Ο Ύπο σαν παρουσία είναι τόσο διακριτικός που θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητος. Ωστόσο, είναι εντυπωσιακό, γιατί, έξω από το μουσείο Ακρόπολης που ήταν το ραντεβού μας, ο κόσμος από τα μαγαζιά της Μακρυγιάννη τον αναγνωρίζει και τον χαιρετάει με ενθουσιασμό, το ίδιο και λίγο αργότερα στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, κατά τη διάρκεια της φωτογράφισης. Ο Ύπο είναι ο Έλληνας μουσικός που το 2016 γνώρισε την μεγαλύτερη επιτυχία από όλους, μια επιτυχία ασύλληπτη, αν λάβεις υπόψη σου ότι δεν τον έπαιξε ούτε μία φορά η τηλεόραση, δεν τον ακούς στα ραδιόφωνα, τα mainstream μέσα τον αγνοούν, το ίδιο και η ελληνική μουσική βιομηχανία, καταφέρνοντας με τις εμφανίσεις του σε όλη την Ελλάδα –και πέρα από την Ελλάδα- και την παντοδυναμία των social media να κάνει με τρία μόνο νέα κομμάτια σχεδόν 30 εκατομμύρια views στο YouTube (στα δέκα πιο δημοφιλή βίντεο του 2016 στο ελληνικό YouTube, δύο είναι δικά του). Αν αθροίσεις και τα ανεπίσημα ανεβάσματα των κομματιών του, είναι πολύ περισσότερα. Στη χρονιά που τελειώνει κατάφερε να βάλει το DAB στο ελληνικό λεξιλόγιο και στην καθημερινότητα των νέων ανθρώπων, σε τέτοιο σημείο, ώστε να γίνει ολόκληρο ζήτημα ο DAB χαιρετισμός ενός πιτσιρικά στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου. Και είναι ο ράπερ που κατάφερε να κάνει κόσμο να τον λατρέψει, κόσμο να τον μισήσει, να τον χλευάσει, να τον κοροϊδέψει, αλλά και εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά να τον ακολουθούν πιστά, ακριβώς όπως τους σταρ ράπερς της Αμερικής. Ο Ύπο έχει χτίσει μια καριέρα βήμα-βήμα, προσεκτικά δομημένη, και ξέρει πολύ καλά τι είναι αυτό που κάνει. Τίποτα δεν είναι τυχαίο, τίποτα ψεύτικο, και ακόμα και αν δεν σου αρέσουν τα κομμάτια του, είναι αδύνατο να τον αγνοήσεις. Λίγο πριν το τέλος της χρονιάς, αυτό είναι ίσως το πιο εντυπωσιακό success story της ελληνικής μουσικής του 2016. Και ξεκινάει κάπως έτσι:
«Είμαι από την Σιάτιστα Κοζάνης, εκεί γεννήθηκα, παιδικά χρόνια ευχάριστα, ανέμελα, το χρήμα έρρεε στην πόλη λόγω της γούνας. Δεν ήμουνα φτωχόπαιδο, περάσαμε πάρα πολύ ωραία χρόνια με τον αδερφό μου τον Καταχθόνιο και την αδερφή μου την Maggie. Η Σιάτιστα είναι μία επαρχιακή πόλη, η οποία είναι ανεξάρτητη. Είναι άγονη περιοχή δίπλα στο εργοστάσιο της Πτολεμαΐδας όπου δεν φυτρώνει τίποτα και οι κάτοικοι ασχολήθηκαν με τη γούνα. Είναι η δουλειά του πατέρα μου και σχεδόν όλων των ανθρώπων εκεί. Οι μουσικές ανησυχίες μου οφείλονται στον πατέρα μου, ο οποίος έγραφε τραγούδια λαϊκά, για χόμπι. Λάβαινε μέρος σε διαγωνισμούς που έκαναν τα περιοδικά της εποχής, το Ρομάντσο, και