Πού είναι σήμερα η Άννα Φρανκ; Facebook Twitter
Άρι Φόλμαν: «Ήθελα να δείξω την Άννα Φρανκ ως άνθρωπο, όχι ως σύμβολο...  Οι καλλιτέχνες έπρεπε να δουλέψουν από το σπίτι, χωρίς επίβλεψη, κάτι που δεν είχαν συνηθίσει. Συνέβησαν όσες αναποδιές μπορείτε να φανταστείτε κι ακόμα περισσότερες Τελικά, όμως, καταφέραμε να τελειώσουμε την ταινία.»

Πού είναι σήμερα η Άννα Φρανκ;

0

Λίγο πριν κλείσει το 2021, θα δούμε και στις ελληνικές αίθουσες μία από τις ωραιότερες ταινίες που μας επιφύλασσε η ετήσια παραγωγή, το «Where is Anne Frank», το νέο animation του Ισραηλινού Άρι Φόλμαν, της φήμης του «Βαλς με τον Μπασίρ». Είναι μια ταινία στην οποία ο Φόλμαν διασκευάζει ευρηματικά ένα από τα διασημότερα γραπτά του εικοστού αιώνα, το «Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ». 

Στο «Where is Anne Frank» το πνεύμα της Κίττυ, της φανταστικής φίλης της Άννας Φρανκ, ξεπηδά μέσα από τις σελίδες του ημερολογίου, φεύγει από το μουσείο και αναζητά τη φίλη του σε ένα σύγχρονο Άμστερνταμ, όπου το όνομά της βρίσκεται παντού, μα το πνεύμα της απουσιάζει. Επικοινωνήσαμε με τον Άρι Φόλμαν και μας είπε μερικά λόγια παραπάνω για την ταινία του, για τον τρόπο που δημιουργεί αλλά και για τον μαζοχισμό(!) που κρύβεται πίσω από έναν σκηνοθέτη animation.

— Πώς σας ήρθε η ιδέα να μεταφέρετε την ιστορία της Άννας Φρανκ στο σήμερα, βάζοντας την Κίττυ να ξυπνάει στο σύγχρονο Άμστερνταμ;

Έψαχνα έναν καινούργιο τρόπο για να πω την ιστορία, γιατί ένιωθα ότι έχουν ειπωθεί όλα. Διάβασα πολλές φορές το ημερολόγιο, το αντιμετώπιζα σαν τη Βίβλο και κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι στην εισαγωγή η Φρανκ περιγράφει εξονυχιστικά τη φανταστική φίλη στην όποια θα απευθύνει το ημερολόγιο, την Κίττυ, και σκέφτηκα πως όλα βρίσκονται εκεί. Το πώς μοιάζει, τα μαλλιά της, τα μάτια της, τα χείλη της, το χαμόγελό της, ο χαρακτήρας της, όλα είναι εκεί. Το μόνο που χρειαζόταν ήταν να τη σχεδιάσουμε. Έτσι έγινε, ο καλλιτεχνικός διευθυντής μας ζωγράφισε ένα σκίτσο της Κίττυ και μόλις την είδα, ήξερα ότι αυτή είναι η πρωταγωνίστρια της ταινίας μου. Στη συνέχεια το ένα έφερε το άλλο. 

To animation είναι κάτι που ταιριάζει περισσότερο σε δημιουργούς με τάσεις αυτοκτονίας, ειδικά στην Ευρώπη. Οπότε επιλέγω το animation για να καλύψω αυτά τα δύο σκέλη, τη δημιουργική ελευθερία και την επιθυμία να υποφέρω, που ίσως και να υπάρχει επειδή είμαι γιος ανθρώπων που επιβίωσαν από το Ολοκαύτωμα.

— Και είναι όντως ένας ολοκληρωμένος χαρακτήρας. Ένα από τα πράγματα που μου άρεσαν στην ταινία σας είναι ότι η Κίττυ συμπεριφέρεται σαν ένα κορίτσι της ηλικίας της, το ίδιο και η Άννα Φρανκ. Δεν την αντιμετωπίζετε ως σύμβολο αλλά ως ένα νεαρό κορίτσι που κάνει πλάκες, θαυμάζει τον Κλαρκ Γκέιμπλ, λέει ποιον συμμαθητή της βρίσκει ωραίο και ποιον όχι κ.λπ.

