ΠΑΥΛΟΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΟΙ
AN Club Live!
B-otherSide / Mr Vinylios
Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε σε δίσκο βινυλίου ένα live του Παύλου Σιδηρόπουλου και των Απροσάρμοστων από το 1990. Πιο συγκεκριμένα πρόκειται για ηχογράφηση από το AN Club, από παραστάσεις που έγιναν στα διήμερα 16-17 Μαρτίου και 23-24 Μαρτίου εκείνης της χρονιάς – και απ' αυτή την άποψη σχετίζονται όσον αφορά στη σύνθεση του γκρουπ, στο track list κ.λπ. με το επίσημο LP «Χωρίς Μακιγιάζ» [ΜΒΙ], που ήταν κι εκείνο ηχογραφημένο live, στο κλαμπ ΜΕΤΡΟ, την 19η Φλεβάρη του '89 (κανα χρόνο νωρίτερα δηλαδή).
Όπως σ' εκείνο το live έτσι και σ' αυτό ακούγονται οι Παύλος Σιδηρόπουλος φωνή, Βασίλης Πετρίδης κιθάρες, Οδυσσέας Γαλανάκης κιθάρες, Λουκάς Γκέκας πλήκτρα, Αλέκος Αράπης μπάσο και Κυριάκος Δαρίβας ντραμς.
Αν το «Χωρίς Μακιγιάζ» ήταν κακό από πλευράς ηχοληψίας, παραγωγής κ.λπ. ακόμη και για το Σιδηρόπουλο –όπως είχε πει ο ίδιος στον Δημήτρη Δημητράκα σε ραδιοφωνική συνέντευξη στον Rock FM την 25/11/1990, την οποία διαβάζουμε στην Οδό Πανός, τεύχος 152/3, Απρίλιος-Σεπτέμβριος 2011: «είναι απαράδεκτος (ο δίσκος), η παραγωγή είναι απαράδεκτη, και εγώ το έμαθα όταν βγήκε»– το "AN Club live!" είναι αρκετά καλό, δηλαδή καλύτερο σαν ηχητική-παραγωγή, πιάνοντας τους Απροσάρμοστους και τον Σιδηρόπουλο σε καλή φόρμα, κάτι όχι αυτονόητο.
Είναι γνωστό θέλω να πω, για 'μας που τον είχαμε δει και ξαναδεί τον Σιδηρόπουλο στα eighties, πως ο μακαρίτης εμφανιζόταν, συχνά, με προβλήματα πάνω στη σκηνή, που είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται χαοτικές ή και τραγελαφικές καταστάσεις. Το να πετύχεις λοιπόν το Σιδηρόπουλο στη «σωστή» στιγμή και να τον ηχογραφήσεις ήταν κάπως και σαν «δώρο θεού», λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός πως η ηχογράφηση ενός rock live στην Ελλάδα δεν ήταν, ακόμη και στα eighties, εύκολη υπόθεση.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε την αρχική εγγραφή από το AN Club του Μπάμπη Χαλάτση, την οποίαν ανέλαβε να φέρει σε δισκογραφήσιμη μορφή ο Γιάννης Κύρης. Έτσι κάπως μπαίνει ο δίσκος στο πλατό και αρχίζουμε ν' ακούμε. Μερικές διαπιστώσεις λοιπόν...
Ο Σιδηρόπουλος είναι σε καλή φόρμα και η επικοινωνία του με τον κόσμο είναι καλή. Εξ ίσου καλή, στα μέτρα ενός live, που δεν προοριζόταν για άλμπουμ, είναι και η παρουσία των Απροσάρμοστων, που παίζουν σκληρά και στιβαρά, με τις κιθάρες μπροστά και συχνά με χαμένο τον ήχο των πλήκτρων (στήνεις αυτί για να τ' ακούσεις). Θα πω το εξής, προσπαθώντας να ανακαλέσω το κλίμα της εποχής...
