H Κλόι Ζάο και η Έμεραλντ Φένελ διεκδικούν το φετινό Όσκαρ σκηνοθεσίας, απίστευτο ρεκόρ αν αναλογιστούμε πως μόνο 5 γυναίκες είχαν εισχωρήσει στη συγκεκριμένη πεντάδα πριν από αυτές, στα 93 χρόνια του κινηματογραφικού θεσμού, που θα παρακολουθήσουμε φέτος αποκλειστικά στην COSMOTE TV. Μέχρι την τελευταία στιγμή, τα προγνωστικά έδιναν υποψηφιότητα και στη Ρετζίνα Κινγκ, για το One Night in Miami, ωστόσο τη θέση της πιθανώς κατέλαβε ο Τόμας Βίντερμπεργκ για το Another Round.
Η Ζάο με το Nomadland και η Φένελ με το Promising Young Woman δημιούργησαν έργα με προσωπική σφραγίδα και απέσπασαν υποψηφιότητες και στις κατηγορίες της καλύτερης ταινίας, αλλά και του σεναρίου. Η Κινέζα σκηνοθέτις που έκανε το όνειρό της πραγματικότητα, αφού πρώτα πέρασε από το Λονδίνο μετά τη φυγή της από το Πεκίνο και εγκατέλειψε τη σιγουριά της καριέρας στις πολιτικές επιστήμες στο Λος Άντζελες, είχε στα σκαριά ένα δικό της σενάριο με θέμα πλανόδιους κατασκηνωτές, που δεν λειτουργούσε όπως εκείνη επιθυμούσε. Η Φράνσις Μακντόρμαντ της σύστησε το μυθιστόρημα της Τζέσικα Μπρούντερ, για το οποίο είχε τα δικαιώματα, κι έτσι οι δυο δυναμικές γυναίκες συνεργάστηκαν θαυμαστά για την πραγματοποίηση μιας σπάνιας ευαισθησίας, εκ βαθέων αποτύπωσης των καταφρονεμένων νομάδων στα χρόνια της ύφεσης. Η Φένελ είχε στα σκαριά μια μοντέρνα ιστορία εκδίκησης, ώσπου συνειδητοποίησε πόσο λίγα γνωρίζουν οι άνδρες για τη σεξουαλική παρενόχληση και τη γυναικεία κακοποίηση, με αποτέλεσμα να δημιουργήσει ένα συναρπαστικό δράμα λύτρωσης και τιμωρίας, που διατρέχει το είδος του θρίλερ και το πνεύμα του #metoo. Επιπρόσθετα, η Ζάο έσπασε ένα ακόμη ρεκόρ, φτάνοντας τις 4 υποψηφιότητες για Όσκαρ, καθώς διεκδικεί και το βραβείο μοντάζ!
Αν και φέτος το Όσκαρ στη μεγάλη κατηγορία που κλείνει τη μεγάλη βραδιά διεκδικούν πέντε δημιουργικές κυρίες (παραγωγοί, σκηνοθέτιδες, σεναριογράφοι και η Φράνσις Μακντόρμαντ), ο δρόμος ακόμη φαίνεται μακρύς μέχρι τη χρονιά που οι σκηνοθετημένες από γυναίκες ταινίες θα ισορροπήσουν με εκείνες των ανδρών.
Την αρχή στην πεντάδα της σκηνοθεσίας δεν έκανε Αμερικανίδα, αλλά η Λίνα Βερτμίλερ, για τη σατιρική κομεντί Ο Πασκουαλίνο και οι επτά καλλονές, το 1976. Η Ιταλίδα σκηνοθέτις, πρωτοπόρος του ευρωπαϊκού κινηματογράφου, και πρόσφατα τιμημένη με το τιμητικό Όσκαρ για το σύνολο της φιλμογραφίας της, βρέθηκε απέναντι στο Ρόκι και τον Τζον Τζ. Άβιλντσεν, ο οποίος τελικά έφυγε νικητής τη βραδιά της απονομής. Έπρεπε να περάσουν 23 χρόνια για να βρεθεί ξανά γυναίκα στην πεντάδα των Όσκαρ σκηνοθεσίας. Το 1993, η Νεοζηλανδή νικήτρια του Χρυσού Φοίνικα, Τζέιν Κάμπιον, διεκδίκησε το βραβείο σε μια βραδιά που η Λίστα του Σίντλερ επιβεβαίωσε τον τίτλο του απόλυτου φαβορί. Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ χρίστηκε καλύτερος σκηνοθέτης και τουλάχιστον η Κάμπιον κέρδισε στην κατηγορία του σεναρίου.
