Η ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΤΙΩΝ ΕΙΝΑΙ παραμελημένη στην Ελλάδα, δεν έχει αναπτυχθεί η κουλτούρα του ετήσιου τσεκάπ από μικρή ηλικία. Όπως δεν περιμένουμε να πέσουμε κάτω από την κούραση, αν, για παράδειγμα, έχουμε αναιμία, για να επισκεφθούμε τον παθολόγο, έτσι δεν πρέπει να φτάσουμε στο σημείο να μη βλέπουμε καθαρά για να πάμε στον οφθαλμίατρο, λέει ο χειρουργός-οφθαλμίατρος Αναστάσιος Κανελλόπουλος, καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και επιστημονικός διευθυντής της Μονάδας Ημερήσιας Νοσηλείας Laservision. Το κακό με πολλά οφθαλμικά προβλήματα είναι πως δεν δίνουν προειδοποιητικά συμπτώματα, και ένα από αυτά είναι ο κερατόκωνος, μια σοβαρή βλάβη του κερατοειδούς που εμφανίζεται κυρίως στην εφηβεία, στα αγόρια, με αναλογία μεταξύ ανδρών και γυναικών 6 προς 1.
Το πρόβλημα σχετίζεται με το τρίψιμο των ματιών ειδικά κατά τη διάρκεια της νύχτας, όταν το άτομο κοιμάται μπρούμυτα. Όπως εξηγεί ο κ. Κανελλόπουλος, πρόκειται ουσιαστικά για ένα «ξεχείλωμα» του κερατοειδούς: αλλάζει τεκτονικά η μορφή του και αυτό οδηγεί στην ανάγκη μεταμόσχευσής του σε νέους ανθρώπους, αλλιώς υπάρχει πιθανότητα τύφλωσης. Η πάθηση είναι ιδιαίτερα συχνή, αλλά «περνά κάτω από το ραντάρ», ενώ μπορεί να διαγνωστεί με τη βοήθεια ειδικής φωτογράφισης του οφθαλμού. Ένας στους 10 ανθρώπους που ζουν ανάμεσά μας έχει κερατόκωνο και επειδή η διαταραχή έχει κληρονομικό υπόβαθρο σε ποσοστό που αγγίζει το 100%, αν εντοπιστεί σε μια οικογένεια, θα πρέπει να ελεγχθούν όλοι οι εξ αίματος συγγενείς του ασθενούς. Η υποψία για κερατόκωνο δημιουργείται όταν υπάρχει αστιγματισμός που μεταβάλλεται ραγδαία στον οφθαλμό. Το «ξεχείλωμα» του κερατοειδούς που περιγράφει με γλαφυρό τρόπο τον κερατόκωνο συμβαίνει κυρίως όταν το μάτι τρίβεται πολύ, επειδή έτσι παράγεται ισταμίνη που ενεργοποιεί μια αλλεργική αντίδραση που επιδεινώνεται όσο περισσότερο τρίβουμε τα μάτια μας.
Ένας στους 10 ανθρώπους που ζουν ανάμεσά μας έχει κερατόκωνο και επειδή η διαταραχή έχει κληρονομικό υπόβαθρο σε ποσοστό που αγγίζει το 100%, αν εντοπιστεί σε μια οικογένεια, θα πρέπει να ελεγχθούν όλοι οι εξ αίματος συγγενείς του ασθενούς.
Ο κ. Κανελλόπουλος πρωτοστάτησε στη θεραπεία του κερατόκωνου καθώς εισήγαγε μια τεχνική που αποκαλείται «Πρωτόκολλο της Αθήνας», ώστε να μειωθεί η ανάγκη για μεταμόσχευση κερατοειδούς. Το Πρωτόκολλο της Αθήνας περιλαμβάνει μια καινοτόμο τεχνική διασύνδεσης κερατοειδούς (cross-linking) σε συνδυασμό με laser, η οποία μειώνει την ανάγκη για μεταμόσχευσή του κατά 80%. Η συμβολή του στη διάδοση αυτής της μεθόδου παγκοσμίως έχει βοηθήσει χιλιάδες ασθενείς ώστε να μην αναγκαστούν να καταφύγουν σε πιο επεμβατικές λύσεις.
Το αισιόδοξο είναι πως ο κερατόκωνος μπορεί να αντιμετωπιστεί και να διαγνωστεί αρκεί να εντοπιστεί εγκαίρως με την ειδική φωτογράφιση που δίνει ένα ιδιαίτερο φουτουριστικό αποτέλεσμα σε έγχρωμο slide. Κάνοντας έναν αντίστοιχο οφθαλμολογικό έλεγχο με την ειδική συσκευή σε όλα τα λύκεια της χώρας θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε απευθείας τους εφήβους που κινδυνεύουν να αναπτύξουν κερατόκωνο και να χρειαστούν στο μέλλον μεταμόσχευση κερατοειδούς, αν τα περιστατικά αυτά αφεθούν στην τύχη τους. Γι’ αυτό και ο ειδικός έχει προτείνει να υλοποιηθεί ένα πρόγραμμα με τη συμμετοχή όλων των λυκείων, γενικών και ΕΠΑ.Λ., της επικράτειας.
Ακόμα και στην περίπτωση που έχει προχωρήσει η πάθηση, ακολουθείται μια νέα τεχνική κατά την οποία λαμβάνεται μία φλοίδα κερατοειδούς από πτωματικό δότη, που επενδύεται στον κερατοειδή ώστε να μην απαιτείται πλήρης μεταμόσχευσή του.