Πρωινό Τετάρτης και στα γραφεία του Κομμουνιστικού Κόμματος στον Περισσό όλα κινούνται σε προεκλογικούς ρυθμούς. Ο γενικός γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, μας περιμένει στο γραφείο του, κάνοντας ένα διάλειμμα από τις δεκάδες ομιλίες του σε όλη την Ελλάδα. Δηλώνει πανέτοιμος για την εκλογική αναμέτρηση της Κυριακής και ευελπιστεί ότι το ΚΚΕ θα βγει ισχυρότερο και με δυνατή φωνή. Φέτος είναι για τον ίδιο μια ιδιαίτερη χρονιά, αφού συμπληρώνει δέκα χρόνια ως γενικός γραμματέας του μακροβιότερου ελληνικού κόμματος. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο, όπως λέει, περιμένει ότι στις εκλογές της Κυριακής το ποσοστό του ΚΚΕ θα είναι ιδιαίτερα υψηλό.
Στη διάρκεια της συζήτησής μας είναι προσιτός και αρκετά φιλικός. Δηλώνει ικανοποιημένος από την προεκλογική εκστρατεία και θεωρεί ότι το αποτέλεσμα θα τον δικαιώσει. «Περιμένουμε, με συγκρατημένη αισιοδοξία, την εκλογική μας επίδοση», επισημαίνει και υπενθυμίζει ότι οι οιωνοί είναι καλοί, αφού έχει προηγηθεί η πρωτιά της ΚΝΕ στις φοιτητικές εκλογές.
«Δεν μας προβληματίζει καθόλου που ο λόγος μας απέχει χιλιόμετρα από τον σεξισμό, την ομοφοβία και την επίδειξη πλουτισμού που χαρακτηρίζουν την τραπ, αλλά δεν χαρακτηρίζουν, φυσικά, τη μεγάλη πλειοψηφία της νεολαίας».
Στη συνέντευξη που ακολουθεί μιλά για το ΚΚΕ, τον πόλεμο στην Ουκρανία, για το αν τους γοητεύει περισσότερο η κερκίδα παρά το γήπεδο, για το αν σήμερα έχουν νόημα οι ιδεολογίες αλλά και για αν το κόμμα του οποίου ηγείται είναι, τελικά, ομοφοβικό. Τέλος, εξηγεί τι σημαίνει για τον ίδιο αξιοπρεπής μισθός, κατά πόσο απέχει ο λόγος του κομμουνιστικού κόμματος από τα ενδιαφέροντα της νέας γενιάς, ενώ απαντά και στο γιατί σήμερα δεν υπάρχει πουθενά κομμουνισμός.
— Ποιο είναι το διακύβευμα αυτών των εκλογών;
Πόσο πιο δυνατό θα είναι το ΚΚΕ για να είναι δυνατός και ο λαός απέναντι στην επόμενη κυβέρνηση που θα είναι από χέρι αντιλαϊκή και με κάποιον συνδυασμό θα σχηματιστεί από τη ΝΔ, τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, τα κόμματα που μας έχουν φέρει ως εδώ. Παρά τις διαφορές τους, έχουν κοινό πρόγραμμα, συγκλίνουν στα «μεγάλα» ζητήματα, αυτά που θα καθορίσουν την πορεία της οικονομίας και της χώρας μετά τις εκλογές. Συναντιούνται στον στόχο της καπιταλιστικής ανάπτυξης, δηλαδή της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, και για να τον πετύχουν θα εξαπολύσουν νέα επίθεση στα δικαιώματα των εργαζομένων και της νεολαίας. Αντίπαλο δέος σε αυτή την πολιτική θα αποτελέσει μόνο το ΚΚΕ.
