«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στις μοναδικές εκτυπώσεις των Χοκουσάι και Χιροσίγκε

ΔΕΥΤΕΡΑ «Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στις μοναδικές τους εκτυπώσεις των Χοκουσάι και Χιροσίγκε Facebook Twitter
0

Μια έκθεση στο Art Institute of Chicago βυθίζεται στα τεράστια αρχεία των διάσημων Ιαπώνων καλλιτεχνών ζωγραφικής και ξυλογλυπτικής «ουκιγιόε», Κατσουσίκα Χοκουσάι και Ουταγκάβα Χιροσίγκε. Η έκθεση με τίτλο Fantastic Landscapes συγκεντρώνει έργα που δημιουργήθηκαν από αυτούς τους καλλιτέχνες που επηρέασαν τη Δύση για τον τρόπο με τον οποίο μπορούσαν να αντιληφθούν το τοπίο στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις καινοτόμες χρήσεις του χρώματος.

Ουρανοί στο χρώμα του ροδάκινου, χλοώδεις εκτάσεις σε χρώμα κιτρινοπράσινο Σαρτρέζ, επιφάνειες σε πρωσικό μπλε σηματοδοτούν μια ευρύτερη μετατόπιση στο σχήμα. Σήμερα, σε αυτό το ζευγάρι των καλλιτεχνών αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό η παγκόσμια γοητεία των ιαπωνικών εκτυπώσεων.

Τον 19ο αιώνα, η ιαπωνική χαρακτική είδε δύο ταυτόχρονες τάσεις: μια εντατικοποίηση στη χρήση του χρώματος και την αύξηση της δημοτικότητας της απεικόνισης των τοπίων.

Αξιοποιώντας αυτές τις δύο τάσεις, οι πιο επιτυχημένοι σχεδιαστές της εποχής ήταν ο Κατσουχίσα Χοκουσάι (1760–1849) και ο Ουταράβα Χιροσίγκε (1797–1858). Οι τολμηροί χρωματικοί συνδυασμοί τους δημιούργησαν φανταστικά τοπία που τροφοδότησαν την παγκόσμια ζήτηση για ιαπωνικές εκτυπώσεις.

Οι πιο επιτυχημένοι σχεδιαστές της εποχής ήταν ο Κατσουχίσα Χοκουσάι (1760–1849) και ο Ουταράβα Χιροσίγκε (1797–1858). Οι τολμηροί χρωματικοί συνδυασμοί τους δημιούργησαν φανταστικά τοπία που τροφοδότησαν την παγκόσμια ζήτηση για ιαπωνικές εκτυπώσεις.

Ξεκινώντας με την ευρεία χρήση της χημικής χρωστικής του πρωσικού μπλε τη δεκαετία του 1830, τα τοπία είναι τόσο ζωντανά όσο η φαντασία των καλλιτεχνών. Λαμπροί μπλε καταρράκτες, λόφοι από νεφρίτη, αποτέλεσαν μια νέα παλέτα για τον φυσικό κόσμο, όπως απεικονίζεται στην έντυπη μορφή τους. Η δημοτικότητα σειρών, όπως οι Thirty-six Views of Mount Fuji και οι One Hundred Famous Views of Edo, έκαναν αυτές τις εικόνες να ταξιδέψουν στην Ευρώπη και στην Αμερική όσο ποτέ πριν.

Ο Κατσουσίκα Χοκουσάι δημιούργησε περίπου 30.000 σχέδια και διακοσμήσεις σε πάνω από 500 βιβλία και πλήθος ξυλόγλυπτων. Το μεγαλύτερο έργο του αποτελούνταν από 4.000 σχέδια σε 14 τόμους και δημοσιεύτηκε το 1814. Ήταν, επίσης, ένας από τους κορυφαίους σχεδιαστές παιχνιδιών του 19ου αιώνα.

Από το 1880, η τέχνη και πιο συγκεκριμένα το ιμπρεσιονιστικό κίνημα, δέχτηκε τις επιρροές του Χοκουσάι. Ο Κλοντ Μονέ απέκτησε 23 έργα του, που διακοσμούν το σπίτι-μουσείο στο Ζιβερνί της Νορμανδίας. Επηρέασε επίσης τους Ντεγκά, Τουλούζ-Λοτρέκ, τη γλύπτρια Καμίλ Κλοντέλ και τον συνθέτη Ντεμπυσί. Ο Βαν Γκογκ εμπνεύστηκε την «Έναστρη Νύχτα» από το «Μεγάλο Κύμα» του Χοκουσάι.

