ΓIA ΚΑΘΕ ΠΤΥΧΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ, ακόμα και την πιο αμελητέα, είμαι βαθύτατα και παντοτινά ευγνώμων στη μητέρα μου. Ακόμα και εάν δεν της το επικοινωνώ όσο συχνά θα έπρεπε, όσα είμαι οφείλονται σε εκείνη. Όπως και η γνωριμία μου με τη λογοτεχνία του φανταστικού σε πολύ μικρή ηλικία. Είμαι αρκετά σίγουρος πως όταν αποφάσιζε εκείνο το βράδυ να πάμε στην πρώτη προβολή της Φιλοσοφικής Λίθου και την επόμενη ημέρα να μου αγοράσει το βιβλίο, δεν φανταζόταν ούτε στο ελάχιστο ότι θα με σύστηνε σε μια μυθοπλασία που θα αποδεικνυόταν ταυτοτικής σημασίας για μένα και ανεξίτηλο σημείο αναφοράς.
Ανεξάρτητα από την άποψη που μπορεί να έχει κανείς πλέον για τη δημιουργό του Χάρι Πότερ, το σύμπαν του ανήχθη σε ένα αέναο καταφύγιο οικειότητας και θαλπωρής για εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως. Ένα σύμπαν που θα συνεχίσει να ζει πέρα και ανεξάρτητα από τη Ρόουλινγκ.
Ήταν ο χαρακτήρας που εξαρχής ξεχώρισα τόσο στην ταινία, όσο και στα βιβλία και όταν ήμουν σε θέση να κατανοήσω το υπόβαθρο της ηθοποιού που την ενσάρκωνε, μαγεύτηκα ακόμα περισσότερο.
Είναι μάλιστα κάτι τόσο υπερβατικό πολιτισμικά για την Αγγλία, αλλά και ολόκληρο το νησί, που η μεταφορά του στη μεγάλη οθόνη μετατράπηκε, εκτός των μικρών –τότε– ηθοποιών που ανέλαβαν τα πρωταγωνιστικά ηνία αλλά και τη στελέχωση της υπόλοιπης χογκουαρτσιανής μαθητείας, σε μια καλλιτεχνική παρέλαση μεγαθηρίων της βρετανικής υποκριτικής, από την οθόνη ως το σανίδι.
Ανάμεσα στους παρελαύνοντες, σημαιοφόρος σχεδόν, ήταν και η Μάγκι Σμιθ. Μια ηθοποιός-πολιτιστική κληρονομιά για τη Μεγάλη Βρετανία που, από την αυλαία στο πανί, από το Εθνικό Θέατρο στο Broadway, από τον Σαίξπηρ στην ποπ κουλτούρα, από τον πύργο του Χόγκουαρτς στο Downton, αναδείκνυε την κρυστάλλινη γοητεία της τέχνης της υποκριτικής και υπενθύμιζε τη σημασία της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του καλλιτέχνη.
Δε θα μπορούσε να υπάρξει καταλληλότερη για τον ιδιαίτερο ρόλο της Μινέρβα Μακγκόναγκαλ, της πιο αγαπητής καθηγήτριας του Wizarding World. Εύγλωττη, ατακαδόρα, σαρδόνια σαρκαστική, μα τρυφερή, προστατευτική και πρότυπο. Ήταν ο χαρακτήρας που εξαρχής ξεχώρισα τόσο στην ταινία, όσο και στα βιβλία και όταν ήμουν σε θέση να κατανοήσω το υπόβαθρο της ηθοποιού που την ενσάρκωνε, μαγεύτηκα ακόμα περισσότερο.
Ως έναν μικρό φόρο τιμής, τώρα που κίνησε για το ισόβιο ταξίδι, ξεχώρισα τρεις στιγμές της που κουβαλάω πάντοτε μαζί μου.
