ΚΙΝΗΣΗ

Πού είναι σήμερα η Άννα Φρανκ; Facebook Twitter
Άρι Φόλμαν: «Ήθελα να δείξω την Άννα Φρανκ ως άνθρωπο, όχι ως σύμβολο...  Οι καλλιτέχνες έπρεπε να δουλέψουν από το σπίτι, χωρίς επίβλεψη, κάτι που δεν είχαν συνηθίσει. Συνέβησαν όσες αναποδιές μπορείτε να φανταστείτε κι ακόμα περισσότερες Τελικά, όμως, καταφέραμε να τελειώσουμε την ταινία.»

Πού είναι σήμερα η Άννα Φρανκ;

0

Λίγο πριν κλείσει το 2021, θα δούμε και στις ελληνικές αίθουσες μία από τις ωραιότερες ταινίες που μας επιφύλασσε η ετήσια παραγωγή, το «Where is Anne Frank», το νέο animation του Ισραηλινού Άρι Φόλμαν, της φήμης του «Βαλς με τον Μπασίρ». Είναι μια ταινία στην οποία ο Φόλμαν διασκευάζει ευρηματικά ένα από τα διασημότερα γραπτά του εικοστού αιώνα, το «Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ». 

Στο «Where is Anne Frank» το πνεύμα της Κίττυ, της φανταστικής φίλης της Άννας Φρανκ, ξεπηδά μέσα από τις σελίδες του ημερολογίου, φεύγει από το μουσείο και αναζητά τη φίλη του σε ένα σύγχρονο Άμστερνταμ, όπου το όνομά της βρίσκεται παντού, μα το πνεύμα της απουσιάζει. Επικοινωνήσαμε με τον Άρι Φόλμαν και μας είπε μερικά λόγια παραπάνω για την ταινία του, για τον τρόπο που δημιουργεί αλλά και για τον μαζοχισμό(!) που κρύβεται πίσω από έναν σκηνοθέτη animation.

— Πώς σας ήρθε η ιδέα να μεταφέρετε την ιστορία της Άννας Φρανκ στο σήμερα, βάζοντας την Κίττυ να ξυπνάει στο σύγχρονο Άμστερνταμ;

Έψαχνα έναν καινούργιο τρόπο για να πω την ιστορία, γιατί ένιωθα ότι έχουν ειπωθεί όλα. Διάβασα πολλές φορές το ημερολόγιο, το αντιμετώπιζα σαν τη Βίβλο και κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι στην εισαγωγή η Φρανκ περιγράφει εξονυχιστικά τη φανταστική φίλη στην όποια θα απευθύνει το ημερολόγιο, την Κίττυ, και σκέφτηκα πως όλα βρίσκονται εκεί. Το πώς μοιάζει, τα μαλλιά της, τα μάτια της, τα χείλη της, το χαμόγελό της, ο χαρακτήρας της, όλα είναι εκεί. Το μόνο που χρειαζόταν ήταν να τη σχεδιάσουμε. Έτσι έγινε, ο καλλιτεχνικός διευθυντής μας ζωγράφισε ένα σκίτσο της Κίττυ και μόλις την είδα, ήξερα ότι αυτή είναι η πρωταγωνίστρια της ταινίας μου. Στη συνέχεια το ένα έφερε το άλλο. 

To animation είναι κάτι που ταιριάζει περισσότερο σε δημιουργούς με τάσεις αυτοκτονίας, ειδικά στην Ευρώπη. Οπότε επιλέγω το animation για να καλύψω αυτά τα δύο σκέλη, τη δημιουργική ελευθερία και την επιθυμία να υποφέρω, που ίσως και να υπάρχει επειδή είμαι γιος ανθρώπων που επιβίωσαν από το Ολοκαύτωμα.

— Και είναι όντως ένας ολοκληρωμένος χαρακτήρας. Ένα από τα πράγματα που μου άρεσαν στην ταινία σας είναι ότι η Κίττυ συμπεριφέρεται σαν ένα κορίτσι της ηλικίας της, το ίδιο και η Άννα Φρανκ. Δεν την αντιμετωπίζετε ως σύμβολο αλλά ως ένα νεαρό κορίτσι που κάνει πλάκες, θαυμάζει τον Κλαρκ Γκέιμπλ, λέει ποιον συμμαθητή της βρίσκει ωραίο και ποιον όχι κ.λπ.

