Jackie

1

Στις 22 Νοεμβρίου του 1963, κατά τη διάρκεια μιας περιοδείας στο Ντάλας, ο John F. Kennedy δολοφονείται και το ροζ ταγέρ της Jackie ποτίζεται από το αίμα του συζύγου της. Ο κόσμος και η πίστη της θρυμματίζονται. Παρά το τραύμα της, μια εβδομάδα μετά καλείται να αντιμετωπίσει το αδιανόητο: να παρηγορήσει τα δυο μικρά παιδιά της, να αδειάσει το σπίτι που ανακαίνισε με πολύ κόπο και να οργανώσει την κηδεία του άντρα της.

Όταν ο Ντάρεν Αρονόφσκι είδε το El Club στο Φεστιβάλ Βερολίνου πλησίασε τον δημιουργό Πάμπλο Λαραΐν, του δήλωσε τον θαυμασμό του και του ζήτησε να σκηνοθετήσει τη βιογραφία της Τζάκι Κένεντι σε σενάριο του Νόα Οπενχάιμ. «Ετοιμαζόμουν να γυρίσω το Νερούδα και μου ζητήθηκε να ξεκινήσω γυρίσματα αμέσως μετά. Στα 39 μου χρόνια δεν γινόταν να προσπεράσω τέτοια ευκαιρία» δήλωσε ο Χιλιανός, που δέχτηκε την πρόκληση για το αγγλόφωνο ντεμπούτο του. Ο Αρονόφσκι έψαχνε έναν μη Αμερικανό για να δώσει τη δική του ματιά σε ένα πρόσωπο οικείο, σχεδόν μπανάλ, προτιμώντας κάποιον με μεγάλο ταλέντο, χωρίς τις προκαταλήψεις και τις κοινότοπες προσλαμβάνουσες που έχουν αποκτήσει οι Αμερικανοί με τα χρόνια. Είχε απόλυτο δίκιο! Η Τζάκι του Λαραΐν, υποβοηθούμενη από το στοιχειωτικό μουσικό σκορ της Μίκα Λέβι κι ένα καθηλωτικό μοντάζ, δεν είναι απλώς απαλλαγμένη από τους βαρετούς πλατειασμούς και τις συνηθισμένες πρακτικές των σύγχρονων βιογραφιών αλλά ακολουθεί τη μύχια προσέγγιση που τόσο πρωτότυπα εφάρμοσε ο σκηνοθέτης στο επερχόμενο Νερούδα και αποκαλύπτει, αντί να περιγράφει, πράγματα που ήδη γνωρίζουμε.

Καλύπτοντας τα γεγονότα που ακολούθησαν τη δολοφονία του Κένεντι στο Ντάλας, το φιλμ δεν απομακρύνεται από το τραγικό συμβάν αλλά ενώνει το αρχειακό υλικό της πρωτοφανούς και δημοφιλέστατης ξενάγησης/παρουσίασης που έκανε η Πρώτη Κυρία στον άρτι ανακαινισθέντα Λευκό Οίκο μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες, με μια συνέντευξη που έδωσε σε έναν μάλλον πιεστικό δημοσιογράφο, στο Hyannis Port, μόνη και ασυνόδευτη, χωρίς προσωπικό και παρατρεχάμενους. Στο προεδρικό μέγαρο φαίνεται το τρακ της περφόρμανς, το άγχος της να αρέσει, η επιθυμία της να παρουσιάσει άρτια τη «διακοσμητική» πλευρά της και η ανάγκη της να σταθεί σωστά ως νεαρή και κομψή σύζυγος του δυνατού άνδρα, δείχνοντας προς τα έξω τη βιτρίνα που καλλιέργησε με επιστημονική ευλάβεια. Στη συνέντευξη της ξεφεύγουν η οργή, η πίκρα και ο πόνος, αλλά επανέρχεται αστραπιαία και σχεδόν απαγορεύει στον ρεπόρτερ να δημοσιεύσει αυτά που δεν εννοεί πραγματικά, από τα πολλά που του λέει. Στο ενδιάμεσο στάδιο, που αποτελεί και τον κύριο όγκο του Τζάκι, η αντίφαση εγκράτειας και συντριβής είναι αυτό που χαρακτηρίζει μια αποφασιστική γυναίκα, που μόνο πολύ αργότερα έπαψε να θεωρείται μια «ελαφρόμυαλη debutante». Η παρουσία του Τζον Κένεντι δηλώνεται ως η επίδραση ενός ανθρώπου με αδυναμίες και αρετές και όχι ως η σκιά ενός γίγαντα που στις μέχρι τώρα αναφορές κυμαινόταν από την πολιτική παντοδυναμία ως την τερατώδη απιστία, χωρίς μεσαία στάδια. Εδώ είναι κοντά, δίπλα, μέσα στην ψυχή της Τζάκι και η ταινία τον υπολογίζει στο μέγεθος της απόγνωσης και της απώλειας που εκείνη νιώθει, βίαια και εσπευσμένα, καθώς υποχρεώνεται να τον αποχαιρετήσει δημόσια και να αλλάξει ζωή μέσα σε λίγες ημέρες.

