«Η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια επιδεινούμενη κλιματική αλλαγή, η οποία τείνει να μετατραπεί σε κλιματική καταστροφή, αν δεν καταφέρουμε να πετύχουμε σημαντικές μειώσεις στις εκπομπές στην ατμόσφαιρα» ξεκίνησε την ομιλία της, με θέμα «Touched», στη φετινή ημερίδα ΕΣΩ η Στέλλα Πιερή, που μαζί με τον Πιέρο Πιερή διοικούν το γραφείο Pieris.Architects. «Ωστόσο, παρά τις αξιοσημείωτες προσπάθειες και τους στόχους που έχουν τεθεί, η μείωση των ρύπων σε σχέση με τον σχεδιασμό και την κατασκευή κτιρίων έχει βελτιωθεί ελάχιστα», σημείωσε.
Σε απάντηση αυτών των προκλήσεων, οι Pieris.Architects σχεδιάζουν κτίρια με θετικό πρόσημο για τον άνθρωπο, την κοινωνία και το περιβάλλον, αξιοποιώντας εργαλεία όπως οι παθητικές μέθοδοι θέρμανσης και ψύξης, τα γεωθερμικά συστήματα και οι τοίχοι trompe. Η επιλογή των καταλληλότερων υλικών, με αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεών τους κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, συντελεί ουσιαστικά στην προώθηση της βιωσιμότητας των κατασκευών. Η Στέλλα Πιερή δεν παρέλειψε να τονίσει ότι η επαναχρησιμοποίηση και η μετασκευή υφιστάμενων κτιρίων, όπου είναι πρακτικά εφικτή, είναι προτεραιότητα.
«Γεννιόμαστε μέσα σε κτίρια, μεγαλώνουμε σε αυτά, ζούμε, μαθαίνουμε, ερωτευόμαστε, γεννάμε, γερνάμε. Το περιβάλλον μάς επηρεάζει, μας σχηματοποιεί ως οντότητες, συμπεριφορικά, συναισθηματικά και ψυχολογικά. Αλλά και τα ίδια τα κτίρια μάς γεννούν επιθυμίες και ανάγκες. Μιλάμε για συναίσθημα. Η συναισθηματική διάσταση του χώρου είναι άυλη και μη μετρήσιμη. Ο άνθρωπος, ως πολυαισθητηριακό ον, αντιλαμβάνεται τον χώρο και το περιβάλλον μέσα από τις αισθήσεις του και το άγγιγμά του, και αυτά ορίζουν και τη συνολική εμπειρία ενός χώρου. Αδρό ή μαλακό υλικό; Τα εκάστοτε υλικά έχουν διαφορετική υφή, έχουν και διαφορετική θερμοκρασία, που γίνεται αντιληπτή μέσω της αφής. Η θερμοκρασία και η ανακλαστικότητά τους επηρεάζει το αίσθημα άνεσης, αλλά και το μικροκλίμα. Το μικροκλίμα επηρεάζει τη χημεία του σώματος, την ανθρώπινη ψυχολογία, άρα και τις θετικές διαδράσεις», είπε η αρχιτέκτονας.
«Για να δημιουργήσουμε μια πραγματικά ευτοπική πόλη, πέρα από την ενσωμάτωση της τεχνολογίας, τις χαμηλές ενεργειακές καταναλώσεις και τη σύγχρονη αισθητική, οφείλουμε ως αρχιτέκτονες να ενσωματώσουμε τη φύση και να την κάνουμε αναπόσπαστο κομμάτι της αρχιτεκτονικής, ενδυναμώνοντας και προωθώντας την επανασύνδεση των ανθρώπων με το φυσικό περιβάλλον. Το ανθρώπινο είδος έχει εξελιχθεί για περισσότερο από το 99% της ιστορίας του στον φυσικό κόσμο. Είμαστε, λοιπόν, βιολογικά κωδικοποιημένοι για να συσχετιζόμαστε με τη Γη και τις φυσικές διαδικασίες της», συμπλήρωσε.
Στο έργο των Pieris.Architects αποτυπώνεται στην εμπειρία του χώρου μια διαφορετική κάθε φορά «οικοσυναισθηματική αφήγηση», η οποία ενισχύει πολλαπλασιαστικά τον αειφόρο χαρακτήρα των κτιρίων. Η αρχιτεκτονική, πέρα από εικόνα και μέσο επίλυσης προβλημάτων στέγασης και χρήσεων, είναι και μέσο μεταφοράς νοημάτων και διαμόρφωσης ανθρώπινων συμπεριφορών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η κατοικία «Urban Forest», στο Κεφαλάρι, όπου το δάσος γίνεται κομμάτι της κατοικίας. Η μυρωδιά της φύσης διαπερνά τους χώρους διημέρευσης, η αύρα από το ζεστό χώμα στον εξωτερικό χώρο φαγητού σε προσκαλεί να περπατήσεις ξυπόλυτος και οι αντανακλάσεις του φωτός ζωντανεύουν τους τοίχους και σε καλούν να αγγίξεις το φυσικό ανάγλυφο των επιφανειών.
Η κατοικία «diachronos», από την άλλη πλευρά, αποτυπώνει την αειφορία στον σχεδιασμό, ο οποίος λαμβάνει υπόψη του όλο τον κύκλο ζωής μιας οικογένειας, ικανοποιώντας τις ανάγκες που προκύπτουν από τις βασικές αλλαγές και μεταβάσεις της οικογενειακής ζωής στο πέρασμα του χρόνου. Στο ξενοδοχείο Beyond Travel στη Γλυφάδα ο χρήστης του κτιρίου δανείζει τις συγκινήσεις και τους συνειρμούς του στον χώρο, σε μια σχέση δυναμική, όπου και ο χώρος και η φύση τού δανείζουν την απελευθερωτική τους ατμόσφαιρα.
«Σχεδιάζουμε κτίρια με θετικό πρόσημο όταν αξιοποιούμε τα κατάλληλα εργαλεία και δημιουργούμε βιώσιμα δοχεία μνήμης, νοημάτων και συναισθημάτων, ενσωματώνοντας τη φύση με τρόπο που επιτυγχάνει μια επαναλαμβανόμενη και διαρκή επαφή, ιεραρχώντας τις αναγκαίες παραμέτρους του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος. Η βιώσιμη αρχιτεκτονική οφείλει να συγκινεί με την οικοσυναισθηματική της αφήγηση, να κατανοεί, να προβλέπει ανάγκες και να μεριμνά, ενσωματώνοντας την καινοτομία σύμφωνα με τις αρχές της επιστήμης και της τέχνης», ολοκλήρωσε την ομιλία της η αρχιτέκτονας.