Τον Σιδηρόπουλο, ένα χρόνο πριν φύγει απ' τη ζωή, ή ακόμη και κάτι μήνες, τον είχε περιθωριοποιημένο το καλλιτεχνικό σινάφι. Μην κοιτάτε τώρα. Και ο κόσμος δεν τον παρακολουθούσε ιδιαιτέρως. Εθεωρείτο, για πολλούς, ακόμη περισσότερο πασέ και από τα early 80s, καθώς εμφανιζόταν κολλημένος υπέρ το δέον σε ηχητικές φόρμες άλλων εποχών. Έτσι, και παρότι ο άνθρωπος εύρισκε, από καιρού εις καιρόν, τη δύναμη να γράψει μερικά καλά ή και πολύ καλά τραγούδια (είναι αλήθεια πως μερικά από τα καλύτερά του τα έγραψε εκείνη την τελευταία εποχή του) δεν βρέθηκε κάποιος παραγωγός για να τον μπάσει στο στούντιο, ώστε να καταγραφούν οι όπως-θα-έπρεπε εκδοχές τού «Welcome to the show» ή τού «Πες μου αν θέλεις κάτι».
Θα πω κάτι για το Σιδηρόπουλο, που το πιστεύω ακράδαντα και από χρόνια. Ίσως είναι ο πιο άτυχος (ας το πω έτσι), από πλευράς παραγωγών, έλληνας ροκ τραγουδοποιός. Κανένας δίσκος του δεν ευτύχησε να έχει ήχο λαμπερό και ταυτοχρόνως συμβατό με τις εκάστοτε αισθητικές κατευθύνσεις του ροκ.
Πες μου αν θέλεις κάτι - Παύλος Σιδηρόπουλος & οι Απροσάρμοστοι
Αν εξαιρέσεις τα 45άρια με τους Δάμων και Φιντίας και τα Μπουρμπούλια από τις αρχές του '70, όπως κι εκείνα τα δύο φοβερά αγγλόφωνα τραγούδια του Μιχάλη Καρρά, το "Day after day" και το "Tell me", ποτέ ο Σιδηρόπουλος δεν αξιώθηκε ενός ήχου, που να τον ανεβάζει σαν τραγουδοποιό. Και οι τέσσερις μεγάλοι δίσκοι, που έκανε εν ζωή, δε στέκονται σήμερα ως παραγωγές, γεγονός που επιβεβαιώνει και αυτό το περί «ατυχίας» ή «αδικίας», που ανέφερα πιο πάνω. Anyway. Τώρα είναι αργά για όλα. Ό,τι κακό ήταν να γίνει έγινε και πλέον δεν αλλάζει τίποτα.
Το live στο AΝ θα ενθουσιάσει τους φίλους του Παύλου Σιδηρόπουλου – έτσι νομίζω. Είναι πολύ καλύτερο από τα διάφορα σκύβαλα, που έχουν δει κατά καιρούς το φως της δισκογραφίας, ενώ περιέχει και τις καλύτερες, funky χοντρικώς, εκτελέσεις των πιο καινούριων (για τότε) κομματιών του, ίσως δε και μερικών παλαιότερων...
Φαντάζομαι π.χ. το «Μου 'πες θα φύγω» με τέλειο ήχο, αλλά έχω τέλος πάντων το «Πες μου αν θέλεις κάτι»...
