Η λέξη «ΑΝΑΓΚΗ», γραμμένη ελληνικά, στις φλόγες της Νοτρ Νταμ Facebook Twitter

Η λέξη «ΑΝΑΓΚΗ», γραμμένη ελληνικά, στις φλόγες της Νοτρ Νταμ

1

Μέσα από τις στάχτες της Παναγίας των Παρισίων, με τους Γάλλους να ψάλλουν στους δρόμους το Αve Maria σε κατάσταση σοκ, αίφνης κάποιοι (θέλουν να) πιστεύουν ότι αυτό που συνέβη το βράδυ της Δευτέρας ήταν προφητικό. Ότι ένας χρησμός, γραμμένος από τον Βίκτωρα Ουγκό στο «Η Παναγία των Παρισιών», επιβεβαιώθηκε.

Eίναι σύνηθες στις τραγωδίες – τις προσωπικές αλλά κυρίως τις συλλογικές- να αναζητούμε ερμηνείες μεταφυσικές, να εντοπίζουμε σημάδια της καταστροφής που προϋπήρχαν. Σαν από μια ανάγκη να το τοποθετήσουμε σε ένα επεξηγηματικό πλαίσιο αυτό που συνέβη για να μπορέσουμε να το διαχειριστούμε καλύτερα.

 

Ο «χρησμός» στην περίπτωση της φωτιάς ήταν αυτός  που έγραψε ο Βίκτωρ Ουγκό στον πρόλογο του μυθιστορήματός του το 1831. Διότι ο Ουγκό, ουσιαστικά δεν έγραψε για τον καταδικασμένο έρωτα ενός παραμορφωμένου άνδρα (Κουασιμόδος) και μιας όμορφης νέας (Εσμεράλδα). Εγραψε συμβολικά –ναι, αυτό που κάποιοι ονομάζουν προφητικά- για μια πόλη που γύριζε με αηδία την πλάτη της στον γοτθικό ναό που θεωρείτο στη δεκαετία του 1820 γκροτέσκος, κακότεχνος, κιτς.

 

Η λέξη «ΑΝΑΓΚΗ», γραμμένη ελληνικά, στις φλόγες της Νοτρ Νταμ Facebook Twitter
Ο Κουασιμόδος και η Εσμεράλντα (Τζίνα Λολομπρίντζιτα) στην κινηματογραφική μεταφορά του 1956
Η λέξη «ΑΝΑΓΚΗ», γραμμένη ελληνικά, στις φλόγες της Νοτρ Νταμ Facebook Twitter

 

Η πληγή αυτή δεν ήταν άλλη από μια βαθιά χαραγμένη στο μάρμαρο, μαυρισμένη από το πέρασμα των χρόνων επιγραφή με ελληνικά γράμματα. Η λέξη ΑΝΑΓΚΗ που εντόπισε ο συγγραφέας σε μια σκοτεινή πλευρά του ναού κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής του

 

 

Vulgar ήταν η φράση που αγαπούσαν να λένε τότε οι Παριζιάνοι που είχαν υποκύψει στην γοητεία της αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής οργίζοντας τον Ουγκώ. Οι ίδιοι που μετά την κυκλοφορία του βιβλίου αγάπησαν παράφορα τον ναό και απαίτησαν την συντήρησή του και την επιστροφή στις ένδοξες μέρες. 

 

Η ανάγκη του Ουγκό να προστατέψει την Νοτρ Νταμ από την απαξίωση, την εγκατάλειψη που είχε ήδη προκαλέσει σημαντικές φθορές στον ναό, αλλά και οι ψίθυροι περί κατεδάφισης – υπήρχε εκείνη την εποχή μια γενικευμένη πίεση για αποκαθήλωση κτιρίων της γοτθικής αρχιτεκτονικής- τον ώθησε να γράψει το βιβλίο. Και κάπως έτσι ένα μυθιστόρημα μετέτρεψε ένα παραμελημένο κτίριο σε εθνικό θησαυρό.

