«Ένα ποτήρι νερό. Είμαι η Ρούσκα και καίγομαι»

«Ένα ποτήρι νερό. Είμαι η Ρούσκα και καίγομαι» Facebook Twitter
0
Μαθαίνω πως το Κίτρινο Σκυλίγράφτηκε «ακαριαία»...

 

Ο μονόλογος «εξωτερικά» γράφτηκε μέσα σε είκοσι μέρες - κάτι αδιανόητο για τα δικά μου μέτρα. Προφανώς, έβραζε μέσα μου για καιρό. Ξέρετε, όπως ζούμε αυτά που κάποτε ζήσαμε έτσι και γράφουμε αυτά που κάποτε γράψαμε. Δεν υπάρχουν ουρανοκατέβατα στοιχήματα στη ζωή της τέχνης. Κάποια στιγμή έρχεται ο σπινθήρας, η ηλεκτρική εκκένωση και ανακεφαλαιώνει, εντάσσει, οργανώνει μικρολεπτομέρειες σ' ένα ενιαίο σύνολο. Όλα αναπνέουν στο παιχνίδι του ανέκφραστου. Όνειρα, διαβάσματα, αγγίγματα, περίπατοι, ημερολόγια και, πάνω απ' όλα, η κρίσιμη σιωπή.

Γιατί είχατε ανάγκη να πάρει τη μορφή θεατρικού κειμένου, να υπάρξει το στοιχείο της «παράστασης» και όχι του διηγήματος;

Η μορφή ενός κειμένου δεν είναι κάποιο κουνέλι που βγάζει ο συγγραφέας από το μαγικό καπέλο του ούτε απλώς αποτυπώνει το γούστο του (καλό ή κακό). Είναι ένα χνάρι μιας μακράς διαδρομής. Εξού κι αυτός ο περιδινούμενος μονόλογος πιάνει το νήμα του παραμιλητού «Κοιμόσουν...» (Αυτοβιογραφία ενός βιβλίου, 1994), του διηγήματος «Θαμμένη (ζωντανή) ιστορία» (Απ' το ίδιο ποτήρι, 1999), του αφηγήματοςAegypius monachus (2001) και του φωτογραφικού βιβλίου Η πόλη στα γόνατα (2002). ΤοΚίτρινο σκυλί, ως κείμενο επείγουσας γλωσσικής πραγματικότητας, αποζητούσε και τη μορφή της ζωντανής συλλογικής συμμετοχής.

Πόσο σοφό είναι τελικά να δημιουργεί ο καλλιτέχνης κάτι εν θερμώ;

Υποφέρω από χρόνιες και βαριές ημικρανίες. Με τα γνωστά παρελκόμενα: κεφαλγίες, λιποθυμικές τάσεις, στομαχικό ίλιγγο, συνεχείς εμετούς, φωτοφοβία, ηχοφοβία. Συνήθως, κρατάνε εφτά με δέκα ώρες. Δείτε αυτό το κείμενο σαν παρατεταμένη ημικρανία που η μόνη θεραπεία ήταν η ολοκλήρωσή του. Δεν ξέρω αν λειτούργησα ως «σοφός» ή ως βλάξ, πάντως ανακουφίστηκα από έναν επίμονο πόνο.

Το γεγονός ότι το θύμα της επίθεσης με τοκαυστικό υγρό ήταν μια γυναίκα, η Κούνεβα, επηρέασε την απόφασή σας να γράψετε το Κίτρινο Σκυλί;

Από την Παλαιά Διαθήκη τα προγραμμένα άτομα στο ρόλο του θύματος είναι τα παιδιά, οι γυναίκες, οι φτωχοί και τα ζώα. Στο Κίτρινο σκυλί χωνεύονται μοτίβα των αποδιοπομπαίων μιας μακράς θυματικής αλυσίδας, που φτάνει έως τους λιθοβολημένους της μετανεωτερικής ζωής μας. «Είμαστε καθαρίστριες ή γυναίκες; Είμαστε γυναίκες ή μετανάστριες; Είμαστε μετανάστριες ή τι σκατά είμαστε;» αναρωτιούνται κάποια στιγμή η Ρούσεβα και μαζί της και ο γράφων.