Επαφή: www.b-otherside.gr, [email protected]
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΥΣΤΑΚΙΔΗΣ
Amerika
Fishbowl Music Tank
Γνωστός από πολλά και διαφορετικά μέτωπα (Λοξή Φάλαγγα-Παπάζογλου, Λαϊκεδέλικα-Θ. Παπακωνσταντίνου, συμμετοχές σε δίσκους άλλων, προσωπική δισκογραφία κ.λπ.), ο Δημήτρης Μυστακίδης έχει έτοιμο καινούριο άλμπουμ, που αποκαλείται "Amerika" και στο οποίο διασκευάζει, για κιθάρα, αμερικάνικα ρεμπέτικα γραμμένα στο Νέο Κόσμο τις πρώτες δεκαετίες του περασμένου αιώνα. Τα τραγούδια αυτά είναι γνωστά από τις εκτελέσεις των Γιώργου Κατσαρού, Χαρίλαου Πιπεράκη, Αχιλλέα Πούλου, Κώστα Δούσα κ.ά., όμως ο Μυστακίδης τα πειράζει και στιχουργικά, αλλά κυρίως παικτικά – και αυτό είναι το ενδιαφέρον στο CD του. Το γεγονός ότι εδώ έχουμε αληθινές διασκευές, εννοώ, που υπόκεινται μάλιστα και σ' ένα σκεπτικό.
Να αναδειχθούν οι μελωδίες των σκοπών των τραγουδιών αυτών μέσω των ιδιαιτέρων κάθε φορά κουρδισμάτων και του αναλόγου finger-picking. Κάπως έτσι τα ρεμπέτικα των «Αμερικάνων» ακούγονται περισσότερο κοντά στα μαύρα blues ή τη λευκή country (ορισμένες φορές αυτά τα δύο στυλ, στην Αμερική του '20 και του '30, ήταν δύσκολο να τα ξεχωρίσεις), ενώ σε όλους θα θυμίσουν τις σχετικές αυθεντικές ηχογραφήσεις του Κώστα Μπέζου (Α. Κωστής), που ήταν γνωστές και στην Ελλάδα την ίδιαν εποχή.
Η προσέγγιση του Μυστακίδη, δηλαδή, έχει από τη μια μεριά κάτι το αρχαϊκό (καθώς μιλάμε για εκτελέσεις με φωνή και κιθάρα μόνο), ενώ από την άλλη διατηρεί στοιχεία μιας ιδιάζουσας νεωτερικότητας, καθώς συνάδει με την ανάγκη για «επιστροφή στο παλιό», το οποίο (παλιό) επανέρχεται στο τώρα με φόρα και με δύναμη (βλέπε τις σχετικές ρεμπέτικες εκδόσεις του εξωτερικού κ.λπ.).
Περαιτέρω, τα αμερικάνικα ρεμπέτικα αφορούσαν στα πρώτα κύματα των μεταναστών στις ΗΠΑ και βρίθουν κοινωνικών και άλλων εθιμικών περιγραφών, δείχνοντας πως το θέμα «μετανάστευση» πέραν των ειδικότερων συνθηκών και εποχών, πάντα θα διατηρεί ορισμένα σταθερά και αναλλοίωτα χαρακτηριστικά.
Όλα αυτά φαίνονται και αναδεικνύονται με το παραπάνω στις διασκευές του Μυστακίδη, οι οποίες, όλες μαζί, δημιουργούν ένα σύνολο που επιβάλλεται με την τέχνη και το ήθος του, δείχνοντάς μας και κάτι ακόμη. Πόσο ασήμαντο φαίνεται το σημερινό βιωματικό άσμα, μπροστά σ' αυτά τα παμπάλαια αριστουργήματα.
Εξαιρετικό άλμπουμ.
Επαφή: www.facebook.com/FishbowlMusicTank
2 BY BUKOWSKI
Hot summer / Beast's breath
Inner Ear
Κάτι καινούριο μετά από πολλά χρόνια από τους 2 Βy Bukowsi, τους Αχιλλέα Χαρμπίλα και Γιώργο Μαλαμίδη δηλαδή, που ποζάρουν στο εξώφυλλο του πρόσφατου 45αριού τους στην Inner Ear ως άλλοι... Ralf & Florian.
Έχουν κάποια σχέση με τους Kraftwerk τα δύο καινούρια κομμάτια των 2 By Bukowski, γραμμένα στο Βερολίνο και το Λονδίνο, όπως διαβάζουμε στο back cover, το καλοκαίρι του '16; Μάλλον μικρή. Ή, εν πάση περιπτώσει μακρινή και ανεπαίσθητη.
