Up: To σπουδαιότερο κοινωνικό τηλεοπτικό πείραμα που έγινε ποτέ

Up: To σπουδαιότερο κοινωνικό τηλεοπτικό πείραμα που έγινε ποτέ Facebook Twitter
Το «Up!» είναι η πιο εμφανής απόδειξη ότι το κενό ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις, τουλάχιστον στην Αγγλία, παραμένει μεγάλο και η κινητικότητα ανάμεσα σε αυτές είναι μάλλον η εξαίρεση.
0



«ΔΩΣΕ ΜΟΥ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ
ως την ηλικία των 7 και θα σας δώσω τον άνθρωπο». Η φράση που κατά άλλους ανήκει στον άγιο Φραγκίσκο Χαβιέρ των Ιησουιτών και κατά άλλους στον Αριστοτέλη σύστησε ένα σύνολο 14 παιδιών μαζεμένων από διάφορα σχολεία της Αγγλίας. Τα παιδιά αποτελούσαν ένα δείγμα των βασικών κοινωνικών τάξεων της χώρας, γι’ αυτό και τα σχολεία από όπου προήλθαν επιλέχθηκαν ανάμεσα από υποβαθμισμένες ως πολύ καλές περιοχές της χώρας.


Το περιεχόμενο που θα προέκυπτε ήταν ένα ωριαίο ντοκιμαντέρ που θα παρουσίαζε στο κοινό «αυτούς που θα τρέχουν τη χώρα το 2000», μια δηλαδή αφηρημένη μελέτη για τα παιδιά του μέλλοντος.

Ένας φέρελπις τότε σκηνοθέτης, ο Μάικλ Άπτεντ, βρήκε σε αυτό το ντοκιμαντέρ μία από τις πρώτες του δουλειές, λειτουργώντας ως ερευνητής στην ομάδα που θα επέλεγε τα παιδιά.Τα επόμενα χρόνια συνέχισε να δουλεύει για την τηλεόραση και το 1970 του προτάθηκε να αναλάβει κάτι σαν συνέχεια των συνεντεύξεων με εκείνα παιδιά, με σκοπό να δώσει στο όλο project έναν τελείως διαφορετικό δρόμο, βασισμένο σε ένα αντίστοιχο πείραμα που ξεκίνησε το 1961 από τους Βίνφριντ και Μπάρμπαρα Γιούνγκε και ονομάστηκε «Τα Παιδιά του Γκόλτσοφ».

Ο Άπτεντ τους ξαναβρήκε, το κοινό αγάπησε αυτό το άλμα στο χρόνο και όλοι αντιλήφθηκαν πως αυτό θα πρέπει να επαναλαμβάνεται. Έτσι, κάθε 7 χρόνια, η ίδια ομάδα συναντούσε τα ίδια παιδιά, που μεγάλωσαν, παντρεύτηκαν, χώρισαν, είδαν όνειρα να μην εκπληρώνονται, έμειναν άστεγοι, ορθοπόδησαν, κάποιοι πέθαναν και οι υπόλοιποι έφτασαν να μιλούν για τελευταία φορά το 2019, στα 63 τους. Κι όσο εξακολουθούσαν να μιλούν, το κοινό βλέπει να ξετυλίγεται η αληθινή ζωή, ολόκληρη, μέσα σε λίγες ώρες.

Φυσικά, οι πρωταγωνιστές του project αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους, μετά από κάποιες επταετίες, ως τηλεοπτικές περσόνες οπότε οι συνεντεύξεις για τα όσα έκαναν στη ζωή τους δε συνάδουν πάντα με την αλήθεια. Είναι όμως αυτή η πανίσχυρη αλήθεια της εικόνας που τις περισσότερες φορές καταπίνει το ίδιο το αντικείμενο και καμία λεκτική ωραιοποίηση δεν μπορεί να την ανατρέψει.

Στα χρόνια του binge watching, το «Up!» είναι από τις λίγες περιπτώσεις που μπορούν να σοκάρουν όποιον αποφασίσει να αφιερώσει μαζεμένες ώρες σε αυτήν. Δεν είναι μόνο ότι παρακολουθεί ένα αληθινό χρονικό ταξίδι, ούτε ότι του δημιουργείται η περιέργεια, αντίστοιχη με αυτή μιας αφήγησης σειράς, για το τι θα γίνει στη συνέχεια.

Είναι ότι η σειρά, με ένα περιεχόμενο που δεν ήταν προσχεδιασμένο, άθελά της καταρρίπτει κατά ένα μεγάλο ποσοστό το απρόβλεπτο της ζωής, παρουσιάζοντας παιδιά τα οποία κάποιος μπορεί να τα τοποθετήσει μέσα σε κύκλους στερεοτύπων για να δει, λίγα επεισόδια μετά, πως δικαιώνεται. Το «Up» είναι η πιο εμφανής απόδειξη ότι το κενό ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις, τουλάχιστον στην Αγγλία, παραμένει μεγάλο και η κινητικότητα ανάμεσα σε αυτές είναι μάλλον η εξαίρεση.

