Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Buddhas Standpoint in the Earthly Life No. 3, 1920. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden

Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης

0

To 1944, σε ένα δυστύχημα στο Djursholm της Σουηδίας, πεθαίνει η 82χρονη Χίλμα αφ Κλιντ. Η ίδια ήταν καλλιτέχνις, αλλά τα έργα της είχαν εκτεθεί λίγες φορές, κυρίως σε πνευματικά συνέδρια και συγκεντρώσεις. Στη διαθήκη της άφησε όλους τους πίνακές της, έργα αφηρημένης τέχνης στον ανιψιό της, με την επιθυμία η δουλειά της να μείνει μυστική για τουλάχιστον 20 χρόνια μετά τον θάνατό της. Ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος για τα έργα της.

Όταν τα κουτιά άνοιξαν στα τέλη της δεκαετίας του 1960, πολύ λίγα άτομα γνώριζαν τι θα αποκαλυφθεί. Ο ανιψιός της, μην μπορώντας να δωρίσει τα περισσότερα από 1.200 κομμάτια στο Moderna Museet της Στοκχόλμης τη δεκαετία του 70, δημιούργησε ένα ίδρυμα στο όνομά της και λίγα χρόνια αργότερα ο ιστορικός της τέχνης Åke Fant παρουσίασε την τέχνη της σε ένα διεθνές κοινό που έμεινε αποσβολωμένο όταν είδε τις ημερομηνίες των έργων της.

Η πρώτη μεγάλη έκθεση έργων της γίνεται στο Λος Άντζελες, 40 και πλέον χρόνια μετά τον θάνατό της, και από τότε το όνομά της είναι ταυτόσημο με την αφηρημένη ζωγραφική. Οι ριζοσπαστικές και μυστικές συνθέσεις της, δημιουργημένες πολύ πριν από τον Καντίνσκι, τον Μαλέβιτς και τον Μοντριάν, βρίσκουν τη θέση τους στο πάνθεον των πρωτοπόρων του 20ού αιώνα.

Η ίδια κράτησε το ταλέντο της κρυμμένο σε όλη της τη ζωή, αν και σήμερα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, με τα έργα της να θεωρούνται τα πρώτα αφηρημένα της Δυτικής τέχνης. Οι πίνακές της, που μοιάζουν με διαγράμματα, ήταν μια οπτική αναπαράσταση σύνθετων πνευματικών ιδεών και αν τους κοιτάξει κάποιος σήμερα, πολλά από αυτά τα έργα θα μπορούσαν να είναι ποπ δημιουργίες της δεκαετίας του '60 ή ακόμη και της δεκαετίας του 1980. Πραγματικά δεν μοιάζουν με πίνακες που κουβαλούν 100 χρόνια ζωής.

«Οι εικόνες ζωγραφίστηκαν απευθείας μέσα μου, χωρίς προκαταρκτικά σχέδια, και με μεγάλη δύναμη. Δεν είχα ιδέα τι θα έπρεπε να απεικονίζουν οι πίνακες. Παρ 'όλα αυτά, δούλευα γρήγορα και σίγουρα, χωρίς να αλλάξω ούτε μία πινελιά» έγραφε στο σημειωματάριό της, όταν το 1906, μετά από είκοσι χρόνια  καλλιτεχνικών έργων, ζωγράφισε την πρώτη της σειρά αφηρημένων έργων ζωγραφικής.

Η Χίλμα αφ Κλιντ, που μας κληροδότησε ένα μοναδικό και διαφορετικό τρόπο έκφρασης, γεννήθηκε στη Σουηδία το 1862. Ήταν από τις πρώτες γυναίκες που σπούδασε στην σχολή Καλών Τεχνών της Στοκχόλμης και στα 20 της εισήχθη στο Royal Academy of Fine Arts.

