ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΤΟ 2015 ως μια μικρή εφαρμογή γνωριμιών για τους καλλιτεχνικούς κύκλους, που λειτουργούσε μόνο με προσκλήσεις, και γρήγορα έγινε ένα ακμάζον δίκτυο για την καλλιτεχνική ελίτ, διάσημους και μεγαλοστελέχη. Λειτουργεί σαν μια συνηθισμένη εφαρμογή γνωριμιών, με τους χρήστες να κάνουν swipe ή like στα προφίλ των άλλων, τα οποία έχουν μια φωτογραφία και βασικές πληροφορίες, όπως το μικρό όνομα και την ηλικία. Αν ο ιδιοκτήτης του προφίλ αποδεχτεί το αίτημά σου, μπορείς να ξεκινήσεις τη συζήτηση.
Ο λόγος που πολλοί θέλουν να εγγραφούν στο Raya είναι εν μέρει επειδή το προτιμούν οι διάσημοι. Λέγεται ότι η Βρετανίδα πρώην ποδοσφαιρίστρια και σπορτκάστερ Άλεξ Σκοτ γνώρισε την κοπέλα της, την τραγουδίστρια Τζες Γκλιν, στο Raya. Κάποιοι χρήστες λένε ότι έχουν πετύχει στην εφαρμογή τα προφίλ του Χάρι Στάιλς, της Κάρα Ντελεβίν και της Λίζο. Πρόσφατα η Λίλι Άλεν ανακοίνωσε ότι παίρνει διαζύγιο από τον σύζυγό της, τον πρωταγωνιστή του «Stanger Things» Ντέιβιντ Χάρμπουρ, τον οποίο γνώρισε στο Raya το 2019. Τώρα είναι και πάλι ενεργή στην εφαρμογή.
Το μυστήριο που περιβάλλει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί κανείς να γίνει μέλος παίζει σπουδαίο ρόλο στην έλξη που ασκεί το Raya. «Δεν ασχολούμαι καθόλου με τα μέλη», λέει ο ιδρυτής της εφαρμογής, ο 40χρονος Daniel Gendelman. Σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το ότι δεν έχει καταφέρει να κάνει εγγραφή στην εφαρμογή έπειτα από δύο χρόνια αναμονής, ο Gendelman υποστήριξε ότι αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι εργάζεται για μεγάλη εφημερίδα. «Δεν μας αρέσει να γράφονται άρθρα για το κομμάτι των ραντεβού», λέει. «Αυτό μειώνει λίγο την εμπιστοσύνη των χρηστών».
Το Raya αρχικά προσέλκυσε διασημότητες επειδή υποσχόταν ιδιωτικότητα και αυστηρούς κανόνες. Όποιος πιάνεται να δημοσιοποιεί συνομιλίες ή περιεχόμενο από την εφαρμογή αποβάλλεται μόνιμα − αν και αυτό αποδεικνύεται συχνά ευκολότερο να το λες παρά να το κάνεις.
Καθισμένος σε ένα αμυδρά φωτισμένο σαλόνι ξενοδοχείου μια βροχερή μέρα στο Παρίσι, για την τρίτη μόλις συνέντευξη που έχει δώσει ποτέ, ο Gendelman φαίνεται απλός και συνηθισμένος. Φοράει ένα ξεθωριασμένο τζιν μπουφάν, τζιν παντελόνι και καπέλο των Tokyo Giants. Έχει ξανθά γένια και μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια.
Ενώ έφτιαξε το Raya από το διαμέρισμά του στο Δυτικό Χόλιγουντ, ο Gendelman, που κατάγεται από το Μιλγουόκι, στις Μεσοδυτικές Πολιτείες της Αμερικής, βρίσκεται στη γαλλική πρωτεύουσα για να εργαστεί πάνω στη νέα του ταξιδιωτική εφαρμογή με τίτλο Places, η οποία συγκεντρώνει συστάσεις εστιατορίων, ξενοδοχείων και καταστημάτων από μια «ενημερωμένη παγκόσμια κοινότητα».