Φυσικά, ένας από τους λόγους που έκανα αυτή την ταινία είναι για να δείξω ότι η Άννα Φρανκ ήταν ένα πραγματικό πρόσωπο όχι ένα σύμβολο. Δεν ήταν ένας μονοδιάστατος χαρακτήρας που εκπροσωπούσε κάτι, ήταν ένας σύνθετος άνθρωπος. Ήταν πολύ έξυπνη και παρατηρητική, μπορούσε όμως να είναι και πολύ αστεία, να γίνει και κακιά, καθώς εντόπιζε τις αδυναμίες των ενηλίκων γύρω της και σε καίριες στιγμές ήξερε ποιο κουμπί να πατήσει για να τους χτυπήσει. Χρειάστηκε, επίσης, να περάσει στην ενηλικίωση ούσα φυλακισμένη και απομονωμένη, μια πολύ σύνθετη κατάσταση για εκείνη. Ήθελα να το δείξω αυτό, να αναδείξω την ανθρώπινη πλευρά της, γιατί ο περισσότερος κόσμος τη βλέπει μόνο ως σύμβολο.

Άρι Φόλμαν: «Ήθελα να δείξω την Άννα Φρανκ ως άνθρωπο, όχι ως σύμβολο» Facebook Twitter
Ήθελα να αναδείξω την ανθρώπινη πλευρά της, γιατί ο περισσότερος κόσμος τη βλέπει μόνο ως σύμβολο.

— Όταν ξεκινά η ταινία σας, ένας τίτλος μας πληροφορεί ότι η ιστορία εξελίσσεται σε «έναν χρόνο από σήμερα». Γιατί θέσατε αυτό το χρονικό πλαίσιο;

Γιατί μου δίνει ελευθερία να σκέφτομαι το μέλλον και να τοποθετώ τις ιστορίες μου εκεί. Δεν είμαι εγκλωβισμένος στα πράγματα και τις καταστάσεις του παρελθόντος και του παρόντος. Απελευθερώνει τη φαντασία μου, μπορώ να κάνω ό,τι θέλω ως σεναριογράφος. Πάντα επιλέγω το μέλλον γι’ αυτόν τον λόγο.

— Σκεφτόμουν, όμως, ότι και για τον θεατή του 2090 η ιστορία θα πραγματοποιείται «έναν χρόνο μετά», άρα ο κόσμος και πάλι θα έχει ξεχάσει το πνεύμα της Άννα Φρανκ. Πιστεύετε ότι δεν θα μάθουμε ποτέ από το παρελθόν μας και τα λάθη μας;

Χμμμ, νομίζω ότι μαθαίνουμε από το παρελθόν, υπάρχει κάποια πρόοδος. Δυστυχώς, όμως, όπως είδατε και στους τίτλους τέλους, υπάρχουν 17-20 εκατομμύρια παιδιά που προσπαθούν να ξεφύγουν από πολέμους στον κόσμο μας. Η γενική κατάσταση έχει αλλάξει, αλλά γι’ αυτά τα παιδιά παραμένει ίδια. Δεν είναι ακριβώς συγκρίσιμα μεγέθη, το καταλαβαίνω, αλλά θα ήθελα η κληρονομιά της Άννα Φρανκ, της εμπειρίας της ίδιας και της οικογένειάς της, να είχε γεννήσει συμπόνια και έγνοια γι’ αυτά τα παιδιά που βρίσκονται σε κίνδυνο σήμερα. Είναι ένα από τα πράγματα που θέλω να πετύχω με την ταινία μου.

— Καταλαβαίνω. Και με αυτό τον τρόπο συνδέετε το παρόν με το παρελθόν. Παρατηρώ ότι η μνήμη και η Ιστορία είναι θεματικές που σας ενδιαφέρουν πολύ, τις βρίσκουμε συχνά στη φιλμογραφία σας.

Για να μιλήσω ειλικρινά, δεν καταλαβαίνω πώς μου συμβαίνει αυτό. Μπορεί να γράψω ένα μιούζικαλ και να καταλήξω να σκαλίζω ένα γεγονός του παρελθόντος και να τοποθετώ τον εαυτό μου εκεί. Δεν το κάνω συνειδητά πάντως. Υποθέτω ότι είναι κάτι που συμβαίνει υποσυνείδητα, όπως τα περισσότερα πράγματα.

Άρι Φόλμαν: «Ήθελα να δείξω την Άννα Φρανκ ως άνθρωπο, όχι ως σύμβολο» Facebook Twitter
Έψαχνα έναν καινούργιο τρόπο για να πω την ιστορία, γιατί ένιωθα ότι έχουν ειπωθεί όλα.

— Κάτι άλλο που κάνετε συχνά είναι να επιλέγετε το format του animation για να αφηγηθείτε τις ιστορίες σας.

