ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 177
Visions from the Underworld
3/2-8/4, X-Bowling Art Center
Η έκθεση «Visions from the Underworld», που επιμελείται η βελγική ομάδα The Agprognostic Temple (Dome Wood & Sam Steverlynck) με την υποστήριξη του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας, αντλεί ελεύθερα κάποια στοιχεία από τα Ελευσίνια Μυστήρια και τα χρησιμοποιεί ως μέσο για να περιηγηθεί σε παράλληλα σύμπαντα. Σε ένα σκηνικό που θυμίζει αρχαίο ιερό, παραπέμποντας στον παρακείμενο αρχαιολογικό χώρο, κάτι μεταξύ ενός ερειπίου που μπορεί να υπήρξε πριν από χιλιετίες και ενός ακαθόριστου, μετα-αποκαλυπτικού μέλλοντος, οι επισκέπτες προσκαλούνται σε ένα ψυχεδελικό, συμβολικό ταξίδι στον Κάτω Κόσμο μετ’ επιστροφής, στο οποίο περιλαμβάνονται ποικίλα έργα τέχνης με θέματα όπως ο κύκλος θανάτου και αναγέννησης, οι τελετές μύησης, οι παραισθήσεις και η σημασία όλων αυτών στη σημερινή κοινωνία.
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 44
Heiner Goebbels 7 Στήλες
5/2-23/4, Αποθήκη 2, Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας
Με αυτή την εγκατάσταση ο πολυπράγμων καλλιτέχνης και συνθέτης Heiner Goebbels μεταμορφώνει την ευρύχωρη αίθουσα 2 του Παλαιού Ελαιουργείου Ελευσίνας. Ακούγεται μουσική της οποίας οι εκλεπτυσμένες συνθέσεις δεν μπορούν να αποδοθούν με τα γνωστά όργανα και φωνές-ηχητικά τεκμήρια που συλλέχθηκαν στην Ελλάδα στα μέσα του εικοστού αιώνα από τον Samuel Baud-Bovy, εθνομουσικολόγο και μουσικό, ο οποίος είναι παγκοσμίως γνωστός για την ευρεία κατάρτιση του έργου του.
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 19
Visual Arts Initiator III – Αλλά μην το πεις σε κανέναν
Μάιος, Δημόσιος χώρος, PROJECT ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗΣ
Με αφετηρία τις εικασίες γύρω από τις ιδιαίτερες παγανιστικές τελετουργίες των Ελευσινίων Μυστηρίων η Joanna Warsza καλεί πέντε πρωτοεμφανιζόμενους καλλιτέχνες να μείνουν στην Ελευσίνα, να μυηθούν στα Μυστήρια από πέντε διεθνείς δημιουργούς και να παρουσιάσουν έργα τους εγκατεστημένα στον αρχαιολογικό χώρο.
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 3
Elefsina Mon Amour
Iούνιος - Σεπτέμβριος, Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας | ΕΜΣΤ
Η διεθνής ομαδική έκθεση «Elefsina Mon Amour» είναι η κεντρική έκθεση σύγχρονης τέχνης της «2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης». Σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου, καλλιτεχνικής διευθύντριας του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας, προτείνει μια κοινωνικοπολιτική ανάγνωση του τοπίου, του χώρου και του τόπου, εμπνευσμένη από το βιβλίο Storming the gates of Paradise: Landscapes for politics (2008) της συγγραφέως, ιστορικού, περιβαλλοντολόγου και ακτιβίστριας Rebecca Solnit, η οποία προσεγγίζει την πολιτική μέσω της ανάλυσης του τόπου.