Γιατί επιλέξατε τον τίτλο «Κίτρινο Σκυλί»;

Είναι το όνομα του στριπτιτζάδικου στο ποίημα του Μπρεχτ που απαγγέλλει η Καλτσίκη στην παράσταση; Είναι το σκυλάκι στον Πόρο που μπουγελώσανε με βιτριόλι; Είναι το κίτρινο φως που λούζει την ηθοποιό και αποσταθεροποιεί τη φωνή της; Είναι το αντίθετο από το «οξύ της αγάπης», που μετατρέπει τις καθαρίστριες σε «πρόσωπα δημόσιας αγάπης»;

 

Συνάντησα συχνά τοχαρακτηρισμό «θεατρική αντανάκλαση της Κούνεβα» στα κείμενα για το Κίτρινο Σκυλί. Πιστεύετε ότι εκφράζει σωστά το κείμενο και την πρόθεσή σας;

Ψάχνοντας συνέχεια για αιτίες, σκοντάφτουμε συνέχεια σε αποτελέσματα που μασκαρεύονται τις αιτίες. Ο ίδιος ο κόσμος όμως δεν είναι ένα αποτέλεσμα που όσο περισσότερο το ερμηνεύουμε τόσο πιο σκοτεινή γίνεται η αιτία του; Το κείμενο το διαπερνά μια αποκαλυπτική και συνάμα αποσιωπημένη φράση του Μαρξ: «Η αγάπη ανταλλάσσεται μόνο με αγάπη». Είτε λοιπόν γονατίζουμε μπροστά στις εικόνες είτε ξαπλώνουμε στο ντιβάνι και λέμε το πρόβλημά μας είτε βγαίνουμε στους δρόμους με τη γροθιά σηκωμένη, αν δεν αλλάξουμε εκ βάθρων, δεν έχουμε να περιμένουμε και πολλά. Ή, διά στόματος Ρούσκα: «Αν δεν αγαπήσεις τα σκατά του διπλανού σου, αν δεν περπατήσεις το μακρύτερο δρόμο, το δρόμο του Άλλου, ένα δρόμο στρωμένο σκατά και τριαντάφυλλα, ένα δρόμο που δεν υπάρχει».

Η Ρούσεβα δεν είναι ακριβώς η Κούνεβα. Είναι σταυροδρόμι προσώπων και στιγμών;

Η Ρούσκα Ρούσεβα είναι ένα διαρκές σταυροδρόμι φωνών. Λειτουργεί φανατικά ως αγωγός φωνών. Φτάνει στον εαυτό της μέσων των άλλων. Είναι ένα μέντιουμ ανάμεσα σε πρόσωπα οικεία, τυχαία, υπερβατικά, που συναντά καθώς καθαρίζει, και στον αναγνώστη/θεατή. Είναι ένα κινούμενο πολυφωνικό παραμιλητό. Κάποια στιγμή μας λέει: «Με ποιον μιλάμε όταν μιλάμε με τον εαυτό μας για τον εαυτό μας; Πάντως όχι με τον εαυτό μας». Και δεν είναι τυχαίο ότι η μόνη φράση που λέει στη γλώσσα της (στο βαθμό που δεν μιλάει ούτε ελληνικά ούτε βουλγάρικα αλλά τη γλώσσα των μεγάλων αισθημάτων και των μεγάλων χειρονομιών) είναι στο τέλος: «Горя. Дайте ми малко вода. Казвам се Руска и Горя» («Καίγομαι. Ένα ποτήρι νερό. Είμαι η Ρούσκα και καίγομαι»). Το ταξίδι του εαυτού, το ταξίδι της δίψας του εαυτού μόλις αρχίζει. Η ηρωίδα φέρει κάτι από την Αντιγόνη (ως εμμονική της αγάπης), της Σεχραζάτ (εμμονική των ημιτελών ιστοριών) και τη Ζαν ντ' Αρκ (εμμονική της έσω ακοής).

Τι αισθάνεστε ως καυστικό υγρό πάνω σας;

Αυτά δεν λέγονται, μεταμορφώνονται -αν και εφόσον η βάσανος γίνει χάρις- σε κείμενα. Το Κίτρινο σκυλί βρίθει τέτοιων «εγκαυμάτων». Ας δώσουμε χώρο στον αναγνώστη/θεατή να τα αγγίξει. Ας δώσουμε χώρο στο ρεαλισμό της επιθυμίας κι όχι στο ρεαλισμό του αντικειμένου.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το ανάπηρο σώμα που αντιστέκεται

Θέατρο / Το ανάπηρο σώμα που αντιστέκεται

Πώς διαβάζουμε σήμερα τον «Γυάλινο Κόσμο» του Τενεσί Oυίλιαμς; Στην παράσταση του Θεάτρου Τέχνης ο Antonio Latella προσφέρει μια «άλλη» Λόρα που ορθώνει το ανάστημά της ενάντια στο κυρίαρχο αφήγημα περί επαγγελματικής ανέλιξης, πλουτισμού και γαμήλιας ευτυχίας.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Παραστάσεις για κάθε γούστο που θα συγκινήσουν, θα διασκεδάσουν και θα προβληματίσουν

Θέατρο / Πού οφείλεται τόση δίψα για το θέατρο;

Το θέατρο εξακολουθεί να προκαλεί debates και ζωηρές συζητήσεις, παρά τις κρίσεις και τις οικονομικές περικοπές που έχει υποστεί, και φέτος ανεβαίνουν στην Αθήνα παραστάσεις για κάθε γούστο που θα συγκινήσουν, θα διασκεδάσουν και θα προβληματίσουν.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ανδρέας Κωνσταντίνου