 

Ο τρόπος που οι άνθρωποι πληγώνουν τα κτίρια ήταν το νεύμα που οδήγησε στην συγγραφή τον Ουγκό – ο ίδιος παραδεχόταν ότι οι σπουδαιότερες, οι πιο μεγαλειώδεις ιδέες της ανθρωπότητας έχουν καταγραφεί στο σώμα της αρχιτεκτονικής. Η πληγή αυτή δεν ήταν άλλη από μια βαθιά χαραγμένη στο μάρμαρο, μαυρισμένη από το πέρασμα των χρόνων επιγραφή με ελληνικά γράμματα. Η λέξη ΑΝΑΓΚΗ που εντόπισε ο συγγραφέας σε μια σκοτεινή πλευρά του ναού κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής του.

Οργίστηκε από αυτή τη βαναυσότητα, την επιβολή του ανθρώπου πάνω στο αρχιτεκτόνημα. «Ποια ήταν αυτή η βασανισμένη ψυχή που δεν ήταν πρόθυμη να εγκαταλείψει τον κόσμο χωρίς προηγουμένως να αφήσει το στίγμα του εγκλήματος ή της δυστυχίας πάνω σε αυτό τον αρχαίο ναό;» αναρωτιέται στην εισαγωγή του βιβλίου.  Ένα χρόνο πριν είχε εκδώσει ένα οργισμένο κείμενο με τίτλο «Πόλεμος στους κατεδαφιστές» (Guerre aux demolisseurs!) 

 

O καλύτερος Κουασιμόδος που έγινε ποτέ: ο Τσαρλς Λώτον, στην κινηματογραφική μεταφορά του 1939

................................................................................................................................................

 

Στον περίφημό πρόλογό του ο Ουγκώ γράφει:

 

Ο άνδρας που έγραψε την λέξη πάνω στον τοίχο εξαφανίστηκε στο πέρασμα των γενεών και των αιώνων. Με την σειρά της η λέξη σβήστηκε από τον τοίχο της εκκλησίας. Και ίσως η ίδια η εκκλησία, σύντομα θα εξαφανιστεί από το πρόσωπο της γης.

 

Το βιβλίο έσωσε τότε τον ναό και τον καθιέρωσε παγκοσμίως ως εικονογραφικό σύμβολο του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η απειλή εξουδετερώθηκε. Το ατύχημα της Δευτέρας δεν κρύβει μέσα του κανένα σπέρμα απόδοσης δικαιοσύνης. Εφτασε στο 856ο έτος της ιστορίας της δικαιωμένη η Παναγία των Παρισίων, εκφράζοντας όχι απλώς ένα σύμβολο της πίστης, αλλά ένα σύμβολο οικουμενικότητας. Και ας βλέπουν κάποιοι την λέξη ΑΝΑΓΚΗ να προβάλλεται ξανά πάνω στους μαυρισμένους από την φωτιά πύργους της. 

 

Η λέξη «ΑΝΑΓΚΗ», γραμμένη ελληνικά, στις φλόγες της Νοτρ Νταμ Facebook Twitter
Και η εκδοχή της Disney

Αρχαιολογία & Ιστορία
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ναυάγιο Αντικυθήρων

Αρχαιολογία & Ιστορία / Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων, ένας θησαυρός της ενάλιας αρχαιολογίας

Η έκθεση «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων: 124 χρόνια υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας» παρουσιάζει τις πιο σύγχρονες αποκαλύψεις και ευρήματα για το θρυλικό ναυάγιο, προσφέροντας την πληρέστερη μέχρι σήμερα καταγραφή της ιστορίας του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Υπήρχαν χωριά στην Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Υπήρχαν χωριά στην Αθήνα;

Ποιοι ήταν οι οικισμοί που αναπτύχθηκαν στην αθηναϊκή πεδιάδα επί Οθωμανών; Ποιες είναι οι πηγές, τα σωζόμενα μνημεία, τα χωριά και τα μοναστήρια που απλώνονται στην περιοχή; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Γιώργο Πάλλη.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας αναπτύχθηκε 100 χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, λέει αρχαιολόγος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδας αναπτύχθηκε 100 χρόνια νωρίτερα από ό,τι νομίζαμε, λέει αρχαιολόγος

Νέα έρευνα στο Πανεπιστήμιο του Warwick δείχνει ότι η άνοδος του πολιτισμού της αρχαίας Ελλάδας ξεκίνησε τουλάχιστον έναν αιώνα νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε
THE LIFO TEAM
Τέχνη σε χρυσό - Το κόσμημα στους ελληνιστικούς χρόνους

