Dating apps, κραγιόν, καλσόν και «στείλε μου την τοποθεσία σου»

Dating apps, κραγιόν, καλσόν και «στείλε μου την τοποθεσία σου» Facebook Twitter
Τα dating apps δεν ήρθαν για να δημιουργήσουν μια κυνική κοινωνία ούτε για να προσθέσουν διεκπεραιωτικές διαδικασίες στη σημαντική υπόθεση του έρωτα, ταυτόχρονα όμως δεν φαίνεται να είναι και η φεμινιστική λύση στη δυσάρεστη γυναικεία εμπειρία του dating. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


ΤΟ ΔΟΚΙΜΙΟ Ψυχρή τρυφερότητα: Η άνοδος του συναισθηματικού καπιταλισμού της Eva Illouz, καθηγήτριας Κοινωνιολογίας στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, μου κίνησε το ενδιαφέρον όσον αφορά την πονεμένη πραγματικότητα των dating apps. Η Illouz ερευνά τι ακριβώς λείπει από τα dating apps και καταλήγει πως αυτό είναι η πολύτιμη και κομβική εμπειρία του «coup de foudre», του κεραυνοβόλου έρωτα, τον οποίο και ορίζει ως ένα μοναδικό γεγονός που εμφανίζεται «ξαφνικά και βάναυσα» στη ζωή του ανθρώπου. Κάνει πολλές αναφορές σε ιδανικά ψηφιακά ταιριάσματα που στην πραγματική ζωή απογοητεύουν.

Αυτή είναι η κοινή συνισταμένη των αρνητικών των dating apps που αντιμετωπίζουν όλοι: μιας μη συναισθηματικής κοινωνίας, όπου κυριαρχεί ο ορθολογισμός, της εμπορευματοποίησης που υφίστανται τα πάντα και της ανόδου των dating apps συχνά με τη μορφή του gamification (άσκοπο swiping) –ειδικά κατά την περίοδο της πανδημίας–, όπου ο/η χρήστης/-ρια με ελάχιστες πληροφορίες προσπαθεί να ταιριάξει με κάποιο άτομο.

Ένα από τα πρώτα σλόγκαν του Bumble ενθάρρυνε τις χρήστριες να γίνουν «ο CEO που οι γονείς σου πάντα ήθελαν να παντρευτείς», ενώ η έκφραση «ενδυνάμωση γυναικών» συχνά μονοπωλεί τη συζήτηση.

Η αυτοαξιολόγηση και αυτοπαρουσίαση συντέμνουν τον αυθόρμητο χαρακτήρα του φλερτ, έτσι που συχνά χάνεται η μεταφυσική της έλξης – θυσιάζεται το σπάνιο ώστε να υπάρξει το πολύ. Υπάρχουν όμως και θετικά: όσοι ντρέπονται να φλερτάρουν βρήκαν πολλές πλατφόρμες για να μιλήσουν, σαν να είναι σε ένα πάντα διαθέσιμο μπαρ. Άνθρωποι με πολλά κοινά κατάφεραν να γνωριστούν παρά την απόσταση που μπορεί να τους χωρίζει.

Κάπου εδώ, όμως, ξεκινούν οι διαφορές στις εμπειρίες των φύλων. Ένα από τα θετικά για γυναίκες και θηλυκότητες είναι πως δεν χρειάζεται να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να μην πληγώσουν τον μη ελκυστικό στις ίδιες συνομιλητή, μια και βρίσκονται στην ασφάλεια του σπιτιού τους. Εκεί που σε ένα μπαρ ήταν υποχρεωτικό να απολογηθεί, να εξηγήσει πως είναι δεσμευμένη ή ολόγραμμα, πως έχει ένα θανατηφόρο (και κολλητικό) νόσημα, τώρα η γυναίκα/θηλυκότητα μπορεί να «εξαφανίσει» όποιον δεν της αρέσει. Δηλαδή αυτό που μπορούσαν ανέκαθεν να κάνουν οι άντρες, χωρίς να έχουν να φοβηθούν τίποτα.

Από την άλλη, ενώ πολλά από τα γνωστά dating apps (Bumble, OkCupid, Hinge) προσανατολίστηκαν προς ένα πιο «φεμινιστικό» μάρκετινγκ –π.χ. στο Bumble η γυναίκα/θηλυκότητα στέλνει υποχρεωτικά το πρώτο μήνυμα–, προκύπτει το ερώτημα: είναι αυτές οι φιλοδοξίες ρεαλιστικές;

Ένα από τα πρώτα σλόγκαν του Bumble ενθάρρυνε τις χρήστριες να γίνουν «ο CEO που οι γονείς σου πάντα ήθελαν να παντρευτείς», ενώ η έκφραση «ενδυνάμωση γυναικών» συχνά μονοπωλεί τη συζήτηση. Πράγματι, η ενδυνάμωση παίζει τον ρόλο της και είναι μια πρακτική ενάντια στη νόρμα της πατριαρχίας που θέλει τις γυναίκες να περιμένουν να επιλεγούν από κάποιον, ωστόσο η Samhita Mukhopadhyay, executive editor της «Teen Vogue», χαρακτήρισε την ενθάρρυνση των γυναικών να στείλουν το πρώτο μήνυμα ως το girl-boss-ification του dating, δηλαδή ως μια προτροπή να «επιτύχει» η χρήστρια και να πάρει τον ρόλο της «κυνηγού», ενώ οι κοινωνικοί ρόλοι αντιμετωπίζονται ακόμα με υπερβολικό σεξισμό.

