Οι πόλεις διαρκώς υπόκεινται σε αλλαγές και αναπτύσσονται στον χρόνο με βάση τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές συνθήκες. Ο αστικός ιστός αναδιαμορφώνεται αδιάκοπα, παρουσιάζοντας ποικίλες όψεις. Οι αλλαγές αυτές αποτελούν μια συνεχή και δυναμική διαδικασία, που επηρεάζει τον τρόπο ζωής και την εξέλιξη των κοινοτήτων. Η Αθήνα, μια πόλη με πλούσια ιστορία και πολιτιστική κληρονομιά, αναπτύσσεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς και τα φώτα των επενδυτών είναι στραμμένα πάνω της.
Ένα από τα μεγαλύτερα έργα αστικής ανάπλασης στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, που θα έχει σημαντική επίδραση στην όψη της Αθήνας, επειδή θα προσφέρει μια εντελώς νέα δυναμική στον τρόπο που οι κάτοικοι και οι επισκέπτες αλληλεπιδρούν με την πόλη, είναι η υπό εξέλιξη αξιοποίηση/ανάπλαση του χώρου του πρώην Διεθνούς Αεροδρομίου του Ελληνικού και της παράκτιας Ολυμπιακής Ζώνης του Αγίου Κοσμά Αττικής, το The Ellinikon.
Στόχος του έργου είναι η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου, βιώσιμου προτύπου κατοίκησης και μιας νέας έννοιας της αστικής ζωής, προσφέροντας ολιστικές λύσεις, για την παροχή μακροπρόθεσμης αξίας στους ιδιοκτήτες.
Το γραφείο μας είναι κομμάτι αυτού του μεγαλειώδους εγχειρήματος και συγκεκριμένα της ανάπτυξης της Little Athens, της νέας γειτονιάς του The Ellinikon, με το Atrium Gardens. Η πρότασή μας χωροθετείται στο βόρειο άκρο του πόλου, σε άμεση γειτνίαση τόσο με τον αστικό ιστό του Αλίμου όσο και με το Μητροπολιτικό Πάρκο του Ελληνικού, και βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από τη θάλασσα. Ένα μεταβατικό σημείο από την πόλη στο Πάρκο.
Προσαρμοσμένη στα σύγχρονα μοντέλα και τυπολογίες κατοικιών, και έχοντας ως βασική αρχή την ελληνική έννοια του «ευ ζην», τη ζωή που χαρακτηρίζεται από ποιότητα και πληρότητα, η πρότασή μας στοχεύει σε μια δυναμική λύση, που προσφέρει υψηλή ποιότητα ζωής και εμπειρίες στους κατοίκους, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες για τη δημιουργία διαχρονικών κτιρίων.
Άλλωστε η διαχρονικότητα στον σχεδιασμό είναι η πρόκληση που θέτουμε κάθε φορά ως γραφείο. Θέλουμε συνολικά το έργο να μπορεί να διατηρεί τη λειτουργική και αισθητική αξία του μέσα στον χρόνο, όπως και να μπορεί να αντεπεξέρχεται στις αλλαγές του περιβάλλοντος, των κοινωνικών αναγκών και της τεχνολογίας.
Η συλλογιστική μας πορεία ξεκίνησε από την επαναπροσέγγιση της σχέσης κατοίκων-πόλης. Επανεξετάσαμε την έννοια και το μοντέλο της σύγχρονης ελληνικής πολυκατοικίας, εκμεταλλευόμενοι πλήρως και τους ελληνικούς οικοδομικούς κανονισμούς. Με την πρότασή μας αποσκοπούμε στην παροχή κατοικιών με επίκεντρο τον χρήστη και ο σχεδιασμός μας ενθαρρύνει τη ζωή σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, παρέχοντας μια σειρά από κοινωνικές ευκαιρίες που αναδιατυπώνουν την αίσθηση της «ελληνικής γειτονιάς» και τη φέρνουν στο σήμερα, καλλιεργώντας παράλληλα την αίσθηση του ανήκειν και της ασφάλειας.
Το Atrium Gardens αποτέλεσε και αποτελεί μια πραγματική πρόκληση για το γραφείο μας. Προσπαθούμε και υπερβαίνουμε κάθε εμπόδιο, για να δημιουργήσουμε έναν χώρο που αντιπροσωπεύει την αρχιτεκτονική φιλοσοφία και τις αξίες μας. Μέσα από το The Ellinikon διαμορφώνεται μια νέα πραγματικότητα, ένας τόπος όπου η αρχιτεκτονική είναι η ορατή εκδήλωση της κοινωνικής ευθύνης και της δέσμευσης για βιώσιμη αστική ανάπτυξη.
Στο πλαίσιο της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης και του βιώσιμου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, το γραφείο μας έχει αναλάβει και μια σειρά έργων προσαρμοστικής επαναχρησιμοποίησης (adaptive reuse).