Όταν ξεκίνησε το Raya, το περιέγραψε ως προσπάθεια «να λύσει ένα μεγάλο πρόβλημα για έναν μικρό αριθμό ανθρώπων». Με το Places, το οποίο κυκλοφόρησε το καλοκαίρι, θέλει «να ευχαριστήσει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους», αν και σχεδιάζει να το αναπτύξει «πολύ αργά».
Είναι μια περίπλοκη εποχή για τις εφαρμογές γνωριμιών. Πριν από μια δεκαετία, ήταν ένας επαναστατικός τρόπος για νέες γνωριμίες. Όταν ξεκίνησε το Tinder στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2013, βοήθησε να εξαλειφθεί το στίγμα που οι millennials αισθάνονταν ότι εξακολουθούσε να υπάρχει γύρω από το online dating. Η γνωριμία μέσω ενός αλγορίθμου έχει γίνει πλέον κανόνας: το 2022, το 20% των Αμερικανών ανέφερε ότι γνώρισε τον/τη σύζυγό του μέσω μιας εφαρμογής, σε σύγκριση με το 3% το 2013. Την ίδια χρονιά, η αγορά των εφαρμογών γνωριμιών είχε έσοδα 5,34 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το 2020 το Tinder έφτασε στο αποκορύφωμα της επιτυχίας του, έχοντας περισσότερους από 73 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες μηνιαίως και αναφέροντας 3 δισεκατομμύρια «swipes» σε μία μόνο ημέρα.
Τώρα όμως οι εφαρμογές γνωριμιών έχουν πέσει σε δυσμένεια. Σύμφωνα με την έκθεση του βρετανικού Ofcom «Online Nation 2024», η χρήση των δέκα δημοφιλέστερων εφαρμογών γνωριμιών μειώθηκε σχεδόν κατά 16% φέτος. Το Tinder έχει δεχτεί το μεγαλύτερο πλήγμα, με περισσότερους από μισό εκατομμύριο χρήστες να διαγράφουν την εφαρμογή από τον Μάιο του 2023, ακολουθούμενο από τα Bumble και Hinge, τα οποία την ίδια περίοδο έχασαν 368.000 και 131.000 χρήστες αντίστοιχα.
Οι εφαρμογές επικρίνονται για το γεγονός ότι δεν έχουν θεσπίσει επαρκή μέτρα ασφαλείας, αφού σε έρευνα του BBC διαπιστώθηκε ότι ο αριθμός των καταγγελόμενων σεξουαλικών αδικημάτων που συνδέονται με εφαρμογές γνωριμιών διπλασιάστηκε μεταξύ 2017 και 2020. Το ένα τρίτο των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφερε παρενόχληση ή κακοποίηση στην ίδια την εφαρμογή.
Υπάρχει επίσης η κόπωση. Έρευνες δείχνουν ότι το 90% των Gen Zers βρίσκει τις εφαρμογές γνωριμιών απογοητευτικές και προσπαθεί να επιστρέψει στις πραγματικές συναντήσεις, με τον ιστότοπο έκδοσης εισιτηρίων Eventbrite να αναφέρει περισσότερες από 1,54 εκατομμύρια αναζητήσεις για εκδηλώσεις γνωριμιών και εκδηλώσεις για singles από τον Μάιο του 2023 έως τον Απρίλιο του 2024.
Βλέπει και το Raya να μειώνεται το ενδιαφέρον; «Δεν βλέπουμε απαραίτητα κάτι τέτοιο», λέει ο Gendelman. «Πάμε πολύ καλά».