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 111
Ο Πήλινος Στρατός της Ελευσίνας
Iούνιος, ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΕΡΓΟ, ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΡΑΣΗ, Ίρις
Ο Πήλινος Στρατός της Ελευσίνας συνίσταται στη δημιουργία ενός πορτρέτου του εργατικού δυναμικού της πόλης. Το έργο εμπλέκει ενεργούς και συνταξιούχους εργάτες διαφορετικών εργοστασίων· για καθέναν από αυτούς θα δημιουργηθεί ένα χειροποίητο κράνος από πηλό, πάνω στο οποίο θα είναι χαραγμένα συμβολικά λέξεις ή στοιχεία αντιπροσωπευτικά του ατόμου στο οποίο ανήκει το αντικείμενο. Τον Μάιο του 2023 όλα τα κράνη θα εκτεθούν σε μια ενιαία έκθεση στον χώρο του Ίρις και στη συνέχεια θα μοιραστούν στους εμπλεκόμενους εργάτες, που θα τα κρατήσουν ως ανάμνηση αυτού του γιγαντιαίου έργου.
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ: Juan Esteban Sandoval (CO/IT), ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ: Sektor 30 (GR)
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 120
Ελευσίνα, μια δεύτερη ευκαιρία – Θανατοναύτες Χρυσός Κυκεώνας
Ιούνιος, Κυκεών bar-café
Το έργο του Νίκου Ναυρίδη, όπως όλες οι μυήσεις, εξελίσσεται σε δύο επίπεδα: σε αυτό που συμβαίνει έξω, στον ιστορικό χρόνο, και σε αυτό που βιώνεται προσωπικά και ονομάζεται ενσυναίσθηση. Στην αρχαία ελληνική μυθολογία θανατοναύτες ονομάζονται εκείνοι που επισκέφτηκαν τον Κάτω Κόσμο, τον Άδη, και επέστρεψαν, καταλύοντας έτσι τον θάνατο. Θανατοναύτες μπορεί να είναι στις μέρες μας και όσοι ναυαγοί κατάφεραν να σωθούν και να επιστρέψουν.
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ: Νίκος Ναυρίδης (GR) ΠΑΡΑΓΩΓΗ: Delta Pi (GR)
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 151
A Rave Down Below
Νοέμβριος-Δεκέμβριος, Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας
Η έκθεση «A rave down below», σε επιμέλεια του Πάνου Γιαννικόπουλου, εξερευνά την πολιτική δυναμική του σώματος εν κινήσει από το υπέδαφος, το γεωλογικό και το πολιτισμικό. Η αφήγηση της έκθεσης διαρθρώνεται μέσα από τους μύθους και την ιστορική πρόσληψη της πόλης της Ελευσίνας και των Μυστηρίων, μέσα από τον χορό ως μέσο κορύφωσης, ιεροτελεστία και μέθοδο προσέγγισης των εννοιών του θανάτου και της απώλειας, και τη σχέση του με το σώμα που νοσεί, ή ακόμα και μέσα από τον ίδιο, παίρνοντας τη μορφή είτε της ασθένειας είτε της θεραπείας.
AΡXITEKTONIKH/NTIZAΪΝ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 99
Τhe ARK, TimeCircus
Φεβρουάριος-Δεκέμβριος, ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΕΡΓΟ
Οι TimeCircus, η βελγική κολεκτίβα από την Αμβέρσα, έχοντας διασχίσει την Ευρώπη με ένα χερσαίο πλοίο (Landship), το οποίο κινείται μόνο με την ανθρώπινη δύναμη, κάνουν την πανηγυρική είσοδό τους στην πόλη της Ελευσίνας. Αυτό το προσκύνημα θα καταλήξει στην Ελευσίνα για να γίνει μέρος της Τελετής Έναρξης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2023, έχοντας διανύσει 3.000 χιλιόμετρα μέσα σε 9 μήνες. Αμέσως μετά την άφιξή τους, οι TimeCircus θα επικεντρωθούν στην κατασκευή του ARK, ενός χώρου αιώνιας νεότητας και πολιτισμού, που θα λειτουργήσει ως ανοιχτός χώρος για τους νέους όλων των ηλικιών της πόλης. Μαζί με τους κατοίκους της Ελευσίνας θα σχεδιάσουν το ARK ως έναν προσβάσιμο, ανοιχτό και δωρεάν χώρο για όλες τις κοινωνικές ομάδες.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΡΑΣΗ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 100
Τα ιερά τραγούδια
11-12/2, 19/3, 22/4, 24/6, 2/8, 16/9, 21/11, 14/12, Διάφορα σημεία της πόλης
O προτεινόμενος κύκλος δράσεων, σε σύλληψη και επιμέλεια του Λάμπρου Λιάβα, αναδεικνύει την Ελευσίνα ως κεντρικό κομβικό σημείο ενός διαπολιτισμικού διαλόγου, στο πλαίσιο του οποίου θα συναντηθούν αντιπροσωπευτικά δρώμενα και τελετουργίες των λαών της Μεσογείου και των Βαλκανίων με προοπτική την καθιέρωση ενός διεθνούς φεστιβάλ με θέμα τα ιερά τραγούδια. Αφετηρία αποτελούν τα πανανθρώπινα σύμβολα της γονιμότητας, η Μεγάλη Μητέρα-Θεά, ο κύκλος των εποχών και τα τρία ιερά προϊόντα της γης (οίνος, σίτος, έλαιο), σε συνδυασμό με το παραδοσιακό τρίπτυχο «λόγος - μουσική - χορός» και τις επιτελέσεις του στον Κύκλο της Ζωής και στον Κύκλο του Χρόνου.
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ/ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 84
Πανηγύρι (στη γιορτή του Αγίου Γεωργίου) Live Cinema – Εργατική Τάξη – Σειρήνες
21, 22 & 23/4, Οδός Παγκάλου πέριξ του ναού
Με επίκεντρο μια λαϊκή γιορτή,το πανηγύρι του Αγίου Γεωργίου στις 23 Απριλίου, στην οδό Παγκάλου πέριξ του ναού, το Πανηγύρι είναι ένα φεστιβάλ live cinema που διερευνά τόσο την έννοια και την εικόνα της εργατικής τάξης στην Ευρώπη σήμερα όσο και την ίδια την αισθητική του «ζωντανού σινεμά» που παράγεται σε πραγματικό χρόνο. Μαραθώνιες προβολές ταινιών, δημόσιες ομιλίες υπό τον ήχο σειρήνων και ζωντανά γυρίσματα ανάμεσα στον κόσμο δύο ταινιών live cinema από τους Elke Margarete Lehrenkrauss και Σύλλα Τζουμέρκα.
ΕΛΕVΣΙΣ INNOVATION LAB by 2023 ELEUSIS
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 173
Εργαστήρια συμπερίληψης – Μια Εleusis στην πόλη και για εμάς, με εμάς
Μάιος - Ιούνιος
Οι κάτοικοι της Ελευσίνας που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού ή έχουν νοητική αναπηρία παραμένουν αόρατοι. Πολιτιστικές διοργανώσεις όπως η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης μπορούν ουσιαστικά να ενισχύσουν το πέρασμα αυτών στην ενσωμάτωση και τελικά στη συμπερίληψη. Τα εργαστήρια που επιμελούνται η Ειρήνη Ράπτη και η Μαρία Καρακασίδου απευθύνονται σε νευροτυπικούς και μη συμμετέχοντες άνω των 15 ετών και θα πραγματοποιηθούν σε δύο κύκλους. Στη συνέχεια, αξιοποιώντας τα νέα ερεθίσματα, την εμπειρία και τις δεξιότητές τους, οι συμμετέχοντες θα οπτικοποιήσουν σε έναν χάρτη τις δικές τους διαδρομές και το στίγμα τους στην πόλη. Τέλος, θα σχεδιάσουν ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για το κοινό με στόχο να του μεταδώσουν τις σκέψεις και το βίωμά τους.