έπαιρνε βραβεία στιχουργού. Σε όλη την οικογένειά μου αρέσει η μουσική. Ο θείος μου είναι γνωστός τραγουδιστής στον τόπο μας, μάς αρέσει πολύ η βαλκανική μουσική οικογενειακώς, μουσική με χάλκινα, οι ήχοι των Βαλκανίων. Έτσι μεγαλώσαμε. Πάντα ήθελα κάτι διαφορετικό πάνω σε αυτά, τις ρίζες, ήθελα να κάνω κάτι καινούργιο με βάση αυτά που έμαθα. Όταν στη γενιά μου –τη γενιά που μεγάλωσε με Nirvana και Τρύπες- άκουγαν όλοι ροκ, εγώ άκουγα χιπ χοπ. Αυτό που έκανα εγώ τότε δεν υπήρχε ούτε στην Αθήνα, όχι στο χωριό μου. Με ενοχλούσε να είμαι ίδιος με τους άλλους, δηλαδή να φοράω την μπλούζα των Nirvana ή των Metallica και να είμαι με το φλάι. Δεν μπορούσα. Είναι αστείο, γιατί τώρα τα φοράω, τότε όχι. Μια μέρα είδα στην ΕΤ3 σε μια εκπομπή του Στάθη Παναγιωτόπουλου, δεν θυμάμαι τον τίτλο της γιατί κράτησε λίγο, κάποιους μαύρους να κάνουν κινήσεις με τα χέρια τους και να μιλάνε, να μην τραγουδάνε. Είδα να βγάζουν πιστόλια και λέω “τι είναι αυτό;”. Σκέφτηκα ότι αυτό είμαι εγώ, αυτό το πράγμα. Ήταν οι NWA και το βιντεοκλίπ για το Fuck The Police. Σοκαρίστηκα. Με όλα. Με τα ρούχα, τα Raiders, τα καπέλα, τρελάθηκα. MBA ρούχα, baseball, τέτοια πράγματα, δεν τα είχα ξαναδεί, ήμουν πολύ μικρός. Και το ίδιο καλοκαίρι έρχεται ένας μακρινός ξάδερφός μου από την Αυστραλία, ο οποίος ήταν ντυμένος έτσι! Μου δίνει μια κασέτα να ακούσω και μου μιλάει για τις διαφορετικές ράτσες που υπάρχουν σε αυτή τη μουσική, Φιλιππινέζοι, Αφρικάνοι, Κινέζοι. Ακούνε μόνο χιπ χοπ μου λέει στην Αυστραλία, ακούμε όλη μέρα τους NWA, είναι ο Ice T, ο Ice Cube, ο Snoop Doggy Dog. Μου τα δίνει, ακούω κι έχω μαγευτεί με το funk. Αρχίζω να ψάχνω τις μελωδίες, να ακούω ένα παλιό κομμάτι του ’60 και να αναγνωρίζω τα samples, έτσι άρχισα να ψάχνω το funk, να ακούω φανατικά και να αρχίζω να γράφω κι εγώ μουσική. Παιδάκι, να κάνω ραπ και να βρίζω τον καθηγητή. Στις γιορτές του Πολυτεχνείου εγώ έκανα ραπ κι έκλεβα τα μικρόφωνα από τις εκδηλώσεις του σχολείου για να έχω μικρόφωνο στο σπίτι. Για να κάνω ραπ. Βάζαμε στο Aiwa το κασετόφωνο δυο κασέτες, τρία CD κι ένα δίσκο, πατάγαμε play στο CD που ήταν instrumental, κάναμε λούπα, πατάγαμε το Rec στην κασέτα και αρχίζαμε και γράφαμε. Κι αν κάναμε λάθος, ξανά από την αρχή η κασέτα. Δεν είχε takes. Έτσι ξεκίνησα να ’μαι ράπερ. Κανονικός, όμως. Στην αρχή ως καλλιτεχνική ανησυχία, αλλά στο τέλος ήταν μεγάλη αλητεία. Μπήκα στον τρόπο ζωής του ράπερ. Δηλαδή παράτησα τη δουλειά μου στη Σιάτιστα και κατέβηκα στην Αθήνα για έξι χρόνια. Δουλειές περίεργες, πήγα στην Ελευσίνα και ξεφόρτωνα κοντέινερ με καφέδες, με πλυντήρια, με ψυγεία, μόνο και μόνο για να γίνω ράπερ.