Αν και οι πρώτοι της πίνακες είχαν μια νατουραλιστική προσέγγιση που της επέτρεπε να εξασφαλίζει το εισόδημά της, η δουλειά της δεν ήταν καλοδεχούμενη σε καλλιτεχνικούς κύκλους που έβλεπαν με δυσπιστία τις γυναίκες και την «εισβολή» τους στην τέχνη. Ίσως εξαιτίας αυτής της απόρριψης άρχισε να ενδιαφέρεται για τις επιστημονικές εξελίξεις, προσπαθώντας να δώσει τη δική της ερμηνεία, ενώ παράλληλα άρχισε να δείχνει ενδιαφέρον για τη μεταφυσική και να συνδέεται με αποκρυφιστές και ομάδες πνευματιστών.

Η εμπειρία αυτή τη φέρνει κοντά σε νέες διαστάσεις της ανθρώπινης ύπαρξης, την οποία μεταφέρει στο έργο της. Αυτό που δεν μπορεί να δει το γυμνό μάτι, η αφ Κλιντ το μεταφέρει στο χαρτί με γεωμετρικά σχήματα, κύκλους οβάλ, γραμμές και σπείρες, προσπαθώντας με παστέλ και με φωτεινά χρώματα να περιγράψει αφηρημένες έννοιες.

Θεωρούσε καθήκον της να αποτυπώσει, μέσα από χρώματα και σχήματα, μηνύματα ως πνευματικές απεικονίσεις, σε μία εποχή, στις αρχές του 20ού αιώνα, που η τέχνη βάδιζε πάνω σε μεγάλες αλλαγές, αλλά και να μην αποκαλύψει τίποτα από αυτά που ζωγράφιζε, μια διαδικασία που βρισκόταν σε στενή σχέση με την πνευματική διάσταση που υπήρχε στη ζωή της, ήδη από το 1880 και τον θάνατο της μικρής της αδερφής.

Παίρνοντας μέρος σε πνευματιστικές συγκεντρώσεις που ήταν της μόδας στα τέλη του δέκατου ένατου και στις αρχές του εικοστού αιώνα, αρχίζει την πνευματική της έρευνα, αναπτύσσοντας αυτήν τη διάσταση στη ζωή της, δείχνοντας ενδιαφέρον για τη φιλοσοφία και τη θεοσοφία, ενώ συνδέεται με τον Ρούντολφ Στάινερ, τον ιδρυτή της Ανθρωποσοφικής Εταιρείας.

Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Η Χίλμα αφ Κλιντ στο στούντιό της στη Στοκχόλμη, περ. 1895. Φωτο: Courtesy of the Hilma af Klint Foundation.

Χωρίς καμία επαφή με τα σύγχρονα καλλιτεχνικά κινήματα της Ευρώπης, η αφ Κλιντ με το έργο της αποτελεί μέρος των νεωτεριστικών κινημάτων που αναζητούσαν νέες μορφές έκφρασης μέσα σε καλλιτεχνικά, πνευματικά, πολιτικά και επιστημονικά συστήματα, στις αρχές του εικοστού αιώνα. Η μετάβασή της στην αφηρημένη τέχνη ενισχύεται από την ομάδα «The Five» πέντε γυναικών καλλιτεχνών, με τις οποίες μοιράστηκε τις ιδέες της και οι οποίες συχνά έκαναν πνευματιστικές συγκεντρώσεις με προσευχή, διαλογισμό, με ένα νέο σύστημα μυστικιστικής σκέψης που κατέγραφαν, υποστηρίζοντας ότι η γνώση ανήκει αποκλειστικά στη βαθύτερη πλευρά της ύπαρξης.

Η αφ Κλιμτ άρχισε να δημιουργεί έργα με αυτόματο πειραματικό σχέδιο, εφευρίσκοντας μια οπτική γεωμετρική γλώσσα με την οποία αντιλαμβανόταν τόσο τις αόρατες δυνάμεις του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού κόσμου, όσο και του κόσμου των φυτών.