Το ίδιο ακριβώς συνέβη στην απονομή του 2004. Η Σοφία Κόπολα διεκδικούσε τα Όσκαρ καλύτερης ταινίας και σκηνοθεσίας, που τελικά κέρδισε ο Πίτερ Τζάκσον για το τρίτο μέρος του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, και η κόρη του Φράνσις Φορντ και δημιουργός του Χαμένοι στη Μετάφραση απέσπασε το βραβείο πρωτότυπου σεναρίου, που έμοιαζε πλέον να είναι η χρυσή τομή – ένας παρηγορητικός ευφημισμός για τις άξιες γυναίκες που σκηνοθετούσαν τα δικά τους σενάρια.
H απονομή του Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας στην Κάθριν Μπίγκελοου.
Η Κάθριν Μπίγκελοου χρειάστηκε να ξεπεράσει το τεράστιο εμπόδιο του αστρονομικά επιτυχημένου Άβαταρ του πρώην συντρόφου της Τζέιμς Κάμερον, για να γίνει η πρώτη, και μέχρι στιγμής μόνη γυναίκα που κέρδισε το πολυπόθητο βραβείο, το 2009, για το Hurt Locker. Το Όσκαρ της παρέδωσε γεμάτη υπερηφάνεια η Μπάρμπαρα Στράιζαντ, η οποία είχε εκφράσει δημόσια τον θυμό της όταν τα μέλη της Ακαδημίας την είχαν σνομπάρει για το Γιέντλ και τον Πρίγκιπα της Παλίρροιας, χρόνια πριν. Παρά την ιστορική στιγμή της βράβευσής της, η Μπίγκελοου διατήρησε την ψυχραιμία της, ευχαρίστησε όλους τους συνεργάτες της, έδωσε έμφαση στην προσωπική ικανοποίηση που ένιωσε και απέφυγε να αποδεχθεί το Όσκαρ εκ μέρους όλων των γυναικών που είχαν προηγηθεί – και αγνοηθεί. Τρία χρόνια πριν τη διπλή υποψηφιότητα της Ζάο και της Φένελ, η Γκρέτα Γκέρβιγκ προτάθηκε για τη σκηνοθεσία, καθώς και για το σενάριο του Ladybird, αλλά έχασε και στις δυο κατηγορίες.
Τα Όσκαρ είναι σαφώς φιλικότερα προς τις γυναίκες στην κατηγορία του ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, σε σχέση με τον ανδροκρατούμενο χώρο της μυθοπλασίας. Με εξαίρεση το 2011, οι γυναίκες είναι συνεχώς παρούσες στις πεντάδες της τελευταίας δεκαετίας: πέρυσι κέρδισε το βραβείο η Τζούλια Ράιχερτ για το American Factory και φέτος, όπως και πρόπερσι, και τις πέντε υποψήφιες ταινίες τεκμηρίωσης που συναγωνίζονται υπέγραψαν γυναίκες! Αντίστοιχα, το Όσκαρ του ντοκιμαντέρ μικρού μήκους έχει καταλήξει 31 χρονιές σε γυναικεία χέρια. Περισσότερο κι από την κατηγορία του μοντάζ, όπου 15 φορές έχουν κερδίσει γυναίκες, με τη μόνιμη συνεργάτιδα του Μάρτιν Σκορσέζε, Θέλμα Σκουνμέικερ να έχει αποσπάσει 8 υποψηφιότητες και 3 συνολικά βραβεία, ο τομέας της ενδυματολογίας παραδοσιακά ανήκει στις γυναίκες, οι οποίες έχουν αποσπάσει συνολικά 58 Όσκαρ κοστουμιών (8 από αυτά φέρουν την υπογραφή της θρυλικής Ίντιθ Χεντ) στη μοναδική κατηγορία του θεσμού όπου οι άνδρες σαφώς αποτελούν μειοψηφία. Αντίθετα, ο χώρος της διεύθυνσης φωτογραφίας μοιάζει να έχει ορθώσει απαγορευτικό τείχος προς το θηλυκό γένος, καθώς η Ρέιτσελ Μόρισον έγινε η πρώτη και μοναδική υποψήφια για το βραβείο Όσκαρ, μόλις το 2017, για το Mudbound της Ντι Ρις. Η Μόρισον υποβάθμισε την κρισιμότητα της υποψηφιότητάς της, υποστηρίζοντας πως το καλλιτεχνικό έργο έχει μεγαλύτερη σημασία από το γένος που το εκπροσωπεί.