Φυσικά οι πρωταγωνιστές του project αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους, μετά από κάποιες επταετίες, ως τηλεοπτικές περσόνες οπότε οι συνεντεύξεις για τα όσα έκαναν στη ζωή τους δεν συνάδουν πάντα με την αλήθεια. Είναι όμως αυτή η πανίσχυρη αλήθεια της εικόνας που τις περισσότερες φορές καταπίνει το ίδιο το αντικείμενο και καμία λεκτική ωραιοποίηση δεν μπορεί να την ανατρέψει.

Το «μαγκάκι» που περνούσε καλά στο σχολείο χαίρεται με την περιπετειώδη ζωή που κάνει και το ταξί που οδηγεί, οι όμορφες έφηβες που ονειρεύονται γάμο και οικογένεια μοιάζουν εξαντλημένες στα 30 τους απο τον γάμο και την οικογένεια, το προνομιούχο «καλό παιδί» γίνεται εύκολα ανώτερος δικηγόρος και ζει συντηρητικά προσπαθώντας να μεγαλώσει παιδιά κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν του.

 

Το εντυπωσιακότερο στοιχείο της σύνδεσης του Μάικλ Άπτεντ, του οποίου ο θάνατος στα 79 ανακοινώθηκε χθες, με τη σειρά είναι πως δεν την εγκατέλειψε παρά το γεγονός ότι από τη δεκαετία του ‘80 και έπειτα ακολούθησε κινηματογραφική σκηνοθετική καριέρα, δουλεύοντας σε ταινίες πρώτης γραμμής.

Έκανε την «Κόρη του Ανθρακωρύχου» που έδωσε στη Σίσι Σπέισεκ Όσκαρ ερμηνείας, ενώ άλλες δύο πρωταγωνίστριές του ήταν υποψήφιες αργότερα, η Σιγκούρνι Γουίβερ για το χιλιοπαιγμένο στην ελληνική τηλεόραση «Γορίλες στην Ομίχλη» και η Τζόντι Φόστερ για το «Νελ». Έκανε επίσης ένα από τα γνωστότερα κατασκοπικά φιλμ των ‘80s, το «Έγκλημα στο Γκόρκι Παρκ», μέχρι και ταινία Τζέιμς Μποντ, το «The World Is not Enough», που θα το θυμόμαστε για το ατμοσφαιρικό ομώνυμο τραγούδι των Garbage και την camp ιδέα να υποδυθεί η Ντενίζ Ρίτσαρντς μια πυρηνική φυσικό.

Το μεγαλύτερό του κληροδότημα όμως θα είναι το «Up», που αφηγήθηκε επιτυχώς 9 επταετίες σε 9 αντίστοιχα ντοκιμαντέρ, παρακολουθώντας τους ίδιους ανθρώπους από τα 7 ως τα 63 τους χρόνια, με τελευταίο μέρος αυτό του 2019. Χωρίς καμία ανάγκη για ίντριγκες και trash, είναι το απόλυτο υπόδειγμα reality τηλεόρασης ως σήμερα, αναντικατάστατο σε αξία και μάλλον απίθανο να επαναληφθεί με την αντίστοιχη πειθαρχία στο μέλλον.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η αγαπημένη μου ταινία του 2020 αφηγείται την τελευταία μέρα λειτουργίας ενός μπαρ

Δημήτρης Πολιτάκης / Η αγαπημένη μου ταινία του 2020 αφηγείται την τελευταία μέρα λειτουργίας ενός μπαρ

Ένα αριστουργηματικό δείγμα σύγχρονου υβριδικού σινεμά, ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και τη μυθοπλασία, η ταινία «Bloody Nose, Empty Pocket» παρουσιάζει με τον πιο υποβλητικό τρόπο την τελευταία μέρα λειτουργίας ενός «περιθωριακού» μπαρ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Time»: Το καλύτερο ντοκιμαντέρ της χρονιάς

Πρώτη προβολή / «Time»: Το καλύτερο ντοκιμαντέρ της χρονιάς

Το ντοκιμαντέρ της Γκάρετ Μπράντλεϊ, που προβάλλεται στην πλατφόρμα του Amazon Prime, συλλαμβάνει εντυπωσιακά και συγκινητικά την πολύτιμη έννοια του χρόνου σε μια δύσκολη φάση και σαρώνει όλα τα βραβεία της σεζόν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου «Game of Thrones» συνεχίζεται