Φυσικά, ένας από τους λόγους που έκανα αυτή την ταινία είναι για να δείξω ότι η Άννα Φρανκ ήταν ένα πραγματικό πρόσωπο όχι ένα σύμβολο. Δεν ήταν ένας μονοδιάστατος χαρακτήρας που εκπροσωπούσε κάτι, ήταν ένας σύνθετος άνθρωπος. Ήταν πολύ έξυπνη και παρατηρητική, μπορούσε όμως να είναι και πολύ αστεία, να γίνει και κακιά, καθώς εντόπιζε τις αδυναμίες των ενηλίκων γύρω της και σε καίριες στιγμές ήξερε ποιο κουμπί να πατήσει για να τους χτυπήσει. Χρειάστηκε, επίσης, να περάσει στην ενηλικίωση ούσα φυλακισμένη και απομονωμένη, μια πολύ σύνθετη κατάσταση για εκείνη. Ήθελα να το δείξω αυτό, να αναδείξω την ανθρώπινη πλευρά της, γιατί ο περισσότερος κόσμος τη βλέπει μόνο ως σύμβολο.

Άρι Φόλμαν: «Ήθελα να δείξω την Άννα Φρανκ ως άνθρωπο, όχι ως σύμβολο» Facebook Twitter
Ήθελα να αναδείξω την ανθρώπινη πλευρά της, γιατί ο περισσότερος κόσμος τη βλέπει μόνο ως σύμβολο.

— Όταν ξεκινά η ταινία σας, ένας τίτλος μας πληροφορεί ότι η ιστορία εξελίσσεται σε «έναν χρόνο από σήμερα». Γιατί θέσατε αυτό το χρονικό πλαίσιο;

Γιατί μου δίνει ελευθερία να σκέφτομαι το μέλλον και να τοποθετώ τις ιστορίες μου εκεί. Δεν είμαι εγκλωβισμένος στα πράγματα και τις καταστάσεις του παρελθόντος και του παρόντος. Απελευθερώνει τη φαντασία μου, μπορώ να κάνω ό,τι θέλω ως σεναριογράφος. Πάντα επιλέγω το μέλλον γι’ αυτόν τον λόγο.

— Σκεφτόμουν, όμως, ότι και για τον θεατή του 2090 η ιστορία θα πραγματοποιείται «έναν χρόνο μετά», άρα ο κόσμος και πάλι θα έχει ξεχάσει το πνεύμα της Άννα Φρανκ. Πιστεύετε ότι δεν θα μάθουμε ποτέ από το παρελθόν μας και τα λάθη μας;

Χμμμ, νομίζω ότι μαθαίνουμε από το παρελθόν, υπάρχει κάποια πρόοδος. Δυστυχώς, όμως, όπως είδατε και στους τίτλους τέλους, υπάρχουν 17-20 εκατομμύρια παιδιά που προσπαθούν να ξεφύγουν από πολέμους στον κόσμο μας. Η γενική κατάσταση έχει αλλάξει, αλλά γι’ αυτά τα παιδιά παραμένει ίδια. Δεν είναι ακριβώς συγκρίσιμα μεγέθη, το καταλαβαίνω, αλλά θα ήθελα η κληρονομιά της Άννα Φρανκ, της εμπειρίας της ίδιας και της οικογένειάς της, να είχε γεννήσει συμπόνια και έγνοια γι’ αυτά τα παιδιά που βρίσκονται σε κίνδυνο σήμερα. Είναι ένα από τα πράγματα που θέλω να πετύχω με την ταινία μου.

— Καταλαβαίνω. Και με αυτό τον τρόπο συνδέετε το παρόν με το παρελθόν. Παρατηρώ ότι η μνήμη και η Ιστορία είναι θεματικές που σας ενδιαφέρουν πολύ, τις βρίσκουμε συχνά στη φιλμογραφία σας.

Για να μιλήσω ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω πώς μου συμβαίνει αυτό. Μπορεί να γράψω ένα μιούζικαλ και να καταλήξω να σκαλίζω ένα γεγονός του παρελθόντος και να τοποθετώ τον εαυτό μου εκεί. Δεν το κάνω συνειδητά πάντως. Υποθέτω ότι είναι κάτι που συμβαίνει υποσυνείδητα, όπως τα περισσότερα πράγματα.

Άρι Φόλμαν: «Ήθελα να δείξω την Άννα Φρανκ ως άνθρωπο, όχι ως σύμβολο» Facebook Twitter
Έψαχνα έναν καινούργιο τρόπο για να πω την ιστορία, γιατί ένιωθα ότι έχουν ειπωθεί όλα.

— Κάτι άλλο που κάνετε συχνά είναι να επιλέγετε το format του animation για να αφηγηθείτε τις ιστορίες σας.