«Wood, I have found you a Seeker»
Η Μακγκόναγκαλ πάνω απ' όλα είναι καθηγήτρια. Ο ρόλος του καθηγητή είναι το λειτούργημα του παιδαγωγού, όχι ο απρόσωπος μηρυκασμός ενός προγράμματος σπουδών. Οφείλει να βλέπει την προοπτική σε κάθε μαθητή, την κλίση του, να την αναδεικνύει και να γίνεται αρωγός της σφυρηλάτησης της. Δεν τιμώρησε τον μικρό Χάρι επειδή συμπεριφέρθηκε σαν παιδί, αντιθέτως του προσέφερε μια νέα οπτική.
Μακγκόναγκαλ εναντίον Σνέιπ: Η θυσία είναι πάντα συλλογική
Η τραγικότητα της ιστορίας του Σνέιπ τον έχει καθιερώσει ως έναν από τους πιο αγαπητούς χαρακτήρες του σύμπαντος. Είναι ένας χαρακτήρας που καθρεφτίζει τα καθημερινά αδιέξοδα, τα ανθρώπινα. Το θύμα του πιο ακατανόητου συναισθήματος της ανθρώπινης εμπειρίας, του έρωτα, δεν μπόρεσε να ξεφύγει ποτέ από όσα ένιωθε για τη Λίλι και την πικρία του για τον αντίζηλο του. Ένας έρωτας που τον οδήγησε στην απόλυτη αυταπάρνηση, για να μην πάει στράφι η θυσία της Λίλι, να γίνει η ανθρώπινη ασπίδα γύρω από τον Χάρι.
Η Μινέρβα, φυσικά, τα γνώριζε όλα αυτά. Γι’ αυτό όταν πολέμησε τον Σέβερους στη μεγάλη αίθουσα του Χόγκουαρτς, μπροστά στους συγκλονισμένους μαθητές, είχε στο βλέμμα της όχι μίσος, ούτε αποστροφή, αλλά τον πόνο του αποχαιρετισμού σε έναν φίλο που η προσφορά του ήταν τόσο καταλυτική όσο και σιωπηρή. Γιατί οι δεσμοί που ενώνουν τους ανθρώπους είναι αγγεία.
«And his name is Voldemort. Filius, you might as well use it. He's going to try to kill you either way»
Θα επιλέξω ακόμα ένα στιγμιότυπο από το κρεσέντο του franchise, καθώς το θεωρώ από τα πιο λαμπρά παραδείγματα της ιδιοφυούς γραφής του έργου. Εξαρχής η Ρόουλινγκ ασχολήθηκε με το ζήτημα του φόβου, καθώς τακτικά –ως και στην αναγέννηση του Βόλντεμορτ– αναφερόταν στο πώς η στρατηγική του, αλλά και ο πυρήνας της δύναμής του, ήταν ο φόβος. Και για να το μεταφέρει αυτό χρησιμοποίησε τη γλωσσολογική τεχνική του ανάλεκτου: Ο «ξέρεις ποιος». Ο Σκοτεινός Άρχοντας. Ποτέ ο Βόλντεμορτ.
Η συσκότιση είναι το εύφορο έδαφος εκκόλαψης του φόβου. Ακόμα κι εμείς, ως λαός, την έχουμε αυτήν τη λογική. «Μην το μελετάς». Έτσι αποκτά δύναμη ο φόβος. Μόνο όταν τον κοιτάξεις κατάματα, θαρρετά, τον κατονομάσεις και τον αντιμετωπίσεις ως αυτό που είναι, τότε χάνει την αξία του.
Τα παραδείγματα φυσικά είναι πολλά και πληθαίνουν ακόμα περισσότερο αν συμπεριλάβουμε και τα sideplots των βιβλίων. Αυτές όμως είναι για μένα, ίσως, οι στιγμές των στιγμών της Μάγκι Σμιθ ως Μακγκόναγκαλ.
Καθηγήτρια, σε ευχαριστούμε για όλα.