ΜΟΥΣΙΚΗ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 132
Sky Above Elefsina
Ιούνιος, Δημόσιος χώρος
Η Dresdner Sinfoniker, μία από τις κορυφαίες ευρωπαϊκές ορχήστρες σύγχρονης μουσικής, συμπράττει με τη Διαπολιτισμική Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, το ρεπερτόριο της οποίας περιλαμβάνει ελληνική, τουρκική, αραβική, βαλκανική, περσική και ευρωπαϊκή μουσική. Μαζί χρησιμοποιούν μεγάλη ποικιλία οργάνων για να εκτελέσουν ένα νέο έργο που γράφτηκε ειδικά για τη «2023 Ελευσίς», για τον τόπο και για τη συγκεκριμένη ενορχήστρωση. Μουσικοί από τη Γερμανία θα αλληλεπιδράσουν με συναδέλφους τους από την Ελλάδα, την Τουρκία, την Κύπρο, το Ιράκ, τη Συρία, τη Ρωσία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Πορτογαλία.
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 27
Με τη σκέψη στον Θόδωρο - Ελένη Καραΐνδρου
Ιούλιος, Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας
Στη μυθική γη της Ελευσίνας θα τιμήσει τη δέκατη επέτειο θανάτου του Θόδωρου Αγγελόπουλου η διεθνούς φήμης και πολυβραβευμένη συνθέτρια Ελένη Καραΐνδρου, συνεργάτιδά του από το Ταξίδι στα Κύθηρα (1984) μέχρι την τελευταία του ταινία, τη Σκόνη του χρόνου (2008). Στη συναυλία θα ακουστούν τα αγαπημένα μουσικά θέματα από τις οκτώ τελευταίες ταινίες του ποιητή των εικόνων αλλά και συνθέσεις γι’ άλλους σημαντικούς σκηνοθέτες, με την ίδια την Ελένη Καραΐνδρου στο πιάνο.
ΘΕΑΤΡΟ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 35
Αισχύλου Project
Ιούλιος, ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟ PROJECT: Eυμενίδες, Salamis Will Bring Death to Women’s Sons
Ιάννης Ξενάκης: Oρέστεια, Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας
Η δίκη στις αισχύλειες Ευμενίδες είναι η πρώτη στην ιστορία της ανθρωπότητας. Στην παράσταση της Άντζελας Μπρούσκου ένα φανταστικό δικαστήριο συνδέει την αρχαιότητα με το σήμερα. Κοινότητες, συλλογικότητες και κάτοικοι της πόλης της Ελευσίνας προσκαλούνται να μπουν στον κόσμο μιας φανταστικής δίκης, παίρνοντας τη θέση των μελών του αθηναϊκού δικαστηρίου. Η site-specific performance Salamis will bring death to women’s sons του Nικίτα Mιλιβόγεβιτς, που είναι βασισμένη στους Πέρσες του Αισχύλου θα παρουσιαστεί πάνω σε ένα πλοίο που θα ταξιδέψει από την Ελευσίνα στη Σαλαμίνα, όπου θα φτάσει την ώρα που ανατέλλει ο ήλιος. Το κοινό θα πλέει παράλληλα με τον Ξέρξη, τον ηττημένο βασιλέα των Περσών, μετά τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας. Εμπνεόμενος ευθέως από τον λόγο του Αισχύλου, ο Ιάννης Ξενάκης, ένας από τους στυλοβάτες της διεθνούς μουσικής πρωτοπορίας κατά το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα, συνέθεσε την Ορέστειά του (1965-1966), ένα έργο που συμπυκνώνει την πλοκή και την ουσία της αισχύλειας τριλογίας και ταλαντεύεται ανάμεσα στην όπερα, το ορατόριο και το μυσταγωγικό χορόδραμα. Η συμπλήρωση ενός αιώνα από τη γέννηση του μεγάλου συνθέτη προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία για την αναβίωση της συγκλονιστικής, υποβλητικής και συνάμα έντονα απαιτητικής μουσικής του από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και τους εκλεκτούς συνεργάτες της.