Το επιλέγω γιατί μου δίνει απόλυτη ελευθερία, μπορώ να δημιουργήσω οτιδήποτε θέλω, δεν έχω τους περιορισμούς της «ζωντανής δράσης». Ταυτόχρονα ικανοποιεί και τις μαζοχιστικές μου παρορμήσεις. Μάλλον μου αρέσουν ο πόνος και το βάσανο της όλης διαδικασίας που απαιτεί η δημιουργία ενός animation, η πολυετής προετοιμασία, που σε κάνει να υποφέρεις, η αβεβαιότητα για το αν θα καταφέρεις να τελειώσεις την ταινία, η αγωνία μήπως τελικά χρεοκοπήσεις και καταλήξεις να πηδήξεις από έναν λόφο. To animation είναι κάτι που ταιριάζει περισσότερο σε δημιουργούς με τάσεις αυτοκτονίας, ειδικά στην Ευρώπη. Οπότε επιλέγω το animation για να καλύψω αυτά τα δύο σκέλη, τη δημιουργική ελευθερία και την επιθυμία να υποφέρω, που ίσως και να υπάρχει επειδή είμαι γιος ανθρώπων που επιβίωσαν από το Ολοκαύτωμα. Κουβαλώ αυτή την κληρονομιά στις πλάτες μου και μάλλον χρειάζομαι να περάσω από μια επίπονη διαδικασία, ώστε να μπορέσω να συνεχίσω τη ζωή μου.

— Πιστεύετε δηλαδή ότι η Τέχνη προκύπτει μέσα από τον πόνο;

Όχι, δεν το θεωρώ απαραίτητο. Αλλά η δημιουργία ενός animation είναι πολύ επίπονη, ενέχει ρίσκο. Το «Where is Anne Frank» περιέχει 159.000 διαφορετικά σκίτσα, τα οποία έγιναν σε δώδεκα διαφορετικές χώρες με δεκατρία διαφορετικά στούντιο και έφτασε αρκετές φορές κοντά στο να μην ολοκληρωθεί ποτέ, ειδικά τον ενάμιση χρόνο του lockdown, που για μας ήταν σκέτη καταστροφή. Οι καλλιτέχνες έπρεπε να δουλέψουν από το σπίτι, χωρίς επίβλεψη, κάτι που δεν είχαν συνηθίσει. Συνέβησαν όσες αναποδιές μπορείτε να φανταστείτε κι ακόμα περισσότερες Τελικά, όμως, καταφέραμε να τελειώσουμε την ταινία.

|article_full_no_portrait|

— Και βγήκε μια καλή ταινία, οφείλω να ομολογήσω, με έξοχο μουσικό score. Προσέχετε πολύ τη μουσική επένδυση στις ταινίες σας, είναι πάντα μελωδική και συμμετέχει στο δράμα ως πρωταγωνιστής, εκεί που σήμερα σε πολλές ταινίες η μουσική είναι απλώς συνοδευτική.

Μα είναι κι αυτή μέρος της δημιουργίας. Γεννάς τις εικόνες και μετά θες να τις ντύσεις μουσικά κι εγώ επιλέγω να συνεργάζομαι με τους καλύτερους. Με ιντριγκάρει και με εκπλήσσει κάθε φορά να δω τι θα επινοήσουν αυτοί οι υπέροχοι μουσικοί, παρακολουθώντας τις εικόνες μου. Είναι από τα μέρη της παραγωγικής διαδικασίας που αγαπώ περισσότερο.

— Και μια τελευταία ερώτηση. Ο τίτλος της ταινίας σας είναι «Where is Anne Frank», δεν υπάρχει ερωτηματικό σε αυτόν. Γιατί το παραλείψατε;

Χμμμ, γιατί δεν υπάρχει ερωτηματικό ε; Γιατί, νομίζω ότι, αν έβαζα ερωτηματικό, θα είχα κάνει μια ταινία για παιδιά τεσσάρων ετών. Μια ταινία που στο πόστερ θα είχε τρία παιδιά που ψάχνουν με έναν φακό κάτω από ένα χαλί, μέσα σε ένα υπόγειο, αναζητώντας την Άννα Φρανκ. Ενώ, όταν δεν βάζεις ερωτηματικό, σημαίνει κάτι αυτό που γράφεις, αυτό που έχεις δημιουργήσει, είναι μια δήλωση. Κι αυτή είναι η ταινία που ήθελα να κάνω.

