Στις 10 Ιουνίου 1926, πεθαίνει ο σπουδαίος Καταλανός αρχιτέκτονας Αντόνι Γκαουντί. Ο Γκαουντί υπήρξε η ηγετική μορφή του καταλανικού μοντερνισμού και η δουλειά του ήταν εντελώς πρωτότυπη, φέροντας επιρροές, μεταξύ άλλων, από την ισλαμική και τη γοτθική αρχιτεκτονική.
Υπήρξε βαθιά θρησκευόμενος και το έργο της ζωής του ήταν η Σαγράδα Φαμίλια, ο εμβληματικός ναός που έμεινε ημιτελής μετά τον θάνατό του. Τα έργα του προσδίδουν στη Βαρκελώνη, την πόλη στην οποία έζησε και μεγαλούργησε, ξεχωριστό χαρακτήρα, ενώ συγκεντρώνουν χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο.
Αυτά είναι τα πέντε σημαντικότερα δημιουργήματά του.
Υπήρξε βαθιά θρησκευόμενος και το έργο της ζωής του ήταν η Σαγράδα Φαμίλια, ο εμβληματικός ναός που έμεινε ημιτελής μετά τον θάνατό του.
Μέγαρο Γκουέλ
Το Μέγαρο Γκουέλ ήταν το πρώτο μεγάλο κτίριο που σχεδίασε ο Αντόνι Γκαουντί στο κέντρο της Βαρκελώνης και με αυτό η φήμη του εκτοξεύτηκε. Βρίσκεται κοντά στον κεντρικό πεζόδρομο Λα Ράμπλα και ολοκληρώθηκε το 1888, μετά από ανάθεση του βιομηχάνου και προστάτη του αρχιτέκτονα Εουσέμπι Γκουέλ. Η έπαυλη βρίσκεται σε ένα μικρό οικόπεδο σε κάποιο στενό δρομάκι και ο Γκαουντί, για να δώσει αίσθηση ευρυχωρίας, την ανέπτυξε σε οκτώ επίπεδα και χρησιμοποίησε σκαλιστά χωρίσματα, κόγχες και γαλαρίες. Στην κεντρική αίθουσα μουσικής πραγματοποιούνταν κονσέρτα και δεξιώσεις, στις οποίες παρευρισκόταν η οικονομική και κοινωνική ελίτ της πόλης. Πάνω από την τετράγωνη κεντρική αίθουσα που συμβολίζει τη γη υψώνεται ο τρούλος-ουρανός του κτιρίου. Πάνω του ξεχωρίζουν η σφαίρα του κόσμου, ο ηλιακός δίσκος και ο χριστιανικός σταυρός. Η σπειροειδής ράμπα για τις άμαξες προδίδει την αγάπη του αρχιτέκτονα για τις καμπύλες, αγάπη που εκφράστηκε στην απόλυτη μορφή της με την κυματοειδή πρόσοψη της Κάζα Μιλά.
Πάρκο Γκουέλ
Το Πάρκο Γκουέλ, που ανακηρύχθηκε το 1984 Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, είναι η πιο πολύχρωμη δημιουργία του Αντόνι Γκαουντί και ένα από τα μεγαλύτερα αρχιτεκτονικά συμπλέγματα της Ευρώπης. Πρόκειται για παραγγελία του Εουσέμπι Γκουέλ και προβλεπόταν να περιλαμβάνει δημόσια κτίρια και εξήντα κατοικίες προς πώληση, όμως σχεδόν τίποτε από όλα αυτά δεν υλοποιήθηκε. Το Πάρκο Γκουέλ ολοκληρώθηκε γύρω στο 1914 και η είσοδος με τα δύο περίπτερα και τη μεγάλη σκάλα με την πολύχρωμη σαλαμάνδρα, που έγινε το σύμβολό του, άνοιξε για τους κατοίκους της πόλης το 1922. Το «Δωμάτιο με τις εκατό κολόνες», μια κλειστή αγορά διακοσμημένη με γυαλί και τα χαρακτηριστικά κεραμικά μωσαϊκά του αρχιτέκτονα, εντυπωσιάζει τους επισκέπτες, καθώς και η Γκραν Πλάσα Σιρκουλάρ, ένας ανοιχτός χώρος με πολύχρωμα μωσαϊκά, εντυπωσιακή θέα στην πόλη και το μακρύτερο ίσως παγκάκι στον κόσμο, μήκους 152 μέτρων, που σχεδίασε ο Ζουζέπ Ζουζόλ. Μέσα στο πάρκο υπάρχει και λειτουργεί ως μουσείο το σπίτι όπου έζησε ο Γκαουντί με τον πατέρα και την ανιψιά του από το 1906 έως το 1926, έργο του Φρανσέσκ Μπερένγκουερ.