«Οι εικόνες ζωγραφίστηκαν απευθείας μέσα μου, χωρίς προκαταρκτικά σχέδια και με μεγάλη δύναμη. Δεν είχα ιδέα τι θα έπρεπε να απεικονίζουν οι πίνακες. Παρ' όλα αυτά, δούλευα γρήγορα και σίγουρα, χωρίς να αλλάξω ούτε μία πινελιά» έγραφε στο σημειωματάριό της, όταν το 1906, μετά από είκοσι χρόνια καλλιτεχνικών έργων, ζωγράφισε την πρώτη της σειρά αφηρημένων έργων ζωγραφικής.

Η πνευματικότητα που θα συνέχιζε να είναι η κύρια πηγή δημιουργικότητας σε όλη την υπόλοιπη ζωή της την οδήγησε στην κατασκευή έργων όπως οι «Πίνακες για τον ναό», μια διαδικασία που κράτησε 9 χρόνια, χωρίστηκε σε 2 φάσεις και περιλάμβανε 193 πίνακες. Οι πίνακές της μπορούν να μεταφραστούν φιλοσοφικά αλλά και επιστημονικά, καθώς αναφέρεται στη δημιουργία, τη σύσταση και τις δυνάμεις του σύμπαντος.

Η σειρά με τους πίνακες των μεγαλύτερων διαστάσεων, που είναι 240 x 320 cm ο καθένας, ονομάζεται The Ten Largest, συμβολίζει τη διαδρομή της ζωής του ανθρώπου από την βρεφική ηλικία έως και τα γηρατειά.

Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Group IV, The ten largest no 3, youth. 1907. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden

Η Χίλμα αφ Κλιντ άφησε πίσω της μια σειρά από αριστουργηματικά τετράδια που αποδεικνύουν πως γνώριζε την αξία και τη δυναμική των έργων της, που με συμβολικό και μοναδικό τρόπο αναφέρονται στην υπέρβαση, την αγάπη και την αρμονία της δυαδικότητας του σύμπαντος.

Με μικρογραφίες, ασκήσεις και σημειώσεις εξηγεί τους πίνακές της εξαντλητικά. Με την ίδια ακρίβεια που ζωγράφιζε, ήθελε να γίνει κατανοητή από το κοινό. Ίσως πίστευε ότι στην εποχή της, κανένας δεν θα μπορούσε να αντιληφθεί το έργο της, ένα έργο φτιαγμένο για το μέλλον της τέχνης, πολύ μπροστά από την εποχή της, αντιεμπορικό και ακατανόητο. Ίσως κράτησε το έργο της μακριά από τα μάτια του κόσμου για να αποφύγει την κριτική, που θα ήταν ανασχετική της πνευματικής της διαδικασίας.

Η συλλογή αφηρημένων έργων ζωγραφικής της Χίλμα αφ Κλιντ περιλαμβάνει περισσότερα από 1.200 κομμάτια που ανήκουν στο ίδρυμα που φέρει το όνομά της, ενώ στο Moderna Museet υπάρχουν ειδικές αίθουσες μόνιμης έκθεσης των έργων της.

Από το 2017 έχει σχεδιαστεί ένα νέο μουσείο που θα στεγάσει το σύνολο του έργου της στην Järna, νότια της Στοκχόλμης. Τα έργα της σήμερα θεωρούνται όχι μόνο πρωτοποριακά, αλλά και σπουδαία για την εκφραστικότητα, τη δύναμη και τον μυστικισμό τους.

Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint,The Large Figure Paintings, No. 5 Group 3, 1907. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Group 1, Primordial chaos, no 16. 1906-07. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Group I, No. 7, Primordial Chaos, 1906-1907. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Group X, Altarpiece, no 1. 1915. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Childhood Group IV, 1907. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Group IX, No. 3, The Dove, 1915. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Group IV, No. 7, The Ten Largest, Adulthood, 1907. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Group IX/SUW, The swan, no 1. 1914-15. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Group IX/SUW, No. 17. The Swan, No. 17, 1914-15. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Group IX/UW, The dove, no 2. 1915. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Group IX/UW No. 25, The Dove, No. 1, 1915. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Tree of Knowledge No. 5, 1913-15. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Evolution, No. 15, Group IV, The Seven-pointed Stars,1908. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, Untitled, 1908. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Χίλμα αφ Κλιντ: Η πνευματική πρωτοπόρος της αφηρημένης τέχνης Facebook Twitter
Hilma af Klint, The Seven-Pointed Star No. 1, 1908. Courtesy of the Hilma af Klint Foundation. Φωτο: The Moderna Museet, Stockholm, Sweden
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ένα νέο μουσείο στη Σάντα Φε θα στεγάσει όλο το έργο της Τζόρτζια Ο΄Κίφι