Θα μπορούσε, βεβαίως, να ισχυριστεί κάποιος πως ακόμη και το «μακρινό και ανεπαίσθητο», αν έχει να κάνει με τους Kraftwerk, δεν είναι μικρό πράγμα, καθότι ακόμη και τούτο δεν μπορεί να κρυφτεί εύκολα. Σωστό κι αυτό. Και πράγματι...
Το "Hot summer" στη βάση του, στην πολύ βάση του, έχει κάτι από την electro «άποψη» και ποπ μονοτονία των Γερμανών (ακόμη και στα πειραγμένα φωνητικά της Kid Moxie), ασχέτως αν έχει επιβαρυνθεί με τόνους κιθαρών, μπάσων και ηλεκτρονικών. Ενδιαφέρον, οπωσδήποτε, track.
Η bass line είναι τα πολλά λεφτά, στο flip-side "Beast's breath", που δεν έχει τραγούδι, αλλά κάτι διαλυμένα σαν-φωνητικά. Η ανάπτυξη είναι πιο πολύ ημι-ηλεκτρονική, έχει μια κάποια ψυχεδελικού τύπου οσμή, ενώ ανακαλεί στη μνήμη μου ακρογωνιαία ντουβάρια του ηλεκτρονικού ροκ (όπως π.χ. Βαγγέλη Παπαθανασίου εποχής Alpha Beta). Πολύ καλό.
Νομίζω πως ένα LP των 2 By Bukowski θα αποσαφηνίσει καλύτερα τις σημερινές αισθητικές κατευθύνσεις τους. Να το δούμε λοιπόν.
2 by bukowski feat. Kid Moxie - Hot Summer
Επαφή: www.inner-ear.gr
LIA HIDE
Everyone Seems To Know Who I am
Donthideme
Η Lia Hide είναι ελληνίδα τραγουδοποιός, που εκφράζεται με αγγλικό στίχο. Έχει ηχογραφήσει, μάλιστα, κι ένα άλμπουμ, το "Home", το 2013, ενώ συμμετέχει στην ηλεκτρονική σκηνή τουλάχιστον από δεκαετίας.
Δεν είναι τυχαία περίπτωση η Lia Hide – και το λέω τούτο ακούγοντας το mini-CD της "Everyone Seems To Know Who I am", που τυπώθηκε εσχάτως και περιέχει πέντε δικά της κομμάτια, τα οποία δεν είναι ηλεκτρονικά, αλλά κανονικά τραγούδια. Και όταν λέω κανονικά, εννοώ κανονικότατα με αρχή, μέση και τέλος. Είναι δε το ένα καλύτερο από τ' άλλο!
Εμένα μου αρέσει αυτό. Να βγάζει κάποιος το καλύτερο απ' ό,τι έχει. Να μην τρώει το χρόνο μας, δηλαδή, με μετριότητες. Δεν λέω για τις αθλιότητες – άσε τες αυτές. Έχεις τρία καλά τραγούδια, βγάλε τρία. Έχεις πέντε, βγάλε πέντε. Έχεις δεκαπέντε, βγάλε δεκαπέντε...
Δεν ξέρω αν η Lia Hide είναι αυστηρή κριτής του εαυτού της, όμως το "Everyone Seems to Know Who I am" περιέχει πέντε δικά της «διαμάντια». Εγώ έτσι θα αποκαλέσω τα πολύ καλά τραγούδια ενός νέου ανθρώπου, που δείχνει ολοφάνερα γνώσεις (μουσικές) και ταλέντο με ουρά.
Τραγουδά, μόνο, στο σιντάκι της η Lia Hide (έχοντας γράψει φυσικά μουσικές και στίχους), ενώ δίπλα της στέκονται οι Ευριπίδης Ζεμενίδης κιθάρες, πλήκτρα, κρουστά, Παρασκευάς Κίτσος κοντραμπάσο, Γιώργος Ράδος ντραμς, Migen Selmani βιολί και Aki'Base μπάσο.