Το Raya δεν δημοσιοποιεί τον αριθμό των χρηστών του, αλλά το 2018 οι «New York Times» ανέφεραν ότι η λίστα αναμονής του είχε πάνω από 100.000 ονόματα. Είναι ακόμη μεγαλύτερη τώρα η λίστα; Και πάλι ο Gendelman δεν απαντάει − αυτήν τη φορά «επειδή δεν υπάρχει αριθμός που να είναι απόλυτα ικανοποιητικός. Αν έλεγα έναν αριθμό που είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν που έχετε στο μυαλό σας, θα λέγατε: “Δεν ακούγεται και πολύ στενός ο κύκλος”». Παραδέχεται, ωστόσο, ότι εξακολουθεί να υπάρχει «μεγάλη λίστα αναμονής».
Ο Gendelman μιλά με εταιρική ορολογία για την «αποστολή» του Raya και ελπίζει ότι η ομάδα του τον βλέπει ως «έναν ηγέτη με ενσυναίσθηση». Αυτοσαρκάζεται, αρνείται να πάρει τα εύσημα για την επιτυχία του Raya, ενώ αντίθετα επαινεί τις «θυσίες» και την «καλοσύνη» της ομάδας του.
Αρνείται να μιλήσει για πολλά πράγματα. Οι ερωτήσεις για το αν ο ίδιος βρίσκεται σε σχέση αντιμετωπίζονται με γουρλωμένα μάτια, αμήχανα γέλια και την επιμονή ότι «κανείς δεν χρειάζεται να ξέρει», αν και μιλάει με χαρά για τα ανίψια του. Περιγράφει τον εαυτό του ως «εσωστρεφή που παίρνει ενέργεια από το να είναι μόνος του», αλλά και ως κάποιον που «δεν απολαμβάνει τίποτα περισσότερο από το να είναι έξω στον κόσμο και να γνωρίζει καινούργιους ανθρώπους».
Πιστεύει ότι ο «στενός κύκλος» του Raya το ξεχωρίζει από άλλες εφαρμογές γνωριμιών και υπονοεί ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με υπερβολικά πολλές επιλογές, από τις αναδυόμενες διαφημίσεις μέχρι αυτό που μας φαίνεται σαν ένας άπειρος αριθμός πιθανών ταιριασμάτων. Ο Gendelman λέει ότι, σε αντίθεση με άλλες εφαρμογές γνωριμιών, «στο Raya δεν κάνεις ατέλειωτο σκρολάρισμα».
Η εφαρμογή δεν περιέχει διαφημίσεις και επιμένει ότι η εταιρεία δεν πουλάει τα δεδομένα των χρηστών της. Πιστεύει ότι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι επιθυμούν απεγνωσμένα να γίνουν μέλη του Raya είναι επειδή «κάνουμε [dating] με αξιόπιστες συστάσεις. Το γεγονός ότι υπάρχουν κάποια στάνταρ για να είναι κανείς στην εφαρμογή βοηθάει πραγματικά τους ανθρώπους να αισθάνονται ότι μπορούν να εμπιστευτούν. Όταν η εμπιστοσύνη κλονίζεται, οι άνθρωποι θέλουν να πάνε αλλού».
Αυτές οι «αξιόπιστες συστάσεις» είναι αποτέλεσμα της διαδικασίας φιλτραρίσματος των μελών. Οι αιτήσεις ελέγχονται από μια επιτροπή που, όπως λέει ο Gendelman, «έχει μεγαλώσει πολύ», καθώς το Raya «προσπαθεί να αντιμετωπίσει τη ζήτηση». Η αποδοχή εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως το πόσους άλλους χρήστες γνωρίζει ένας υποψήφιος και πόσους followers έχει στο Instagram.
Μόλις γίνουν δεκτοί στο Raya (για το οποίο χρειάζεται iPhone), οι χρήστες πληρώνουν ένα βασικό τέλος συνδρομής 20 λιρών τον μήνα, το οποίο επιτρέπει να στέλνουν ορισμένο αριθμό like σε άλλους χρήστες. Επιπλέον like και άλλα προνόμια μπορούν να αγοραστούν ξεχωριστά. Για πρόσβαση σε περισσότερα προφίλ, οι χρήστες μπορούν να πληρώσουν 40 λίρες το μήνα για το Raya+.