Κάζα Μπατλό
Η Κάζα Μπατλό χτίστηκε το 1877 και ήταν ένα κτίριο που ακολουθούσε τις αρχές του εκλεκτικισμού του 19ου αιώνα. Το 1900 αγοράστηκε από τον βιομήχανο Josep Batlló, ο οποίος το επέλεξε λόγω της θέσης του με σκοπό να το γκρεμίσει και να φτιάξει ένα εντυπωσιακό σπίτι που θα ξεχώριζε ανάμεσα στις επαύλεις της λεωφόρου Passeig de Gràcia. Το 1904 προσλαμβάνει τον Αντόνι Γκαουντί, ζητώντας του να δημιουργήσει κάτι μοναδικό, χωρίς να του θέσει κανέναν περιορισμό. Ο αρχιτέκτονας τον πείθει ότι είναι σε θέση να ανακατασκευάσει το υπάρχον οίκημα με τις τεχνικές του μοντερνισμού και της αρ νουβό και το 1906 του παραδίδει ένα άκρως εκκεντρικό κτίριο που, λόγω της εμφάνισής του, που θυμίζει κόκαλα, είναι γνωστό και ως «Σπίτι των Οστών». Το ισόγειο του κτιρίου έχει ακανόνιστα, οβάλ παράθυρα και ο πέτρινος τοίχος του μοιάζει ρευστός, ενώ η πρόσοψη είναι διακοσμημένη με πολύχρωμα μωσαϊκά από σπασμένα κεραμικά πλακίδια. Πόλος έλξης για τους επισκέπτες είναι η στέγη, που μοιάζει με πλάτη δράκου ή δεινοσαύρου – κάποιοι θεωρούν πως παραπέμπει στον δράκο που σκότωσε ο Άγιος Γεώργιος, ο προστάτης της Καταλονίας, καθώς δίπλα του βρίσκεται ένας πυργίσκος που καταλήγει σε σταυρό.
Κάζα Μιλά
Η Κάζα Μιλά, γνωστή και ως Λα Πεδρέρα (λατομείο στα καταλανικά), ήταν το τελευταίο έργο του Γκαουντί πριν αφοσιωθεί εξ ολοκλήρου στη Σαγράδα Φαμίλια. Έχει χαρακτηριστεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO και για πολλούς είναι το σπουδαιότερο από τα δημιουργήματα του Καταλανού αρχιτέκτονα. Η Πεδρέρα, που κατασκευάστηκε μεταξύ του 1906 και 1910, ήταν ένα κτίριο παντελώς διαφορετικό από εκείνα της εποχής, με αποτέλεσμα να χλευαστεί από τους διανοούμενους της Βαρκελώνης, ενώ απογοήτευσε και την οικογένεια Μιλά, για κατοικία της οποίας προοριζόταν. Πρόκειται για μια οκταώροφη γωνιακή πολυκατοικία με κυματοειδή πρόσοψη, η οποία εκτείνεται γύρω από δύο κυκλικές αυλές, ενώ στο υπόγειό της βρίσκεται ο πρώτος χώρος στάθμευσης της πόλης. Το πρωτοποριακό κτίριο διαθέτει τέλειο εξαερισμό, είναι κατασκευασμένο από σίδερο και σκυρόδεμα και πουθενά δεν υπάρχουν ευθείες γραμμές. Ο αρχιτέκτονας έχει επιμεληθεί και το εσωτερικό του, ενώ στη στέγη του ο επισκέπτης εντυπωσιάζεται από τα σουρεαλιστικά γλυπτά, τα οποία στην πραγματικότητα είναι οι αεραγωγοί και οι καμινάδες της πολυκατοικίας. Στην τρομακτική τους όψη, που θυμίζει τον Πόλεμο των Άστρων, οφείλεται ο χαρακτηρισμός «εσπανταμπρούσες», που σημαίνει ξόρκια μαγισσών. Το κτίριο ανακαινίστηκε το 1996 και ένα τμήμα του λειτουργεί ως μουσείο, ενώ κάποια από τα διαμερίσματα εξακολουθούν να κατοικούνται από τους κληρονόμους των πρώτων ιδιοκτητών.