«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Plum Garden at Kameido (Kameido Umeyashiki),” από τη σειρά 100 διάσημες απόψεις του Έντο (Meisho Edo hyakkei). © The Art Institute of Chicago

Το 1820 άλλαξε το όνομά του σε Ιίτσου (Iitsu) και ξεκίνησε ένα σώμα εργασίας που του προσέδωσε μεγάλη φήμη στην Ιαπωνία, αν και παγκόσμια η φήμη του εξαπλώθηκε μόνο μετά τον θάνατό του. Ήταν την περίοδο αυτή που δημιούργησε την ευρέως γνωστή σειρά συνθέσεών του 36 απόψεις του όρους Φούτζι. Επίσης παρήγαγε τις σειρές ξυλογραφιών Μια περιήγηση στους καταρράκτες της επαρχίας και Ασυνήθιστες απόψεις των γεφυριών της επαρχίας.

Την επόμενη περίοδο, που ξεκινά το 1834, ο Χοκουσάι υιοθέτησε το όνομα Gakyō Rōjin Manji (Ο γέρος άντρας που τρελαίνεται για την τέχνη). Την περίοδο αυτή δημιούργησε τη σειρά Εκατό απόψεις του όρους Φούτζι και άλλες σημαντικές παραστάσεις τοπίων.

Η καλλιτεχνική φήμη του Χιροσίγκε εδραιώθηκε το 1833-1834, όταν δημιούργησε τη σειρά 53 σταθμοί του Τοκάιντο. Η σειρά που περιείχε λεπτομέρειες για τα αξιοθέατα στα 490 χιλιόμετρα του δρόμου του Τοκάιντο, μαζί με ανέκδοτες διηγήσεις ταξιδιωτών, έγινε ανάρπαστη την εποχή εκείνη.

Κατάφερε να κυριαρχήσει στην τέχνη αφισών τοπίων και να δημιουργήσει μία καινούργια τάση στην Ιαπωνία, με τα μικρού μεγέθους ταξιδιωτικά έργα του. Το 1856 εργάστηκε με τον εκδότη Ουόγια Εϊκίτσι και εφηύρε μια νέα τεχνική ζωγραφικής, τόσο με τη διαβάθμιση των χρωμάτων που χρησιμοποιούσε στα έργα του όσο και με την προσθήκη της χρωστικής μίκα που τους έδινε μια ιριδίζουσα, παραμυθένια όψη. Επίσης χρησιμοποίησε πρώτος κόλλα, που αναμείγνυε κατάλληλα με τα χρώματα, ώστε οι χρωματικές απεικονίσεις του να διαθέτουν μια πιο φανταχτερή διάσταση. Το έργο του 100 διάσημες απόψεις του Έντο, που δημοσιεύτηκε μετά το θάνατό του, φημίζεται για αυτές ακριβώς τις χρωματικές αρετές.

«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Yamashiro Province: The Togetsu Bridge in Mount Arashi (Yamashiro, Arashiyama Togetsukyo)". © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “The Back of Mount Fuji Seen from Minobu River (Minobugawa Urafuji),” από τη σειρά 36 Απόψεις του όρους Φούτζι, περ. 1830/33. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, Shirasuka: Shiomi Slope (Shirasuka, Shiomizaka)—No. 33, από τη σειρά “Fifty-three Stations of the Tokaido (Tokaido gojusan tsugi),” also known as the Reisho Tokaido. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “Amida Falls in the Far Reaches of the Kisokaido (Kisoji no oku Amidagataki)". © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “Kirifuri Falls at Mount Kurokami in Shimotsuke Province (Shimotsuke Kurokamiyama Kirifuri no taki)", περ. 1833. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, No. 32: Seba. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “A Mild Breeze on a Fine Day (Gaifu kaisei),” από τη σειρά 36 Απόψεις του όρους Φούτζι, περ. 1830/33. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Awa Province: Naruto Whirlpools (Awa, Naruto no fuha)”, 1855. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, Oumayagashi, απόπ τη σειρά 100 διάσημες απόψεις του Έντο (Meisho Edo hyakkei). © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, People Crossing an Arched Bridge (Ariwara no Narihira) from the series “One Hundred Poems as Explained by the Nurse (Hyakunin isshu uba ga etoki)”. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, Poem by Dainagon Tsunenobu, from the series “One Hundred Poems Explained by the Nurse (Hyakunin isshu uba ga etoki). © The Art Institute of Chicago
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η αριστουργηματικής ιαπωνική χαρακτική σε μια έκθεση στην Αθήνα

