ΕΧΟΥΝ ΠΕΡΑΣΕΙ ακριβώς 50 χρόνια από το τραγούδι με το οποίο την έχει ταυτίσει το ελληνικό κοινό. Το «Άσε με να φύγω» κατέκτησε το τρίτο βραβείο στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης του 1974, μια εποχή που όλη η Ελλάδα συντονιζόταν επί τρεις μέρες με το κατάμεστο Παλέ Ντε Σπορ της Διεθνούς Έκθεσης, ανακαλύπτοντας νέους τραγουδιστές και νέα σουξέ, σήμερα κλασικά τραγούδια της ελληνικής ελαφρολαϊκής μουσικής.
Η Αλέκα Κανελλίδου, λάτρις της τζαζ και τραγουδίστρια σε κέντρα στα οποία διασκέδαζε η αστική τάξη της δεκαετίας του ’60, η φωνή που ντούμπλαρε τη Ζωή Λάσκαρη στο «Crazy girl» στις «Θαλασσιές χάντρες» και την Έλενα Ναθαναήλ στο «Summer Dream» στο «Επιχείρηση Απόλλων», είναι μια μοναδική φωνή που ξεχώρισε για την αισθαντική της βραχνάδα.
Ακολούθησε μια καριέρα ιδιαίτερα επιλεκτική, συχνά σε μικρότερους χώρους, για όσους ήθελαν να αφεθούν στο υποβλητικό της ηχόχρωμα, ενώ παράλληλα συνεργάστηκε με σημαντικούς συνθέτες και ερμηνευτές. Η ίδια ξεχωρίζει ως σπουδαιότερες ερμηνείες της τα τραγούδια που έγραψε για εκείνη η Νινή Ζαχά και τον δίσκο της «Σαπφώ» σε μουσική Σπύρου Βλασόπουλου. Η νέα γενιά την έμαθε πρόσφατα χάρη στο τραγούδι τίτλων της τηλεοπτικής σειράς «Ο παράδεισος των κυριών». Λίγο πριν από τις δύο καλοκαιρινές της συναυλίες στη Θεσσαλονίκη (Μονή Λαζαριστών, 25/6) και στην Αθήνα (Κηποθέατρο Παπάγου, 4/7), μας μίλησε από καρδιάς.
«Εγώ έκανα αυτό που ήθελα. Ξεκίνησα ως τραγουδίστρια ορχήστρας, τραγουδούσα τη μουσική που αγαπούσα τρελά, ξένα τραγούδια και λίγη τζαζ. Για τη δική μου γενιά, για την εποχή μου, ήταν τέλειο το ότι έκανα ένα επάγγελμα κι ότι περνούσα καλά».
— Έχετε απομονωθεί εδώ και πολλά χρόνια στη Ραφήνα. Θέλατε να αποδράσετε από την Αθήνα ή χρειαζόσασταν αποσυμπίεση από τον πολύ κόσμο με τον οποίο ερχόσασταν σε επαφή καθημερινά στη δουλειά σας;
Όταν πρέπει να διασκεδάσεις, να ευχαριστήσεις και κυρίως να συγκινήσεις τον κόσμο, όλο αυτό παίρνει από εσένα αλλά και σου δίνει. Αδειάζεις και γεμίζεις. Καταρχάς αγαπάω πάρα πολύ τη θάλασσα, οπότε ο σπουδαιότερος λόγος που θέλησα να ζήσω εδώ ήταν γιατί ήθελα να βλέπω θάλασσα. Το ήθελα από μικρό παιδί, το είχα ως όνειρο, γιατί είμαι παιδί της πόλης, γεννήθηκα στην Πλάκα. Η Αθήνα έχει αλλάξει πολύ, είναι ένα χάος, οπότε η Ραφήνα, όπου ήδη ζω 30 χρόνια, ήταν ένα είδος απομόνωσης, την οποία πρέπει να ομολογήσω ότι τη ζητάμε οι περισσότεροι καλλιτέχνες κάποια στιγμή.
Αλέκα Κανελλίδου - Άσε με να φύγω
— Στο απόγειο της καριέρας σας φαντάζομαι ότι θα είχατε κοσμοσυρροή θαυμαστών.
Καλά, εντάξει. Έχω τις καλύτερες αναμνήσεις από τον κόσμο, ήταν πολύ ευγενής μαζί μου. Όπως και από τους δημοσιογράφους, δεν έχω κανένα παράπονο.