Το επιλέγω γιατί μου δίνει απόλυτη ελευθερία, μπορώ να δημιουργήσω οτιδήποτε θέλω, δεν έχω τους περιορισμούς της «ζωντανής δράσης». Ταυτόχρονα ικανοποιεί και τις μαζοχιστικές μου παρορμήσεις. Μάλλον μου αρέσουν ο πόνος και το βάσανο της όλης διαδικασίας που απαιτεί η δημιουργία ενός animation, η πολυετής προετοιμασία, που σε κάνει να υποφέρεις, η αβεβαιότητα για το αν θα καταφέρεις να τελειώσεις την ταινία, η αγωνία μήπως τελικά χρεοκοπήσεις και καταλήξεις να πηδήξεις από έναν λόφο. To animation είναι κάτι που ταιριάζει περισσότερο σε δημιουργούς με τάσεις αυτοκτονίας, ειδικά στην Ευρώπη. Οπότε επιλέγω το animation για να καλύψω αυτά τα δύο σκέλη, τη δημιουργική ελευθερία και την επιθυμία να υποφέρω, που ίσως και να υπάρχει επειδή είμαι γιος ανθρώπων που επιβίωσαν από το Ολοκαύτωμα. Κουβαλώ αυτή την κληρονομιά στις πλάτες μου και μάλλον χρειάζομαι να περάσω από μια επίπονη διαδικασία, ώστε να μπορέσω να συνεχίσω τη ζωή μου.

— Πιστεύετε δηλαδή ότι η Τέχνη προκύπτει μέσα από τον πόνο;

Όχι, δεν το θεωρώ απαραίτητο. Αλλά η δημιουργία ενός animation είναι πολύ επίπονη, ενέχει ρίσκο. Το «Where is Anne Frank» περιέχει 159.000 διαφορετικά σκίτσα, τα οποία έγιναν σε δώδεκα διαφορετικές χώρες με δεκατρία διαφορετικά στούντιο και έφτασε αρκετές φορές κοντά στο να μην ολοκληρωθεί ποτέ, ειδικά τον ενάμιση χρόνο του lockdown, που για μας ήταν σκέτη καταστροφή. Οι καλλιτέχνες έπρεπε να δουλέψουν από το σπίτι, χωρίς επίβλεψη, κάτι που δεν είχαν συνηθίσει. Συνέβησαν όσες αναποδιές μπορείτε να φανταστείτε κι ακόμα περισσότερες Τελικά, όμως, καταφέραμε να τελειώσουμε την ταινία.

|article_full_no_portrait|

— Και βγήκε μια καλή ταινία, οφείλω να ομολογήσω, με έξοχο μουσικό score. Προσέχετε πολύ τη μουσική επένδυση στις ταινίες σας, είναι πάντα μελωδική και συμμετέχει στο δράμα ως πρωταγωνιστής, εκεί που σήμερα σε πολλές ταινίες η μουσική είναι απλώς συνοδευτική.

Μα είναι κι αυτή μέρος της δημιουργίας. Γεννάς τις εικόνες και μετά θες να τις ντύσεις μουσικά κι εγώ επιλέγω να συνεργάζομαι με τους καλύτερους. Με ιντριγκάρει και με εκπλήσσει κάθε φορά να δω τι θα επινοήσουν αυτοί οι υπέροχοι μουσικοί, παρακολουθώντας τις εικόνες μου. Είναι από τα μέρη της παραγωγικής διαδικασίας που αγαπώ περισσότερο.

— Και μια τελευταία ερώτηση. Ο τίτλος της ταινίας σας είναι «Where is Anne Frank», δεν υπάρχει ερωτηματικό σε αυτόν. Γιατί το παραλείψατε;

Χμμμ, γιατί δεν υπάρχει ερωτηματικό ε; Γιατί, νομίζω ότι, αν έβαζα ερωτηματικό, θα είχα κάνει μια ταινία για παιδιά τεσσάρων ετών. Μια ταινία που στο πόστερ θα είχε τρία παιδιά που ψάχνουν με έναν φακό κάτω από ένα χαλί, μέσα σε ένα υπόγειο, αναζητώντας την Άννα Φρανκ. Ενώ, όταν δεν βάζεις ερωτηματικό, σημαίνει κάτι αυτό που γράφεις, αυτό που έχεις δημιουργήσει, είναι μια δήλωση. Κι αυτή είναι η ταινία που ήθελα να κάνω.

Η ταινία «Πού κρύβεται η Άννα Φρανκ»(Where is Anne Frank, 2021) θα κυκλοφορήσει στις ελληνικές αίθουσες στις 30/12 από τη Rosebud.21.