Εικαστικά / Η εξαίρετη ιαπωνική χαρακτική σε μια έκθεση στην Αθήνα

Το Μουσείο Γ. Γουναρόπουλου παρουσιάζει την έκθεση «Μεταξύ ουρανού και γης. Σύγχρονη Ιαπωνική Χαρακτική» με 51 σύγχρονους Ιάπωνες χαράκτες να δείχνουν τη δουλειά τους μέσα από την εξέλιξη μιας μακράς παράδοσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το φεμινιστικό και κουίρ βλέμμα μιας νεαρής εικαστικού

Σοφία Ροζάκη / Το φεμινιστικό και κουίρ βλέμμα μιας νεαρής εικαστικού

Η νεαρή εικαστικός Σοφία Ροζάκη μάς ξεναγεί στην έκθεσή της «that’s what she said», στην οποία διερευνά εναλλακτικές αφηγήσεις γύρω από το σώμα, το φύλο, τη μνήμη, το τραύμα και τη σεξουαλικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Μια έκθεση με τον θεατρικό και σουρεαλιστικό κόσμο των ρούχων της Ελένης Καββάδα

Εικαστικά / Tα ρούχα που σχεδιάζει η Ελένη Καββάδα είναι σαν έργα τέχνης

Οι δημιουργίες της ελληνίδας σχεδιάστριας παρουσιάζονται ως εκθεσιακά γλυπτά στην Intermission. Ογκώδη, σουρεαλιστικά, ποιητικά, ξεπερνούν τα όρια της μόδας και αγγίζουν την τέχνη. Πρόκειται με διαφορά για ό,τι πιο ενδιαφέρον έχει να παρουσιάσει η Ελλάδα στον χώρο της μόδας και αξίζει μια βόλτα στον Πειραιά για να τα δείτε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα από το έργο του Γιάννη Παππά

Εικαστικά / Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα από το έργο του Γιάννη Παππά

Μια έκθεση εργαστηριακού χαρακτήρα με εκθέματα καλούπια, εργαλεία, προπλάσματα, ημιτελή έργα, σχέδια αλλά και ολοκληρωμένα έργα που για πρώτη φορά βγαίνουν από το εργαστήρι του γλύπτη Γιάννη Παππά.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ψυχαναλύοντας το σινεμά του Ντέιβιντ Λιντς

Pulp Fiction / Ψυχαναλύοντας το σινεμά του Ντέιβιντ Λιντς

Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος μιλά με τον ψυχίατρο, δραματοθεραπευτή και σκηνοθέτη Στέλιο Κρασανάκη για το αθέατο σύμπαν του ασυνείδητου στο σινεμά, το οποίο υπηρέτησε και απογείωσε ο Λιντς μέσα από το απαράμιλλο έργο του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Θόδωρος, γλύπτης: Αντί αναδρομικής» στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Εικαστικά / Ο γλύπτης Θόδωρος παίρνει επιτέλους την αναδρομική έκθεση που του αξίζει

Ήταν ένας από τους βασικούς υποστηρικτές της δημιουργίας ενός μουσείου σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα. Σήμερα, στον δεύτερο όροφο του ΕΜΣΤ, το ανατρεπτικό του έργο, που ξεπερνά κατά πολύ τα όρια της παραδοσιακής γλυπτικής, παρουσιάζεται μέσα από έντεκα ενότητες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ: Ο «μάγος του ρομαντισμού» κατακτά την Αμερική

Εικαστικά / Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ: Ο «μάγος του ρομαντισμού» κατακτά την Αμερική

Η πρώτη μεγάλη αναδρομική έκθεση στην Αμερική αφιερωμένη στο έργο του Γερμανού ζωγράφου που στους πολλούς είναι γνωστός για τον πίνακα «Περιπλανώμενος πάνω από τη θάλασσα της ομίχλης».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Αφρική ανάμεσά μας*

Εικαστικά / «Χρησιμοποιούμε τα αντικείμενα για να ακουστούν ιστορίες ανθρώπων»

Στο Μουσείο Μπενάκη, η έκθεση «Η Αφρική ανάμεσά μας» αποτελεί έναν ζωντανό διάλογο ανάμεσα σε αντικείμενα, φωνές και μνήμες της ελληνο-αφρικανικής κοινότητας στην Ελλάδα, φωτίζοντας ταυτότητες, κληρονομιές και διασταυρώσεις πολιτισμών.
M. HULOT
Στη Νέα Υόρκη με τον Γκόντφρεϊ Ρέτζιο

Εικαστικά / Το θρυλικό «Koyaanisqatsi» αναβιώνει στη Νέα Υόρκη μέσω της τεχνητής νοημοσύνης

Το ψηφιακό έργο του Τζον Φιτζέραλντ «The Vivid Unknown», μια από τις φετινές συμμετοχές του Ιδρύματος Ωνάση στο φεστιβάλ «Under the Radar», συνομιλεί εκ νέου με την εμβληματική ταινία του Γκόντφρεϊ Ρέτζιο.
ΒΑΡΒΑΡΑ ΔΟΥΚΑ
Ο υφασμάτινος κόσμος προσευχών της Ελένης Κρίκκη