Η ερευνήτρια Nicole Doria του Dalhousie University στον Καναδά κατέληξε το 2023 πως η πλειοψηφία των γυναικών/θηλυκοτήτων στα dating apps βιώνουν έντονα και δυσάρεστα συναισθήματα, μια και αυτές οι εφαρμογές τις βλέπουν περισσότερο ως παθητικές καταναλώτριες παρά ως πιθανά θύματα σεξουαλικής βίας.

Στο ίδιο πνεύμα, ενώ το Bumble συστήνεται με τη φράση «αμφισβητώντας τους απαρχαιωμένους κανόνες του dating», μαρτυρίες γυναικών στην έρευνα που έκανε η καθηγήτρια Ψηφιακής Ρητορικής, Thompson, το 2021 στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, μιλούν για χρήστες της εφαρμογής που τις έκαναν να νιώσουν κυρίως απογοητευμένες και ευάλωτες, ενώ οι προσβλητικές συμπεριφορές εκ μέρους τους φαίνεται να κανονικοποιούνται χάρη σε αυτή την ανωνυμία.

Στην έρευνα του ProPublica και του Columbia Journalism το 2019, όπου συμμετείχαν 1.200 γυναίκες που έκαναν χρήση των dating apps, παραπάνω από το 1/3 ανέφερε πως είχε πέσει θύμα σεξουαλικής επίθεσης από κάποιον που γνώρισε μέσω εφαρμογής και πάνω από τις μισές αυτού του ποσοστού πως υπέστησαν βιασμό.

Στην έρευνα που διεξήγαγαν οι Berkowitz, Dana & Tinkler το 2021 σχετικά με τους ρόλους των φύλων στο Tinder, προέκυψε πως πάνω από το 90% των ετερόφυλων ανδρών πιστεύει πως ο σκοπός τους είναι να «ταιριάξουν» με όσο το δυνατό περισσότερες γυναίκες. Στην ίδια έρευνα προκύπτει ότι οι γυναίκες/θηλυκότητες επιλέγουν πολύ προσεκτικά με ποια προφίλ ανδρών θα «ταιριάξουν».

Σύμφωνα με τις ίδιες, αντιμετωπίζουν υποτιμητική συμπεριφορά μόνο και μόνο επειδή χρησιμοποιούν dating apps. Προκύπτει, δε, πως καλούνται να είναι σεξουαλικά διαθέσιμες, αλλά όχι πολύ σεξουαλικά ενεργές, διαφορετικά θα θεωρηθούν «απελπισμένες» και θα στιγματιστούν με αρνητικές φήμες. Η ίδια έρευνα αναφέρει πως οι άνδρες χρήστες φοβούνται περισσότερο την απόρριψη, την οποία και βιώνουν ως γελοιοποίηση, δηλαδή το χειρότερο πιθανό σενάριο για τους ίδιους.

Τα dating apps δεν ήρθαν για να δημιουργήσουν μια κυνική κοινωνία ούτε για να προσθέσουν διεκπεραιωτικές διαδικασίες στη σημαντική υπόθεση του έρωτα, ταυτόχρονα όμως δεν φαίνεται να είναι και η φεμινιστική λύση στη δυσάρεστη γυναικεία εμπειρία του dating. Οι πλατφόρμες θα μπορούσαν να είναι ένας ασφαλής χώρος, αλλά έγιναν αμέσως μικρογραφίες της πραγματικότητας: προνόμια, ρατσισμός, σεξισμός, τρανσφοβία και χάος.