Οθόνες
0

ΚΙΝΗΣΗ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ματ Ντίλον: Outsider για πάντα

Οθόνες / Ματ Ντίλον: Outsider για πάντα

Ξεκίνησε ως εφηβικό είδωλο στα ’80s, πρωταγωνίστησε σε δύο εμβληματικές ταινίες του Κόπολα και έχτισε την καριέρα του επιλέγοντας ταινίες με γνώμονα τα ενδιαφέροντά του. Στα 60 του έχει συνδεθεί με μερικές από τις πιο αγαπημένες καλτ ταινίες διεθνώς, δηλώνει ζωγράφος και διατηρεί σημαντική συλλογή τέχνης. Έρχεται στη Θεσσαλονίκη για να παραλάβει έναν τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οθόνες / Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οι κατηγορίες εναντίον του Φράνκο για σεξουαλική κακοποίηση έβαλαν στον γύψο όχι μόνο την καριέρα του στο Χόλιγουντ αλλά και τη στενή φιλία του με τον επί εικοσαετίας κολλητό και συνεργάτη του.
THE LIFO TEAM
15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Οθόνες / 15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Πάμελα Άντερσον, Αριάν Λαμπέντ, Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, σινεφίλ τέρατα και όλη η νέα ελληνική κινηματογραφική παραγωγή της χρονιάς στην 65η διοργάνωση που για δέκα μέρες (31/10-10/11) θα μεταμορφώσει τη Θεσσαλονίκη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Απώλειες / Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Αστεία και ανθρώπινη, η αξιαγάπητη, υπερταλαντούχα Τέρι Γκαρ, που απολαύσαμε στο «Young Frankenstein» και το «Τούτσι» και αγαπήσαμε από τις εμφανίσεις της στο βραδινό talk show του Ντέιβιντ Λέτερμαν, ήταν μια από τις πιο λαμπερές σουμπρέτες του αμερικανικού σινεμά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντος μας

Daily / Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντός μας

«Μετά από 50 χρόνια στον δρόμο, είναι πολύ αργά για να σταματήσουμε τώρα», δηλώνει μ’ ένα διακριτικό μειδίαμα ο 75χρονος ροκ σταρ σ’ ένα νέο ντοκιμαντέρ που παρακολουθεί από απόσταση αναπνοής την πρόσφατη περιοδεία του Μπρους Σπρίνγκστιν και της θρυλικής μπάντας του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Paul Morrissey (1938-2024)

Απώλειες / Ο Paul Morrissey (1938-2024) έδωσε φωνή στα «ανθρώπινα σκουπίδια»

Ο εμβληματικός σκηνοθέτης της cult τριλογίας «Flesh» - «Trash» - «Heat» ταυτίστηκε με τον Άντι Γουόρχολ και το νεοϋορκέζικο αβανγκάρντ των ’60s, ως ο πιο ανεξάρτητος από τους ανεξάρτητους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
10 κινηματογραφικά διαμάντια που μπορείτε να δείτε τώρα στο Ertflix

Οθόνες / 10 κινηματογραφικά διαμάντια που μπορείτε να δείτε τώρα στο Ertflix

Δέκα ταινίες που εξασφαλίζουν δέκα ξεχωριστές προβολές, απαραίτητες για κάθε σινεφίλ, από συγκινητικά δράματα και γαλλικά policier μέχρι καλαίσθητα ντοκιμαντέρ και ατμοσφαιρικά θρίλερ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Παντελής Βούλγαρης: «Δεν έγινα ποτέ κατεστημένο ούτε κατά παραγγελία σκηνοθέτης»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Παντελής Βούλγαρης: «Δεν έγινα ποτέ κατεστημένο ούτε κατά παραγγελία σκηνοθέτης»

Ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή σκηνοθέτες μας σε μια χορταστική συνέντευξη για τη ζωή, το έργο και τις εμπειρίες που έχει αποκομίσει εδώ και έξι δεκαετίες πίσω από την κάμερα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όταν ο Τζον Λένον πίστεψε ότι είναι ο Τσε Γκεβάρα

Οθόνες / Όταν ο Τζον Λένον πίστεψε ότι είναι ο Τσε Γκεβάρα

Ένα νέο ντοκιμαντέρ ρίχνει για πρώτη φορά φως στους 18 μήνες που ο πρώην Beatle και η Γιόκο Όνο εγκαταστάθηκαν σ΄ ένα ταπεινό διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη, στο οποίο συνέβαιναν καθημερινά έντονες ριζοσπαστικές ζυμώσεις.
THE LIFO TEAM
«Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Βιβλίο / «Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Ο 84χρονος ηθοποιός κοιτάζει προς τα πίσω και βλέπει τα δύσκολα παιδικά χρόνια, την καταθλιπτική μητέρα του, τον Τσέχoφ, τις σχέσεις που δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο, τις έντονες αναταράξεις μιας πολυκύμαντης διαδρομής.
THE LIFO TEAM