Μια προσέγγιση στην αρχιτεκτονική που αναζωογονεί παλιές δομές, διατηρώντας τη μοναδικότητά τους, και τις φέρνει στις τρέχουσες ανάγκες. Αναβαθμίζει την αξία τους και αναβαθμίζει και τη γύρω περιοχή, προάγοντας μια σειρά θετικών μετασχηματισμών και συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν. Σε μια πόλη με ιστορική αξία, όπως η Αθήνα, η πρακτική αυτή συμβάλλει και στη διατήρηση του πολιτιστικού και αρχιτεκτονικού χαρακτήρα των κτιρίων.
Βέβαια η μετατροπή, η επανάχρηση και η επαναχρησιμοποίηση των κτιρίων δεν είναι ένα καινούργιο φαινόμενο. Παρ’ όλα αυτά, πλέον, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ανάπτυξης των σύγχρονων αστικών κέντρων, δημιουργώντας βιώσιμους και πολυσύνθετους χώρους, που αντικατοπτρίζουν την πλούσια ιστορία και τη ζωντάνια της πόλης και πλέκουν μνήμες με μοντέρνα λειτουργικότητα.
Ο ολικός ανασχεδιασμός του δεκαώροφου κτιρίου γραφείων στη συμβολή των οδών Βερανζέρου και Γ΄ Σεπτεμβρίου, που παραδόθηκε μέσα στο 2023, αποτελεί ένα τέτοιο παράδειγμα. Θέλαμε να εκσυγχρονίσουμε και να αναβαθμίσουμε αισθητικά, λειτουργικά και ενεργειακά το υφιστάμενο κτίριο, συμβατικής κατασκευής της δεκαετίας του ’60.
Το κτίριο διατηρεί τις αρχικές χρήσεις του (καταστήματα στο ισόγειο, γραφειακοί χώροι στους ορόφους), πλήρως προσαρμοσμένο πλέον στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής. Το όνομά του –The Wings–προέρχεται από τα χαρακτηριστικά στοιχεία της όψης, τα κατακόρυφα πτερύγια, τα οποία λειτουργούν ως σκίαστρα για τους εσωτερικούς χώρους, επιτυγχάνοντας ηλιοπροστασία καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Το νέο κέλυφος όχι μόνο αναβαθμίζει το κτίριο ενεργειακά αλλά και αναδιαμορφώνει τις όψεις, με γνώμονα την ανάδειξη του κτιρίου και συνάμα την αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής.
Ένα έργο που προβλέπεται να ολοκληρωθεί μέσα στο καλοκαίρι του 2024 είναι η μετατροπή του κτιρίου της πρώην «Απογευματινής» στην οδό Φειδίου, ιδιοκτησίας σήμερα της Tectonic, σε κτίριο κατοικιών προς ενοικίαση. Το τυπικό κτίριο γραφείων καλείται να φιλοξενήσει σύγχρονες κατοικίες. Η πρότασή μας, θέλοντας να σπάσει τη μονολιθικότητα των όψεων, παίζει με τα κενά και τα πλήρη και δημιουργεί εσοχές όπου κρίνεται απαραίτητο για να προσφέρει μια αναβαθμισμένη εμπειρία διαβίωσης, καθώς η ύπαρξη ημιυπαίθριων χώρων και εξωστών για τις ανάγκες των ενοικιαστών είναι απαραίτητη. Μεγάλα ανοίγματα επιτρέπουν την ανεμπόδιστη θέα προς το ιστορικό κέντρο και οι μεταλλικές περσίδες λειτουργούν ως σκίαστρα, προσδίδοντας στο κτίριο νέο χαρακτήρα.
Η βιωσιμότητα και η αειφορία της κατασκευής μάς απασχολούν σε κάθε έργο που αναλαμβάνουμε. Αυτόν τον γνώμονα θέτουμε και στα έργα αυτής της κατηγορίας. Μετά τον έλεγχο του φορέα και τις απαραίτητες ενισχύσεις των στατικών στοιχείων, προχωρούμε σε επεμβάσεις, χρησιμοποιώντας όσο το δυνατόν περισσότερα από τα υπάρχοντα οικοδομικά υλικά, περιορίζοντας την παραγωγή αποβλήτων και μειώνοντας, κατ’ επέκταση, τις απώλειες ενέργειας και το αποτύπωμα άνθρακα.
Αδιαμφισβήτητα, η ιστορία των πόλεων είναι μια ιστορία συνεχούς αλλαγής. Η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα πρέπει να αποτελούν βασικές αρχές στον σχεδιασμό και στην ανάπτυξη των σύγχρονων πόλεων. Στο πλαίσιο αυτό, η αρχιτεκτονική αναδεικνύεται ως ένα από τα ισχυρότερα εργαλεία για τη διατήρηση της ιστορίας, της κληρονομιάς και της ταυτότητας μιας πόλης, ενώ ταυτόχρονα ενσωματώνει τις σύγχρονες ανάγκες και προκλήσεις, ώστε οι πόλεις να μπορούν να διατηρήσουν τη ζωτικότητά τους.