Όμως, καθώς η ζήτηση αυξάνεται και περισσότεροι αποκτούν πρόσβαση, κάποιοι αισθάνονται ότι το επίπεδο έχει πέσει. Χρήστης από τον κλάδο του fitness αναφέρεται στην εφαρμογή ως «βόθρο των influencer», ενώ ένας επιχειρηματίας διηγείται ιστορίες τρόμου με γυναίκες που απαιτούν σοφέρ για να τις πηγαίνουν στα ραντεβού τους. Η Megan Reynolds, 29 ετών, χρηματίστρια, πήγε σε ένα ραντεβού μέσω Raya με «κάποιον υψηλού προφίλ» στο Λονδίνο το 2022, αλλά εγκατέλειψε την εφαρμογή αμέσως μετά. «Το Raya υποτίθεται ότι ήταν πιο αποκλειστικό, αλλά αυτές τις μέρες είναι σχεδόν το ίδιο με εφαρμογές γνωριμιών όπως το Hinge», λέει. «Ένιωθα πως το ποσοστό επιτυχίας ήταν χαμηλό για αυτό που πλήρωνα».
Ο Gendelman εκνευρίζεται όταν ακούει ότι η εφαρμογή είναι «αποκλειστική». «Δεν χρησιμοποιούμε ποτέ στην εταιρεία μας τον όρο “αποκλειστικότητα”, επειδή δεν είναι αυτός ο λόγος ύπαρξής μας», λέει.
Το Raya αρχικά προσέλκυσε διασημότητες επειδή υποσχόταν ιδιωτικότητα και αυστηρούς κανόνες. Όποιος πιάνεται να δημοσιοποιεί συνομιλίες ή περιεχόμενο από την εφαρμογή αποβάλλεται μόνιμα − αν και αυτό αποδεικνύεται συχνά ευκολότερο να το λες παρά να το κάνεις.
«Υπήρξαν μερικά περιστατικά», λέει ο Gendelman. Ένα από αυτά ήταν το 2019, όταν η Nivine Jay, μια κωμικός, ανέβασε στο TikTok ένα βίντεο με τον Μπεν Άφλεκ να επαληθεύει το προφίλ του στο Raya. Έχουν κυκλοφορήσει screenshot από προφίλ που φέρονται να ανήκουν στον οδηγό της F1 Λιούις Χάμιλτον και σε άλλους διάσημους.
«Δεν μπορώ να εγγυηθώ πλήρως ότι κάθε άνθρωπος στο Raya θα τηρεί τους κανόνες μας, αλλά ευτυχώς είναι πολύ σπάνιο και απομακρύνουμε αμέσως τους χρήστες αν προδίδουν την εμπιστοσύνη μας», λέει ο Gendelman.
Δεν δίνει συγκεκριμένους αριθμούς, αλλά επιβεβαιώνει ότι το Raya είναι πλέον «μια κερδοφόρα επιχείρηση σε πολύ καλή κατάσταση». Μέσα σε έξι χρόνια, η ομάδα του μεγάλωσε, από 22 άτομα που εργάζονταν σε ένα γραφείο στο Λος Άντζελες, σε μια επιχείρηση με περισσότερους από 100 υπαλλήλους, που εργάζονται σε όλο τον κόσμο.
Έχει αλλάξει τη ζωή του το Raya; «Πριν από δέκα χρόνια ήμουν ένας άνεργος επιχειρηματίας. Το γεγονός ότι βρισκόμαστε εδώ μια δεκαετία αργότερα και έχουμε ένα νέο προϊόν είναι απίστευτα ικανοποιητικό», λέει. «Αλλά συνεχίζω να μετακινώ τον στόχο. Ρωτήστε με ξανά σε άλλα δέκα χρόνια».
Πηγή: The Sunday Times