Κατά κανόνα, οι ταινίες με θέμα τον –ή τους– Κένεντι επικεντρώνονται στο τέλος της πολιτικής αθωότητας για την Αμερική, σε μια απότομα ματαιωμένη, εξιδανικευμένη θητεία, και ιχνογραφούν την επιμελημένη φιγούρα της Τζάκι και όχι ακριβώς την ίδια, τις σκέψεις και τα συναισθήματά της. Ο Λαραΐν αναζητά την μπερδεμένη ψυχή της, την κυριολεκτικά ματωμένη της εμφάνιση, τον επιθετικό εκνευρισμό της, τη ρήξη και το άδοξο τέλος του οικογενειακού Κάμελοτ – σαν το μιούζικαλ που τόσο αγαπούσε ο Κένεντι και ακούμε σε σκηνές-κλειδιά, που στήθηκε σαν παραμύθι και έληξε σαν αδόκητος εφιάλτης, μέσα σε αναπάντητα ερωτήματα και βεβιασμένες κινήσεις. Τα πλάνα της διαδρομής του μοιραίου αυτοκινήτου και της κηδείας είναι γυρισμένα από γωνίες που δεν έχουμε ξαναδεί και διαθλούν το déjà vu που γεννιέται με την επανάληψη. Επιπρόσθετα, η αποχώρηση της μητέρας με τα δυο παιδιά από το μέγαρο, οι συζητήσεις με τους δικούς της ανθρώπους και κυρίως με τον Μπόμπι Κένεντι, οι διαφωνίες με τον Τζακ Βαλέντι, οι γεμάτες νόημα, κλεφτές ματιές στην εγκατάσταση των Τζόνσον στον Λευκό Οίκο ενισχύουν την έξτρα διάσταση της Τζάκι, μιας γυναίκας σίγουρα όχι ζεστής, αγαπητής για τον αέρα και το στήσιμό της και παρεξηγημένης για τους λάθος λόγους.

Στο Νερούδα ο Χιλιανός αναρωτήθηκε τι πραγματικά απασχολούσε τον εμβληματικό ποιητή της χώρας του και κινήθηκε γύρω από τον αληθινό χαρακτήρα του, ενσωματώνοντας αφήγηση μέσα στην αφήγηση. Αποφεύγει τη γραμμική διαδρομή, αλλά δεν γίνεται ποτέ ανακόλουθος. Ίσα ίσα, το στυλ του είναι απαιτητικό και αποζημιώνει. Το δύσκολο εγχείρημα λειτούργησε περίφημα, αλλά ευτυχώς στο Τζάκι δεν επαναλαμβάνει το ίδιο ιμπρεσιονιστικό πείραμα. Το κατατμημένο παζλ μιας προσωπικότητας πολυφωτογραφημένης και ταυτόχρονα αινιγματικής αποκτά ζωή πέρα από τα όρια του εγκεκριμένου μύθου. Για να το θέσω διαφορετικά, αν ζούσε η Τζάκι Κένεντι, μάλλον δεν θα ενέκρινε τέτοιου τύπου βιογραφική ταινία. Όχι γιατί βγάζει στη φόρα απόρρητες συνομιλίες ή απαγορευμένα μυστικά αλλά γιατί διαπερνά αποτελεσματικά, σαν έργο ενός pointilliste με κρυφή κάμερα, το τείχος μιας ντελικάτης ιδιωτικής στιγμής και ξεγυμνώνει μια γυναίκα που υπερασπίστηκε σφοδρά τα κίνητρα πίσω από τις επιλογές της, προβάλλοντας μια αντισηπτική εικόνα τελειότητας «υψηλής ραπτικής».

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η «Εκδίκηση των Σιθ» έγινε 20 χρονών και επιστρέφει στους κινηματογράφους

Οθόνες / Η «Εκδίκηση των Σιθ» έγινε 20 χρονών και επιστρέφει στους κινηματογράφους

Το κλείσιμο μιας τριλογίας «Star Wars» που λοιδορήθηκε, για να επανεκτιμηθεί μερικώς όταν η νεότερη έπεσε θύμα των γενικευμένων culture wars και των ελάχιστων φιλοδοξιών της, επανεμφανίζεται στα σινεμά με αφορμή την επέτειο 20 χρόνων από την κυκλοφορία της.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Daily / Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Ο Τζον Χαμ υποδύεται τον επιτυχημένο επενδυτή που χάνει ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια του σ΄αυτή την εκλεκτικά διασκεδαστική, κατά τόπους δραματική και συχνά διεισδυτική σάτιρα ηθών της πλουτοκρατικής ελίτ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Κωστής Χαραμουντάνης / Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Ο 31χρονος σκηνοθέτης νιώθει πως ενηλικιώθηκε μαζί με την πρώτη του βραβευμένη ταινία, «Κιούκα: Πριν το τέλος του καλοκαιριού», κινηματογραφεί τις αναμνήσεις του και είναι μία από τις πιο μεγάλες ελπίδες του ελληνικού κινηματογράφου.
M. HULOT
«Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Thalia Mavros / «Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Η διεθνώς βραβευμένη παραγωγός και σκηνοθέτις Thalia Mavros μιλά στη LIFO για τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει η «αυτοκρατορία» του Τραμπ, καθώς και για τη θέση της γυναίκας σε έναν κόσμο που αλλάζει - και όχι προς το καλύτερο.
M. HULOT
«The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Οθόνες / «The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Το πρώτο επεισόδιο της δεύτερης σεζόν της αγαπημένης σειράς του HBO λειτουργεί ως εισαγωγή, συστήνοντας νέους χαρακτήρες, το περιβάλλον της δράσης, τη σχέση των παλιών χαρακτήρων με αυτό αλλά και μεταξύ τους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια ‘σύγχρονη’»