— Στο επάγγελμά σας παίζει σημαντικό ρόλο η ματαιοδοξία. Εσείς μοιάζει να μην είχατε καμία, σαν να κάνατε περισσότερο το κέφι σας. Πώς ανελιχθήκατε;
Νομίζω μπορείς να επικρατήσεις και χωρίς ματαιοδοξία, ας μην είμαστε τόσο απόλυτοι. Ναι, κάποιες στιγμές το σκέφτεσαι. Όταν εσύ προσπαθείς να οδηγήσεις το κοινό σε κάτι που πραγματικά αξίζει και βλέπεις ότι κάτι είναι σπρωγμένο, όταν βλέπεις κάποια υπερτιμημένα ονόματα∙ σαφώς υπάρχουν αυτά στη δουλειά, δεν υπάρχει αμφιβολία... Αλλά δεν είναι όλοι οι καλλιτέχνες έτσι, να τρέχουν πίσω από όλα και να θυσιάζουν τα πάντα για τη ματαιοδοξία τους. Υπάρχουν πολλοί καλλιτέχνες, ιδιαίτερα σε αυτήν τη χώρα, που προχώρησαν με τον σταυρό στο χέρι.
— Και τα κατάφεραν;
Βεβαίως, έκαναν μια δουλειά σε όλη τους τη ζωή, δεν έγιναν τα σούπερ μεγάλα ονόματα, με τα τεράστια μεροκάματα, αλλά αυτά συμβαίνουν σε όλους τους χώρους, και στους ηθοποιούς το ίδιο δεν συμβαίνει;
— Μπήκατε από νωρίς στο τραγούδι και δουλέψατε σε μεγάλα μαγαζιά, θυμάστε κάτι που σας ενοχλούσε;
Μπα, αλλά προερχόμουν από μουσική οικογένεια, ο πατέρας μου ήταν ένας πολύ γνωστός μαέστρος που έπαιζε βιολί. Είχε δική του ορχήστρα και ήταν σεβαστός γιατί ήταν πάρα πολύ καλός μουσικός. Δεν ήρθα σε αυτήν τη δουλειά ως ένα όνομα τυχαίο.
— Προφανώς αυτός είναι ο λόγος που είστε τόσο προσγειωμένη, αλλά μήπως είδατε πράγματα στη δισκογραφία ή στη νύχτα που σας απώθησαν;
Ειλικρινά θα σας πω, δεν είδα τίποτα. Εγώ έκανα αυτό που ήθελα. Ξεκίνησα ως τραγουδίστρια ορχήστρας, τραγουδούσα τη μουσική που αγαπούσα τρελά, ξένα τραγούδια και λίγη τζαζ. Για τη δική μου γενιά, για την εποχή μου, ήταν τέλειο το ότι έκανα ένα επάγγελμα κι ότι περνούσα καλά.
— Και σήμερα θα ήταν τέλειο.
Ήμουν στο λύκειο όταν ξεκίνησα να τραγουδάω. Θέλω να πω, το να κάνεις αυτό που σου δίνει κάποια χρήματα και συγχρόνως μεγάλη χαρά είναι δώρο εξ ουρανού. Εγώ έτσι το έκανα, δεν έβλεπα κάτι γύρω μου. Μπορεί και να συνέβαιναν πράγματα γύρω μου που να μην τα καταλάβαινα. Δεν τα έβλεπα, ειλικρινά. Δεν σκόπευα στο υψηλότερο, που θα μου έδινε περισσότερα χρήματα και διασημότητα, που θα μπορούσε να μου δώσει αυτό το σπρώξιμο. Δεν ήμουν ποτέ έτσι εγώ, τι να πω... Ήμουν πραγματικά τυχερή.
— Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ήταν μεγάλη υπόθεση στη μουσική το ‘70, ο μοναδικός τρόπος να φανεί ένας τραγουδιστής τότε, κι εσείς θριαμβεύσατε με ένα θρυλικό σήμερα τραγούδι.
Σαφώς, σε έκανε γνωστή σε όλους τους Έλληνες μέσα σε μια βραδιά. Και εμένα με έκανε, με ένα τραγούδι που αγαπήθηκε πολύ. Ένα τραγούδι που έχει το κοκαλάκι της νυχτερίδας!