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 76
Don’t Look Back - Γιάννης Χουβαρδάς
Μάιος
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΡΑΣΗ, Παλαιό Ελαιουργείο Ελευσίνας
«Μην κοιτάξεις πίσω»: Η απαγόρευση που επιβάλλει ο άρχων του Κάτω Κόσμου, ο Πλούτωνας, στον Ορφέα ως μοναδική προϋπόθεση για να ξανακερδίσει την αγαπημένη του Ευρυδίκη και να τη φέρει πάλι μαζί του επάνω, στον κόσμο των ζωντανών, είναι το κεντρικό θέμα της παράστασης Don’t look back σε κείμενο και σκηνοθεσία του Γιάννη Χουβαρδά που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης». Το κοινό μπαίνει και κινείται στο Hotel Spectre όπως σε ένα κανονικό ξενοδοχείο, ξεκινώντας ωστόσο μια πορεία «καθόδου» προς τον Άδη, καθώς ακολουθεί τις οπτασίες που εμφανίζονται, δρουν και εξαφανίζονται, βιώνοντας μια εμβυθιστική εμπειρία που ακροβατεί ανάμεσα στο θρίλερ, την επιστημονική φαντασία και μια μεταφυσική περφόρμανς.
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 11
Ma, Romeo Castellucci
1-3 & 5-10 & 12-13/9
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΟ PROJECT, Αρχαιολογικός Χώρος Ελευσίνας
Μόνο δύο κατηγορίες ανθρώπων απαγορευόταν να συμμετέχουν στα Ελευσίνια Μυστήρια, οι μητροκτόνοι και οι βάρβαροι. Αυτή η νέα παραγωγή και δημιουργία του Ρομέο Καστελούτσι με βασικό πρωταγωνιστή έναν βάρβαρο (ξένο, μη Έλληνα) και μητροκτόνο θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο της «2023 Ελευσίς». Είναι μια περιπατητική εμπειρία/περφόρμανς ειδικά σχεδιασμένη για τον Αρχαιολογικό Χώρο της Ελευσίνας. Αυτό το τελευταίο έργο του διεθνώς καταξιωμένου σκηνοθέτη θα παρουσιαστεί έντεκα φορές, μία από τις οποίες θα είναι αποκλειστικά αφιερωμένη στους κατοίκους της Ελευσίνας.
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ/ΣΥΝΕΔΡΙΑ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 50
Ecoculture Festival
Σεπτέμβριος, PROJECT ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗΣ, Όαση - Πρώην Camping
Το Ecoculture Festival | Φεστιβάλ Οικοπολιτισμού αποτελεί μία από τις βασικές δράσεις παρακαταθήκης του προγράμματος της 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, έναν πρότυπο θεσμό περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και μια πολυδιάστατη πολιτιστική υποδομή που θα κληροδοτηθεί στην πόλη. Με αφορμή τα ειδικά χαρακτηριστικά τόσο της ίδιας όσο και της ευρύτερης περιοχής, δηλαδή την ιστορία της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης λόγω της υπερσυσσώρευσης βιομηχανικής δραστηριότητας καθώς και τη σημαντική δράση που έχει αναπτύξει ο δήμος Ελευσίνας τα τελευταία χρόνια σε ζητήματα ανακύκλωσης και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, το φεστιβάλ επικεντρώνεται στον οικοπολιτισμό, δηλαδή στο πώς επιδρούν στην καθημερινότητά μας η κλιματική αλλαγή, η περιβαλλοντική ρύπανση και η εναρμόνιση με τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Έχοντας αυτή την κεντρική στόχευση, το πρόγραμμά του εξελίσσεται μέσα από τρεις επιμέρους μορφές διερεύνησης του περιβάλλοντος, της οικολογίας και της βιωσιμότητας: το Design Campus (αρχιτεκτονικός & πολεοδομικός σχεδιασμός), το Eco Art (σύγχρονη τέχνη) και το Green Incubator (διεπιστημονικός διάλογος). Επιπλέον, μέσα από ένα πρόγραμμα φιλικό προς όλες τις ηλικίες, το Φεστιβάλ Οικοπολιτισμού δημιουργεί έμπρακτα τις συνθήκες για την εισαγωγή τρόπων ζωής και οικειοποίησης της πόλης εναρμονισμένων με τη φύση και την αειφορία.