Διάβασα πως το "REmBRANdT" είναι ήδη γνωστό και αρέσει – όντως ωραίο τραγούδι. Το καλύτερο όμως είναι το "dAUGhTER OF sTORM & bAd WINE", ένα ενορχηστρωμένα lo-fi αφηγηματικό κάπως-blues, που θα μπορούσε να διαπρέπει οπουδήποτε και κυρίως οποτεδήποτε.
Lia Hide - Rembrandt
Επαφή: www.facebook.com/donthideme
ZIGGY WAS
Unicorn Pan
Labyrinth of Thoughts/ Ikaros Records
Από τα δυνατά αγγλόφωνα συγκροτήματα, της Θεσσαλονίκης των nineties, οι Ziggy Was μπορεί να μην υφίστανται εδώ και πολλά χρόνια, όμως είναι και πάλι παρόντες, καθώς το δεύτερο ολοκληρωμένο άλμπουμ τους, το "Unicorn Pan", που είχε τυπώσει σε CD η Virgin το 1997, κυκλοφορεί τώρα σε βινύλιο από τις Labyrinth of Thoughts / Ikaros Records. Η έκδοση είναι άψογη, κλεισμένη σε ωραίο φάκελο που περιέχει και ένθετο με στίχους.
Τετράδα ήταν εκείνη την εποχή οι Ziggy Was αποτελούμενοι από τους Πάνο Ρώσση φωνή, κιθάρες, Λάμπρο Σαλτσίδη (από τους Λώλαμα) μπάσο, Κώστα Καρκάλη (από τους Γκούλαγκ) ντραμς και Κώστα Παντέλη (από τους Πίσσα και Πούπουλα) κιθάρες, φωνή κι έτσι, ως τετράδα εννοώ, έγραψαν αυτό το άλμπουμ με την καλή/σκληρή παραγωγή και την ακόμη πιο σκληρή λειτουργικότητα.
Με στίχο απλό και κατανοητό, αν και όχι αναγκαστικά καθημερινό, γραμμένο πάντα στην αγγλική, οι Ziggy Was είναι μια πολύ καλή μπάντα, κάπως ακατέργαστη ειν' αλήθεια, αλλά ταυτοχρόνως απέριττη και αποφασισμένη. Αποφασισμένη, θέλω να πω, να παίξει ένα πούρο και γερά πακτωμένο rock, με πολλές αναφορές στο funk, το punk και το «μέταλλο», εντυπωσιάζοντας θα έλεγα στην πορεία με τον τρόπο που αναμιγνύονται όλα τα παραπάνω, αφήνοντας στο τέλος κάτι δικό της.
Και αν μιλάμε για την A side μιλάμε κατ' αρχάς για το "Bugs" (ακούγεται κάτι λίγο ο Γιάννης Αγγελάκας και βεβαίως τα πλήκτρα του Γιώργου Πεντζίκη), ένα υπεργρήγορο κομμάτι, με εκκωφαντικά breaks κιθάρας και πάνκικη, χοντρικώς, δομή (φοβερό!) και εν συνεχεία για το έσχατο "Two fingers", που είναι ένα μέσου τέμπου προς αργό track, διατηρώντας πάντα αυτή την sixties απλότητα στα λόγια και κλείνοντας μ' ένα εντυπωσιακό κιθαριστικό ντεμαράζ.
Στη δεύτερη πλευρά τα πράγματα δεν αλλάζουν. Το πρώτο κομμάτι, το "She" σκίζει, ενώ με τα μπούνια μπαίνει και το "Salted kiss", με τις διπλές κιθάρες να ζωγραφίζουν και τα πάντα στριγγά φωνητικά να σου τρυπάνε το κρανίο.