— Άλλαξε τη συμπεριφορά σας η τόσο μεγάλη επιτυχία;
Όχι, απλώς στην πορεία της δουλειάς μου, όπως όλοι οι καλλιτέχνες, άρχισα να ζητάω περισσότερα. Καλύτερους μουσικούς, να ζητάω καλύτερο ήχο ή φώτα. Ούτε κυνήγησα τα πολλά λεφτά, ούτε άφησα μια δουλειά για άλλη που έδινε περισσότερα, δεν ήμουν έτσι.
— Έχουν αλλάξει οι απαιτήσεις των καλλιτεχνών από τότε μέχρι σήμερα;
Καταρχάς μέσα σε έξι μήνες ένας άνθρωπος γίνεται πρώτη φίρμα. Τότε δεν είχαμε ίντερνετ, μια τηλεορασούλα είχαμε και το φεστιβάλ.
— Υπήρχε και σοβαρή δισκογραφία.
Υπήρχε δισκογραφία και ήταν σοβαρό γεγονός για τους Έλληνες, κάθε ηλικίας. Και το φεστιβάλ είχε μια σοβαρότητα.
— Ήταν και πιο συντηρητική η κοινωνία.
Κι αυτό έκανε πιο σοβαρό το φεστιβάλ; Ήταν ένα φεστιβάλ ελαφρού τραγουδιού, αλλά κάτι παρόμοιο δεν έκανε κι ο Χατζιδάκις όταν έκανε τα δικά του φεστιβάλ; Προσπαθώντας να βγάλει κάποια τραγούδια σπουδαιότερα και σοβαρότερα, περνούσαν και κάποια που δεν είχαν κανένα απολύτως νόημα. Ενώ το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έβγαλε τραγούδια τα οποία ο κόσμος τα τραγουδούσε στην παρέα, στο σπίτι του. Με άλλα λόγια, τι άλλο είναι το τραγούδι από το να μας κάνει να τραγουδάμε;
— Το 1974 έρχεται η Μεταπολίτευση και αλλάζουν όλα. Στο τραγούδι υπήρχε μια πανσπερμία, από το πολιτικό και το ρεμπέτικο μέχρι το ελαφρολαϊκό. Εσείς πού κινηθήκατε;
Τη δεκαετία του ’70 έκανα τον πρώτο μου δίσκο με τον Γιάννη Σπανό, όταν επέστρεψε από το Παρίσι. Έβαλε ελληνικούς τίτλους, πολλά τραγούδια με υπογραφή του Πυθαγόρα, όπως το «Ήρθε ένας φίλος». Συνέχισα να κάνω τη δουλειά μου, τραγουδούσα, έκανα δισκογραφία όταν είχα να πω κάτι, κυρίως όταν γνώρισα τη Νινή Ζαχά που έγραψε τραγούδια για μένα. Δηλαδή με έψαξε και με βρήκε για να τραγουδήσω τραγούδια της. Ξεκινήσαμε δισκογραφία με δικά της τραγούδια. Σημαντική στιγμή μου ήταν ο δίσκος με ποιήματα της Σαπφώς.
— Ζηλέψατε τραγούδια άλλων;
Και βέβαια, είναι δυνατόν να μη ζηλέψω καλά τραγούδια; Αγαπούσα πάρα πολύ τη μουσική του Χατζηνάσιου και κάποια στιγμή κάναμε έναν δίσκο μαζί. Αγαπώ πολύ τον Κραουνάκη, δεν έτυχε ποτέ να κάνουμε τραγούδια μαζί. Ζήλεψα κάποια τραγούδια του, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν τον αγαπώ.
— Υπάρχει περίπτωση η τόσο ιδιαίτερη χροιά της φωνής σας να αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα για κάποιους συνθέτες, όπως στην περίπτωση του Κραουνάκη;
Μπορεί! Πάντως κάποια στιγμή ήταν να κάνουμε κάτι με τον Σταμάτη, δεν έγινε, αφέθηκε, αλλά δεν πολυγράφει πια, μάλλον πέρασε και η εποχή εκείνη.
