Αλεξάντρα Στάινερ: «Η όπερα ασχολείται με τα καθάρια συναισθήματα»

Αλεξάντρα Στάινερ: «Η όπερα ασχολείται με τα καθάρια συναισθήματα» Facebook Twitter
«Καθώς ο κόσμος αλλάζει, καταλαβαίνω ότι η όπερα μπορεί να φαίνεται ότι χάνει τη σημασία της αλλά σκεπτόμενη τους πολέμους και τους αιώνες όπου η όπερα έχει επιζήσει, ελπίζω ότι η κοινωνία θα διατηρήσει αυτή τη μορφή τέχνης ζωντανή».
0

Εκτός από εντυπωσιακή εμφάνιση είναι και μια από τις πλέον ανερχόμενες σοπράνο της Ευρώπης, σολίστ στην Κρατική Όπερα της Βιέννης, ενώ συνεργάζεται με τις μεγαλύτερες Συμφωνικές Ορχήστρες, όπως η Συμφωνική Ορχήστρα του Βερολίνου και η Φιλαρμονική της Βρέμης.

Λίγο πριν από την εμφάνισή της με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στη συναυλία «Κύκλος Μάλερ VΙΙΙ», συζητώντας με την Αλεξάντρα Στάινερ, διαπιστώσαμε ότι επιπλέον είναι έξυπνη και μάλλον προσγειωμένη.

— Ποιο ήταν το πρώτο ερέθισμα που σας έκανε να ασχοληθείτε με την όπερα; Υπήρχε κάποια επιρροή στο οικογενειακό σας περιβάλλον;

Η αλήθεια είναι ότι περιτριγυριζόμουν από μουσική στο σπίτι, όταν ήμουν μικρή. Όχι από επαγγελματίες μουσικούς αλλά όλες οι αδελφές μου και ο αδελφός μου έπαιζαν κάποιο μουσικό όργανο, με τις αδελφές μου παίζαμε ντουέτα στο βιολί, ακόμα και κάποια παραδοσιακά βαυαρικά μουσικά όργανα.

Η όπερα δεν είχε εμφανιστεί στη ζωή μου μέχρι την πρώτη φορά που άκουσα όπερα ζωντανά στην εφηβεία και αποφάσισα, εκείνη τη στιγμή, ότι αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου. Το αστείο είναι ότι ο ερμηνευτής αυτός είναι σήμερα φίλος μου. Ίσως πρέπει να του πω τώρα για την επίδραση που είχε στη ζωή μου.

Μερικές από τις πιο όμορφες μουσικές φράσεις χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα, όπως για παράδειγμα το Monteverdi, αλλά εξακολουθούν να αγγίζουν τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο όπως πριν εκατοντάδες χρόνια. Δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό.

— Τι είναι αυτό που σας γοητεύει σε αυτό το μουσικό είδος; Ποια η θέση του στον 21ο αιώνα;

Πρώτα με γοήτευσε η ερμηνεία, το τραγούδι και η ορχήστρα όλοι μαζί. Ότι όλα συσσωρεύονται μαζί σε μια στιγμή και ο τραγουδιστής εκφράζει το συναίσθημα μέσα από το σώμα του, όπως κάνει μέσα από τη φωνή και τη μουσική.

Ελπίζω πραγματικά όλοι να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε όσο το δυνατόν σκληρότερα, να αγγίζουμε την καρδιά των ανθρώπων και να μην χάνουμε αυτή τη σημαντική πλευρά της ανθρώπινης φύσης: την έκφραση μέσω της μουσικής. Η μουσική μπορεί να φτάσει τόσο μακρύτερα από τις λέξεις. Η όπερα ασχολείται συχνά με τα καθάρια, βαθιά συναισθήματα, όπως η αγάπη και η απώλεια, η λαχτάρα, η επιθυμία, η ελπίδα, ο φόβος, το μίσος.

Καθώς ο κόσμος αλλάζει, καταλαβαίνω ότι η όπερα μπορεί να φαίνεται ότι χάνει τη σημασία της αλλά σκεπτόμενη τους πολέμους και τους αιώνες όπου η όπερα έχει επιζήσει, ελπίζω ότι η κοινωνία θα διατηρήσει αυτή τη μορφή τέχνης ζωντανή.

Μερικές από τις πιο όμορφες μουσικές φράσεις χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα, όπως για παράδειγμα το Monteverdi, αλλά εξακολουθούν να αγγίζουν τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο όπως πριν εκατοντάδες χρόνια. Δεν πρέπει να το ξεχνάμε αυτό.

— Ποια ρήση δασκάλου ή δασκάλας σας δεν θα ξεχάσετε και γιατί;

Είχα πολλούς δασκάλους και είμαι ειλικρινά ευγνώμων σε καθέναν από αυτούς, όχι μόνο για όσα μου έμαθαν σχετικά με την ερμηνεία ή το επάγγελμά μας, αλλά κυρίως για όσα με δίδαξαν σχετικά με τη ζωή.

 

— Σε πολύ νεαρή ηλικία έχετε κατακτήσει σκηνές όπως αυτή της Κρατικής Όπερας της Βιέννης. Πιστεύετε ότι αυτό είναι αποτέλεσμα τύχης ή σκληρής δουλειάς;

Δεν υπάρχει επιτυχία χωρίς πάθος και σκληρή δουλειά, σε όλους τους τομείς, υποθέτω. Αλλά κάποια στιγμή, συνειδητοποίησα ότι πράγματι υπήρξα τυχερή διότι έτυχε να με ακούσουν άνθρωποι που με ενθάρρυναν. Ανεξάρτητα, όμως, από το τι μπορεί να φέρνει το μέλλον ή οι περιστάσεις, πιστεύω ότι η πιο σημαντική κινητήριος δύναμη είναι το πάθος.

Αλεξάντρα Στάινερ: «Η όπερα ασχολείται με τα καθάρια συναισθήματα» Facebook Twitter
«Ειλικρινά ελπίζω ότι θα φτάσουμε σε ένα σημείο όπου δεν θα έχει σημασία το βάρος, το ύψος, το χρώμα ή η φυλή και έτσι θα μπορούμε να εστιάσουμε σε αυτό που έχει σημασία: στη μουσική. Δυστυχώς, τα μάτια μας είναι η πρώτη αίσθηση και συχνά αποπροσανατολιζόμαστε από την εικόνα». Φωτο: Shirley Suarez

— Στη συναυλία της 18ης Ιανουαρίου με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών πρόκειται να ερμηνεύσετε τη Δεύτερη Συμφωνία του Μάλερ, γνωστή και ως Συμφωνία της Αναστάσεως, η οποία θεωρείται ένα από τα πιο φορτισμένα έργα του συνθέτη. Αποτελεί μια σύνθεση την οποία έχετε ερμηνεύσει και πρόσφατα στο Μόναχο. Ποιες θεωρείτε ως τις μεγαλύτερες προκλήσεις της σε ερμηνευτικό επίπεδο;

Το να εμπιστευθείς απόλυτα τη μουσική. Αυτό σημαίνει και η γνωστή ρήση «O Glaube» (= πιστέψτε με).

— Μέσα από ποιους εσωτερικούς μηχανισμούς την προσεγγίζετε συναισθηματικά;

Μέσω της ειλικρίνειας, θα έλεγα. Δεν είναι σίγουρα ένα κομμάτι για να κάνει κάποιος επίδειξη. Οι συναυλίες είναι πάντα μια ένωση μεταξύ ερμηνευτών και θεατών, αλλά σε αυτό το κομμάτι συμβαίνει ακόμη περισσότερο από το συνηθισμένο.

— Έχετε ερμηνεύσει πολλούς σημαντικούς ρόλους του λυρικού ρεπερτορίου και έχετε συνεργαστεί με κορυφαίες Ορχήστρες στην Ευρώπη. Πώς νιώθετε για την επερχόμενη σύμπραξή σας με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών;

Είμαι ενθουσιασμένη και ανυπομονώ να βρεθώ στην Αθήνα! Είμαι ειλικρινά ευγνώμων για αυτή την πρόσκληση, η οποία θα είναι και η πρώτη αφορμή για να βρεθώ στην Ελλάδα. Έχω μεγάλη περιέργεια για τη χώρα και ανυπομονώ να τραγουδήσω με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και να συνεργαστώ με τον Στέφανο Τσιαλή για πρώτη φορά, φέρνοντας τη μουσική του Μάλερ πιο κοντά στο κοινό.

— Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η όπερα δεν αποτελεί διαδεδομένο είδος, με το επιχείρημα ότι αποτελεί εμπειρία που απευθύνεται σε «μυημένους». Τι θα απαντούσατε σε αυτή την άποψη;

Η Όπερα είναι διαχρονική και κατά τη γνώμη μου είναι εύκολο να την προσεγγίσεις, να έρθεις σε επαφή στις μέρες μας. Οι άνθρωποι μπορεί να μην τραγουδούν το Gassenhauser στους δρόμους, όπως προφανώς έκαναν στη Βιέννη του Mozart. Ίσως η ποικιλία των ευκαιριών για κατανάλωση μουσικής είναι μεγαλύτερη από ότι στην προηγούμενη εποχή. Αλλά γιατί είναι λάθος οι άνθρωποι να επιλέγουν τι θέλουν να ακούσουν και να αναμειγνύουν διάφορα είδη;

— Τον προηγούμενο αιώνα πίστευαν ότι η ποιότητα φωνής της σοπράνο εξαρτάται από το βάρος της. Ως αποτέλεσμα ήταν πολλές συνάδελφοί σας να παχαίνουν υπηρετώντας αυτή την αντίληψη. Σας απασχολούν απόψεις τέτοιου είδους;

Αυτό είναι ένα κοινό κλισέ, το οποίο ισχύει και για τους τενόρους, έχω κάποιους πολύ σπουδαίους υπόψιν μου. Αλλά και παλαιότερα, υπήρξαν τραγουδίστριες μετρίου αναστήματος, όπως η Mirella Freni, η Lucia Popp, η Edith Mathis και άλλοι. Σήμερα κάποιοι/ες τραγουδιστές/τριες κατηγορούνται ότι είναι πολύ μεγαλόσωμοι, σύμφωνα με τα πρότυπα κάποιων.

Ειλικρινά ελπίζω ότι θα φτάσουμε σε ένα σημείο όπου δεν θα έχει σημασία το βάρος, το ύψος, το χρώμα ή η φυλή και έτσι θα μπορούμε να εστιάσουμε σε αυτό που έχει σημασία: στη μουσική. Δυστυχώς, τα μάτια μας είναι η πρώτη αίσθηση και συχνά αποπροσανατολιζόμαστε από την εικόνα. Αυτό συμβαίνει και σε άλλες θέσεις εργασίας, ακόμα και στην καθημερινότητά μας.

— Είστε πολύ όμορφη, κι αυτό είναι αναμφισβήτητο ατού. Ποια άλλα στοιχεία της προσωπικότητάς και του χαρακτήρα σας συγκροτούν τα «καλλιτεχνικά σας πλεονεκτήματα»;

Εκτός από τη βελτίωση και την τελειοποίηση του οργάνου μου, της φωνής μου, διατηρώ τον εξαγνισμό της ομορφιάς του ήχου και ταυτόχρονα βρίσκω μεγάλη πρόκληση και ενδιαφέρον στο να αναμετρώμαι με διαφορετικό ρεπερτόριο. Εξερευνώντας διαφορετικά στιλ, εποχές, γλώσσες και δυνατότητες.

— Εσείς και η φωνή σας. Για τους περισσότερους ερμηνευτές όπερας πρόκειται για μια σχέση έντονη, μοιραία, γεμάτη πάθος αλλά και φόβο… Τι σας παθιάζει και τις σας φοβίζει σε σχέση με αυτήν;

Πρόσφατα συνειδητοποίησα τι πραγματικά συμβαίνει, ότι στην ουσία είμαι το μουσικό όργανο και η σχέση μεταξύ συναισθήματος και έκφρασης είναι τόσο άμεση. Η φωνή δεν είναι μόνο οι δύο φωνητικές χορδές στο λάρυγγα αλλά αντίθετα είναι όλο σου το σώμα, τα συναισθήματα, οι εμπειρίες, η ιστορία του καθενός. Και αυτό είναι ένα ταξίδι που κάνεις καθημερινά.

Αλεξάντρα Στάινερ: «Η όπερα ασχολείται με τα καθάρια συναισθήματα» Facebook Twitter
«Πάντα η πρώτη ερώτηση είναι αν μπορώ να ερμηνεύσω τον συγκεκριμένο ρόλο ή να τραγουδήσω το κομμάτι. Αν η απάντηση είναι θετική, τότε τελευταία τείνω να αναρωτιέμαι αν θέλω και να το κάνω και αυτό συμβαίνει για πολλούς λόγους».

— Ποιον ρόλο ονειρεύεστε να ερμηνεύσετε;

Αρκετούς. Δόξα το θεό! Έτσι, θα μπορούσα να εργάζομαι νύχτα και μέρα σε αυτά. Όταν ήμουν στο πανεπιστήμιο, ήθελα να ερμηνεύω πιο δραματικούς ρόλους.

Μεγαλώνοντας, όμως, ανακαλύπτω μια υπέροχη γοητεία σε πολύ απλούστερους και πιο ζωντανούς ρόλους. Υποθέτω, όσο περισσότερο δουλεύω, τόσο κατανοώ τον εαυτό μου ως ένα μουσικό όργανο και ανακαλύπτω τις ιδιαιτερότητες του κάθε συνθέτη, θέλω να δω πόσο διαφορετικά μπορώ να λειτουργήσω εγώ και η φωνή μου.

Αγαπώ το ελαφρό ιταλικό λυρικό μπελκάντο ρεπερτόριο, των Μπελίνι, Βέρντι και Ντονιτσέτι, αλλά ταυτόχρονα αγαπώ και τον Στράους, π.χ. η «Σοφία» του παραμένει στην κορυφή των προτιμήσεών μου. Είμαι τυχερή γιατί οι προτιμήσεις μου ταιριάζουν και στη φωνή μου. Αλλά και ρεπερτόριο τραγουδιού, π.χ. αυτή τη στιγμή εξακολουθεί να είναι πολύ συναρπαστική για εμένα η Fauré ή η ισπανική μπαρόκ μουσική, την οποία πρόσφατα ανακάλυψα και αποτελεί ένα πραγματικό όνειρο για μένα.

— Με ποια κριτήρια δέχεστε να συμμετάσχετε σε μια παραγωγή; Είναι το έργο, οι συμπρωταγωνιστές, ο σκηνοθέτης, το θέατρο ή η ορχήστρα που βαραίνουν περισσότερο;

Κοιτάξτε, πάντα η πρώτη ερώτηση είναι αν μπορώ να ερμηνεύσω τον συγκεκριμένο ρόλο ή να τραγουδήσω το κομμάτι. Αν η απάντηση είναι θετική, τότε τελευταία τείνω να αναρωτιέμαι αν θέλω και να το κάνω και αυτό συμβαίνει για πολλούς λόγους.

Ειλικρινά μιλώντας, το θεωρώ πολύ υγιές αυτό για τον εαυτό μου, γιατί σημαίνει ότι σκέφτομαι περισσότερο πλέον και την προσωπική μου ζωή. Αλλά ναι, η συνεργασία και η χημεία με την Ορχήστρα και τον μαέστρο είναι σημαντικός παράγοντας. Κάποιες φορές, υπάρχει εξαρχής μια σύνδεση ή κάποιες αίθουσες έχουν μια καλύτερη ακουστική που κολακεύει τη φωνή περισσότερο. Το ίδιο ισχύει για τους συνεργάτες σε ένα ρεσιτάλ, π.χ. τους πιανίστες.

— Εάν κάτι από τα παραπάνω έπρεπε να θυσιαστεί; Αν θα έπρεπε να συμβιβαστείτε; Σε ποιο πεδίο θα κάνατε συμβιβασμό από τα παραπάνω;

Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση. Πρέπει να σας πω ότι στη μουσική δεν μπορεί να υπάρχουν συμβιβασμοί, κατά τη γνώμη μου.

— Απαιτητικός, ανταγωνιστικός, σύνθετος αλλά και συναρπαστικός είναι ο κόσμος της όπερας για τους πρωταγωνιστές όπως εσείς. Αξίζουν οι θυσίες, που όπως ήδη θα έχετε καταλάβει, απαιτούνται; Υπάρχει κάπου στο βάθος της σκέψης σας η επιθυμία μιας απλής ζωής; Με απλές χαρές;

Κάποια όνειρά μας δεν πρόκειται να πραγματοποιηθούν, έτσι δεν είναι; Βιώνω την εργασιακή μου κατάσταση ως ένα δώρο για να είμαι ειλικρινής. Χωρίς να αρνούμαι τις προκλήσεις εντός αλλά και εκτός της δουλειάς μου, αγαπώ αυτό που κάνω και η αλήθεια είναι ότι δεν αισθάνομαι ότι κάποια πράγματα αποτελούν θυσίες. Μπορεί να υπάρξει κάποια στιγμή που θα θελήσω να αλλάξω διάφορα, αλλά προς το παρόν είμαι πολύ χαρούμενη.

Info

Κύκλος Μάλερ VΙΙΙ

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών

Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης

Παρασκευή 18/1/2019, 20:30 

19:45: Θα προηγηθεί δωρεάν εισαγωγική ομιλία για τους τους κατόχους εισιτηρίων

 

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αλέξης Παπαδημητρίου: Ο συνθέτης των επιτυχιών, που πέθανε προχθές

Απώλειες / Αλέξης Παπαδημητρίου (1944-2024): Ο συνθέτης επιτυχιών που τραγούδησαν όλοι οι Έλληνες

Τραγούδια του συνθέτη και τραγουδοποιού Αλέξη Παπαδημητρίου, που πέθανε προχθές σε ηλικία 80 ετών, είχαν ερμηνεύσει οι Μαρινέλλα, Πάριος, Καλογιάννης, Κανελλίδου κ.ά., όπως και όλη η ελληνική ποπ του ’80 και του ’90.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Μια ιστορία για τη μουσική της ταινίας «Ρεμπέτικο»

Μουσική / Μια ιστορία για τη μουσική της ταινίας «Ρεμπέτικο»

Ο Σταύρος Ξαρχάκος περιγράφει όλα όσα συνέβησαν και τις δυσκολίες που υπήρξαν μέχρι να δημιουργηθεί το θρυλικό σάουντρακ, το οποίο τέσσερις δεκαετίες μετά θα παρουσιαστεί ολόκληρο για πρώτη φορά.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΞΑΡΧΑΚΟΣ
10 Πράγματα για τον Eric Prydz

Μουσική / H επιρροή του «Pryda» στην ηλεκτρονική μουσική και τα άλλα πρόσωπα του Eric Prydz

Ο Σουηδός DJ και παραγωγός με τα χίλια ψευδώνυμα, που σταμάτησε να παίζει επιτυχίες του όπως το «Call on Me» και έβαλε τα visuals στις μεγάλες dance διοργανώσεις, θα βρίσκεται στο Primer Festival το Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Ο βασιλιάς της Όπερας λεγόταν Λουτσιάνο, ήταν προληπτικός, ανοικονόμητος, ανεπανάληπτος

Πέθανε Σαν Σήμερα / Ο βασιλιάς της Όπερας λεγόταν Λουτσιάνο, ήταν προληπτικός, ανοικονόμητος, ανεπανάληπτος

Στις 6 Σεπτεμβρίου του 2007 σιγεί για πάντα η πιο υπέροχη φωνή που πέρασε από τα λυρικά θέατρα τον 20ό αιώνα και έμεινε στην ιστορία με το όνομα Λουτσιάνο Παβαρότι
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