Ziggy Was - Bugs
Το ότι έπαιζαν στην τσίτα οι Ziggy Was είναι γεγονός και γνωστό από δεκαετίες. Εκείνο που τώρα διαπιστώνω είναι πως ο ήχος τους είναι καθαρός, δεν είναι βαβουρατζίδικος ή εκτρωματικά punky – στα όρια του hard core εννοώ, παρότι υπάρχουν και από 'κει σαφείς υπαινιγμοί. Έχει «άποψη» και μια ποιότητα εν τέλει, που φαίνεται και στα πιο ήπια (στην αρχή) τραγούδια, όπως στο "Bitter" ας πούμε, που δείχνει πως το συγκρότημα θα μπορούσε (πράγμα που το αποδεικνύει) να τα πάει εξ ίσου καλά και με τα πιο ήρεμα passages.
Τέλος πάντων... τα χρόνια έχουν περάσει. Το συγκρότημα είναι διαλυμένο 20 χρόνια τώρα και το μόνο που μένει είναι τούτες οι παλιές εγγραφές του, που αξίζει να τις πάρουν χαμπάρι και οι νεότεροι.
Επαφή: www.labyrinthofthoughts.gr, www.ikarosrecords.gr
modal4
modal4
Fishbowl Music Tank
Οι modal4 είναι ένα καινούριο ελληνικό σχήμα, που έχει τώρα έτοιμο το πρώτο φερώνυμο CD του [Fishbowl, 2017], και που αποτελείται από τους Ευγένιο Βούλγαρη γιαλί-τανμπούρ ή τοξωτό τανμπούρ όπως το λένε, Θάνο Γκουντάνο άταστη κιθάρα, Παύλο Σπυρόπουλο κοντραμπάσο και Δημήτρη Τασούδη τύμπανα.
Οι μουσικοί δεν είναι πρωτοφανέρωτοι βεβαίως. Όλοι τους έχουν παρουσία-πορεία σε προγενέστερα σχήματα, με κάποια εκ των οποίων μπορεί και να συνεργάζονται ακόμη.
Ο Βούλγαρης είναι δεξιοτέχνης στο γιαλί-τανμπούρ κι έχει εμφανιστεί με τους Ross Daly, Χρίστο Τσιαμούλη, Νίκο Κυπουργό, Νότη Μαυρουδή κ.ά., ο Γκουντάνος έχει βρεθεί με BAiLdSA, Λωξάντρα, Ευανθία Ρεμπούτσικα κ.ά., ο Σπυρόπουλος έχει περάσει από τον Λαβύρινθο, έχοντας βρεθεί δίπλα στους Χάρη Λαμπράκη, Σωκράτη Σινόπουλο κ.ά., ενώ και ο Τασούδης είναι γνωστός από την παρουσία του στους Magnanimus Trio, Yeden, Prefabricated Quartet κ.λπ.
Άρα... τέσσερις μουσικοί με κατατεθειμένα διαπιστευτήρια στο χώρο στον οποίο απλώνεται η παράδοση των μουσικών της Ανατολικής Μεσογείου, επιχειρώντας να «συνομιλήσει» (η συγκεκριμένη παράδοση) με κάποια νεότερα ακούσματα.
Απ' αυτή την πλευρά τούτο το πρώτο άλμπουμ των modal4 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως world, με το δεύτερο συνθετικό να παίζει. Το λέμε, γιατί το world-jazz π.χ. αφήνει πολλά πράγματα απ' έξω, όταν ακόμη και οι ποικίλες, και ωραία σπαρμένες, αναφορές δεν παραπέμπουν σε κάτι περισσότερο σαφές. Κάτι, που καταγράφεται στα «υπέρ» των modal4 και όχι στα «κατά». Και εξηγούμαι...
Το συγκρότημα τόσο στις δικές του συνθέσεις (συνθέσεις των μελών του εννοώ, υπάρχει κι ένα κομμάτι του Αντώνη Απέργη), όσο και στις διασκευές (παραδοσιακά από Τουρκία, Αζερμπαϊτζάν, Περσία, Πόντος) ακολουθεί ένα δικό του τρόπο/δρόμο.