Αλέκα Κανελλίδου - Γι' Αυτούς Τραγουδάω
— Αγαπάτε ιδιαίτερα την τζαζ, πώς και δεν φύγατε από την Ελλάδα;
Το έκανα στα είκοσί μου, πήγα στο Παρίσι. Μπορώ να σου πω ότι μου ανοίχτηκαν όλες οι πόρτες, το μόνο που μου έλεγαν ήταν να μη μοιάζω της Μούσχουρη. Ήταν ο Βαγγέλης Παπαθανασίου εκεί, φιλαράκι από νωρίς. Μια παρέα με τον Γιώργο Θεοδοσιάδη και τον Λάκη Βλαβιανό. Παίζαμε για την πλάκα μας, για εμάς. Καθόταν ο Βαγγέλης με τα χεράκια του, δηλαδή τα μεγάλα του χέρια, και τραγουδούσαμε, έπαιζε και ο Θεοδοσιάδης πιάνο, ένας εξαιρετικός μουσικός.
— Οπότε τι συνέβη στο Παρίσι;
Ο Βαγγέλης μου είπε «κοίταξε, εδώ μπορείς να κάνεις τα πάντα, αλλά ξεκινάς πίσω από κάποιον που κάνει περιοδείες και σιγά σιγά προχωράς». Αυτό όμως δεν θα μπορούσε να συμβεί και να είμαι μακριά από τη μητέρα μου, τον πατέρα μου, τον αδελφό μου, πιθανώς από μια σχέση που είχα τότε, κι έτσι δεν έμεινα. Δεν είμαι περιπετειώδης τύπος.
— Αλλά ούτε της καριέρας;
Όχι, δεν είμαι ούτε αυτό. Γι’ αυτό θεωρώ τον εαυτό μου πάρα πολύ τυχερό που έχω φτάσει σε αυτή την ηλικία και μπορώ ακόμα να τραγουδάω και να απολαμβάνω την αγάπη του κόσμου.
— Εξακολουθείτε να τραγουδάτε γιατί έχετε ανάγκη την επικοινωνία με τον κόσμο ή κάτι δεν σας αφήνει να σταματήσετε το τραγούδι;
Καταρχάς η επικοινωνία με τον κόσμο είναι ευλογία. Ύστερα, τι να κάνω εγώ σε αυτή την ηλικία; Να παίζω μπιρίμπα και να βλέπω ταινίες; Ντύνομαι ωραία και πάω και τραγουδάω μία φορά την εβδομάδα, όπως έκανα φέτος στο Άλσος και ήταν υπέροχα. Πέρασα εξαιρετικά. Είχα και τρομερούς μουσικούς, πέρασα καταπληκτικά.
— Υπάρχει νεανικό κοινό που σας ανακαλύπτει;
Όλες οι ηλικίες και οι τριαντάρηδες. Να μην πάμε στους μικρότερους που ακούνε ό,τι ακούνε, θα συνέλθουν κάποια στιγμή. Στο διαδίκτυο υπάρχει η δισκογραφία του καθενός μας.
— Μιας και αναφερθήκατε στους μικρότερους, πώς σας φάνηκε το τραγούδι που εκπροσώπησε την Ελλάδα στη Eurovision; Σας άγγιξε;
Τραβηγμένο από τα μαλλιά. Δηλαδή, δεν ξέρουμε πια τι να στείλουμε. Βλέπεις τη Γαλλία που στέλνει ένα απλό τραγούδι, χιλιοειπωμένο ως μελωδία, με καθόλου εξειδικευμένο στίχο, αλλά που μιλάει για τον έρωτα. Με μια παρουσία βέβαια ενός σύγχρονου ανθρώπου, με μια κίνηση του σώματος που λιώνει μπροστά στον έρωτα − αυτή την εντύπωση μου έδωσε εμένα. Κι αυτό το τραγούδι περνάει, κι εμείς στέλνουμε μια τραγουδίστρια που, αν και είναι καλή, λέει ένα τραγούδι που έχει λίγο από όλα. Δηλαδή, τι είναι αυτό το πράγμα; Εμείς δεν έχουμε να στείλουμε έναν σύγχρονο καλλιτέχνη, να πει ένα τραγούδι που να μιλάει για τον έρωτα; Θα ήταν ντροπή να το κάναμε;
— Τραγούδι σημαίνει πάντα έρωτας;
Τι να πει, ότι είναι ακριβά τα σούπερ μάρκετ; Ο έρωτας είναι και κάτι γενικό, όχι απαραίτητα ο έρωτας μεταξύ δύο ανθρώπων. Εγώ μιλάω για έναν έρωτα που έχω με τη θάλασσα και τα πουλιά. Αλλά δεν είμαστε ποτέ ευχαριστημένοι. Οι άλλοι λαοί παίρνουν ένα τραγούδι, το στέλνουν και είναι ΟΚ.
