ΤΟ ΣΑΒΒΑΤΟ, 22 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ, έφυγε από την ζωή ο ντράμερ και περκασιονίστας της τζαζ, Χρήστος Γερμένογλου.
Γεννημένος στην Γερμανία, αλλά κατά βάση Θεσσαλονικιός, ο Χρήστος Γερμένογλου υπήρξε μία πολύ σημαντική φιγούρα της δικής μας σκηνής, τα τελευταία 20 χρόνια.
Μπορεί να πέρασε από πολλά μετερίζια στα νιάτα του ο Γερμένογλου, αλλά από το 2000 και μετά η τζαζ και ο αυτοσχεδιασμός αποτελούν τις βασικές του προτεραιότητες.
Μουσικός του πάλκου και του στούντιο, ο Γερμένογλου δίδαξε ντραμς και κρουστά, ενώ υπήρξε ιδρυτικό μέλος του «Baby Artist: Πρόγραμμα Μουσικής Ανάπτυξης Βρεφών και Νηπίων», έχοντας αναπτύξει παράλληλα και μικρό, αλλά εξ ίσου ενδιαφέρον, συγγραφικό έργο, συνεργαζόμενος μέσα στα χρόνια με δεκάδες μουσικούς, Έλληνες (Σάκης Παπαδημητρίου, Μπάμπης Παπαδόπουλος, Ηλίας Ζάικος, Αντώνης Ανισέγκος, Κωστής Δρυγιανάκης... ) και ξένους (Akira Sakata, Vittorino Curci, Thollem McDonas, Vincenzo Mastropirro...).
Μπορεί να πέρασε από πολλά μετερίζια στα νιάτα του ο Γερμένογλου, αλλά από το 2000 και μετά η τζαζ και ο αυτοσχεδιασμός αποτελούν τις βασικές του προτεραιότητες.
Ο Χ. Γερμένογλου σπούδασε μουσική σε Ελλάδα και ΗΠΑ, ενώ εμφανίστηκε σε πολλά φεστιβάλ, εδώ και στο εξωτερικό. Τελευταία μάλιστα είχε αναλάβει μαζί με τους Κώστα Μακρυγιαννάκη και Αλέκο Παπαδόπουλο, την οργάνωση του Open Jazz Festival, στην Θεσσαλονίκη, το οποίο αποτελούσε συνέχεια του Διεθνούς Φεστιβάλ Τζαζ και Αυτοσχεδιαζόμενης Μουσικής, που διοργάνωνε ο εκεί Δήμος επί σειρά ετών.
Παρακάτω επιλέγουμε εννέα δίσκους και μία κασέτα τζαζ και αυτοσχεδιαζόμενης μουσικής, στους οποίους η συμμετοχή του Χρήστου Γερμένογλου υπήρξε κάτι παραπάνω από αποφασιστική. Φυσικά, ανάμεσα, καταγράφονται και οι προσωπικοί δίσκοι του.
1.
CHRISTOS YERMENOGLOU: Birth
[S7 & Cue Productions Studio, 2021]
Πρόκειται για το τελευταίο άλμπουμ του Χρήστου Γερμένογλου. Την πνευματική διαθήκη του, αν θέλετε, στο χώρο της improvised, adventure music, μέσα από μία απολύτως σόλο προσέγγιση.
Κατ’ αρχάς έχουμε την εντυπωσιακή φωτογραφία του εξωφύλλου (Γιώργος Ελιανός), που δείχνει τον Χ. Γερμένογλου να περιστοιχίζεται από τα διάφορα όργανα κατά τον τρόπο των percussion players βασικά της Ανατολής (Ινδία, Ιαπωνία κ.λπ.), που παίζουν χαμαί, όπως λέμε, επί του εδάφους, γειωμένοι με τους ήχους του κόσμου που τους περιβάλλει.
Και κάπως έτσι, βλέποντας και παρατηρώντας αυτό το θαυμάσιο spiritual εξώφυλλο, αρχίζεις να αντιλαμβάνεσαι το είδος της μουσικής, που είναι χαραγμένο στο βινύλιο.