— Από τη στιγμή που έχουμε την απλή αναλογική, γιατί δεν αξιοποιείτε την ευκαιρία να συμμετάσχετε σε μια κυβέρνηση συνεργασίας; Μήπως σας γοητεύει περισσότερο η κερκίδα από το γήπεδο;
Εμείς είμαστε μονίμως στο γήπεδο. Η «έδρα» μας είναι οι αγώνες των εργαζομένων που μας έχουν αναδείξει σε δεύτερη δύναμη στη ΓΣΕΕ και την ΑΔΕΔΥ με πάνω από 23%. Είναι οι διεκδικήσεις των φοιτητών που ανέδειξαν ξανά την παράταξη της ΚΝΕ σε πρώτη δύναμη στις φοιτητικές εκλογές, με πάνω από 35%. Είναι οι λαϊκές γειτονιές όπου οι 15, μέχρι σήμερα, βουλευτές μας βρίσκονται στο πλάι των οικογενειών που απειλούνται με έξωση, με διακοπή ρεύματος, πολλές από τις οποίες τις έχουμε αποτρέψει.
Αλλά και μέσα στη Βουλή, απέναντι σε έναν αρνητικό συσχετισμό και σε κυβερνήσεις αντιλαϊκές, οι βουλευτές του ΚΚΕ αποτελούν τη φωνή των πολλών, φέρνουν εκεί τα προβλήματα και τα αιτήματά τους με τις ερωτήσεις, τις τροπολογίες και τις προτάσεις νόμου που καταθέτουν και οι οποίες, συνήθως, απορρίπτονται από όλα τα υπόλοιπα κόμματα. Πιο δυνατό ΚΚΕ, λοιπόν, για να παίξει ο λαός μας καλύτερη μπάλα μετά τις 21 Μαΐου.
— Ποιος είναι αριστερός στις μέρες μας; Έχουν νόημα, πιστεύετε, οι ιδεολογίες ή έχουν ξεφτίσει;
Είναι ένας όρος που έχει ταλαιπωρηθεί διαχρονικά. Όμως στη συνείδηση μεγάλου κομματιού του λαού και της νεολαίας εξακολουθεί να σημαίνει αλληλεγγύη, αγωνιστικότητα, αγάπη για τους ανθρώπους του μόχθου, εναντίωση στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, στον ρατσισμό, στη μισαλλοδοξία. Σημαίνει να είσαι πάντα με τον αδύναμο, με το πλευρό όλων των λαών του κόσμου και να εναντιώνεσαι σε αυτούς που τους καταπιέζουν για τα συμφέροντα των λίγων. Και σίγουρα είναι ένας όρος που δεν μπορεί να μπαίνει μαζί με την Ε.Ε., το ΝΑΤΟ, τα μνημόνια, τους πλειστηριασμούς πρώτων κατοικιών κ.λπ.
— Είπατε πρόσφατα ότι: «Για να κερδίσουμε τη ζωή που μας αξίζει πρέπει να χάσει το κεφάλαιο». Αναρωτιέμαι, πώς θα προσεγγίσετε έναν νέο της εποχής, χρησιμοποιώντας αυτή την ορολογία; Ισχυρίζονται αρκετοί ότι ο λόγος του ΚΚΕ είναι αρκετά ξύλινος και φυσικά απέχει κατά πολύ από τα ενδιαφέροντα της Generation Ζ ή όσων αγαπούν την τραπ. Τι απαντάτε;
Η γλώσσα της αλήθειας και του δίκιου δεν αποτελεί εμπόδιο, το αντίθετο, μας ανοίγει δρόμους στην επικοινωνία μας με τους νέους. Σας θυμίζω ότι χιλιάδες νέοι φώναξαν «ή τα κέρδη τους ή οι ζωές μας» για το έγκλημα στα Τέμπη. Δεν μας προβληματίζει καθόλου που ο λόγος μας απέχει χιλιόμετρα από τον σεξισμό, την ομοφοβία και την επίδειξη πλουτισμού που χαρακτηρίζουν την τραπ, αλλά δεν χαρακτηρίζουν, φυσικά, τη μεγάλη πλειοψηφία της νεολαίας. Όσο για τον ξύλινο λόγο, αυτόν τον εντοπίζουμε, και σε αυτή την προεκλογική περίοδο, στα κόμματα του συστήματος και στις εξαγγελίες τους περί «δημοσιονομικής σταθερότητας», «κατάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας» κ.λπ. που είτε δεν λένε τίποτα στους νέους είτε τους προετοιμάζουν ότι έρχονται νέα, δύσκολα χρόνια.