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 56
Συνάντηση Πολιτισμός 2030
Νοέμβριος, PROJECT ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗΣ, ΕΚΕΔΑ – Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Ελευσίνας Δυτικής Αττικής
Η Συνάντηση Πολιτισμός 2030 είναι ένας από τους νέους θεσμούς που εισάγει η «2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» καθώς και ένα από τα βασικά προγράμματα παρακαταθήκης. Κύρια επιδίωξη της Συνάντησης Πολιτισμός 2030 είναι, μέσα από μια σειρά καλλιτεχνικών έργων, συζητήσεων και εργαστηρίων, να δημιουργήσει ένα πεδίο προβληματισμού, ιδεών και προτάσεων για τη βιώσιμη πολιτιστική ανάπτυξη της περιφέρειας και των πόλεων, με ορίζοντα το 2030. Το καλλιτεχνικό της πρόγραμμα δημιουργεί έναν φυσικό χώρο όπου άνθρωποι και φορείς που εμπλέκονται στο πεδίο της πολιτιστικής παραγωγής από διαφορετικές θέσεις (καλλιτέχνες, πολιτικοί, πολιτιστικοί διαχειριστές, θεωρητικοί κ.λπ.) μπορούν να μοιραστούν τα προβλήματα, τις δυσκολίες, αλλά κυρίως τις προσδοκίες και τα όνειρά τους σε σχέση με το μέλλον της δουλειάς τους και των κοινοτήτων στις οποίες ζουν και δραστηριοποιούνται.
Με αυτόν τον τρόπο η Συνάντηση Πολιτισμός 2030 γίνεται μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για όλους τους εμπλεκομένους να διευρύνουν το επαγγελματικό τους δίκτυο σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Η πρώτη Συνάντηση διοργανώθηκε στην Ελευσίνα το 2018 με τον τίτλο «Είναι η τέχνη πρωτεύουσα;», ενώ ακολούθησε η δεύτερη, το 2019, με τον τίτλο «Άνθρωποι, ιστορίες, πολιτισμός». Μετά τους περιορισμούς που επέβαλε η πανδημία, η Συνάντηση Πολιτισμός 2030 επανήλθε στο πρόγραμμα της «2023 Ελευσίς» με μία διοργάνωση τον Νοέμβριο του 2022 (θα ακολουθήσει άλλη μία τον Νοέμβριο του 2023), εστιάζοντας στο τι σημαίνει «καλλιτεχνική ιθαγένεια» και ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να λειτουργήσουν η τέχνη και οι καλλιτέχνες ως φορείς κοινωνικής αλλαγής και ευημερίας.
ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ: Μπασάρτ (GR), ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Κέλλυ Διαπούλη
ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 14
Human Requiem in Eleusis
22, 23, 24, 29, 30/9 & 1/10, Αρχαιολογικός Χώρος Ελευσίνας
Το Human Requiem in Eleusis του Jochen Sandig, σε χορογραφία της Sasha Waltz, είναι ένα από τα κύρια έργα της «2023 Ελευσίς», το οποίο θα παρουσιαστεί στον αρχαιολογικό χώρο της πόλης, στο Αρχαίο Ιερό. Τα Ελευσίνια Μυστήρια αποτελούν την αφετηρία γι’ αυτή την ανασύνθεση του «Human Requiem» («Ανθρώπινο Ρέκβιεμ») ειδικά για τον συγκεκριμένο χώρο, με βάση το έργο του Γιοχάνες Μπραμς, «Ein Deutsches Requiem» («Γερμανικό Ρέκβιεμ»). Η χορωδία Rundfunkchor Berlin, υπό τη διεύθυνση του Gijs Leenaars, κάνει θαύματα σε αυτό το πολυσυλλεκτικό έργο, όπου οι φωνές των μελών της χορωδίας γεμίζουν τον χώρο σαν καθένας του να ήταν σολίστας.