Η προσέγγιση είναι αυτοσχεδιαστική φυσικά, αλλά δεν έχει να κάνει, τουλάχιστον στις περισσότερες των περιπτώσεων, με μία μουσική στενά εικονοκλαστική. Αφαίρεση υπάρχει, από τη στιγμή όπου ηχογραφείται ένα μόνον είδος οργάνων και δη κρουστών, αλλά αυτή η αφαίρεση δεν είναι «καταδικαστική».
Η μουσική στο “Birth” έχει μία σειρά. Υπακούει σε κάποιους νοητούς έστω κανόνες. Μπορεί να υπάρχει ελευθερία, αλλά η εξέλιξη δεν θυμίζει αυτοσχεδιαστική... ασυδοσία. Εξυφαίνεται ένα σενάριο, στο οποίο ήχοι της φύσης θα μπορούσε να προσομοιάζονται με ήχους κρουστών και μικροκρουστών.
Στο “Looking for the reason”, για παράδειγμα, αντιλαμβάνεσαι την εξέλιξη μιας... κατολίσθησης, ενώ στο “Message from the source”, σ’ ένα από τα πιο εντυπωσιακά κομμάτια του LP, εκείνο που κυριαρχεί φαίνεται πως είναι το υδάτινο στοιχείο.
Στοιχεία ροής (ρευστού) αντιλαμβάνεσαι και στο “Flow feelings”, ενώ στο “Unexpected character” έχουμε να κλασικό drumming, με συνεχείς ρούλους και αδιάκοπα γεμίσματα, πολύ δυναμικό, που κινείται στα όρια του rock.
Το “Birth” θα ολοκληρωθεί μ’ ένα από τα πιο παράξενα track αυτής της εγγραφής, το “Connection between”, ένα κομμάτι που ακροβατεί ανάμεσα στην γαλήνη και τον θόρυβο, και που θα μπορούσε, με λίγο φαντασία ίσως, να χαρακτηριστεί ακόμη και cinematic.
Ο Χρήστος Γερμένογλου προτείνει ένα άλμπουμ απαιτητικό, οπωσδήποτε, που δεν θα το χαρακτήριζες, όμως, «δύσκολο» στην διαδρομή του. Και αυτό είναι το προσόν του.
2.
ORANGE BLUE GREEN: Improvised Chamber Music
[Private Pressing, 2020]
Κάτω από το όνομα Orange Blue Green συναντάμε τρεις πολύ γνωστούς μουσικούς τής ελληνικής αυτοσχεδιαστικής σκηνής. Τον τσελίστα Δήμο Γκουνταρούλη, τον κοντραμπασίστα Νεκτάριο Καραντζή και τον ντράμερ-περκασιονίστα Χρήστο Γερμένογλου.
Ο τίτλος τού CD τους φανερώνει κατ’ αρχάς πολλά – για να μην πούμε «τα πάντα», όσον αφορά στα βασικά ειδολογικά χαρακτηριστικά της μουσικής τους. “Improvised Chamber Music”. Δηλαδή καθαρός, θα πούμε, αυτοσχεδιασμός, free-improv χωρίς πρόγραμμα, χωρίς προηγούμενες μικρο-συνεννοήσεις, αλλά ταυτοχρόνως και chamber, δηλαδή ήχος δωματίου, καθώς τα δύο έγχορδα, το τσέλο και το κοντραμπάσο, παίζουν βασικό και ακρογωνιαίο ρόλο στην τελική εγγραφή.
Βεβαίως, αν ορισμένοι με την λέξη chamber ανακαλούν στην μνήμη τους την... κλασικότροπη μουσική δωματίου, ακούγοντας το εν λόγω άλμπουμ μάλλον –δηλαδή σίγουρα– θα τα χάσουν. Και τούτο γιατί η εξέλιξη της μουσικής, που παρουσιάζουν εδώ οι Γκουνταρούλης, Καραντζής και Γερμένογλου δεν υπακούει σε καμία αναμενόμενη νόρμα, σε κανένα επιτελικό ή λιγότερο επιτελικό σχέδιο, που θα καθιστούσε το άκουσμα προβλέψιμο, καθώς τούτο αναπτύσσεται με γνώμονα μόνον το αυθόρμητο και την επικοινωνία της στιγμής.