Θέατρο / Ανδρέας Κωνσταντίνου: «Δεν μ' ενδιαφέρει τι υποστηρίζεις στο facebook, αλλά το πώς μιλάς σε έναν σερβιτόρο»

Ο ηθοποιός που έχει υποδυθεί τους πιο ετερόκλητους ήρωες και θα πρωταγωνιστήσει στην τηλεοπτική μεταφορά της «Μεγάλης Χίμαιρας» αισθάνεται ότι επιλέγει την τηλεόραση για να ικανοποιήσει την επιθυμία του για κάτι πιο «χειροποίητο» στο θέατρο.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Ο Στρίντμπεργκ και η «Ορέστεια» προσγειώνονται στον κόσμο της Λένας Κιτσοπούλου

Θέατρο / Η Μαντώ, ο Αισχύλος και ο Στρίντμπεργκ προσγειώνονται στον κόσμο της Κιτσοπούλου

Στην πρόβα του νέου της έργου όλοι αναποδογυρίζουν, συντρίβονται, μοντάρονται, αλλάζουν μορφές και λένε λόγια άλλων και τραγούδια της καψούρας. Ποιος θα επικρατήσει στο τέλος;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Η εποχή μας δεν ανέχεται το λάθος»

Οι Αθηναίοι / «Η εποχή μας δεν ανέχεται το λάθος»

Η ηθοποιός Ρουμπίνη Βασιλακοπούλου θυμάται τα χρόνια του Θεάτρου Τέχνης, το πείραμα και τις επιτυχίες του Χυτηρίου, περιγράφει τι σημαίνει γι' αυτή το θεατρικό σανίδι και συλλογίζεται πάνω στο πέρασμα του χρόνου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Θωμάς Μοσχόπουλος

Θέατρο / «Άρχισα να βρίσκω αληθινή χαρά σε πράγματα για τα οποία πριν γκρίνιαζα»

Έπειτα από μια δύσκολη περίοδο, ο Θωμάς Μοσχόπουλος ανεβάζει τον δικό του «Γκοντό». Έχει επιλέξει μόνο νέους ηθοποιούς για το έργο, θέλει να διερευνήσει την επίδρασή του στους εφήβους, πραγματοποιώντας ανοιχτές πρόβες. Στο μεταξύ, κάνει μια πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα με την Αργυρώ Μποζώνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τι είναι για σένα το «Οξυγόνο»;

Θέατρο / Τι είναι για σένα το «Οξυγόνο»;

Ένα συναρπαστικό υβρίδιο θεάτρου, συναυλίας, πολιτικοκοινωνικού μανιφέστου και rave party, βασισμένο στο έργο του επικηρυγμένου στη Ρωσία δραματουργού Ιβάν Βιριπάγιεφ, ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης σε σκηνοθεσία Γιώργου Κουτλή και αποπειράται να δώσει απάντηση σε αυτό το υπαρξιακό ερώτημα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Υπάρχει το «για πάντα» σε μια σχέση;

The Review / Υπάρχει το «για πάντα» σε μια σχέση;

Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας και ο δημοσιογράφος και κριτικός θεάτρου Γιώργος Βουδικλάρης μιλούν για την παράσταση «Ο Χορός των εραστών» της Στέγης, τα υπαρξιακά ερωτήματα που θέτει το κείμενο του Τιάγκο Ροντρίγκες και τη χαρά τού να ανακαλύπτεις το next best thing στην τέχνη.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Φανί Αρντάν: «Σκυλάκι δεν είμαι, προτιμώ να παραμείνω λύκος»

Όπερα / Φανί Αρντάν: «Σκυλάκι δεν είμαι, προτιμώ να παραμείνω λύκος»

Πολυσχιδής και ανήσυχη, η Φανί Αρντάν δεν δίνει απλώς μια ωραία συνέντευξη αλλά ξαναζεί κομμάτια της ζωής και της καριέρας της, με αφορμή την όπερα «Αλέκο» του Σεργκέι Ραχμάνινοφ που σκηνοθετεί για την Εθνική Λυρική Σκηνή.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το «Κυανιούχο Κάλιο» είναι μια παράσταση για το ταμπού των αμβλώσεων 

Θέατρο / «Κυανιούχο Κάλιο»: Μια παράσταση για το ταμπού των αμβλώσεων στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Όχι μόνο σε ανελεύθερα ή σκοταδιστικά καθεστώτα, αλλά και στον δημοκρατικό κόσμο, η συζήτηση για το δικαίωμα της γυναίκας σε ασφαλή και αξιοπρεπή ιατρική διακοπή κύησης παραμένει τρομακτικά επίκαιρη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