— Ο συνδικαλισμός μόνο καλά έχει φέρει σε αυτόν τον τόπο; Δεν έχει δημιουργήσει και χρόνια προβλήματα;
Συνδικαλισμός σημαίνει να συνενώνονται, να οργανώνονται και να αγωνίζονται μαζί οι άνθρωποι που έχουν τα ίδια δίκαια και τα ίδια προβλήματα, αποφασίζοντας από κοινού τους τρόπους και τα μέσα με τα οποία θα το κάνουν. Αυτό, ναι, μόνο καλά έχει φέρει στους εργαζόμενους, στη νεολαία, όποτε έχει συμβεί. Γι’ αυτό και η εργοδοσία, οι κυβερνήσεις και τα κόμματα του συστήματος έκαναν πάντα προσπάθεια να παρέμβουν στον συνδικαλισμό, να τον αλλοιώσουν, αξιοποιώντας διάφορα μέσα και κυρίως την εξαγορά. Έτσι έχουν προκύψει και τα αρνητικά, εκφυλιστικά φαινόμενα, ενάντια στα οποία εμείς παλεύουμε διαχρονικά, όπως αποδεικνύει το σταθερό μέτωπό μας με τις δυνάμεις του εργοδοτικού κυβερνητικού συνδικαλισμού στη ΓΣΕΕ.
— Περιγράφετε όλα αυτά και σκέφτομαι γιατί στη Γαλλία ο κόσμος βγαίνει στους δρόμους, ενώ στην Ελλάδα δεν παρατηρείται καμία αντίδραση. Ακόμη και για τα Τέμπη οι διαμαρτυρίες κράτησαν μόνο λίγες μέρες.
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια στη χώρα μας δόθηκαν μεγάλοι αγώνες και είμαστε περήφανοι για τη συμβολή μας σ’ αυτούς. Σας θυμίζω τις κινητοποιήσεις για την προστασία της υγείας του λαού στην πανδημία, μετά τις μεγάλες καταστροφές, π.χ. στη Βόρεια Εύβοια, μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και την επικίνδυνη εμπλοκή της χώρας μας, αλλά και τους μεγάλους αγώνες των εργαζομένων στην COSCO, στη ΛΑΡΚΟ, στην e-food κ.α, όπου υπήρξαν σημαντικές κατακτήσεις.
Τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις που ξέσπασαν μετά το έγκλημα στα Τέμπη ‒οι μεγαλύτερες της τελευταίας δεκαετίας‒ δεν πρέπει να τις προσπερνάμε τόσο εύκολα. Συζητάμε ακόμα για τη μαζικότητά τους, τη ζωντάνια, την πολυμορφία τους, με οργανωτές εργατικά σωματεία και άλλους μαζικούς φορείς του λαού και της νεολαίας. Πριν από λίγες μέρες είδα τη συγκινητική είδηση ότι οι φοιτητικοί σύλλογοι του ΑΠΘ τοποθέτησαν στο πανεπιστήμιο πλακέτα για τους δεκατρείς νεκρούς συμφοιτητές τους. Είμαστε οι μόνοι που συνεχίζουμε ώστε να δικαιωθεί αυτός ο αγώνας.
— Τι σημαίνει για σας αξιοπρεπής μισθός; Πώς τον προσδιορίζετε αριθμητικά;
Αξιοπρεπής μισθός σημαίνει να καλύπτεις τις ανάγκες σου. Στη φάση αυτή, οι αυξήσεις στους μισθούς προϋποθέτουν δέσμη μέτρων, όπως επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων για τον κατώτατο μισθό, που έχουν καταργηθεί με νόμους της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ. Με αφετηρία αυτό, αξιοπρεπής μισθός σημαίνει να πάει ο κατώτατος σε πρώτη φάση πάνω από τα 850 ευρώ, όπως ζητούν τα συνδικάτα, και ταυτόχρονα να επανέλθουν οι τριετίες. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι με μόνο μια τριετία ο μισθός φτάνει τα 935 ευρώ σήμερα.