Με πλησίασε ο Φοίβος –ο οποίος είναι πολύ εντάξει, πολύ καλός και η συνεργασία μαζί του ήταν απίστευτη. Έδωσα κομμάτια στον Μαζωνάκη, έχω κάνει κομμάτια με την Κοκκίνου, την Βανδή... Πήρα καλά λεφτά από κει, κι αφού θεώρησα ότι έκανα ολοκληρωμένο κύκλο στη μουσική βιομηχανία, λέω "τώρα θα κάνω αυτό που θέλω".
Ο αδερφός μου –ο Καταχθόνιος- είναι μικρότερος και κόλλησε το μικρόβιο του χιπ χοπ μαζί με μένα. Τα ψευδώνυμά μας είναι καθαρά ηχητικά, κατά λέξη -κατά έννοια είναι “υπό” και “χθόνιος”, είναι underground, είναι κάτω από τη γη. Στη νεοελληνική το χρησιμοποιούμε για κάποιον ραδιούργο, κάτι κακό, αλλά δεν ισχύει αυτό. Είναι κατά λέξη το όνομά μου: Under-ground. Κάποια φορά πάμε οι δυο μας από τη Σιάτιστα στη Θεσσαλονίκη για να δούμε τους FFC, ένα ιστορικό, μεγάλο συγκρότημα, ήμασταν μεγάλοι φαν τότε. Αλλά δεν μπόρεσαν να έρθουν οι FFC και είχαν στείλει τους GLD (Gate of the Living Dead), -που ήταν ο Μηδενιστής και ο Τάκι Τσαν- οι οποίοι ήταν στην ηλικία μας, φρεσκαδούρα. Τους είδαμε να αρχίζουν να βρίζουν, για πρώτη φορά. Μέχρι τότε το χιπ χοπ είχε θεματολογία κατά του στρατού, ήταν πιο πολύ αναρχικό, στα πλαίσια της επανάστασης του εφήβου. Πρώτη φορά ακούσαμε εμείς εκεί για χασίσια και γαμήσια. Είπαμε με τον αδερφό μου “αυτοί είναι σαν εμάς” και νευριάζουμε τόσο πολύ, που ανεβαίνουμε πάνω στη σκηνή, τους παίρνουμε τα μικρόφωνα και λέμε κι εμείς δικά μας. Οι μεν Αθηναίοι νόμιζαν ότι ήμασταν Θεσσαλονικείς και δε Θεσσαλονικείς ότι ήμασταν Αθηναίοι. Πάθανε σοκ. Φοβήθηκαν και οι δύο. Μετά από αυτό χαθήκαμε. Εγώ μπήκα στο στρατό το ’97 και παρουσιάστηκα στο Χαϊδάρι. Μια μέρα πήρα τηλέφωνο τον Ευθύμη από τους Terror X Crew, ήταν το πρώτο hardcore σχήμα που έφερε το χιπ χοπ ωμά στην Ελλάδα. Ο Ευθύμης σπούδαζε στην Κοζάνη τότε και τον γνώριζα, πήγαινα και τα λέγαμε και ήταν ο μοναδικός φίλος που είχα εδώ στην Αθήνα. Τον πήρα τηλέφωνο για να βρεθούμε σε μια έξοδο και με όλο το θάρρος του λέω “θα με βγάλεις έξω; Δεν έχω ιδέα από Αθήνα”. Μου είπε θα πάμε σε ένα στούντιο, σε κάποια παιδιά που φτιάχνουν μουσική. Στο στούντιο που πήγαμε ήταν κάποιος που με κοίταζε και με ρωτάει “πού σε ξέρω;”. Ο DJ, ο Βαλάντης, βάζει μια βιντεοκασέτα και δείχνει το battle μας στο live στη Θεσσαλονίκη και μου λέει “σας έψαχνα”. Έτσι έγιναν οι ΖΝ. Ήμουνα ο πρώτος Έλληνας ράπερ που είχε ελληνικό όνομα σε nick name, μέχρι τότε ήταν