Σαγράδα Φαμίλια
Templo Expiatorio de la Sagrada Familia (Εξαγνιστικός Ναός της Ιερής Οικογένειας) είναι το πλήρες όνομα της πιο ιδιόμορφης εκκλησίας της Ευρώπης που υπήρξε magnum opus του Αντόνι Γκαουντί, ενώ σήμερα είναι το έμβλημα της Βαρκελώνης και Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Το έργο ανατέθηκε στον Γκαουντί το 1883, έναν χρόνο μετά την έναρξή του, και εκείνος άλλαξε κυριολεκτικά τα πάντα στα σχέδια, αντλώντας έμπνευση κυρίως από τη φύση. Ο βαθιά θρησκευόμενος αρχιτέκτονας φρόντισε το κεντρικό κωδωνοστάσιο του Ιησού Χριστού, το ψηλότερο στον κόσμο με ύψος 170 μέτρα, να είναι ένα μέτρο χαμηλότερο από τον κοντινό λόφο Montjuïc από σεβασμό, καθώς πίστευε ότι «αν η Φύση είναι το έργο του Θεού και οι αρχιτεκτονικές μορφές πηγάζουν από τη Φύση, τότε το έργο του Θεού συνεχίζεται διαμέσου των αρχιτεκτόνων». Για 16 χρόνια ο Γκαουντί έζησε μέσα στον υπό ανέγερση ναό σαν ερημίτης και όταν πέθανε −τρεις μέρες αφού τον παρέσυρε τραμ, ο οδηγός του οποίου πέρασε τον ρακένδυτο άντρα για ζητιάνο−, ενταφιάστηκε στην κρύπτη του καθεδρικού. Ο ναός τότε είχε ολοκληρωθεί κατά το 20% περίπου, ενώ μόνο ένας πύργος από την πρόσοψη της Γέννησης, τη μία από τις τρεις προσόψεις της Σαγράδα Φαμίλια, είχε υψωθεί. Το έργο συνεχίστηκε μέχρι τον ισπανικό εμφύλιο, κατά τη διάρκεια του οποίου καταστράφηκε το εργαστήριο του Γκαουντί, μαζί με τα σχέδια του καθεδρικού. Η κατασκευή του ναού, που συνεχίζεται από το τέλος του εμφυλίου μέχρι σήμερα, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2026, οπότε και συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τον θάνατο του αρχιτέκτονα. Η ανοικοδόμηση βασίζεται σε εκδοχές των χαμένων σχεδίων, αλλά και σε σχέδια άλλων αρχιτεκτόνων, που πολλές φορές προκαλούν διαμάχες ανάμεσα στους κατοίκους της πόλης. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν η κατασκευή του ναού συνεχιζόταν με τις τεχνικές που χρησιμοποιούνταν όταν ξεκίνησε η ανέγερσή του, θα χρειάζονταν τουλάχιστον εκατό χρόνια ακόμα για την ολοκλήρωσή του. Ο Αντόνι Γκαουντί δεν φαίνεται να ανησυχούσε γι' αυτό, όπως μαρτυρά η φράση που του αποδίδεται: «Ο πελάτης μου δεν βιάζεται».
ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 10.6.2017
σχόλια