Σαν μια φωτογραφία, που παγώνει κάτι που εξελίσσεται δυναμικά στο χρόνο, έτσι και το “Improvised Chamber Music” λειτουργεί ως το απόσταγμα κάποιων συγκεκριμένων συνευρέσεων ειδικής χωρο-χρονοθέτησης (Θεσσαλονίκη, 28-29 Σεπτεμβρίου 2019), και βεβαίως ψυχικής και σωματικής κατάστασης.
Αυτά τα τέσσερα στοιχεία (χώρος, χρόνος, σώμα, ψυχή) είναι τα απολύτως καθοριστικά στην πορεία και την εξέλιξη τού ακούσματος (συζητάμε για πέντε tracks, με διάρκειες από τέσσερα έως δεκατρία λεπτά), ενός ακούσματος με «όρη» και «κοιλάδες», με στιγμές έντασης και άλλες περισσότερο «εσωτερικές», που κινείται, ανά μέρη, σε απολύτως οριακές περιοχές και διακυμάνσεις (“uncle Choo is cooking tonight”). Αναμφισβήτητα... εμπειρία.
3.
SAKATA / YERMENOGLOU / DI DOMENICO / DAMIANIDIS: Hōryū-Ji
[mr. nakayasi, el NEGOCITO Records, 2019]
Ο άλτο, βασικά, σαξοφωνίστας (αλλά και κλαρινίστας) Akira Sakata είναι μία από τις πολύ μεγάλες μορφές της ιαπωνικής free jazz, με πάμπολλες ηχογραφήσεις και κυκλοφορίες.
Οι πιο παλαιές παρουσίες τού Sakata στο βινύλιο πρέπει να προέρχονται από το 1973 (τότε ήταν μέλος του περίφημου Yosuke Yamashita Trio), συμμετέχοντας ακόμη και σε εγγραφές άλλων ιαπωνικών ονομάτων, από folk (Kan Mikami) έως και country-rock (Hachimitsupai).
Με το Yamashita Trio έκανε, μάλιστα, μεγάλο όνομα και στην Ευρώπη, μέσω των εγγραφών του(ς) στη γερμανική Enja, καθώς άλμπουμ σαν το “Clay” (1974) θεωρούνται σήμερα κλασικά (και εκπληκτικά!).
Βεβαίως στην πορεία ο Sakata θα συνεργαστεί με διάφορα ονόματα (Wha-ha-ha, Last Exit, Peter Kowald, DJ Krush, Terumasa Hino, Bill Laswell, Jim O'Rourke, Jeff Parker, Paal Nilssen-Love, Ken Vandermark, Peter Brötzmann, Hijokaidan κ.ά.), χωρίς όμως οι παρουσίες του να είναι… άπειρες. Θέλουμε να πούμε πως για τα μέτρα των free-improvisers, που έχουν ατελείωτη δισκογραφία, ο Sakata μοιάζει πιο επιλεκτικός και εκλεκτικός.
Και αυτό οπωσδήποτε προσθέτει έξτρα bonus σε τούτο το άλμπουμ, το “Hōryū-Ji”, που είναι ηχογραφημένο στη Θεσσαλονίκη (στο Duende jazz club, την 5η Μαΐου 2018) και που βρίσκει τον τρανό ιάπωνα πνευστό να συνεργάζεται με τους Χρήστο Γερμένογλου ντραμς, κρουστά, Giovanni Di Domenico πιάνο και Γιώτη Δαμιανίδη κιθάρα.
Το LP, λοιπόν, τυπωμένο από τις εταιρείες mr. Nakayasi (ελληνική) και el NEGOCITO (βελγική), δεν μπορεί παρά να αποτελεί ένα ντοκουμέντο.
Το “Hōryū-Ji” (από το όνομα ενός ιστορικού βουδιστικού ναού στην Nara), είναι ένα εντελώς αυθόρμητο κατασκεύασμα. Δεν μπορούμε να ξέρουμε τι είδους πρόβες και συνεννοήσεις μπορεί να υπήρξαν μεταξύ των τεσσάρων αυτοσχεδιαστών, αλλά ό,τι και να υπήρξε είναι σίγουρο πως δεν μπόρεσε με τίποτα να υποτάξει την ελευθερία και το αυθόρμητο της στιγμής.
Και αυτό το αντιλαμβάνεσαι από τον τρόπο που «συμπεριφέρονται» οι τέσσερις μουσικοί, από το πώς «απαντά» ή «σχολιάζει» καθένας απ’ αυτούς (και σε συνάρτηση, πάντα, μ’ εκείνο που αναπτύσσεται).