οι BD Foxmoor, Going Through, όλα ξένα τα ονόματα, και οι δε Ημισκούμπρια που ήταν ελληνικό είχαν τα μικρά τους ονόματα. Το λέω αυτό, γιατί το όνομα Gate of Living Dead είπα να το κάνουμε Ζωντανοί Νεκροί, ελληνικό. Και γίναμε οι Τυμβωρύχος, Μηδενιστής, Χαρμάνης, Τάκι Τσαν, Υποχθόνιος, Καταχθόνιος. Τον αδερφό μου τον έλεγαν Murder και δεν βρήκαμε όνομα, κι αφού εγώ ήμουν Υποχθόνιος, λέω ας γίνει αυτός Καταχθόνιος. Οι ΖΝ δεν είναι κάτι τυχαίο. Είναι ακριβώς η αλλαγή, είναι υπερατλαντικό ταξίδι, φέραμε το αμερικάνικο προϊόν στην Ελλάδα όπως ακριβώς ήταν στην Αμερική. Αυτούσιο αμερικάνικο. Ήταν επανάσταση. Αυτό που ζούμε τώρα στο χιπ χοπ είναι από τους ΖΝ. Οποιοσδήποτε βγαίνει πια άνετα και μιλάει στο μικρόφωνο. Εμείς το ξεκινήσαμε αυτό το άνετο. Μέχρι τότε περιοριζόσουν.
Το πρώτο μας CD ήταν ο Πρώτος Τόμος, ήμασταν πολύ ενθουσιασμένοι από το αποτέλεσμα και την απήχηση που είχε, αλλά δεν βόλεψε αυτός ο χαμός που έγινε για να συνεχίσουμε. Ήταν σαν να κάναμε τον κύκλο απευθείας και να δώσαμε όσα είχαμε να δώσουμε. Δεν είχαμε κάτι άλλο να πούμε όλοι μαζί πια, αυτό αποδείχτηκε. Ο καθένας τράβηξε το δρόμο του. Υπήρχαν πολλά πέτρινα χρόνια στη συνέχεια, έμεινα για πολύ καιρό απομονωμένος μέσα στο στούντιο κι έβγαζα κομμάτια μόνο για μένα. Είχα απογοητευτεί πάρα πολύ. Ζούσα ήδη στην Αθήνα, κι έβγαλα ένα mixtpape που λέγεται Το Παιδί του Δρόμου, 1000 κόπιες που έφυγαν από χέρι σε χέρι, δώρο σε φίλους. Το 2007 βγάζω ένα κομμάτι για την παρέα μου, το Κάνε Ντου, επειδή τρώγαμε πόρτα στα κλαμπ λόγω εμφάνισης. Δεν μπορούσαμε, για παράδειγμα, να μπούμε στο Rock 'n' Roll στο Κολωνάκι, δεν μας άφηναν, παρόλο που οι γκόμενές μας ήταν μέσα, εμείς μέναμε απ’ έξω. Το ακούει ο Κωστής ο Κατσακιώρης, ένας παραγωγός που δούλευε στην ΕΡΑ, ψάχνει, με βρίσκει και μου λέει “άκουσα ένα κομμάτι σου και με ενδιαφέρει να το πάμε στην Minos EMI”. Δεν είμαι άνθρωπος που θα πει είμαι underground και δεν θέλω, μην κρυβόμαστε, χάρηκα πάρα πολύ και του λέω “ναι” αμέσως. Μου λέει ποιο θα ήταν το ποσοστό μου και τι ακριβώς θα γίνει και χωρίς να κοιτάξω τι έγραφαν τα συμβόλαια, δέχτηκα. Βγαίνει το Κάνε Ντου, περνάνε πέντε μήνες και με παίρνει κάποια κοπέλα τηλέφωνο και μου λέει το κομμάτι αυτό το παίζει στη Μύκονο ένα μαγαζί πολύ μέινστριμ -δεν θυμάμαι το όνομά του. Με έπαιρναν κι ένα σωρό φίλοι μου και μου έλεγαν ότι το παίζουν παντού. Έμεινε 