σολομώντα σε μάχη με τον διάβολο βρέθηκε στην Αδριανούπολη της Παφλαγονίας

Αρχαιολογία & Ιστορία / Αρχαίο φυλαχτό που απεικονίζει τον Σολομώντα σε μάχη με τον διάβολο βρέθηκε στην Αδριανούπολη της Παφλαγονίας

Το σπάνιο τεχνούργημα βρέθηκε κατά τη διάρκεια ενός συνεχιζόμενου ανασκαφικού έργου στην Αδριανούπολη της Παφλαγονίας στη Μικρά Ασία και χρονολογείται στον πέμπτο αιώνα
THE LIFO TEAM
Μικρά Ασία: Αποκρυπτογραφήθηκε αρχαία φρυγική επιγραφή - Τα ελληνικά γράμματα και το «μήνυμά» της

Αρχαιολογία & Ιστορία / Μικρά Ασία: Αποκρυπτογραφήθηκε αρχαία φρυγική επιγραφή - Τα ελληνικά γράμματα και το «μήνυμά» της

Το μνημείο Ασλάν Καγιά (Βράχος του Λέοντος), ένα μνημείο 2.600 ετών που παρουσιάζει μορφές σφίγγας και μια εικόνα θηλυκής θεότητας που πλαισιώνεται από λιοντάρια
THE LIFO TEAM
Ναυάγιο Αντικυθήρων

Αρχαιολογία & Ιστορία / Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων, ένας θησαυρός της ενάλιας αρχαιολογίας

Η έκθεση «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων: 124 χρόνια υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας» παρουσιάζει τις πιο σύγχρονες αποκαλύψεις και ευρήματα για το θρυλικό ναυάγιο, προσφέροντας την πληρέστερη μέχρι σήμερα καταγραφή της ιστορίας του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Υπήρχαν χωριά στην Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Υπήρχαν χωριά στην Αθήνα;

Ποιοι ήταν οι οικισμοί που αναπτύχθηκαν στην αθηναϊκή πεδιάδα επί Οθωμανών; Ποιες είναι οι πηγές, τα σωζόμενα μνημεία, τα χωριά και τα μοναστήρια που απλώνονται στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Γιώργο Πάλλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας αναπτύχθηκε 100 χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, λέει αρχαιολόγος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας αναπτύχθηκε 100 χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, λέει αρχαιολόγος

Νέα έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Warwick δείχνει ότι η άνοδος του πολιτισμού της αρχαίας Ελλάδας ξεκίνησε τουλάχιστον έναν αιώνα νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε
THE LIFO TEAM
Τέχνη σε χρυσό - Το κόσμημα στους ελληνιστικούς χρόνους

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τo χρυσάφι των ελληνιστικών χρόνων έρχεται στο μουσείο Μπενάκη

Σημαντικά κοσμήματα αλλά και τα αποτελέσματα μιας ενδελεχούς έρευνας πάνω στην τεχνογνωσία της κατασκευής των κοσμημάτων των ελληνιστικών χρόνων αποτελούν τους δύο πυλώνες της μεγάλης έκθεσης που ξεκινά στο Μουσείο Μπενάκη. Τριάντα μουσεία και εφορείες αρχαιοτήτων από όλη την Ελλάδα και πέντε μουσεία του εξωτερικού συμμετέχουν στην έκθεση-σταθμό. Η επιμελήτρια Ειρήνη Παπαγεωργίου και ο κοσμηματοποιός και επιστημονικός σύμβουλος Άκης Γκούμας μας ξεναγούν στην έκθεση.
M. HULOT
Πως διασκέδαζαν οι Αθηναίοι στη «Μάντρα» του Αττίκ;

Ιστορία μιας πόλης / Πώς διασκέδαζαν οι Αθηναίοι στη «Μάντρα» του Αττίκ;

Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Δαυίδ Ναχμία για τη ζωή και την πορεία του πρωτοπόρου συνθέτη του ελαφρού τραγουδιού των αρχών του 20ού αιώνα Αττίκ, την «Μάντρα» του και την ιστορία του τραγουδιού «Ζητάτε να σας πω».
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Ιστορία μιας πόλης / Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Το Τμήμα Ιστορικών Φυτών του Κήπου είναι ίσως μοναδικό στον κόσμο και περιλαμβάνει φυτά όπως η μυρτιά, το κώνειο, ο δίκταμος και η ελιά. Η Κατερίνα Στέφη «ξεναγεί» την Αγιάτη Μπενάρδου σε μια έκταση 1.860 στρεμμάτων, στις βόρειες πλαγιές του Όρους Αιγάλεω.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μεταπτυχιακός φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Η Valeriana φαίνεται να έχει τα χαρακτηριστικά μιας πρωτεύουσας των Μάγια, με κεντρικές πλατείες, ναούς και χώρους λατρείας, καθώς και μια ειδικά διαμορφωμένη αυλή για το αρχαίο παιχνίδι με μπάλα των Μάγια
LIFO NEWSROOM
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM