Η ΕΙΔΗΣΗ ΟΤΙ ΤΟ νέο ‒και δεύτερο επίσημο‒ άλμπουμ του Playboi Carti είναι το πρώτο Νο 1 του 2021 στην Αμερική πέρασε απαρατήρητη μέσα στην πρωτοφανή έκρηξη νοσταλγίας, με παλιές χριστουγεννιάτικες επιτυχίες να κάνουν σχεδόν ολοκληρωτική κατάληψη στα τσαρτ εν μέσω lockdown και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Μέσα στον πανζουρλισμό της memorabilia, της Mariah Carey, της Brenda Lee και του Andy Williams η «σιωπηλή» επιτυχία του «Whole lotta red» έχει μεγαλύτερη αξία όχι μόνο επειδή είναι ένα διαφορετικό ραπ άλμπουμ, δύσκολο για τα δεδομένα των καθαρολόγων και των οπαδών του mainstream ραπ ήχου, αλλά και επειδή κυκλοφόρησε τη χειρότερη στιγμή του χρόνου, την παραμονή των Χριστουγέννων, όταν κανένα μέσο δεν ασχολείται με καινούργια μουσική. Η τελευταία εβδομάδα του χρόνου και η πρώτη τη χρονιάς είναι μια περίοδος που κανένα μεγάλο όνομα δεν τολμάει να κυκλοφορήσει νέα δουλειά γιατί χάνεται μέσα στις εξουθενωτικές λίστες ανασκοπήσεων και στα ατελείωτα νοσταλγικά playlists.
Η αλήθεια είναι ότι κανένα μέσο δεν ασχολήθηκε, χριστουγεννιάτικα, με το άλμπουμ του Playboi Carti, κανείς δεν έγραψε γι' αυτό. Ωστόσο, το «Whole lotta red» έκανε 126 εκατομμύρια streams και πούλησε 100.000 αντίτυπα την πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας του, ανεβαίνοντας στο Νο 1 του Billboard, μόνο και μόνο από τον χαμό που προκάλεσε στα social media.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Playboi Carti δημιουργεί τέτοια «φασαρία» στα social media. Το «Die Lit» του 2018, το αλλόκοτο (επίσημο) ντεμπούτο του με το οποίο δημιούργησε σχολή, σημαδεύοντας το νέο ραπ με την τσιριχτή «baby voice» του, τις επαναλαμβανόμενες φράσεις και τα «beeeee!», ήταν κάτι πραγματικά καινούργιο, που δεν είχε καμία σχέση με το ραπ της «χρυσής εποχής», ούτε ως ήχος ούτε ως στίχος. Αυτή την εβδομάδα, με το «Whole lotta red» ο Playboi Carti καταφέρνει ό,τι δεν κατάφερε με το «Die Lit»: να φτάσει στην κορυφή και να αφήσει πίσω του και την Taylor Swift και την Ariana Grande και το «The Voice» του Lil Durk.
Το «Whole lotta red» ήρθε μετά από αναμονή δύο χρόνων, με τη μυθολογία που συνόδευε την προετοιμασία του να γιγαντώνει τις προσδοκίες, γι' αυτό και μόλις εμφανίστηκε στο Spotify την ημέρα των Χριστουγέννων το Twitter πλημμύρισε αστραπιαία από μηνύματα ενθουσιασμού αλλά και απογοήτευσης. Κάποια μιλούσαν για «την πιο μεγάλη απογοήτευση της χρονιάς» και για «ένα από τα πιο θλιβερά πράγματα που ακούστηκαν μέσα στο 2020».
Μέσα στον οδυρμό και στην απελπισία κανείς δεν πρόσεξε ότι αυτοί που «θρηνούσαν» δεν είχαν προλάβει να ακούσουν καν το άλμπουμ. Δεν είναι κάτι πρωτοφανές, είναι πολλοί αυτοί που κράζουν άλμπουμ που δεν τα έχουν ακούσει, αλλά στην περίπτωση του Playboi Carti αυτό συμβαίνει ακόμα και από το κοινό της ραπ: οι οπαδοί του «παραδοσιακού» ήχου τον απορρίπτουν επειδή τους δημιουργεί αμηχανία.
Η «σιωπηλή» επιτυχία του «Whole lotta red» έχει μεγαλύτερη αξία όχι μόνο επειδή είναι ένα διαφορετικό ραπ άλμπουμ, δύσκολο για τα δεδομένα των καθαρολόγων και των οπαδών του mainstream ραπ ήχου, αλλά και επειδή κυκλοφόρησε τη χειρότερη στιγμή του χρόνου, την παραμονή των Χριστουγέννων, όταν κανένα μέσο δεν ασχολείται με καινούργια μουσική.
Είναι από τις αμφιλεγόμενες περιπτώσεις στο σύγχρονο ραπ, εκκεντρικός, αλλόκοτος, έχει έναν μοναδικό τρόπο να προφέρει τις λέξεις, με έναν τσιριχτό τόνο που δεν μοιάζει με κανενός άλλου ράπερ, που όσο και να πάτησε στη φόρμα της τραπ, αυτό που κάνει είναι καταδικό του, ορίζοντας εκ νέου τον ρόλο του ράπερ.
Αντί να επικεντρώνεται στους προκλητικούς στίχους ή στην ατελείωτη αφήγηση, ο Carti χρησιμοποιεί τη φωνή του για να τονίσει κάθε beat, επαναλαμβάνοντας λέξεις, φράσεις ή ολόκληρα ρεφρέν, στολίζοντας το τραγούδι με παράξενους αυτοσχεδιασμούς που απλώνονται σε όλη τη διάρκειά του. Είναι μια τεχνική που δεν περιγράφεται, την οποία ανέπτυξε στο «Die Lit», αλλά στο «Whole lotta red» την εξελίσσει και την πάει ένα βήμα παραπέρα, δημιουργώντας κάτι που τεχνικά συγγενεύει με το φθογγολογικό τραγούδι των Cocteau Twins της δεκαετίας του '80.
To «Whole lotta red» είναι ένα άλμπουμ σύγχρονης ηλεκτρονικής μουσικής, όπως ήταν και το «Yeezus» του Kanye West, όχι απλώς ένα ακόμα ραπ άλμπουμ.
Σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο «Complex» λίγες ώρες πριν από την κυκλοφορία του «Whole lotta red»με τίτλο «Γιατί το ραπ χρειάζεται τον Playboi Carti», ο Eric Skelton γράφει: «Στη διάρκεια της πορείας του o Carti έχει αντιστρέψει την τυπική σχέση ανάμεσα στον ράπερ και τον παραγωγό. Αφήνει τους παραγωγούς να έχουν ηγετικό ρόλο, ανακαλύπτοντας τρόπους να ραπάρει μέσα στα beats αντί να τα εξουδετερώνει. Λειτουργεί σαν μαέστρος, χρησιμοποιώντας τη φωνή του ως μέσο ενορχηστρωμένης ροής ενέργειας παρά για να προφέρει περίπλοκους στίχους. Για τον Carti, το νόημα κάθε λέξης έχει μικρότερη σημασία από το συναίσθημα που επικοινωνεί».
Η αλήθεια είναι ότι δεν τον ενδιαφέρει να προφέρει ολοκληρωμένες λέξεις. Πριν από μερικά χρόνια άρχισε να παίζει με τον τσιριχτό ήχο «beeeee!», που έγινε το συνοδευτικό εφέ σε κάθε κομμάτι του. Αργότερα, με αυτό το μείγμα από οξείς ήχους και μισοαρθρωμένες λέξεις δημιούργησε το μοναδικό του στυλ, που ονομάστηκε baby sound.
Μέχρι την αρχή του 2020 είχε κάνει τον ήχο του τόσο ακραίο, που δίχασε ακόμα και τους φανατικούς θαυμαστές του. Οι απανωτές κυκλοφορίες του στο YouTube, όπως το «@MEH» και το «Pain 1993» με τον Drake, που γίνονταν viral, προκάλεσαν ανάμεικτες αντιδράσεις – κυρίως για τα ακραία φωνητικά του.
Drake - Pain 1993 ft. Playboi Carti
Τα τελευταία χρόνια ο Carti έγινε βασικός εκπρόσωπος του πειραματικού ραπ, ακολουθώντας μια δική του κατεύθυνση. Μπορεί ο Young Thug να έδωσε προτεραιότητα στις μελωδίες και στα πρωτότυπα φωνητικά και να ενέπνευσε μια ολόκληρη γενιά από ράπερ, αλλά ο Carti πήγε ακόμα παραπέρα.
Κανείς άλλος δεν είχε σκεφτεί να κάνει όσα τον καθιστούν μοναδικό στο νέο του άλμπουμ. Γι' αυτό και ο τρόπος που προσεγγίζει τη μουσική έχει μοιράσει τους ακροατές του σε δύο στρατόπεδα με εξίσου παθιασμένες αντιδράσεις: αυτών που τον λατρεύουν και αυτών που δεν τον αντέχουν, με όλους να έχουν τη δική τους άποψη για το τι συμβολίζει ο Carti στο σύγχρονο ραπ. Κι αυτό εξαρτάται από την ηλικία του καθενός, τις αντοχές του και τη διάθεσή του να ακούσει νέα μουσική.
Οι φανατικοί οπαδοί του, κυρίως νεαρής ηλικίας, ενθουσιάζονται από τη νέα μουσική του Carti, που έρχεται από τις σκοτεινές γωνιές του Ίντερνετ. Τα δύο χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι να κυκλοφορήσει το δεύτερο άλμπουμ του φρόντισε να διαρρεύσουν δεκάδες τραγούδια ‒ δεν συμπεριέλαβε κανένα από αυτά στο«Whole lotta red». Το καλοκαίρι του 2019 η ανεπίσημη κυκλοφορία του «Kid Cudi / Pissy Pamper», που εμφανίστηκε στο Spotify, ανέβηκε αμέσως στο Νο 1 του US Viral 50 chart και έγινε ένα από τα πιο σχολιασμένα τραγούδια της χρονιάς.
Από την άλλη, οι μεγαλύτερης ηλικίας ακροατές εκνευρίζονται από τον τρόπο που εκφέρει τις λέξεις, που τις μασάει, τις μπερδεύει, τις απλώνει και τις παραποιεί, κάνοντάς τες ακατανόητες. Για το παλιό κοινό της ραπ ο Carti εκπροσωπεί μια άχρηστη επανάσταση, γιατί επαναπροσδιορίζει το είδος που έχουν συνηθίσει και αγαπούν και το μετατρέπει σε κάτι που σχεδόν δεν αναγνωρίζουν. Για όσους είναι της άποψης ότι «πλέον το ραπ δεν είναι τόσο καλό όσο ήταν παλιότερα», ο υπερβολικός αυτοσχεδιασμός και ο μισοαρθρωμένος στίχος του Carti είναι το χαρακτηριστικό παράδειγμα για να στηρίξουν τους ισχυρισμούς τους.
Playboi Carti ft. Kid Cudi - M3tamorphosis (Official Video)
«Αυτή η αμηχανία που προκαλεί σε μέρος του ραπ κοινού είναι από τα στοιχεία που κάνουν τον Carti τόσο σημαντικό» γράφει ο Eric Skelton. «Από το 2017 το χιπ-χοπ είναι το πιο δημοφιλές είδος στην Αμερική και παντού στον κόσμο. Δεκαετίες μετά την εμφάνισή του, το ραπ δεν είναι μια τυχάρπαστη μορφή τέχνης στα όρια της ποπ κουλτούρας. Έχει εξελιχθεί, ο ήχος έχει διευρυνθεί κι έχει ενσωματωθεί περισσότερη μελωδία, κι αυτό το έχει κάνει ελκυστικό σε ένα πιο ευρύ, πιο mainstream κοινό. Αλλά για να διατηρήσει την πρωτοπορία του και τον ενθουσιασμό που έδιναν ενέργεια στο ραπ στο ξεκίνημά του, το είδος χρειάζεται καλλιτέχνες σαν τον Playboi Carti, οι οποίοι τολμούν να πειραματιστούν και να το σπρώξουν σε νέες κατευθύνσεις.
Ειδικά σε ένα μουσικό περιβάλλον όπως το σημερινό, με ατελείωτα streamings από ομογενοποιημένη μουσική και playlists χωρίς καμία διακοπή στο flow, το χιπ-χοπ χρειάζεται εκκεντρικούς σαν τον Playboi Carti, που κάνουν χαλάστρα στο σύστημα και σπάνε τη μονοτονία. Είναι πολύ σημαντικό για κάποιον όπως αυτός να εμφανίζεται και να σκέφτεται πώς να τα πει».
Για δεκαετίες οι φαν του χιπ-χοπ τιμούσαν τους ράπερ που ανακαλύπτουν νέους τρόπους για να πουν τα πράγματα. Φαίνεται ότι, μεγαλώνοντας, ο καθένας μένει κολλημένος στο είδος που γνωρίζει και δύσκολα μπορεί να αποδεχτεί τον νέο ήχο, δεν έχει τη διάθεση να ανακαλύψει κάτι από την αρχή, δεν έχει πλέον τον χρόνο που χρειάζεται για να εξοικειωθεί μαζί του. Κανείς δεν έχει αντοχές και όρεξη για να ακούσει κάτι που τον ξενίζει, όταν έχει πρόσβαση σε τόσα χιλιάδες άλλα πράγματα που ξέρει ότι του αρέσουν. Η ευκολία με την οποία ανατρέχει κάποιος στο οικείο έχει μεγαλώσει το χάσμα μεταξύ του «παλιού» και του «καινούργιου». Είναι κάτι που γινόταν πάντα, αλλά ποτέ σε τέτοιο βαθμό. Κι αυτό είναι ξεκάθαρο με αυτό που συμβαίνει με το νέο ραπ.
Playboi Carti - F33l Lik3 Dyin (Official Audio)
«Μου αρέσει ο νέος ήχος» έλεγε σε μια συνέντευξή του στο «Fader» ο Playboi Carti. «Πρέπει να είναι κάτι νέο που δεν έχει ξανακούσει κανείς, κάθε μέρα ανακαλύπτω κάτι νέο για τον εαυτό μου, και απλώς το κάνω. Απομονώνομαι από το υπόλοιπο σύγχρονο ραπ για να μπορέσω να κάνω μουσική που είναι διαφορετική απ' οτιδήποτε έχουμε ακούσει ως τώρα».
Σε όποιον τον ρωτάει σε συνεντεύξεις για τις επιρροές του, απαντάει με παρόμοιο τρόπο: «Προσπαθώ να μην επηρεάζομαι πάρα πολύ, γιατίαυτό μπορεί να σε αποσυντονίσει» έλεγε στο «Dazed». «Δεν ακούω τίποτα» εξηγούσε στο «Culture Kings», τονίζοντας ότι μέχρι να βγει το «Whole lotta red» δεν άκουγε κανένα άλμπουμ συναδέλφου του. «Προσπαθώ να προστατέψω τον ήχο μου. Δεν θέλω να επηρεαστώ από κανέναν άλλο. Όσα κάνω τα κάνω ενστικτωδώς, bro, σίγουρα έχω είδωλα, αλλά δεν πρέπει να το παρακάνεις με αυτά. Πρέπει είσαι ο εαυτός σου!».
Το ενδιαφέρον με τον Playboi Carti είναι ότι λέει ελάχιστα και δεν δίνει σχεδόν καθόλου αφορμές για σχόλια, πέρα από τη μουσική του. Ακόμα και στα παράπονα που έκανε στο Twitter η πρώην σύντροφός του, η ράπερ Iggy Azalea, ότι παραμέλησε εκείνη και τον γιο τους τα Χριστούγεννα, απάντησε με βίντεο που έδειχναν τον ίδιο και το παιδί του στο στούντιο, χωρίς παραπέρα δηλώσεις. Η «μακάβρια» προσέγγισή του στη μόδα (μαύρα ρούχα με στάμπες σκελετών), ένα επίσης μοναδικό στυλ που δεν έχει σχέση με των άλλων ράπερ, έκανε τον οίκο Givenchy να ασχοληθεί μαζί του και να τον κάνει το πρόσωπο της νέας καμπάνιας του.
Playboi Carti - Stop Breathing (Official Audio)
Για έναν 24χρονο που γεννήθηκε την ίδια μέρα που πέθανε ο Tupac Shakur και αποφάσισε να αφοσιωθεί στη μουσική χάρη σε ένα σχόλιο που του έκανε κάποιος άγνωστος, όλη η πορεία του μοιάζει τόσο απίστευτη, που θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς ότι την έχει επινοήσει. «Δούλευα στα H&M και δίπλωνα ρούχα» έλεγε στο «GQ» το Νοέμβριο, αναφερόμενος στο περιστατικό που τον έκανε να πάρει το ραπ στα σοβαρά, «και μια μέρα μπήκε ένας τύπος, με κοίταξε και μου είπε "Υο! Είσαι ο Playboi Carti". Πήγαινα ακόμα σχολείο, ήμουν απένταρος, δούλευα ως πωλητής και δεν είχα κανέναν στόχο. Τότε ο τύπος μου λέει: "Φίλε, γαμάω με τη μουσική σου"! Δυο μέρες μετά παράτησα τη δουλειά στα H&M. Ήταν σαν να έβαλε κάποιος μια μπαταρία στην πλάτη μου».
Το νέο άλμπουμ του, για όποιον έχει την υπομονή να το ακούσει ολόκληρο, είναι το ίδιο εθιστικό με το «Die Lit», με μια πανκ προσέγγιση στα κομμάτια, η οποία υπάρχει σε όλο τον δίσκο, αλλά με τη μελωδία και τους ηλεκτρονικούς ήχους να κυριαρχούν με έναν τρόπο που είναι καταδικός του. Επιπλέον, τα χορωδιακά μέρη, οι παραποιημένες κλασικές συνθέσεις που μπλέκονται με τα baby vocals και το αποδομημένο ραπ δημιουργούν έναν πραγματικά σύγχρονο ηλεκτρονικό δίσκο.
Κομμάτια σαν το «Stop Breathing», το «No Sl33p», το «New N3on», το «Punk Monk», το «M3tamorphosis» με τον Kid Cudi, το αριστουργηματικό «F33l Lik3 Dyin» ‒ουσιαστικά καθένα από τα 24 κομμάτια του άλμπουμ‒ μπορεί να ακούγονται αλλόκοτα μέσα στο σημερινό ραπ, αλλά μπορείς να τα τοποθετήσεις δίπλα σε δουλειές πρωτοπόρων της σημερινής electronica, γιατί αυτό είναι ο Playboi Carti, ένας πρωτοπόρος 24χρονος που δείχνει το μέλλον. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο που είναι στην κορυφή.
Playboi Carti - ILoveUIHateU (Official Audio)
Playboi Carti - NoSl33p (Official Audio)
σχόλια