Οθόνες / «Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου Game of Thrones συνεχίζεται

Η σειρά του HBO, που παίρνει τη σκυτάλη από το πραγματικά αξιόλογο «Penguin», προσπαθεί να επικαλεστεί τη συνταγή του μεγάλου hit του καναλιού και ξεστρατίζει από το ατμοσφαιρικό σύμπαν του Ντενί Βιλνέβ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι θρυλικοί boomers του 65ου φεστιβάλ θεσσαλονίκης

Pulp Fiction / Οι θρυλικοί boomers του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Ρέιφ Φάινς, Ζιλιέτ Μπινός, Ματ Ντίλον: Oι διάσημοι, σχεδόν συνομήλικοι ηθοποιοί που τιμήθηκαν με Χρυσό Αλέξανδρο και έδειξαν με τις διαφορετικές επιλογές τους ισάριθμα σίκουελ στην καριέρας τους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Οθόνες / «Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Ένα έπος δράσης και χαρακτήρων που κυλά θεαματικά, ουσιαστικά, υπερβολικά, συγκινητικά, χορταστικά και εμφατικά, όπως όλοι οι υποψήφιοι θεατές αναμένουν εδώ και πολύ καιρό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η πιο διάσημη υπόθεση «απαγωγής από εξωγήινους» αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Οθόνες / Η απαγωγή του αιώνα αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Παρότι συμμετείχε στο σενάριο του ντοκιμαντέρ «The Manhattan Alien Abduction», η Λίντα Ναπολιτάνο που ισχυρίζεται ότι απήχθη από εξωγήινους στο κέντρο του Μανχάταν προ 35ετίας μηνύει την πλατφόρμα για αθέτηση της συμφωνίας τους.
THE LIFO TEAM
Ο Άγγελος Φραντζής θέλησε να κάνει μια αστεία ταινία 

Οθόνες / Άγγελος Φραντζής: «Mόνο αν πας στην πηγή των τραυμάτων, μπορείς να απελευθερωθείς»

Μια κουβέντα με τον ακατάτακτο σκηνοθέτη λίγο πριν από την επίσημη πρεμιέρα της νέας του ταινίας «Ο Νόμος του Μέρφυ», μιας σουρεαλιστικής υπαρξιακής κωμωδίας που δεν μοιάζει με καμία από τις προηγούμενες δουλειές του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Γιατί διχάζει τόσο το «The Substance»;

The Review / Γιατί διχάζει τόσο το «The Substance»;

Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας και η δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου Ιωσηφίνα Γριβέα συζητούν για την πιο αμφιλεγόμενη ταινία της χρονιάς, που έχει προκαλέσει έντονες διαμάχες στα social media, για τη φεμινιστική της διάσταση και για τις γυναικείες φωνές στο σινεμά, που επιτέλους ακούγονται πιο ηχηρά από ποτέ.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Ματ Ντίλον: Outsider για πάντα

Οθόνες / Ματ Ντίλον: Outsider για πάντα

Ξεκίνησε ως εφηβικό είδωλο στα ’80s, πρωταγωνίστησε σε δύο εμβληματικές ταινίες του Κόπολα και έχτισε την καριέρα του επιλέγοντας ταινίες με γνώμονα τα ενδιαφέροντά του. Στα 60 του έχει συνδεθεί με μερικές από τις πιο αγαπημένες καλτ ταινίες διεθνώς, δηλώνει ζωγράφος και διατηρεί σημαντική συλλογή τέχνης. Έρχεται στη Θεσσαλονίκη για να παραλάβει έναν τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οθόνες / Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οι κατηγορίες εναντίον του Φράνκο για σεξουαλική κακοποίηση έβαλαν στον γύψο όχι μόνο την καριέρα του στο Χόλιγουντ αλλά και τη στενή φιλία του με τον επί εικοσαετίας κολλητό και συνεργάτη του.
THE LIFO TEAM
15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Οθόνες / 15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Πάμελα Άντερσον, Αριάν Λαμπέντ, Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, σινεφίλ τέρατα και όλη η νέα ελληνική κινηματογραφική παραγωγή της χρονιάς στην 65η διοργάνωση που για δέκα μέρες (31/10-10/11) θα μεταμορφώσει τη Θεσσαλονίκη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Απώλειες / Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Αστεία και ανθρώπινη, η αξιαγάπητη, υπερταλαντούχα Τέρι Γκαρ, που απολαύσαμε στο «Young Frankenstein» και το «Τούτσι» και αγαπήσαμε από τις εμφανίσεις της στο βραδινό talk show του Ντέιβιντ Λέτερμαν, ήταν μια από τις πιο λαμπερές σουμπρέτες του αμερικανικού σινεμά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