Εικαστικά / Ένα νέο μουσείο στη Σάντα Φε θα στεγάσει όλο το έργο της Τζόρτζια Ο' Κίφι

Από τα πιο δημοφιλή έργα της είναι τα λουλούδια με τα χαρακτηριστικά τονισμένα περιγράμματα, που δημιουργούν μια δυναμική αφηρημένη εικόνα και συχνά ερμηνεύονται σαν σύμβολα γιόνι, που στα σανσκριτικά σημαίνει γεννητικά όργανα ή κόλπος.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το σπίτι της τελευταίας των σουρεαλιστών γίνεται μουσείο. Η απίθανη και θαυμαστή ιστορία της Λεονόρα Κάρινγκτον

Εικαστικά / Λεονόρα Κάρινγκτον: Το σπίτι της τελευταίας των σουρεαλιστών γίνεται μουσείο

Δέκα χρόνια μετά το θάνατό της, το σπίτι και ατελιέ της, το μέρος στο οποίο δημιούργησε μερικά από τα ωραιότερα έργα της, έζησε για 65 χρόνια και είχε μετατραπεί με επίκεντρο την ίδια σε κέντρο για τον κύκλο των καλλιτεχνών στο Μεξικό, ανοίγει στους επισκέπτες που είναι πρόθυμοι να μάθουν περισσότερα για το έργο και την κληρονομιά της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άλις Νιλ: ανακαλύπτοντας μια μεγάλη ζωγράφο του 20ου αιώνα

Εικαστικά / Άλις Νιλ: Ανακαλύπτοντας μια μεγάλη ζωγράφο του 20ού αιώνα

Η Άλις Νιλ επανεξέτασε την έννοια της ταυτότητας και της προσωπικής ιστορίας, ζωγραφίζοντας έγχρωμους, φτωχούς, ηλικιωμένους, παιδιά, μετανάστες, γκέι και τρανς, εργαζόμενους, καλλιτέχνες και πολιτικούς ακτιβιστές.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ
Η Κιμώνα τα μεσάνυχτα γίνεται γάτα

Εικαστικά / Όταν η Κιμώνα ήταν μικρή έκλεβε τους μαγνήτες του παππού της, του γλύπτη Takis

Η τοσοδούλα γκαλερί Red Carpet, με το τέλειο γκράφιτι στον τοίχο, ξεχωρίζει από μακριά στην οδό Σολωμού. Κόρη της εικαστικού Λυδίας Βενιέρη και εγγονή του γλύπτη Takis, η ιδιοκτήτριά της, η Κιμώνα, φιλοξενεί 7 καλλιτέχνες σε 15 τετραγωνικά. Όταν της μιλούν για τα Eξάρχεια τα μάτια της βγάζουν καρδούλες.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Άγγελος Μεργές: Οff season παραθεριστές με χρώματα που εκπέμπουν ηλεκτρισμένη ενέργεια