Κατ' αρχάς από πλευράς οργάνων έχουμε το γιαλί-τανμπούρ, που είναι ένα όργανο της Ανατολής και που θα φέρει το κύριο μελωδικό βάρος, αλλά από 'κει και πέρα έχουμε την κιθάρα (που ως άταστη έχει καλύτερη «επικοινωνία» με το τανμπούρ) και ακόμη ένα κάπως τζαζ ρυθμικό τμήμα (με κοντραμπάσο και πλήρες ντραμ-σετ).
modal4: Lullaby
Αυτό σημαίνει πως ρυθμικά οι modal4 είναι ανεβασμένοι και αν κάποιος στήσει αυτί και προσπαθήσει ν' ακούσει μόνο το rhythm section φερ' ειπείν θ' αντιληφθεί πολλά και διάφορα «περάσματα», που δεν έχουν σχέση μόνο με τις μουσικές της Ανατολικής Μεσογείου, μα ακόμη και με το rock. Το αυτό και για την κιθάρα, που έχει ρόλο πολυποίκιλο και πολύπλοκο στην εγγραφή – και να παράξει δικά της ηχοχρώματα, και να κινηθεί ρυθμικά, και να φτιάξει εισαγωγές, και να διανύσει μελωδικά μέρη.
Φυσικά το γιαλί-τανμπούρ έχει τη μερίδα του λέοντος, εδώ, και είναι λογικό, καθώς οι συνθέσεις που παρουσιάζονται στο "modal4" CD είναι ό,τι αποκαλούμε (έτσι χοντρικώς και ασαφώς) μουσικές-της-ανατολής, με το ειδικότερο πάντως κλίμα να αφήνει πίσω του και μια κάπως πιο περιπετειώδη διάσταση – στα μεγαλύτερα σε διάρκεια tracks του άλμπουμ (τα 7λεπτα "Lament" και "Lullaby").
Συγκρότημα διαβασμένο, που ξέρει τι θέλει. Αυτό είναι το modal4.
Επαφή: www.facebook.com/FishbowlMusicTank
ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ
Fullness of Harmony
REKEM
Ο Πάνος Χαραλάμπους δεν είναι μουσικός, είναι εικαστικός και περαιτέρω πρύτανης της ΑΣΚΤ. Οπότε το ερώτημα είναι, ίσως, εύλογο. Πώς ένας μη μουσικός κυκλοφορεί ένα άλμπουμ βινυλίου, που δεν είναι καν spoken word; Εντάξει δεν είναι ο πρώτος, ούτε θα είναι και ο τελευταίος, καθώς, και επί του προκειμένου, σημασία δεν έχει μόνο το άκουσμα αυτό καθ' αυτό, αλλά το συνολικότερο concept. Που συνίσταται σε τι; Εδώ το πράγμα κάπου σκοντάφτει... και θέλει επεξήγηση – αν και με την οποιαδήποτε επεξήγηση, που μπορεί να δώσει κάποιος, και πρώτα-πρώτα ο ίδιος ο Χαραλάμπους, πάλι μπορεί να υπάρχουν κενά.
Τέλος πάντων, πριν πω ό,τι είναι να πω οφείλω να σημειώσω τούτο. Χαρά στο κουράγιο τής REKEM, που αποφασίζει να «κόψει» ένα τέτοιο μιας πλευράς LP, για το "Fullness of Harmony" ο λόγος, με το τόσο ωραίο wrap-around ασπρόμαυρο-γκρίζο cover!