Αλέκα Κανελλίδου - Μόλις Χθες
— Επιδιώκοντας να περάσουν μηνύματα, όπως και αυτό που κέρδισε.
Φάνηκε από την πρώτη στιγμή που παίχτηκε. Και βέβαια θα περάσει ένα μήνυμα. Το δικό μας τι πέρναγε; Ανεμομαζώματα, ανεμοσκορπίσματα. Αλλά δεν φταίει εκείνη, αυτό της έδωσαν, αυτό πήγε και τραγούδησε.
— Νομίζω ότι το δημιούργησε η ίδια με τους συνεργάτες της, αλλά θεωρώ ότι είναι έκφραση της σημερινής γενιάς. Δεν οφείλουμε να τους το αναγνωρίσουμε;
Εδώ μιλάμε για ένα τραγούδι που εκπροσωπεί μια χώρα. Δεν μιλάμε για δισκογραφία και για το να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Υπό αυτό το πρίσμα μιλάω εγώ. Είχε στοιχεία από τη λαϊκή μουσική που χαθήκανε μέσα σε όλο αυτό το πράγμα. Δεν μπορούσε να τα κρατήσει, γιατί το ένα στοιχείο έτρωγε το άλλο. Καλύτερα να είχε πάει με ένα ηπειρώτικο τραγούδι παρουσιασμένο με σύγχρονο τρόπο, παρά αυτό το πράγμα. Δεν προλάβαινες να ακούσεις τι έλεγε.
— Ανήκει ωστόσο σε ένα είδος νέων ήχων και φέρει κώδικες που αγγίζουν τις ηλικίες που παρακολουθούν τη Eurovision. Μήπως δεν έχουμε καν το δικαίωμα να το κρίνουμε;
Δεν νομίζω ότι δεν μπορούμε να κρίνουμε ένα αποτέλεσμα επειδή είμαστε μεγαλύτεροι. Καταρχάς είμαστε άνθρωποι της μουσικής. Δεν έχει σημασία ότι ζήσαμε μια εποχή που αυτά τα παιδιά δεν ζήσανε. Ζήσαμε το χθες, ζούμε και το σήμερα. Έχουμε πολύ περισσότερες εικόνες να συγκρίνουμε. Υπήρχε ένα «αχ, τι να κάνω», «αχ, πώς να το κάνω», αυτό μου έδωσε εμένα.
— Έχετε εντοπίσει νέα ταλέντα στο τραγούδι;
Μόνο ο χρόνος μπορεί να εντοπίσει ταλέντα, ούτε εγώ ούτε κανένας άλλος. Ο χρόνος βάζει τα πράγματα στη θέση τους. Έχουμε εξαιρετικές φωνές, γυναικείες και ανδρικές, όπως και κάποιους που έχουν γράψει καλά τραγούδια μέσα στο σημερινό χάος. Αλλά δεν είμαι το κατάλληλο πρόσωπο για να μιλήσει. Όσο ένας άνθρωπος υπάρχει, πολλά μπορούν να συμβούν, και καλά και περίεργα, που δεν θα έπρεπε να συμβούν. Να κάνει κινήσεις που δεν έπρεπε να κάνει, πολλά που παίζουν ρόλο.
— Δηλαδή, δεν θα λέγατε ότι είστε ενήμερη;
Αγαπάω τη μουσική, αγαπάω τις τέχνες. Ωστόσο την τηλεόραση δεν την ανοίγω, βλέπω μόνο ταινίες. Δεν ξέρω τι συμβαίνει στην τηλεόραση.
— Τα talent show δεν τα έχετε δει;
Σαν αυτό που ήταν η Έλενα Παπαρίζου; Όχι βέβαια. Δεν με τραβάει να δω τα παιδάκια να τα κρίνουν τέσσερις άνθρωποι. Τα λυπάμαι, μου φαίνεται κάτι άσχημο.
— Τι άλλο θα μπορούσαν να κάνουν αυτά τα παιδιά;
Δεν ξέρω, αλλά, απ’ ό,τι ακούω, όσα βγήκανε δεν έκαναν και τίποτα. Ίσως παλιότερα.