Η ταινία «Πού κρύβεται η Άννα Φρανκ»(Where is Anne Frank, 2021) θα κυκλοφορήσει στις ελληνικές αίθουσες στις 30/12 από τη Rosebud.21.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η φωνή του «τέρατος»: Ο Μάνσον με τα δικά του λόγια σ’ ένα αποκαλυπτικό νέο ντοκιμαντέρ

Οθόνες / Η φωνή του «τέρατος»: Ο Μάνσον με τα δικά του λόγια σ’ ένα αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ

Ένα νέο ντοκιμαντέρ εξετάζει και αμφισβητεί όλα όσα νομίζουμε ότι γνωρίζουμε για τη διαβόητη φιγούρα, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά ηχογραφημένες συνομιλίες του σε διάστημα είκοσι ετών.
THE LIFO TEAM
Τα γεγονότα της ζωής

Οθόνες / Κασσαβέτης, Σκορσέζε, Ερίθε: 10 άχαστες προβολές στο φετινό Πανόραμα

Πρεμιέρες, παράλληλες εκδηλώσεις, αφιερώματα: Από τις 21 ως τις 27 Νοεμβρίου, οι κινηματογράφοι Τριανόν, Newman και Στούντιο φιλοξενούν το μακροβιότερο αθηναϊκό κινηματογραφικό φεστιβάλ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Οθόνες / Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Ο αγαπημένος Έλληνας σκηνοθέτης ξεδίπλωσε σημαντικές στιγμές από τη ζωή και την πορεία του και αφηγήθηκε πολύτιμες ιστορίες που διαμόρφωσαν το queer σινεμά του στο φετινό Iconic Talks Powered by Mastercard που πραγματοποιήθηκε στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Τα δέκα αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

Μυθολογίες / Τα 10 αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

«Κάθε φορά που το βλέπω προσπαθώ να καταλάβω πώς έχει οργανωθεί αυτό το χάος»: Ο Αλέξανδρος Βούλγαρης μάς καλεί να ανακαλύψουμε δέκα animation διαφορετικών τεχνικών, που τον έχουν επηρεάσει βαθιά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Οθόνες / 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Η Fischer, επίσημος χορηγός των Βραβείων Κοινού εδώ και μια δεκαετία, στήριξε για μία ακόμη χρονιά τον θεσμό, απονέμοντας πέντε βραβεία στις ταινίες που συγκέντρωσαν τις περισσότερες ψήφους των θεατών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου «Game of Thrones» συνεχίζεται

Οθόνες / «Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου Game of Thrones συνεχίζεται

Η σειρά του HBO, που παίρνει τη σκυτάλη από το πραγματικά αξιόλογο «Penguin», προσπαθεί να επικαλεστεί τη συνταγή του μεγάλου hit του καναλιού και ξεστρατίζει από το ατμοσφαιρικό σύμπαν του Ντενί Βιλνέβ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι θρυλικοί boomers του 65ου φεστιβάλ θεσσαλονίκης

Pulp Fiction / Οι θρυλικοί boomers του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Ρέιφ Φάινς, Ζιλιέτ Μπινός, Ματ Ντίλον: Oι διάσημοι, σχεδόν συνομήλικοι ηθοποιοί που τιμήθηκαν με Χρυσό Αλέξανδρο και έδειξαν με τις διαφορετικές επιλογές τους ισάριθμα σίκουελ στην καριέρας τους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Οθόνες / «Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Ένα έπος δράσης και χαρακτήρων που κυλά θεαματικά, ουσιαστικά, υπερβολικά, συγκινητικά, χορταστικά και εμφατικά, όπως όλοι οι υποψήφιοι θεατές αναμένουν εδώ και πολύ καιρό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η πιο διάσημη υπόθεση «απαγωγής από εξωγήινους» αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Οθόνες / Η απαγωγή του αιώνα αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Παρότι συμμετείχε στο σενάριο του ντοκιμαντέρ «The Manhattan Alien Abduction», η Λίντα Ναπολιτάνο που ισχυρίζεται ότι απήχθη από εξωγήινους στο κέντρο του Μανχάταν προ 35ετίας μηνύει την πλατφόρμα για αθέτηση της συμφωνίας τους.
THE LIFO TEAM
Ο Άγγελος Φραντζής θέλησε να κάνει μια αστεία ταινία 

Οθόνες / Άγγελος Φραντζής: «Mόνο αν πας στην πηγή των τραυμάτων, μπορείς να απελευθερωθείς»

Μια κουβέντα με τον ακατάτακτο σκηνοθέτη λίγο πριν από την επίσημη πρεμιέρα της νέας του ταινίας «Ο Νόμος του Μέρφυ», μιας σουρεαλιστικής υπαρξιακής κωμωδίας που δεν μοιάζει με καμία από τις προηγούμενες δουλειές του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Γιατί διχάζει τόσο το «The Substance»;

The Review / Γιατί διχάζει τόσο το «The Substance»;

Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας και η δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου Ιωσηφίνα Γριβέα συζητούν για την πιο αμφιλεγόμενη ταινία της χρονιάς, που έχει προκαλέσει έντονες διαμάχες στα social media, για τη φεμινιστική της διάσταση και για τις γυναικείες φωνές στο σινεμά, που επιτέλους ακούγονται πιο ηχηρά από ποτέ.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