Ας ξεκινήσουμε από 'κει. Τι βλέπουμε στο εξώφυλλο; Τον Πάνο Χαραλάμπους να κρατάει έναν βαλσαμωμένο αετό(!) πάνω από ένα πικάπ, όντας έτοιμος να χρησιμοποιήσει ένα νύχι τού πουλιού σαν βελόνα! Το ίδιο, δε, πράττει ο Χαραλάμπους με αγκάθια αθάνατου και τριανταφυλλιάς, επιχειρώντας να... αναστήσει, όπως διαβάζουμε στο εξώφυλλο, σ' ένα μικρό κείμενό του, τις φωνές, που στο άκουσμά τους έκαναν κάποτε την καρδιά του να κτυπά!
Για ποιες φωνές συζητάμε; Για τις φωνές του Χαράλαμπου Παναγή (1933), του Demetrio Stratos (1976), της Maria Callas, του Γιώργου Παπασιδέρη (1948) και της Γεωργίας Μιττάκη. Κάποιες φωνές λειτουργούν, όντως, ως διαχρονικά και γνωστά τοις πάσι εμβλήματα, κάποιες άλλες, όμως, λιγότερο.
Τελικά, πόσο τυχαίες ή μη μπορεί να είναι τούτες οι επιλογές τού Χαραλάμπους; Ίσως και τα δύο ταυτοχρόνως. Μάλλον τα 78άρια αφορούν σε τυχαία ευρήματα στο γιουσουρούμ ή κάπου αλλού, ενώ οι ηχογραφήσεις τής Callas και τού Stratos σίγουρα επιλέχθηκαν για να πλαισιώσουν, από άλλη μεριά, το παμπάλαιο λαϊκό-δημοτικό υλικό.
Για ποιο λόγο αυτά τα δύο ονόματα; Δεν είναι δύσκολο να το καταλάβουμε. Πρόκειται επίσης για Έλληνες, που έγιναν παγκοσμίως γνωστοί για τις ειδικές και βεβαίως τεράστιες φωνητικές δυνατότητές τους. Αν η Callas είναι η Callas και δεν χρειάζεται να ειπωθεί κάτι περισσότερο, άλλο τόσο και ο Stratos είναι ο Stratos και επίσης δεν απαιτείται να λεχθεί κάτι παραπάνω. Άρα, πού καταλήγουμε;
Σε μια διαδοχή φωνών βγαλμένων από δίσκους 78 και 33 στροφών, πάνω στους οποίους, καθώς παίζονται στο πικάπ, αραδιάζονται ανήκουστοι θόρυβοι (είπαμε «βελόνες» από νύχια πουλιών και αγκάθια). Πολλές φορές οι θόρυβοι υπερτερούν των ηχογραφημένων φωνών, άλλες πάλι φορές οι φωνές ακούγονται καθαρότερες. Η ακρόαση σού δίνει την αίσθηση μιας ραδιοφωνικής εκπομπής στα βραχέα. Ο ήχος δεν έχει σταθερό volume, οι φωνές πάνε κι έρχονται, «ξένα» σώματα, ωσάν παράσιτα, παρεμβάλλονται ανάμεσα στα τραγούδια – κάπως σαν να γυρνάς, δηλαδή, τη βελόνα ενός (παλιού) ραδιοφώνου στα βραχέα, επιχειρώντας να «πιάσεις» κάποιο σταθμό όσο το δυνατόν πιο καλά. Δύσκολο, αλλά σημασία κι εδώ έχει η διάθεση η προσμονή, η ανάγκη για επικοινωνία.
Νομίζω πως το πρότζεκτ τού Χαραλάμπους περιστρέφεται γύρω απ' αυτό. Την αναπαράσταση τής αδήριτης επιθυμίας για επικοινωνία, εκείνα τα παλιά χρόνια, μέσω ενός έξυπνου σχεδίου με πολλά επιμέρους σημασιολογικά ντεσού.
Θέλει προσπάθεια ν' ακούσεις εκείνο που έχει καταγραφεί στο "Fullness of Harmony", αλλά νομίζω πως μετά από μερικές ακροάσεις ο δρόμος ανοίγει και μπαίνεις, σιγά-σιγά στο νόημα.
Επαφή: www.rekem.org
σχόλια