Ξεφυλλίζω μερικά παλαιά προγράμματα-βιβλία του Φεστιβάλ Αθηνών (από τα χρόνια του ’60 και του ’70) και μένω άναυδος από το γενικότερο βάρος του έντυπου υλικού – την αισθητική και την πληροφορία του. Απίθανες φωτογραφίες, ωραιότατα κείμενα, ύλη πολλή και ενδιαφέρουσα για το πνεύμα και το μάτι. Τι να πει κανείς, όταν ακόμη και οι διαφημίσεις των εταιρειών και των προϊόντων της εποχής είχαν νόημα;
Δεν ξέρω αν τυπώνονται σήμερα τόσο αναλυτικά προγράμματα (ο τόμος για το 1967 έχει 212 σελίδες!), εκείνο που ξέρω είναι πως το Φεστιβάλ διέπρεπε, ιδίως στα sixties, καταφέρνοντας να «κλείσει» για την Ελλάδα πολύ μεγάλα ονόματα. Με τον ΕΟΤ να κάνει τρομερή δουλειά σε όλα τα επίπεδα (θυμηθείτε μόνο τις αφίσες του Βακιρτζή και του Κάραμποτ), το Φεστιβάλ Αθηνών έλαμπε παντοιοτρόπως, προβάλλοντας μια μεγαλειώδη εικόνα, και μάλιστα άνευ καλλιτεχνικού διευθυντή.
Δείτε μερικές από τις εκδηλώσεις εκείνων των χρόνων…
1963
(24 Ιουλίου – 22 Σεπτεμβρίου)
Το τετραήμερο 6-9 Σεπτεμβρίου του 1963 εμφανίζεται στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού η Φιλαρμονική Ορχήστρα Βιέννης, υπό την διεύθυνση του Herbert Von Karajan. Σολίστες οι: Pierre Fournier βιολοντσέλο, Christian Ferras βιολί και Sviatoslav Richter πιάνο. Τα ονόματα προκαλούσαν και προκαλούν δέος.
1964
(23 Ιουλίου – 21 Σεπτεμβρίου)
Στις 23, 24, 26 και 28 Ιουλίου εμφανίζονται στο Ηρώδειο τα Μπαλέτα του 20ου Αιώνος του Maurice Béjart. Παρουσιάζονται τα μπαλέτα «Ορφεύς» με musique concrète του Pierre Henry, “Fiesta” βασισμένο σε μεξικάνικη λαϊκή μουσική, «Προμηθεύς» σε μουσική Maurice Ohana, «Κοντσέρτο» σε μουσική Darius Milhaud και «Μπολερό» σε μουσική Maurice Ravel.
1965
(1 Ιουλίου – 26 Σεπτεμβρίου)
Στις 21, 24 και 25 Αυγούστου το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν παρουσιάζει στο Ηρώδειο μία από τις πιο θρυλικές παραστάσεις αρχαίου δράματος που ανέβηκαν ποτέ, τους «Πέρσες» του Αισχύλου, με τα σκηνικά-κοστούμια του Γιάννη Τσαρούχη και την συγκλονιστική μουσική του Γιάννη Χρήστου. Το κινηματογραφημένο απόσπασμα του Μίμη Κουγιουμτζή που έχει διασωθεί, με το Χορό των Γερόντων να οδύρεται για την ταπείνωση και τον εξολοθρεμό του περσικού στρατού (μετά τη ναυμαχία της Σαλαμίνας) είναι ανατριχιαστικό. Δείτε το βίντεο από το 3:35, έως το 4:20. Σαράντα πέντε δευτερόλεπτα που κόβουν την ανάσα…
1966
(1 Ιουλίου – 25 Σεπτεμβρίου)
Στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών 1966 αναγράφεται πως την 27η Ιουλίου θα εμφανίζονταν στο Ηρώδειο η Elizabeth Taylor με τον Richard Burton. Τους ηθοποιούς, που θα πρότειναν ένα πρόγραμμα ποίησης και πρόζας, θα παρουσίαζε ο Μιχάλης Κακογιάννης.
1967
(17 Ιουνίου – 24 Σεπτεμβρίου)
Το γεγονός εκείνου του Φεστιβάλ, που συνέπιπτε δυστυχώς με το πρώτο καλοκαίρι της δικτατορίας, ήταν η εμφάνιση του κορυφαίου σαξοφωνίστα της τζαζ Stan Getz στην Αθήνα. Ο Stan Getz θα εμφανιζόταν στο Θέατρο Λυκαβηττού τις 10,14 και 16 Ιουλίου και στη Στοά του Αττάλου τις 11, 13 και 15 Ιουλίου. Δίπλα του ο νεαρός τότε Chick Corea(!) πιάνο, ο Walter Booker μπάσο και ο Roy Haynes κρουστά.
1972
(23 Ιουνίου – 10 Σεπτεμβρίου)
Συγκριτικώς η εμφάνιση των Μπαλέτων της Όπερας του Βερολίνου ήταν το high-light του προγράμματος του ’72 (που δεν είχε πια την αίγλη των sixties). Θα παρουσιάζονταν τα μπαλέτα «Τσαϊκόφσκυ- Κοντσέρτο» σε μουσική Πιότρ Ιλίτς Τσαϊκόφσκυ και χορογραφία George Balanchine, «Τέσσερις Ιδιοσυγκρασίες» σε μουσική Paul Hindemith και χορογραφία George Balanchine και “Carmina Burana” σε μουσική Carl Orff και χορογραφία Peter Darrel.
1975
(6 Ιουλίου – 14 Σεπτεμβρίου)
Τo Φεστιβάλ Αθηνών του 1975 ήταν επί της ουσίας το πρώτο της Μεταπολίτευσης, επειδή όλα τα ονόματα είχαν «κλείσει» μετά το καλοκαίρι του ’74. Σχετικώς χαμηλοί κι εδώ οι τόνοι. Το «όνομα» της διοργάνωσης ήταν Τα Μπαλέτα του Θεάτρου Στανισλάβσκυ της Μόσχας, που χόρεψαν την Λίμνη των Κύκνων (Π.Ι. Τσαϊκόφσκυ), το Γκαγιανέ (του Αράμ Χατσατουριάν), την Στραουσιάνα (του Johann Strauss II) και τις Παραλλαγές Μπιζέ (του Georges Bizet).