Η πρόταση αυτή συνδέεται με τις υπόλοιπες προτάσεις του ΚΚΕ για σταθερό ημερήσιο χρόνο εργασίας, 7ωρο, 5ήμερο, 35ωρο, χωρίς απλήρωτες υπερωρίες, με επαναφορά της Κυριακής-αργίας, των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων κ.λπ. Εδώ, όμως, θα καταφύγω αναγκαστικά σε αυτό που χαρακτηρίσατε προηγουμένως «ξύλινο λόγο». Γιατί για να γίνουν όλα αυτά, για να κερδίσουν δηλαδή οι εργαζόμενοι, πρέπει πράγματι να χάσει το κεφάλαιο.
Και αυτό είναι κάτι που κρύβουν τα υπόλοιπα κόμματα, τα οποία υπόσχονται διάφορα προεκλογικά, αλλά ο «αστερίσκος» είναι πάντα το «αν πάνε όλα καλά στην οικονομία», ενώ ένας-ένας ομολογούν ότι δεν θα πάνε. Οι αυξήσεις στους μισθούς για μας είναι διεκδικήσεις και αιτήματα που θα παλέψουμε για να τα επιβάλει το εργατικό κίνημα, το οποίο, για να είναι δυνατό, χρειάζεται να είναι δυνατό το ΚΚΕ. Αυτή είναι η δική μας προεκλογική υπόσχεση.
— Πολλοί κατηγορούν το ΚΚΕ για ομοφοβία. Μάλιστα, σας έχω ακούσει να μιλάτε πολλές φορές για μια βιτρίνα της «προοδευτικότητας». Δεν θεωρείτε ότι εξελίσσεται ο κόσμος; Δεν θα έπρεπε να είναι δικαίωμα του καθενός ο πολιτικός γάμος;
Όταν μιλάμε για «βιτρίνα προοδευτικότητας», εννοούμε την προσπάθεια που κάνουν τα κόμματα εκείνα που τσακίζουν με τη συνολικότερη πολιτική τους τα δικαιώματα όλων των εργαζομένων, ετεροφυλόφιλων και ομοφυλόφιλων, για να «ξεπλυθούν» μέσω της ατζέντας των ατομικών δικαιωμάτων, αποσπασμένα από τα οικονομικά, κοινωνικά εμπόδια που συναντά ένα άτομο. Υπάρχει και σχετική ορολογία διεθνώς γι’ αυτή την πρακτική, το pinkwashing. Το ΚΚΕ πρωταγωνιστεί στον αγώνα για σύγχρονα κοινωνικά δικαιώματα στην εργασία, στη μόρφωση, στην υγεία, στην ασφάλιση για κάθε άνθρωπο, ανεξάρτητα από σεξουαλικό προσανατολισμό. Πάνω εκεί μπορούν να ανθήσουν και τα ατομικά δικαιώματα.
Και αυτήν τη θέση μας την αναγνωρίζουν όλο και περισσότερα άτομα, μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Για ομοφοβία δεν μας κατηγορεί κανένας, παρά μόνο όσοι διαστρεβλώνουν επίτηδες τις θέσεις μας. Όλοι οι υπόλοιποι γνωρίζουν ότι το ΚΚΕ, η ΚΝΕ, χτίζουμε ασπίδα προστασίας για κάθε άνθρωπο που βιώνει την κοινωνική απομόνωση, ομοφοβικές, ρατσιστικές συμπεριφορές.
— Εσείς γιατί δεν στηρίζετε τη νομική αναγνώριση της ισότητας στον γάμο;
Γιατί είμαστε υπέρ της ισότιμης, ελεύθερης συμβίωσης που δεν εξασφαλίζεται με τη σημερινή νομική σχέση και τον θεσμό του γάμου, η οποία στηρίζεται στην οικονομική, κοινωνική εξάρτηση ενός ανθρώπου από έναν άλλον. Αυτός ο θεσμός, δυστυχώς, δεν εξασφαλίζει πραγματικά δικαιώματα και αναπαράγει αναχρονισμούς και διακρίσεις που τελικά είναι σε βάρος των οικονομικά και κοινωνικά πιο ευάλωτων.