Εντυπωσιακός και στο κλαρίνο (στη δεύτερη πλευρά) ο Sakata παραδίδει μαθήματα συχνά ζεν διάθεσης, παίζοντας χαμηλά και με δίχως ιδιαίτερης εκζητήσεις, με τους υπόλοιπους μουσικούς να συνοδεύουν στο αυτό volume, με ξαφνικά breaks όμως είτε από την κιθάρα είτε από το πιάνο είτε από τα ντραμς.
Το κομμάτι, που καταλαμβάνει φυσικά όλη τη δεύτερη πλευρά, διαθέτει και μέρος με φωνητικά (του Sakata) προς τη μέση, που προσθέτουν στην εγγραφή κι άλλα εξώκοσμα vibes, με τα clusters του Di Domenico, τα γεμίσματα του Γερμένογλου και το υποβολιμαίο παίξιμο του Δαμιανίδη να ανεβάζουν σταδιακώς την ένταση, πριν το τελικό παρανάλωμα.
Απεναντίας, το κομμάτι του αυτοσχεδιασμού που είναι γραμμένο στην πρώτη πλευρά και που, από χρονικής πλευράς, λογικώς έχει προηγηθεί, ξεκινά μέσα σ’ έναν free ορυμαγδό, για να επενδύσει σταδιακώς (και μετά τη μέση του) σε μια πιο ήπια τροπή, με τον Sakata να δοκιμάζει τις αντοχές του σαξοφώνου του, προβαίνοντας συν τω χρόνω σε χαμήλωμα της έντασης, με συνεχείς, περαιτέρω, αυξομειώσεις.
Μουσικοί και μπάντα που ανταποκρίνεται πλήρως σε όλα τα στάνταρντ του free-improv, οι Sakata / Γερμένογλου / Di Domenico / Δαμιανίδης προτείνουν με το “Hōryū-Ji” ένα άλμπουμ, που θα «στείλει» οπωσδήποτε τους fans του είδους.
4.
SAKIS PAPADIMITRIOU / CHRISTOS YERMENOGLOU: Ping Pong
[defkaz PRODUCTIONS / POLYTROPON, 2018]
Σταθεροί συνεργάτες στην improv σκηνή οι Σάκης Παπαδημητρίου (πιάνο… μέσα-έξω) και Χρήστος Γερμένογλου (ντραμς, κρουστά, toys) βρίσκονται, ξανά, και στη δισκογραφία με το “Ping Pong”, έχοντας κατακτήσει, στην πορεία, όλα τα επίπεδα της μεταξύ τους επικοινωνίας.
Γνωρίζουν, δηλαδή, τους τρόπους άρθρωσης μιας αυτοσχεδιαστικής performance, τη μέθοδο ώστε να είναι καίριοι και αποτελεσματικοί διατηρώντας στα ύψη το ενδιαφέρον του ακροατή.
Ο αυτοσχεδιασμός μπορεί να δρα απελευθερωτικά για τους συμπράττοντες μουσικούς, είναι όμως, ταυτοχρόνως, το ίδιο καθαρτικός και για τους ακροατές (είτε αυτοί βιώνουν απ’ ευθείας τα διαδραματιζόμενα σε κάποια αίθουσα, είτε την τεχνική αναπαραγωγή τους στο σαλόνι του σπιτιού τους).
Πολλές φορές, μάλιστα, δεν υπάρχει αίθουσα, αλλά απ’ ευθείας σαλόνι, αφού το event διαδραματίζεται εξαρχής σε στούντιο (όπως στην περίπτωσή μας), προκειμένου να μετατραπεί σε CD.
Το “Ping Pong” που και λεκτικώς συμβολίζει το δούναι και λαβείν των δύο αυτοσχεδιαστών, τη μεταξύ τους αντιπαράθεση-επικοινωνία, είναι ένα άλμπουμ απολύτως αποδεικτικό της κλάσης και των δύο.