Εικαστικά / Ο υφασμάτινος κόσμος προσευχών της Ελένης Κρίκκη

Στο εικαστικό της έργο τα τόπια γίνονται τοπία, οι κλωστές υφαίνουν τη μνήμη και η γεωγραφία ανάγεται σε κάτι βαθιά προσωπικό που αφορά τη συναισθηματική σχέση και οικειότητα της καλλιτέχνιδας με τον κόσμο του υφάσματος.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Μποκόρος, εικαστικός

Οι Αθηναίοι / Χρήστος Μποκόρος: «Η τέχνη δεν είναι θέαμα, πρέπει να σε αφορά και να σε πονάει»

Όταν βρέθηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών, ένιωσε ότι ναυάγησαν όλα του τα όνειρα και οι επιθυμίες. Αν και έχει ζωγραφίσει χιλιάδες κεράκια, ακόμα αισθάνεται αρχάριος, γιατί το καθένα είναι διαφορετικό, όπως και οι άνθρωποι. Για εκείνον, η τέχνη είναι ένα μνημείο, και κάθε φορά με τα έργα του ακουμπά εκεί που πονάει, για να παίρνει δύναμη.
M. HULOT
CHECK Έκθεση Ephemeral Party

Εικαστικά / Ephemeral Party: Μια έκθεση εικαστικών σε ένα πάρκινγκ στη Βασιλίσσης Σοφίας

Οι χώροι στάθμευσης αποτελούν μόνιμο θέμα συζήτησης για τους Αθηναίους. Και τώρα, ένας τέτοιος χώρος θα συζητηθεί έντονα για εντελώς άλλους λόγους από τους γνωστούς και συνηθισμένους.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ανεκτίμητα έργα ισλαμικής τέχνης απ’ τα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου 

Αποστολή στην Τζέντα / Ταξίδι στην Μπιενάλε Ισλαμικών Τεχνών

Η LIFO ταξίδεψε στη Σαουδική Αραβία και επισκέφθηκε τη δεύτερη Μπιενάλε Ισλαμικών Τεχνών, μια έκθεση που γεφυρώνει το χθες με το σήμερα και αναδεικνύει την καλλιτεχνική έκφραση της ισλαμικής κληρονομιάς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ψυχοπαίδης

Εικαστικά / Ο Γιάννης Ψυχοπαίδης έφτιαξε μια πόλη από αναγεννημένα ερείπια στην γκαλερί Ζουμπουλάκη

Από ένα μακρινό ή πρόσφατο παρελθόν ξεβρασμένα στο σήμερα, τα σπασμένα αυτά κομμάτια μάς κάνουν να ανακαλούμε με τη φαντασία μας την προϊστορία τους, μια αλλοτινή ζωή που κάποτε υπήρξε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το νέο μουσείο του Έντβαρντ Μουνκ στο Όσλο μαγνητίζει

Πέθανε Σαν Σήμερα / Έντβαρντ Μουνκ: Αυτό το μουσείο στο Όσλο φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του

Ένα κάπως αμφιλεγόμενο αλλά σίγουρα εντυπωσιακό κτίριο-ορόσημο, δημιούργημα των Estudio Herreros, φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων ενός από τους σπουδαιότερους και πλέον επιδραστικούς καλλιτέχνες των μοντέρνων καιρών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Los Caprichos»: Ο σκωπτικός Γκόγια στην Εθνική Πινακοθήκη

Εικαστικά / «Los Caprichos»: Ο σκωπτικός Γκόγια στην Εθνική Πινακοθήκη

80 χαρακτικά που σατιρίζουν τη διαφθορά, τη θρησκευτική υποκρισία, την απληστία, την αμάθεια και τη δεισιδαιμονία. Έργα που μπορεί να αποτέλεσαν μια οικονομική καταστροφή για τον μεγάλο Ισπανό ζωγράφο, αλλά θεωρούνται πρόδρομοι της μοντέρνας τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αξίζει να τους προσέξετε: Νέα ονόματα στη σύγχρονη τέχνη

Εικαστικά / Αξίζει να τους προσέξετε: Νέα ονόματα στη σύγχρονη τέχνη που δείχνουν τη δουλειά τους τώρα

Οι αθηναϊκές γκαλερί και οι ανεξάρτητοι χώροι μοιάζουν αυτή την περίοδο να βρίσκονται σε μια διαρκή περίοδο δοκιμών, θέλοντας να προτείνουν και νεότερους καλλιτέχνες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