ΦΕΣΤΙΒΑΛ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 23
Σινέ Ελευσίς: IN SITU realities
Νοέμβριος, Σινέ Ελευσίς
Στον γενικό τίτλο «Σινέ Ελευσίς» συνοψίζεται η θεματική του καλλιτεχνικού προγράμματος της «2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης», η οποία εντάσσεται στον πρώτο άξονα που ονομάζεται «Άνθρωποι | Κοινωνία» και εστιάζεται στην κινούμενη εικόνα που έχει τη δυνατότητα να αιχμαλωτίζεται και να αναπαράγεται από τις πρακτικές της έβδομης τέχνης. Σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος και το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας αναπτύσσονται κινηματογραφικά πρότζεκτ όπως το Σινέ Ελευσίς: IN SITU realities και η παραγωγή νέων κινηματογραφικών ταινιών τεκμηρίωσης που φιλοδοξούν να μετατρέψουν την πόλη σε ένα τοπόσημο κινηματογραφικής εμπειρίας όλο τον χρόνο.
Το φεστιβάλ παρουσιάζει νέα αλλά και παλιότερα φιλμ, επιλογές μιας διεθνώς αναγνωρισμένης επιτροπής που εστιάζουν σε περιβαλλοντικά, πολιτικά και εργατικά θέματα με αισθητικά κριτήρια. Στο πλαίσιο του φεστιβάλ εντάσσεται μια ενότητα αρχείου σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Ελλάδος, καθώς και παράλληλες δράσεις (ομιλίες, συζητήσεις, ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά εργαστήρια). Μέρος του προγράμματος προβολών θα πραγματοποιείται σε απροσδόκητους χώρους της πόλης, διαμορφώνοντας μοναδικές εμπειρίες γύρω από τα φιλμ τεκμηρίωσης. Επιπλέον, από το φθινόπωρο του 2023 η καρδιά του φεστιβάλ θα χτυπά στον ιστορικό και προσεχώς αποκατεστημένο χώρο του Σινέ Ελευσίς. Αυτό το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ αποτελεί ιδέα της «2023 Ελευσίς». Μέχρι να βρει τον δικό του ρυθμό και την αυτόνομη νομική μορφή του υλοποιείται σε συνεργασία με επιλεγμένους οργανισμούς και ομάδες. Στόχος είναι να παραμείνει στην πόλη ως θεσμός
Στην Τελετή Λήξης θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ Οι Ελευσίνιοι που αποτελεί τη συνέχεια της ταινίας-ορόσημου για την Ελευσίνα, Αγέλαστος Πέτρα, με την οποία ο Φίλιππος Κουτσαφτής κατάφερε να αποτυπώσει με τον πιο αληθινό και οργανικό τρόπο την ψυχή της πόλης, τους αιώνες που φέρει στις πλάτες της, την πολυποίκιλη ιδιοσυγκρασία της και τη σύγχρονη πραγματικότητά της. Για την πραγματοποίηση της ταινίας ο δημιουργός της κινηματογραφούσε την πόλη και τους ανθρώπους της επί δώδεκα συναπτά έτη. Παίρνοντας το νήμα του χρόνου και της μνήμης από το σημείο που το άφησε η πρώτη ταινία, συναντάμε τους πρωταγωνιστές της είκοσι χρόνια μετά – αρκετοί από αυτούς δεν ζουν πια. Η ταινία θα κάνει επίσημη πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Σινέ - Ελευσίς: IN SITU realities, το οποίο θα αποτελέσει την επίσημη Τελετή Λήξης της «2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης».