Εικαστικά / Παραθεριστές ή πρόσφυγες; Οι αινιγματικές φιγούρες του Άγγελου Μεργέ

Ο 36χρονος Έλληνας ζωγράφος, με έδρα τη Ζυρίχη, εκθέτει στην γκαλερί Καλφαγιάν έργα του με διφορούμενες –έντονα χρωματισμένες και ηλεκτρισμένες– ανθρώπινες φιγούρες σε off season παραλίες, που θυμίζουν ήρωες του Αντονιόνι.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Leigh Bowery: ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Nothing Days / Leigh Bowery: Ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης που ο Boy George είχε χαρακτηρίσει ως «μοντέρνα τέχνη με πόδια» έζησε μια περιπετειώδη ζωή με εκατοντάδες συνευρέσεις στις τουαλέτες του Λονδίνου, δημιουργώντας ταυτόχρονα τέχνη με τα μοναδικά καλτ κοστούμια του που σημάδεψαν μια γενιά σχεδιαστών και εξακολουθούν να εμπνέουν.
M. HULOT
Project Mycelium: Η διάβρωση, η αναγέννηση και τα μανιτάρια που φυτρώνουν σε μια φανταστική τουαλέτα της Κάλλας

Εικαστικά / Μια πρωτοποριακή συνάντηση τέχνης, επιστήμης, ιστορίας και οικολογίας

Στο Project Mycelium, τρία εντυπωσιακά κοστούμια, που θα μπορούσαν να φοράνε η Μαρία Κάλλας, η βασίλισσα Αμαλία και ο Ιωάννης Καποδίστριας, καταβροχθίζονται από ζωντανούς μύκητες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Εικαστικά / Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Η 27χρονη εικαστικός μιλά για τη διαδρομή της από την Αθήνα στο Λος Άντζελες, για το πώς το ερωτικό πάθος μεταμόρφωσε την τέχνη της, καθώς και για τη μυστικιστική διάσταση στα έργα της. Για τη γνωριμία της με τη Lana Del Rey απέφυγε να μιλήσει.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
«Η εμμονή του βλέμματος»: Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

The Review / Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

Ποιο είναι το αποκαλούμενο «εθνικό αφήγημα» που υπηρετεί η Εθνική Πινακοθήκη; Ο Χρήστος Παρίδης συζητά με τον δημοσιογράφο και επιμελητή εκθέσεων Δημήτρη Τρίκα για τη νέα επετειακή έκθεση στη μνήμη του Παναγιώτη Τέτση, η οποία μόλις εγκαινιάστηκε στην Εθνική Πινακοθήκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου / Περικλής Βυζάντιος: από το Παρίσι της Μπελ Επόκ στο φως της Ύδρας 

Εικαστικά / Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου

Μια ανασκόπηση της ζωής και του έργου του ζωγράφου, που ήταν γνωστός για τα ελληνικά τοπία και την Ύδρα, με αφορμή την αναδρομική έκθεση του Περικλή και του Ντίκου Βυζάντιου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
 Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Εικαστικά / Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Με αφορμή την αναδρομική έκθεση στη Συλλογή Peggy Guggenheim στη Βενετία, έφτασε η στιγμή να ανακαλύψουμε τη ζωγράφο που θεωρείται εθνικός θησαυρός για την Πορτογαλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Εικαστικά / Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Μια νέα έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι με πορτρέτα της κόρης του Ανρί Ματίς, Μαργκερίτ, προσφέρει μια νέα οπτική στο έργο του μεγάλου Γάλλου καλλιτέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Εικαστικά / Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Αφρικανική τέχνη, κριτική στην αποικιοκρατία, έργα για τα δικαιώματα των ζώων και εμπνευσμένα από διαστημικά ταξίδια, νέοι καλλιτέχνες και αναδρομικές εκθέσεις σε μουσεία και γκαλερί της Αθήνας.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τέσσερις σημαντικοί διεθνείς καλλιτέχνες αποτελούν τον προπομπό της μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ

Εικαστικά / ΕΜΣΤ: Τέσσερις διεθνείς καλλιτέχνες και μία θεματική έκθεση για τα ζώα που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ

Δύο ατομικές εκθέσεις και δύο μεγάλης κλίμακας in situ εγκαταστάσεις φωτίζουν τη σχέση μας με τα ζώα και τις οικολογικές συνέπειες της αποικιοκρατίας ενώ αποτελούν προπομπό μιας μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