72 εβδομάδες νούμερο ένα στο επίσημο τσαρτ της IFPI, δεν είχε ξαναμείνει τόσο πολύ στην κορυφή κομμάτι. Ούτε έμεινε άλλο, ποτέ. Και με δύσκολο ανταγωνισμό, ο ράπερ τότε ήταν ένας καρνάβαλος που άνοιγε το πρόγραμμα στα μαγαζιά πριν βγει ο βασικός τραγουδιστής και πολλοί πήγαιναν να τον κοροϊδέψουν, ο “yo και ο yo”. Είμαι ο πρώτος ράπερ που σταμάτησε τον Έλληνα και τον λαϊκό να σκέφτεται “ο yo” και όταν μου έλεγε κάποιος “yo” του έλεγα “γαμώ την Παναγία σου”. Έκοψα αυτή τη μαγκιά, ότι ο ράπερ είναι ο καλικάντζαρος, ο γελωτοποιός. Δεν ξέρω αν οι άλλοι ράπερς τότε δεν είχαν πειθώ ή δεν είχαν ταλέντο, αλλά έδιναν δικαίωμα στον καθένα να κοροϊδέψει. Κι όλο αυτό συνέβαλε στο να γίνει στο χιπ χοπ αυτό που έγινε στη συνέχεια. Τώρα υπάρχει περισσότερος σεβασμός.
Έμαθα πια τι γίνεται μέσα στις εταιρίες, κάνω έναν κύκλο και από κει και αφού βλέπω ότι αυτοί εκμεταλλεύονται το προϊόν (που ήμουν εγώ), καταλαβαίνω ότι θέλουν να τα ελέγχουν όλα χωρίς να μου δίνουν καμία σημασία. Ήθελα να βγάλω ένα κομμάτι, το Άντε γεια μας κι οι μπάτσοι μακριά μας, π.χ., και μου λέει το meeting της EMI αυτό το κομμάτι δεν το βγάζουμε. Άρχισαν τέτοια. “Άλλαξε αυτόν τον στίχο”, “μπορούμε να βάλουμε μια γκομενίτσα που θέλω να πηδήξω να πει το ρεφρέν;”. Τους είπα “όχι, τέτοια πράγματα εγώ δεν κάνω”. Είχαμε σοβαρό meeting κι έμπαινε μέσα ο Μαχαιρίτσας και σηκώνονταν όλοι, με παρατούσαν εμένα και πήγαιναν σε αυτόν. Ένα πρωί έκανα ένα εξώδικο με έναν δικηγόρο, πάω το χαρτί και λέω “φεύγω. Γεια σας”. Μου λένε “δεν γίνεται να φύγεις, θα το μετανιώσεις”.
Όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, όχι μόνο δεν το μετάνιωσα, αλλά είμαι πολύ χαρούμενος. Και κάνω μια στροφή –γιατί ήμουν πια πολύ μέινστριμ- και πάω στον Φοίβο. Με πλησίασε ο Φοίβος –ο οποίος είναι πολύ εντάξει, πολύ καλός και η συνεργασία μαζί του ήταν απίστευτη. Έδωσα κομμάτια στον Μαζωνάκη, έχω κάνει κομμάτια με την Κοκκίνου, την Βανδή… Πήρα καλά λεφτά από κει, κι αφού θεώρησα ότι έκανα ολοκληρωμένο κύκλο στη μουσική βιομηχανία, λέω “τώρα θα κάνω αυτό που θέλω”. Τα παρατάω όλα και φεύγω κοινή συναινέσει με τον Φοίβο. Ήταν η μοναδική εταιρία που μου είπε “σ’ αρέσει, κάτσε, θες να φύγεις; Στο καλό, καλή πορεία, είμαστε μαζί σου, σε πιστεύουμε”. Δεν είναι τυχαίος ο Φοίβος, είναι πάρα πολύ κοινωνικός με και με πολλές γνώσεις πάνω στη μουσική. Είναι απίστευτος μουσικός.