Αρχαιολογία & Ιστορία / Τo χρυσάφι των ελληνιστικών χρόνων έρχεται στο μουσείο Μπενάκη

Σημαντικά κοσμήματα αλλά και τα αποτελέσματα μιας ενδελεχούς έρευνας πάνω στην τεχνογνωσία της κατασκευής των κοσμημάτων των ελληνιστικών χρόνων αποτελούν τους δύο πυλώνες της μεγάλης έκθεσης που ξεκινά στο Μουσείο Μπενάκη. Τριάντα μουσεία και εφορείες αρχαιοτήτων από όλη την Ελλάδα και πέντε μουσεία του εξωτερικού συμμετέχουν στην έκθεση-σταθμό. Η επιμελήτρια Ειρήνη Παπαγεωργίου και ο κοσμηματοποιός και επιστημονικός σύμβουλος Άκης Γκούμας μας ξεναγούν στην έκθεση.
M. HULOT
Πως διασκέδαζαν οι Αθηναίοι στη «Μάντρα» του Αττίκ;

Ιστορία μιας πόλης / Πώς διασκέδαζαν οι Αθηναίοι στη «Μάντρα» του Αττίκ;

Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Δαυίδ Ναχμία για τη ζωή και την πορεία του πρωτοπόρου συνθέτη του ελαφρού τραγουδιού των αρχών του 20ού αιώνα Αττίκ, την «Μάντρα» του και την ιστορία του τραγουδιού «Ζητάτε να σας πω».
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Ιστορία μιας πόλης / Υπάρχουν αρχαία είδη φυτών στον Κήπο του Διομήδους;

Το Τμήμα Ιστορικών Φυτών του Κήπου είναι ίσως μοναδικό στον κόσμο και περιλαμβάνει φυτά όπως η μυρτιά, το κώνειο, ο δίκταμος και η ελιά. Η Κατερίνα Στέφη «ξεναγεί» την Αγιάτη Μπενάρδου σε μια έκταση 1.860 στρεμμάτων, στις βόρειες πλαγιές του Όρους Αιγάλεω.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μεταπτυχιακός φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Αρχαιολογία & Ιστορία / Φοιτητής ανακαλύπτει χαμένη πόλη στη ζούγκλα του Μεξικού κατά λάθος

Η Valeriana φαίνεται να έχει τα χαρακτηριστικά μιας πρωτεύουσας των Μάγια, με κεντρικές πλατείες, ναούς και χώρους λατρείας, καθώς και μια ειδικά διαμορφωμένη αυλή για το αρχαίο παιχνίδι με μπάλα των Μάγια
LIFO NEWSROOM
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM
Παναγιά Βλασσαρού: Μια τοιχογραφία που επιβίωσε θαμμένη για δεκαετίες

Ιστορία μιας πόλης / Παναγιά Βλασσαρού: Μια τοιχογραφία που επιβίωσε θαμμένη για δεκαετίες

Ένας ναός που θυσιάστηκε για την ανάδειξη της Αρχαίας Αγοράς των Αθηνών και μια τοιχογραφία που «έζησε» μέχρι να ξαναβγεί στο φως. Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τους Γιώργο Μαστρογιάννη, υπεύθυνο του εργαστηρίου συντήρησης του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών, και Γιάννη Παπαδόπουλο, διευθυντή των ανασκαφών στην Αρχαία Αγορά και καθηγητή αρχαιολογίας και φιλολογίας στο UCLA.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Υπήρχαν καμηλοπαρδάλεις, φοίνικες και τζακατράντες στον Πύργο Βασιλίσσης;

Ιστορία μιας πόλης / Υπήρχαν καμηλοπαρδάλεις, φοίνικες και τζακαράντες στον Πύργο Βασιλίσσης;

Γιατί η Αμαλία δεν κοιμήθηκε ποτέ μέσα στον κυρίως πύργο και γιατί ο Όθωνας δεν επισκεπτόταν το κτήμα; Ο Βασίλης Κουτσαβλής «ξεναγεί» την Αγιάτη Μπενάρδου σε ένα από τα πιο εντυπωσιακά και καλοδιατηρημένα μνημεία γοτθικού ρυθμού στην Ελλάδα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ

σχόλια

1 σχόλια