Και του Σάκη Παπαδημητρίου, που εδώ και δεκαετίες είναι ταυτισμένος με την ανάπτυξη των improv-πλαισίων στο πιάνο, βρίσκοντας πάντα τον τρόπο να εκπλήσσει με τα παιξίματά και τις επινοήσεις του, και του Χρήστου Γερμένογλου, που ως ντράμερ και περκασιονίστας θα διακρίνεται πάντα για τα καταιγιστικά ρολαρίσματά του, είτε αυτά αφορούν σε σκληρές ηχητικές κατολισθήσεις, είτε σε πιο «χαλαρές» και «εσωτερικές» συνοδείες (που όποτε συμβαίνουν, συμβαίνουν με την ίδια κρυμμένη δύναμη).
5.
ANTONIS ANISSEGOS / CHRISTOS YERMENOGLOU: Intertitles
[Creative Sources Recordings, 2018]
Η Creative Sources Recordings είναι μια σημαντική improv-jazz και experimental-electronic εταιρεία από την Πορτογαλία, για την οποία έχουν ηχογραφήσει διάφοροι έλληνες αυτοσχεδιαστές – ανάμεσά τους ο πιανίστας Αντώνης Ανισέγκος (από Trio Praxis, Transsylvanians, Amoebas 4, Grix, ω-ΣΩΜΑ, Trio IAMA, Potsa Lotsa Plus κ.λπ.) και ο ντράμερ Χρήστου Γερμένογλου.
Το κοινό άλμπουμ τους “Intertitles” είναι ηχογραφημένο στη Θεσσαλονίκη, τον Φεβρουάριο του 2016, με τον Ανισέγκο να ασκείται και σε προετοιμασμένο πιάνο και με τον Γερμένογλου εκτός από ντραμς να χειρίζεται και κρουστά.
Οι πιανιστκικές αναφορές τού Ανισέγκου, ενός μουσικού με αξιοπρόσεκτη και πολυετή πλέον παρουσία, μπορεί να εκκινούν από το ορμητικό playing του Cecil Taylor (όσον αφορά στα πιο «προχωρημένα» ηχοχρώματά του), αλλά συν τω χρόνω, και μέσω της «προετοιμασίας», το πλαίσιο «φορτώνεται» και με ποικίλες άλλες διατυπώσεις, εντός των οποίων μπορεί να χωρούν βεβαίως η σύγχρονη κλασική και η avant, μα ακόμη και κάποιες ιμπρεσιονιστικές παρεμβάσεις.
Η πληθωρικότητα της παρουσίας του πιανίστα, με το ταυτόχρονο καταιγιστικό παίξιμό του (μέσα από το οποίο εκτονώνονται ποικίλοι προβλεπόμενοι και απρόβλεπτοι ήχοι), σε συνδυασμό με την το ίδιο σφοδρή και καταιγιστική παρουσία του Γερμένογλου (ακούστε τους, αμφότερους, σε πλήρες «χάσιμο» στο 11λεπτο “As those people on earth did”), συντελούν στη διαμόρφωση ενός άλμπουμ, που, στην πράξη, ολοκληρώνεται τη στιγμή ακριβώς που δημιουργείται.
6.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΕΡΜΕΝΟΓΛΟΥ (guest: Ηλίας Ζάικος): Blue Black Blues
[ΣΑΙΞΠΗΡΙΚόΝ, 2017]
Να μια ωραία CD-book έκδοση από το ΣΑΙΞΠΗΡΙΚόΝ της Θεσσαλονίκης, υπό τον τίτλο “Blue Black Blues”, που κυκλοφόρησε σε 500 αντίτυπα τον Νοέμβριο του 2017. Περί τίνος ακριβώς πρόκειται;
Για μία ειδικού σκοπού συνεργασία ανάμεσα στον ντράμερ (και συγγραφέα) της jazz, του improv, του blues και του rock Χρήστο Γερμένογλου και τον επίσης γνωστό μας κιθαρίστα των Blues Wire Ηλία Ζάικο (στο ένα από τα τέσσερα tracks του CD ακούγεται και ο ηχολήπτης Τίτος Καργιωτάκης σε φωνητικό μπάσο).
Το βιβλίο, μέσα στο οποίο εσωκλείεται το δισκάκι, περιλαμβάνει τέσσερις μικρές ιστορίες του Γερμένογλου, που αναφέρονται στις τέσσερις εποχές του χρόνου (ξεκινώντας από ένα φθινόπωρο… που δεν ήρθε... και καταλήγοντας στο καλοκαίρι), έτσι όπως τις βιώνει ο ήρωάς του – μια διαλυμένη φιγούρα που ζει μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, διατηρώντας, όμως, τις ευαισθησίες του.