— Ήσασταν από τις σπάνιες περιπτώσεις που σας προώθησε η οικογένειά σας στο τραγούδι. Πρόλαβαν τον θρίαμβο του «Άσε με να φύγω»;
Βέβαια, αλλά το ρεπερτόριό μου δεν είναι μόνο το «Άσε με να φύγω», είναι και όσα τραγούδησα στα ‘80s. Ήμουν μόνη μου σε έναν χώρο −μπορούσαν να υπάρχουν 2-3 νεότεροι μαζί μου− με ένα πάρα πολύ μεγάλο ρεπερτόριο. Την ίδια εποχή ο Πουλόπουλος, λ.χ., έβγαινε και έλεγε έξι τραγούδια στο πρώτο μέρος και έξι στο δεύτερο, τα ίδια επί εκατό χρόνια, όπως και η Τζένη Βάνου, με αυτήν τη φοβερή φωνή, ένα εξαιρετικό παιδί που δεν νομίζω ότι κι αυτή ήταν καριερίστα. Ήταν αυτό που σου έλεγα πριν, ότι πολλοί Έλληνες καλλιτέχνες προχώρησαν με τον σταυρό στο χέρι. Δεν εκμεταλλεύτηκαν, δεν κυνηγήσανε.
Αλέκα Κανελλίδου - Αν ξαναγεννιόμουνα
— Πώς νιώθετε με τις απώλειες συνεργατών σας που ήταν και δημοφιλείς καλλιτέχνες, όπως ο Δάκης και ο Δημήτρης Μητροπάνος;
Ασ’ το, όταν μεγαλώνεις…. Με τον Δάκη ήμασταν μαζί από όταν ξεκινήσαμε στην Αθηναία. Είχαμε χαθεί για αρκετά χρόνια, αλλά ξαναβρεθήκαμε και μιλούσαμε στο τηλέφωνο. Αυτή είναι η ζωή, τι να κάνουμε… Κι ο Δημήτρης κυνήγησε, νομίζεις, την καριέρα του; Είχε μια τεράστια λαϊκότητα, αλλά ήταν ένας άνθρωπος που όχι μόνο δεν κυνηγούσε, ούτε καν διεκδικούσε.
— Οι Έλληνες συγχωρούμε την κρυφή ζωή αγαπημένων καλλιτεχνών, έτσι δεν είναι; Εννοώ φήμες, κουτσομπολιά κάθε είδους που διαδίδονται, ας πούμε μια έντονη σεξουαλική ζωή, τζόγος, εθισμός στα ναρκωτικά.
Δηλαδή επειδή στο ίνδαλμά μου αρέσει να κάνει πολύ σεξ και, αν θες, «βρόμικο» σεξ, δεν θα μου αρέσει εμένα ως τραγουδιστής ή τραγουδίστρια; Οι Έλληνες δεν είμαστε τόσο συντηρητικοί. Θα πάψω εγώ να ακούω τον αγαπημένο μου Φρέντι Μέρκιουρι επειδή έπαιρνε ναρκωτικά και έκανε ό,τι έκανε; Αφού τον λατρεύω. Κι έχει πεθάνει ο άνθρωπος.
— Ήσασταν ανέκαθεν χαλαρή και ανοιχτή με τους ανθρώπους;
Πάντα.