Παρότι το ποσοστό των γυναικών στις κατηγορίες που δεν εμπίπτουν στην υποκριτική μόλις και μετά βίας πλησιάζει το 20%, τα πράγματα έχουν στατιστικά βελτιωθεί για τη γυναικεία εκπροσώπηση στα Όσκαρ. Ακόμη και στην κατηγορία της καλύτερης διεθνούς ταινίας, για πρώτη φορά δυο γυναίκες διεκδικούν το βραβείο: η Βόσνια Γιασμίλα Μπάνιτς για το Quo Vadis Aida και η Κάουθερ Μπεν Χανία από τη Συρία για το The Man who Sold his Skin. Στη μεγάλη κατηγορία, της καλύτερης ταινίας, τα πράγματα έχουν αλλάξει άρδην από την εποχή που μόνο τα ονόματα των στούντιο φιγουράριζαν στα credits των υποψηφίων, ώσπου να προσωποποιηθούν οι διεκδικητές και το ανδρικό κατεστημένο των φημισμένων παραγωγών της χρυσής εποχής του Χόλιγουντ, όπως ο Σαμ Σπίγκελ και ο Σέσιλ Ντε Μιλ. Την απουσία των γυναικών από τις υποψηφιότητες, που προκύπτει από την ελλιπέστατη συμμετοχή τους στο κορυφαίο credit της κινηματογραφικής αλυσίδας, έσπασε η Τζούλια Φίλιπς, θριαμβεύοντας για το Κεντρί, μόλις το 1973. Έκτοτε, Λίλι Φίνι Ζάνουκ για τον Σοφέρ της κυρίας Ντέιζι, η Ντόνα Τζιλιότι και η Κάθριν Μπίγκελοου είναι μερικές από τις παραγωγούς που έχουν κερδίσει Όσκαρ, με την Ντίντι Γκάρντνερ να είναι η μόνη που τα έχει διπλασιάσει, με το 12 Χρόνια Σκλάβος και το Moonlight.
Αν και φέτος το Όσκαρ στη μεγάλη κατηγορία που κλείνει τη μεγάλη βραδιά διεκδικούν πέντε δημιουργικές κυρίες (παραγωγοί, σκηνοθέτιδες, σεναριογράφοι και η Φράνσις Μακντόρμαντ), ο δρόμος ακόμη φαίνεται μακρύς μέχρι τη χρονιά που οι σκηνοθετημένες από γυναίκες ταινίες θα ισορροπήσουν με εκείνες των ανδρών.
Φέτος η λάμψη των βραβείων OSCAR έρχεται στην COSMOTE TV. Συντονιστείτε στο κανάλι COSMOTE CINEMA OSCARS HD στην COSMOTE TV στις 25/4 από τις 23:30, μπείτε στον παλμό της βραδιάς με την εκπομπή OSCARS’ NIGHT και δείτε LIVE και αποκλειστικά την 93η Τελετή Απονομής των βραβείων Όσκαρ στις 3 το πρωί σε σχολιασμό του Γιώργου Σατσίδη και της Χριστίνας Μπίθα.