Και φεύγω για Θεσσαλονίκη. Πήρα μια βαλίτσα κι έφυγα μόνος μου. Άφησα το σπίτι όπως ήταν, με ψυγεία, κουζίνες, πλυντήρια, τα έκανα δώρο στην σπιτονοικοκυρά κι έφυγα. Έβλεπα ήδη ότι το southern, δηλαδή ο ήχος της Ατλάντας, είναι το μέλλον. Κι αποφάσισα να επικεντρωθώ σε αυτό. Με το που ξεκινάω να ασχολούμαι, έπεσαν όλοι πάνω μου, “και πού πας;”, με κορόιδευαν, “έχεις γίνει γραφικός, έχεις μείνει πίσω, τι είναι αυτά που κάνεις;”. Άρχισα να μιλάω για χρήματα, άρχισα να μιλάω για αλυσίδες, για άλλο πράγμα, για γκόμενες, άρχισα να λέω άλλα. Και βρίσκω τον ανάλογο παραγωγό που είναι ο Χρήστος o Skive, μού τον γνώρισε ο 3D όταν ήταν ακόμα στο Λονδίνο. Έρχεται το καλοκαίρι στο σπίτι, ανοίγει το Mac και μου βάζει να ακούσω αυτό το πράγμα ακριβώς που ήθελα ν’ ακούσω χρόνια. Του λέω “αυτό πρέπει να το κάνουμε κάτι, θες να γίνεις ο παραγωγός μου;”. Κι έτσι το στήσαμε. “Ακόμα κι αν πεινάσουμε” του είπα “θα με ακολουθείς σε ό,τι κι αν γίνει”. Συμφώνησε, κι έτσι φτιάξαμε το Capital Music, ένα label το οποίο δεν μπόρεσαν να το αντιληφθούν οι άλλοι ράπερς. Λένε “να κι ο Υποχθόνιος, θα γελάσουμε”. Αν δεν πεις κατά της αστυνομίας ή του Τσίπρα, δεν είσαι χιπ χόπερ. Ήρθε με λάθος τρόπο εδώ στη χώρα το χιπ χοπ. Ενώ αν δεις στην Αμερική, το ραπ ξεκίνησε από ντίσκο, ο DJ το ξεκίνησε που είχε μικρόφωνο και έκανε σκρατς. Ήταν πάρτι. Αν γίνει και μπίζνα, είσαι πετυχημένος. Αυτό έλεγαν αυτοί, “make money, make money money” στα κομμάτια τους το ’80. Ο Rakim φορούσε ένα τόνο χρυσή αλυσίδα, το ίδιο κι ο Erik B, ο underground θρύλος, ο legend του χιπ χοπ, είχε τρία κιλά αλυσίδα. Ο Slick Rick, δέκα, δεν μπορούσε να περπατήσει από τα κρεμαστά. Underground στην Ελλάδα είναι αυτός που δεν μπορεί να κάνει ραπ. Αφού είσαι underground, θα κλειδωθείς μέσα στο σπίτι, θα πάρεις πέντε φίλους και θα τραγουδάς. Άπαξ και βγεις στο YouTube ή βγάζεις CD ή κάνεις συναυλία, παύεις να είσαι underground. Αυτά είναι παραμύθια που λένε κάποιοι για να κοροϊδεύουν τον κόσμο τους».