Κυριαρχούν εκφράσεις όπως «τα dating apps δεν λειτουργούν» λες και πρόκειται περί κρατικής και δημόσιας παροχής σεξεργασίας, ενώ γυναίκες και θηλυκότητες αρχίζουν να συζητούν ποιο είναι το ιδανικό first date outfit, για να καταλήξουν μερικές φορές δυσοίωνα, ψάχνοντας τον τρόπο που θα δώσουν σήμα στις φίλες τους σε περίπτωση που χρειαστούν βοήθεια. Και αυτή είναι η γυναικεία πραγματικότητα, το να θες να ερωτευτείς, αλλά να παίρνεις ένα ρίσκο που έρχεται να κουκουλώσει κάθε ρομαντική ανεμελιά.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αντιμόνιο στη Χίο: Τοξική πληγή ή πηγή πλούτου;

Ρεπορτάζ / Αντιμόνιο στη Χίο: Τοξική πληγή ή πηγή πλούτου;

Η προκήρυξη διαγωνισμού για την εξόρυξη αντιμονίου στη Βόρεια Χίο έχει φέρει σε αντιπαράθεση την τοπική κοινωνία με την κυβέρνηση. Τι υποστηρίζει κάθε πλευρά και πόσο πιθανός είναι ο περιβαλλοντικός κίνδυνος;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Τις επόμενες μέρες Θα δούμε περισσότερη βία, συλλήψεις και οργή»

Ανταπόκριση από την Κωνσταντινούπολη / «Τις επόμενες μέρες θα δούμε περισσότερη βία, συλλήψεις και οργή»

Ερντογάν εναντίον Ιμάμογλου: Η αρχή ή το τέλος μιας σκληρής σύγκρουσης; O διευθυντής της Milliyet, ο ανταποκριτής της «Süddeutsche Zeitung» και πολίτες περιγράφουν την κατάσταση που επικρατεί στην πόλη και το χάος που απειλεί τη χώρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Eνηλικίωση, αυτή η αναπόφευκτη

Οπτική Γωνία / «Όταν, μεγάλος πια, χάνεις έναν γονιό, είσαι πολύ μεγάλος για να μεγαλώσεις»

Βγάζεις ταυτότητα στα 12, παίρνεις δίπλωμα οδήγησης μετά το λύκειο, έχεις δικαίωμα ψήφου στα 17. Όμως η αληθινή ενηλικίωση έρχεται όταν δεν είσαι πια το παιδί κάποιου.
ΛΙΝΑ ΙΝΤΖΕΓΙΑΝΝΗ
Μιχάλης Τσιντσίνης: «Σοβαρή ενημέρωση δεν σημαίνει και ξενέρωτη» Ή «Δεν λείπει η άποψη αλλά η έρευνα και η νηφάλια σκέψη»

Συνέντευξη / Μιχάλης Τσιντσίνης: «Σοβαρή ενημέρωση δεν σημαίνει και ξενέρωτη»

Ο διευθυντής σύνταξης της κυριακάτικης έκδοσης της «Καθημερινής» δίνει την πρώτη του συνέντευξη και μιλά για το μέλλον των εντύπων, την ποιοτική δημοσιογραφία, τα social media αλλά και την κριτική που έχει δεχθεί κατά καιρούς το μέσο στο οποίο εργάζεται. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήθελε και τι πέτυχε με τον ανασχηματισμό ο Κυριάκος Μητσοτάκης

Βασιλική Σιούτη / Τι ήθελε και τι πέτυχε με τον ανασχηματισμό ο Κυριάκος Μητσοτάκης

Το Μέγαρο Μαξίμου πόνταρε στο επικοινωνιακό φρεσκάρισμα της κυβέρνησης, αλλά, αντί γι’ αυτό, βρέθηκε να αντιμετωπίζει νέες κρίσεις που προέκυψαν από τον ανασχηματισμό.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Ναυάγιο Sea Diamond: Νέα δικαστική συνέχεια από τον δήμο Θήρας

Ρεπορτάζ / Ναυάγιο Sea Diamond: Ξανά στις δικαστικές αίθουσες

Δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια από τη δραματική βύθιση του κρουαζιερόπλοιου Sea Diamond στην καλντέρα της Σαντορίνης, η υπόθεση εξακολουθεί να εξετάζεται. Την Πέμπτη, στο Αστικό Εφετείο Πειραιά, θα υπάρξει νέα συνέχεια.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Λυκούργος Πορφύρης: «Αν το βασικό σου κριτήριο στα σεξουαλικά σου θέλω είναι η ομορφιά, νομίζω ότι μάλλον κάνεις πολύ βαρετό σεξ»

Κοκέτα / Λυκούργος Πορφύρης: «Η ταμπέλα του όμορφου υπάρχει ως φετίχ για τον αλφισμό»

Ο Λυκούργος είναι καλλιτέχνης και queer ακτιβιστής γύρω από την αναπηρία που ζει μεταξύ Όσλο και Αθήνας, βασικά, είναι ένας πολύ ωραίος τύπος και μας τα είπε όλα έτσι ακριβώς όπως τα σκέφτεται. 
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
tsafos

Βασιλική Σιούτη / Η αντιπολίτευση ζητά κι άλλη αποπομπή μετά τον Δοξιάδη

Το θέμα του Αρίστου Δοξιάδη μοιάζει να κλείνει με την παραίτησή του, η αντιπολίτευση όμως τώρα ζητά την αποπομπή και του υφυπουργού Ενέργειας, Νίκου Τσάφου, στην οποία θα επιμείνει. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