— Κι όταν ακούγατε κάτι περίεργο για κάποιον, το αντιμετωπίζατε με χιούμορ ή με έκπληξη;
Όταν ήμουν νέα, με έκπληξη. Βέβαια, δεν μπορώ να συγκρίνω τον εαυτό μου σήμερα με εκείνον όταν ήμουν 25. Έχω αλλάξει σε πολλά πράγματα, έχω αφαιρέσει και έχω προσθέσει πολλά πράγματα. Είναι δυνατόν να παραμένει ένας άνθρωπος στην τρίτη ηλικία ίδιος;
— Η ωριμότητα μάς εξοικειώνει με πράγματα, αλλά σε άλλες εποχές οι κοσμικοί κύκλοι…
Δεν είχα και τόσο μεγάλους κύκλους εγώ ποτέ, φοβερές παρέες, να τρέχω από εδώ κι από εκεί. Είχα τις φίλες μου, τους δεσμούς μου ως νέα, μετά παντρεύτηκα, έκανα παιδί, έχω έναν γιο 44 ετών. Δεν υπήρξα ποτέ κοσμική. Είχα φίλους που ήταν κοσμικοί, αλλά εγώ δεν υπήρξα ποτέ. Μου άρεσαν τα απλά πράγματα. Το ποιοι έχουν λεφτά είναι κάτι που δεν με αφορά, ο καθένας κάνει ό,τι μπορεί. Και ο χρόνος δείχνει τι είναι αυτό που μένει και τι είναι αυτό που φεύγει. Ένα θέμα που είχα από μικρή, το ομολογώ, είναι ότι ήμουν επιλεκτική. Με το ποιοι ήταν οι φίλοι μου, με ποιους έκανα παρέα. Δεν θα έβγαινα με οποιονδήποτε. Αν δεν είχα κάποιους που τους θεωρούσα έξυπνους ή ασφαλείς, καθόμουν σπίτι μου μόνη μου.
— Προτιμούσατε τη μοναχικότητα;
Την αποζητώ κάποιες στιγμές πάρα πολύ.
— Άρα είχατε απογοητεύσεις από ανθρώπους.
Τι είμαι εγώ να μην είχα, και βέβαια είχα. Και τις κατάπια, τι να κάνω, όπως οι περισσότεροι. Λένε ότι βάζεις μυαλό, ναι, βάζεις, αλλά πάντα κάποιος θα σου κάνει κάτι που θα σε δυσαρεστήσει. Όσο μεγαλώνεις τόσο πιο εύκολα καταλαβαίνεις κάποια πράγματα.
— Εννοούσα απογοητεύσεις από τον επαγγελματικό χώρο.
Δεν έχω καθόλου πικρίες από τη δουλειά μου. Καταρχάς γιατί ξέρω ένα πράγμα. Όταν ένας άνθρωπος θέλει κάτι, το κυνηγάει, το βρίσκει και το κάνει. Εγώ μετά από συζητήσεις χρόνων και μετά από τόσες φορές που φίλοι μού το είχαν προτείνει −είμαι και λίγο τεμπελούλα−, φέτος τον Οκτώβρη εμφανίστηκα στο Ηρώδειο. Ήταν εξαιρετική εμπειρία, ειλικρινά δεν την αλλάζω τη βραδιά με τίποτα στον κόσμο. Ο κόσμος μου έδειξε μια λατρεία.
— Ο γιος σας επηρεάζει τις επιλογές σας;
Πάντα με επηρεάζει, γιατί ξέρει πάρα πολύ από μουσική, περισσότερο και από εμένα, γιατί ακούει μουσική από μικρός. Γενικώς είναι ένας σύγχρονος και καλύτερος άνθρωπος από εμένα.
— Αυτό είναι αυτοκριτική;
Όλοι κάνουμε τα λάθη μας, πέφτουμε και ξανασηκωνόμαστε.
— Συγγνώμη ζητάτε;
Δεν είναι εύκολο, το ξέρω. Το πιο δύσκολο για μένα είναι να ζητήσω βοήθεια. Συγγνώμη ζητάω.
— Ακόμα και αν περάσουν χρόνια;
Αν περάσουν χρόνια είναι πιο εύκολο, γιατί είναι κατασταλαγμένο πια. Δηλαδή ξέρω πραγματικά ότι πρέπει να το πω.
— Συνδεθήκατε πολύ στενά με τη Νινή Ζαχά. Τι σας έμεινε από εκείνη;
Η Νινή ήταν η καλύτερή μου φίλη και ένα τεράστιο ταλέντο. Βάφτισε τον γιο μου, είναι συγγενής. Μου έδειξε πάρα πολλά πράγματα, αλλά αυτό που μου έμαθε είναι ότι ο καθένας από εμάς πρέπει να είναι αυτό που είναι. Τίποτα παραπάνω, τίποτα παρακάτω. Και αυτό να είναι προς τα έξω. Γιατί αυτό ήταν κι εκείνη, ένας εντελώς ακομπλεξάριστος άνθρωπος, που έλεγε τα πράγματα με το όνομά τους. Μου λείπει να χτυπήσει το τηλέφωνο και να είναι αυτή, που πάντα είχε κάτι να μου πει και να με συμβουλέψει.