Το άλμπουμ ανοίγει μ’ ένα κομμάτι 8:30 λεπτών, που φέρνει κάπως στη μνήμη τους Black Keys και ίσως όχι άδικα. Σε πολύ επικοινωνιακό mood οι δύο μουσικοί, δίνουν ένα εκκωφαντικό blues-rock, που τα σπάει (όπως λέμε).
Το δεύτερο 4λεπτο track είναι ένα πιο τυπικό rhythm n’ blues (στο ύφος του Hound Dog Taylor), με τον Ζάικο στον κλασικό ρόλο του, και με τον Γερμένογλου να «γεμίζει» με ξερά χτυπήματα (και επίσης με τον Καργιωτάκη σε μπάσο με το στόμα). Δυναμίτης κι αυτό!
Ακολουθεί το τρίτο 15λεπτο track, που είναι όμως κάτι άλλο – αν υποθέσουμε πως συνδέεται με την άνοιξη, την… «άνοιξη που προσπέρασε, όπως κάθε φορά που ο κύκλος της συναντάει την από πόνο ερμητικά κλειστή στο φως ψυχή σου».
Και οι δύο παίκτες, εδώ, έχουν το χώρο και το χρόνο να αυτοσχεδιάσουν ελεύθεροι από συγκεκριμένους περιορισμούς, δημιουργώντας ένα ψυχεδελικής τεχνοτροπίας track, με φοβερά παιξίματα στα δύο όργανα, που σε παρασύρει σ’ ένα δικό του κόσμο. Μόνο και μόνο γι’ αυτή την εγγραφή τους βγάζεις το καπέλο!
Απίστευτος ο Γερμένογλου με συνεχή σφυροκοπήματα και breaks, και εκτός τόπου και χρόνου ο Ζάικος, να παίζει σόλι σε στυλ improv-δημοτικά –απ’ αυτά που θα μπορούσε, ίσως, να έπαιζε και ο Σπάθας στο Κύτταρο το 1971-72– πριν τον «χάσεις» εντελώς (τον Ζάικο) μέσα στην... ομίχλη. Κορυφαία και πλήρης εγγραφή (δύο ανθρώπων), που πρέπει να την ακούσουν και να την διαβάσουν οι πάντες.
Το άλμπουμ θα ολοκληρωθεί με το τελευταίο 8λεπτο track, που θα μας επαναφέρει σε μια πιο γήινη blues-rock πραγματικότητα ικανή να συντρίψει όλα τα ντραμς-κιθαριστικά duos που παρεπιδημούν τριγύρω. Και υπάρχουν πολλά απ’ αυτά δίπλα μας και μακριά μας τα τελευταία χρόνια…
7.
MAMA LUMA: Mama Luma
[Krapp’s Tapes / Noise Below, 2017]
Οι Mama Luma σχηματίστηκαν το 2011, έχοντας ηχογραφήσει κι ένα LP, το “Splendid”, το 2014. Τι είναι οι Mama Luma; Ένα δημιουργικό συγκρότημα ηλεκτρικού αυτοσχεδιασμού, απ’ αυτά που ξέρει να δίνει η Θεσσαλονίκη μέσα στα χρόνια.
Μέλη των Mama Luma είναι οι Χρήστος Γερμένογλου ντραμς, Παύλος Παυλίδης άλτο σαξόφωνο, Χάρης Αγορίτσας τενόρο σαξόφωνο, κιθάρες και Ηλίας Φυλλαρίδης πιάνο.
Το πλαίσιο που κινούνται οι Mama Luma στην πιο πρόσφατη κασέτα τους, που έχει ως τίτλο το όνομά τους, είναι ελεύθερο.
Το συγκρότημα παίζει με φανερή εικονοκλαστική διάθεση, δίχως, όμως, η μουσική που παράγει ν’ ακούγεται… χωρίς σκοπό. Είναι πολύ καλά «οργανωμένη», μέσα στην ελευθερία της, καθώς τα ιλιγγιώδη ομαδικά παιξίματα (στη φάση των εγγραφών της ιστορικής γερμανικής εταιρείας FMP), συνυπάρχουν με πιο χαμηλού volume αντιπαραθέσεις-συνυπάρξεις, δίχως ποτέ να τίθεται σε κίνδυνο η ροή και η συνέχεια μιας διάθεσης.