Οθόνες / «Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια σύγχρονη»

Ο επιφανής μελετητής του Ομήρου και διευθυντής του New York Times Review of Books, Ντάνιελ Μέντελσον, περιγράφει στην εφημερίδα Telegraph τους τρεις βασικούς κανόνες που ελπίζει να τηρηθούν κατά τη μεταφορά της «Οδύσσειας» στη μεγάλη οθόνη.
THE LIFO TEAM
Movies

Οθόνες / Μια ταινία για τον Bloody Hawκ και άλλοι 8 λόγοι για να πάτε σινεμά

Αυτή την εβδομάδα έχουν την τιμητική τους τα κατασκοπικά θρίλερ, παίζει η επανέκδοση του Delicatessen και ένα ντοκιμαντέρ για τον δημοφιλή ράπερ που δεν απευθύνεται μόνο στο fan base του — όχι άλλο Minecraft.
THE LIFO TEAM
«Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Οθόνες / «Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Με το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Μουσείο της Νύχτας, ο Φερμίν Ελόι Ακόστα αναδεικνύει ένα πολύτιμο φωτογραφικό αρχείο για τη Νέα Υόρκη των δεκαετιών του ’70 και του ’80, ενώ μιλά στη LiFO για την αβεβαιότητα του μέλλοντος του κινηματογράφου στην Αργεντινή και τις πολιτικές αναταράξεις στη χώρα του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
JASON MOMOA

Οπτική Γωνία / Το σινεμά ως τοποθέτηση προϊόντος: Το «Minecraft» σπάει ταμεία

Η τεράστια επιτυχία της κινηματογραφικής διασκευής του δημοφιλούς παιχνιδιού θεμελιώνει μια νέα εποχή στο στουντιακό σινεμά που καθιστά την ταύτιση θεατή και καταναλωτή εντονότερη από ποτέ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Γάλλου

Μυθολογίες / «Ο Βέγγος είναι το αγχολυτικό μου»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Γάλλου

Από τον Κουροσάβα και τον Μπέργκμαν, από τις ταινίες της Pixar μέχρι τα Batman του Nόλαν, ο ηθοποιός φτιάχνει μια ετερόκλητη και ειλικρινή λίστα και πιστεύει ότι «σινεμά είναι να βλέπεις άλλες πλευρές του κόσμου».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
Εβελίνα Παπούλια: «Δεν μου χαρίστηκε τίποτα»

Oι Αθηναίοι / Εβελίνα Παπούλια: «Δεν μου χαρίστηκε τίποτα»

«Μην παίξεις ποτέ κωμωδία», της είχαν πει, αλλά τελικά το ευρύ κοινό τη λάτρεψε ως Μαρίνα Κουντουράτου. Όταν αποφάσισε να ερμηνεύσει τον ρόλο μιας τρανς γυναίκας, της είπαν «θα καταστραφείς». Ήταν πάντα τολμηρή και άφοβη. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
 Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ: «Αν είσαι υπαρξιστής άθεος όπως εγώ, το ανθρώπινο σώμα είναι η ζωή σου»

Pulp Fiction / «Αν είσαι υπαρξιστής άθεος όπως εγώ, το ανθρώπινο σώμα είναι η ζωή σου»

Ο Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ επιστρέφει με το «Ο Κύριος των Νεκρών» και μιλά στη LiFO για τις σκέψεις του πάνω στο πένθος, την τεχνητή νοημοσύνη που του έλυσε τα χέρια, και εξηγεί γιατί ασχολείται διαρκώς με τρομακτικές καταστάσεις.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βαλ Κίλμερ: Ο άνθρωπος που θα (μπορούσε να) γινόταν σταρ

Απώλειες / Βαλ Κίλμερ (1959-2025): Ο άνθρωπος που θα μπορούσε να είχε γίνει σούπερσταρ

Έφυγε από τη ζωή ο Κρις του «Heat», ο Iceman του «Top Gun», ο «ξανθός» Μπάτμαν του Τζόελ Σουμάχερ, ο Τζιμ Μόρισον του Όλιβερ Στόουν, ο γκέι ντέτεκτιβ του «Kiss Kiss Bang Bang», ένας ηθοποιός που κατέγραψε μερικές αξέχαστες εμφανίσεις στο ενεργητικό του, μα δεν έκανε την αναμενόμενη καριέρα μεγάλου σταρ λόγω ατυχών συγκυριών αλλά και προσωπικών επιλογών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