Γι’ αυτό έχουμε κάνει συγκεκριμένες προτάσεις ώστε να ρυθμίζονται μια σειρά από ζητήματα σχετικά με τη συμβίωση, όπως τα κληρονομικά, η ενημέρωση σε σχέση με ιατρικά ζητήματα και άλλα που το κάθε ζευγάρι, ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού, επιλέγει. Έχουμε καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για επίδομα στέγασης για όλους, για μείωση των επιτοκίων σε στεγαστικά δάνεια για κάθε νέο και νέα που θέλει να αποκτήσει σπίτι, ανεξάρτητα από αν έχει παντρευτεί, είναι σε σχέση συμβίωσης ή όχι.
— Ποια είναι η γνώμη σας για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αλέξη Τσίπρα;
Έχω τη χειρότερη γνώμη για την πολιτική που υπηρέτησαν εναλλάξ και οι δύο τα τελευταία χρόνια, είτε από τη θέση του πρωθυπουργού είτε από τη θέση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
— Κύριε Κουτσούμπα, πιστεύουν πολλοί ότι υποστηρίζετε το αφήγημα του Πούτιν και ασπάζεστε την άποψη ότι μπήκε στην Ουκρανία για να αμυνθεί έναντι του ιμπεριαλιστικού πολέμου της Δύσης. Μήπως λοξοκοιτάτε προς τη Ρωσία επειδή ο ελληνικός λαός τρέφει φιλορωσικά αισθήματα;
Ο λαός μας καλά κάνει και τρέφει και φιλορωσικά και φιλοουκρανικά αισθήματα, με την έννοια ότι νιώθει κοντά στους δυο λαούς και όχι στις ηγεσίες τους, που τους στέλνουν στον όλεθρο. Την εισβολή του Πούτιν και της Ρωσίας στην Ουκρανία ήμασταν οι πρώτοι που την καταδικάσαμε και διαδηλώσαμε έξω από τη Ρωσική και την Αμερικανική Πρεσβεία, δηλαδή τις πρεσβείες των δύο βασικών καπιταλιστικών κρατών που ουσιαστικά συγκρούονται στο έδαφος της Ουκρανίας.
Το γεγονός ότι ο Πούτιν αξιοποιεί προσχηματικά τη χρόνια παρέμβαση της Δύσης στην Ουκρανία, το πραξικόπημα του 2014, την ύπαρξη ναζιστικών δυνάμεων στο πλευρό της κυβέρνησης Ζελένσκι που τρομοκρατούν και δολοφονούν τον ρωσόφωνο πληθυσμό κ.ά. δεν δικαιολογεί τις δικές του πράξεις. Απλώς αντιγράφει τη μεθοδολογία που έχει ακολουθήσει πολλές φορές το ΝΑΤΟ, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα τους βομβαρδισμούς της Γιουγκοσλαβίας το 1999.
— Κλείνοντας, ήθελα να σας ρωτήσω γιατί κατά τη γνώμη σας σήμερα δεν υπάρχει πουθενά κομμουνισμός;
Αυτό οφείλεται σε λάθη και διαστρεβλώσεις του σοσιαλισμού στην πρώην ΕΣΣΔ και στις άλλες χώρες στις οποίες έγινε προσπάθεια να οικοδομηθεί η νέα κοινωνία για πρώτη φορά στην ιστορία τον 20ό αιώνα, παρά τις μεγάλες κατακτήσεις που κατάφεραν. Κυρίως στο ότι, από ένα σημείο και μετά, προσπάθησαν να λύσουν τα προβλήματα της σοσιαλιστικής τους οικονομίας με συνταγές του καπιταλισμού, δηλαδή κοιτώντας πίσω και όχι μπροστά, έτσι, μετά από μια πορεία χρόνων, οδηγηθήκαμε στις ανατροπές του 1989-1991.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