Υπάρχει, εννοούμε, ένταση και πάθος, που εξωτερικεύονται εντυπωσιακά, μαζί με μια ενδο-επικοινωνιακή σιγουριά που καταλήγει και ολοκληρώνεται στο τελευταίο κομμάτι της β πλευράς, έναν 9λεπτο σχεδόν αυτοσχεδιαστικό ορυμαγδό, με αστείρευτα αποθέματα οργανοπαικτικής ενέργειας. Εξαιρετικοί!
8.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΕΡΜΕΝΟΓΛΟΥ: 27’
[Ανεξάρτητη Έκδοση, 2015]
Πρόκειται για την πρώτη σόλο κατάθεση του Χρήστου Γερμένογλου, από το 2015 – ένα CD-βιβλίο που έχει τίτλο «27’» (27 λεπτά δηλαδή) και που κυκλοφόρησε ως ανεξάρτητη έκδοση.
«27 λεπτά» δεν είναι βεβαίως ο χρόνος της μουσικής, που ακούγεται στο άλμπουμ (η διάρκεια τού CD είναι σχεδόν μία ώρα), μα ο τίτλος μιας από τις έξι ιστορίες του βιβλίου – ιστορίες που αντιστοιχούν στα έξι κομμάτια του track list. Ξεκινούν τα «27 λεπτά»…
Με το δεξί χέρι αγγίζω τον δεξιό του ώμο και τον ταρακουνώ ελαφρώς.
«Τζέυ, σήκω.»
Η θερμοκρασία έχει πέσει στους μείον δεκαπέντε.
Η υγρασία σού τρυπάει τα κόκκαλα.
Τα χαρτοκιβώτια, οι εφημερίδες και τα νάιλον που είναι σκεπασμένος δεν πρέπει να κάνουν και πολλή δουλειά.
Δεν παίρνω απάντηση.
Ξανά.
«Τζέυ, σήκω, πάμε.»
Τρεμοπαίζει τα βλέφαρά του και κάνει να γυρίσει πλευρά.
«Έλα σήκω, πάμε για καφέ.»
Γυρίζει, με κοιτάζει με μισόκλειστα μάτια λίγα δευτερόλεπτα και με χαιρετά με κλειστό στόμα σε μια γλώσσα αρχέγονη.
Κάθομαι ανακούρκουδα και κοιτάω το δρόμο.(…)
Οι ιστορίες του Γερμένογλου είναι αμερικανικές (ο ίδιος έχει ζήσει, έχει σπουδάσει κι έχει δουλέψει στην Αμερική). Διατηρούν θέλουμε να πούμε ένα κάπως σβηστό αμερικανικό περιεχόμενο, σχετίζονται με τους παρίες της ζωής, ή εν πάση περιπτώσει με ανθρώπους κάπως σκοτεινότερους των καθημερινών, ενώ διατηρούν και μια ελαφρά «μπητνικότητα».
Σύντομες καθώς είναι διαβάζονται μια χαρά κατά τη διάρκεια των εξελισσόμενων κομματιών, καθώς αποτελούν την εν δυνάμει επένδυσή τους.
Οι μουσικές του «27’» μπορεί ν’ ακουστούν και πέραν των διηγήσεων; Οπωσδήποτε. Κι εδώ, σ’ αυτό το ωριαίο CD, περιέχεται πολύ ενδιαφέρον υλικό, ένα improv hard core εν ολίγοις, που μπορεί να αφουγκράζεται πολλά και διάφορα – από Mats Gustafsson και Toshinori Kondo/IMA μέχρι Boredoms και Painkiller.
Η ηχογράφηση (22 Ιουλίου 2015) είναι ζωντανή και προέρχεται από το Royal Alzheimer Hall της Θεσσαλονίκης.
9.