Project που τρέχουν όλον τον χρόνο
ΧΟΡΟΣ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 59
U(R)TOPIAS Ακαδημία Xορογραφίας
PROJECT ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗΣ, X - Bowling Art Center | Δημόσιος χώρος
Η U(R)TOPIAS Ακαδημία Χορογραφίας αποτελεί μια ιδέα της Πατρίσιας Απέργη και της ομάδας σύγχρονου χορού Αερίτες. Είναι ένα καλλιτεχνικό έργο που στηρίζεται στη δημιουργία, στη σύνθεση και στην ανταλλαγή γνώσης και εμπειρίας μέσα από έναν ευρύ κύκλο εργαστηρίων. Κατά τη διάρκεια της U(R)TOPIAS Ακαδημίας Χορογραφίας (Δεκέμβριος 2021 - Ιούλιος 2023) οι συντελεστές βρίσκονται σε διάλογο με τους νέους χορογράφους και στοχεύουν σε μια ολοκληρωμένη προσπάθεια δημιουργικής έρευνας και πειραματισμού καθώς και στην απόκτηση γνώσεων σχετικά με αυτόν τον καλλιτεχνικό τομέα και τις πρακτικές του.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ/ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 171
Κατασκευάζοντας την ουτοπία
Φεβρουάριος-Μάιος '23, Κέντρο Αγάπης Ελευσίνας
Μια μικρή ομάδα εφήβων προσφύγων σχεδιάζει την πόλη του μέλλοντος στο Minecraft, ένα βιντεοπαιχνίδι στο οποίο οι χρήστες δημιουργούν ψηφιακά περιβάλλοντα. Κατά τη διάρκεια των τετράμηνων συναντήσεών τους στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος «Κατασκευάζοντας την ουτοπία» θα χρησιμοποιήσουν την Ελευσίνα ως αρχιτεκτονικό και ιστορικό πρότυπο πόλης. Προσπαθώντας να φανταστούν και να δημιουργήσουν την ιδανική πόλη όπως τη φαντάζονται και την ονειρεύονται, θα μας παρουσιάσουν πώς θα μπορούσε να μεταμορφωθεί, να ανοικοδομηθεί και να τους συμπεριλάβει. Τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του πρότζεκτ έχουν αναλάβει το Ελληνικό Παιδικό Μουσείο, η Ιωάννα Νεοφύτου και η Μαριάμ Κιουρί.
ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ
ΜΥΣΤΗΡΙΟ 89
Εlefsina by Night, Ελευθερία Ντεκώ
Δημόσιος Χώρος
Το Elefsina by Νight, σε επιμέλεια της Ελευθερίας Ντεκώ, τολμά μια νυχτερινή διαδρομή σε σημεία της πόλης, ενώ κοντοστέκεται για να φωτίσει, άλλοτε στοχαστικά άλλοτε ανάλαφρα, το παρελθόν, το παρόν, τον μύθο, την ιστορία της πόλης ή του καθενός μας. Φωτιστικές εγκαταστάσεις, light-shows και βιντεοπροβολές με περφόρμανς θα φωτίσουν κάποιες βραδιές το Νεκροταφείο Πλοίων - Βλύχα, τα «φουγάρα», τον Κρόνο, το Ίρις, τους Κυνόδοντες.
ΣΥΝΘΕΤΗ ΔΡΑΣΗ ΤΕΧΝΗΣ
Μυστήριο 30
AOPATOΣ XAPTHΣ
Online | Δημόσιος χώρος
Ο Αόρατος Χάρτης, σε επιμέλεια και συντονισμό της Ερατώς Κουτσουδάκη και συνεπιμέλεια Deviant Gaze, είναι, τρόπον τινά, ο δεύτερος χάρτης που συνθέτει την οντότητα μιας πόλης και δείχνει πού ακριβώς, πώς ή πότε συνέβη ένα γεγονός μέσα από τη βιωμένη, προσωπική εμπειρία των κατοίκων της. Έτσι συγκροτείται σιγά σιγά ένας «αστερισμός σημείων» –γεγονότων από τη ζωή των κατοίκων–, τα οποία επισημειώνονται στην πραγματική γεωγραφία, αποκαλύπτοντας ένα μικρό γλυπτό, κάτι σαν δημόσιο σήμα, που υπενθυμίζει ή υπαινίσσεται ότι εδώ συνέβη κάτι κάποτε. Στην ουσία αυτός ο αστερισμός, ο οποίος σταδιακά αναπτύσσεται και επεκτείνεται, περιλαμβάνοντας κι άλλες μνήμες, κι άλλα σημεία, συνιστά αυτό που θα ονομάζαμε «η μνήμη ως πόλη».
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LIFO.