MUSICA LONTANA: Musica Lontana
[Leo Records, 2011]
Ζωντανά ηχογραφημένη στο Πολιτιστικό Κέντρο Αλέξανδρος στη Θεσσαλονίκη, στις 10 Σεπτεμβρίου 2010, στο πλαίσιο της 8ης Συνάντησης Jazz και Δημιουργικής Μουσικής, η ελληνο-ιταλική παρέα, υπό την ονομασία Musica Lontana, καταγράφει την ωριαία, on stage, παρουσία της σ’ ένα άλμπουμ, που κυκλοφόρησε για την βρετανική Leo Records.
Οι Vittorino Curci άλτο σαξόφωνο, φωνή, Vincenzo Mastropirro φλάουτα, φωνή, Γεωργία Συλλαίου φωνή, Σάκης Παπαδημητρίου πιάνο, Χρήστος Γερμένογλου ντραμς και Αγαμέμνων Μάρδας κοντραμπάσο, εδώ, σ’ ένα ρεπερτόριο που παρέχει την αφορμή για μία γενικότερη αντιμετώπιση εκείνου που θ’ αποκαλούσαμε jazz δρώμενο – υπό την έννοια πως στην εγγραφή εκτός της μουσικής υπάρχει τραγούδι και ποιητική αφήγηση, από την οποίαν (αφήγηση) δεν απολείπει η θεατρικότητα.
Το άλμπουμ ανοίγει με τη φερώνυμη σύνθεση του Vincenzo Mastropirro, η οποία στηρίζεται και στηρίζει τους στίχους του Vittorino Curci. Ακούμε του στίχους σε απαγγελία από τον Curci και τη Γεωργία Συλλαίου (στην ιταλική και την ελληνική αντιστοίχως), πριν ξεκινήσει ν’ αναπτύσσεται το κομμάτι, με το πιάνο του Σάκη Παπαδημητρίου να προσφέρει την πρώτη ώθηση.
Τo “Cirte Volte” (πάλι Mastropirro, Curci στα credits) ξεκινά ως πιανιστική romance, με τη Γεωργία Συλλαίου ν’ απαγγέλει τους στίχους και εν συνεχεία να τραγουδά με το γνωστό της deep haunted τρόπο, σ’ ένα κομμάτι από τα πλέον υποβλητικά του άλμπουμ.
Η “Liturgia del buon principio” (μουσική και ποίηση από τον Vittorino Curci), είναι το πιο σύντομο στο χρόνο track του δίσκου. Σχεδόν a cappella απαγγελία, με δημιουργικά παράσιτα μεταξύ των στροφών.
Παράλληλη απαγγελία των στίχων του Curci στην ιταλική και την ελληνική, για την εισαγωγή στο “Dinastia del puri”, κι από ’κει και πέρα μία χαρακτηριστική του ύφους τού Παπαδημητρίου σύνθεση, με την Γεωργία Συλλαίου αρκούντως υποβλητική και με την μπάντα σε ταύτιση με διαρκή συνοδεία και καταλυτικά γεμίσματα από το rhythm section (Μάρδας, Γερμένογλου).
10.
FREECALL: Montage for the Lost Time
[Defkaz Productions / Πολύτροπον, 2006]
Στην περίπτωση των Freecall (Θοδωρής Πατσαλίδης βιολί, λούπες, πιάνο, κύμβαλα Λάκης Τζήμκας ηλεκτρικό μπάσο, λούπες, Χρήστος Γερμένογλου κρουστά, πιάνο, glockenspiel, Νίκος Τζαφερίδης video-art) η βάση δεν είναι η όποια εφαρμοσμένη ή μη electronica, αλλά η old fashion και πάντα στις επάλξεις «προχωρημένη» free-jazz, ανακατεμένη με στοιχεία abstract ηλεκτρονικής, τύπου Musica Elettronica Viva (εποχής “United Patchwork”, 1977).
Όλο το υλικό μοιάζει να είναι αυθόρμητα διατυπωμένο στο στούντιο, με τους μουσικούς να προβάλλουν επικοινωνιακές τακτικές, που προϋποθέτουν κοινά οράματα – ιδίως όσον αφορά στον τρόπο διαχείρισης του ήχου και του εξακοντισμού του στην χωροχρονική σφαίρα.
Επαφή: https://christosyermenoglou.bandcamp.com/
Ο Χρήστος Γερμένογλου “Μέσα Στην Πόλη Των Άλλων”