Ypo - Maradona
— Η γενιά των 17ρων που σε ακολουθούν φανατικά δεν σε συνδέει πια με τους ΖΝ. Σε ξέρει μόνο από τα νέα κομμάτια σου, μέσα από το YouTube.
Μπορεί να το επεδίωξα κι εγώ αυτό. Για να μπορέσω να παρουσιαστώ φρέσκος, δεν το αναφέρω το ΖΝ συχνά.
— Αυτή η δυναμική των εκατομμύρια views και του πανζουρλισμού στα live πώς δημιουργήθηκε;
Δεν γνωρίζω, αλήθεια.
Λέγοντας «Γαμάω τους λαϊκούς», εννοώ τους τραγουδιστές που δεν προσφέρουν τίποτα, όλη μέρα κλαίνε, και παίρνουν την Φεράρι και φεύγουν από την πίσω πόρτα από το μπουζουκτζίδικο. Και την άλλη μέρα ξανακλαίνε. Εκμεταλλεύονται τον πόνο της χαζής της καψούρας που κατέβηκε στην Αθήνα για να πάρει την Lοuis Vuitton της.
— Το ότι έχεις τόσο νεανικό κοινό πώς το εξηγείς;
Έχω και μεγάλης ηλικίας κοινό, είναι ανάλογα με τα μαγαζιά. Άλλα μαγαζιά μαζεύουν πιτσιρίκια και άλλα μαζεύουν μεγάλο κόσμο που με ξέρουν από παλιά. Έχω ακούσει διάφορα. Μου λένε "γιατί δίνεις αυτόγραφα στους πιτσιρικάδες που μαζεύονται"; Και γελάνε ηλίθια. Τα αγαπώ πάρα πολύ τα πιτσιρίκια, αγαπώ πάρα πολύ το μέλλον, ποντάρω σε αυτά τα παιδιά, είναι πανέξυπνα όλα. Και ο Μέσι πάει και δίνει αυτόγραφο στα μικρά παιδάκια, τι θα πει, ότι δεν ξέρει μπάλα; Ή ο Ρονάλντο; “Τον ακούν τα πιτσιρίκια” λένε, “δεν είναι ράπερ”. Κανείς δεν λέει κάτι εναντίον μου τεκμηριωμένα, πετάνε ό,τι να ’ναι. Σχολιάζουν τα δόντια μου, την ηλικία μου…
— Τα πιο πολλά άσχημα σχόλια, πάντως, είναι για αυτά που δείχνεις στα βίντεο, γούνες, ακριβά αυτοκίνητα…
Μα αυτή είναι η ζωή μου. Δεν ήμουν ποτέ ψεύτικος. Το ψέμα είναι όπως είναι αυτοί οι έντεχνοι. Που βγάζουν εκατομμύρια, γεμίζουν χώρους με 40 χιλιάδες κόσμο, κάτι Χαρούληδες, και φοράνε το ίδιο πουκάμισο και είναι ιδρωμένοι και καλά μωρέ. Αυτό δεν είναι ψέμα; Δεν μπορώ να γράφω ότι δεν έχω να φάω και είμαι με μια μπίρα στο δρόμο γιατί δεν είμαι αυτό το πράγμα. Αυτό που είναι ψέμα, όμως, θα το χειροκροτούσαν. Ό,τι περνάω το κάνω κομμάτι, αυτό γράφω. Κάποτε ήμουν μέσα στο πάρκο κι έπινα μπάφους, ναι, αυτό ζούσα, τώρα μπορώ να έχω αυτοκίνητο, να έχω γούνες, να έχω χρυσάφια. Δεν επηρεάζω κανέναν, ούτε είμαι θύμα του καπιταλισμού και της κατανάλωσης, καμία σχέση. Ό,τι παράγεται κι υπάρχει, καλό είναι να το έχουν όλοι. Και τις χρυσές αλυσίδες και τις γούνες, εργάτες τις φτιάχνουν. Δούλεψε όπως δουλεύω εγώ και παρ’ τη κι εσύ, μην κοιμάσαι κάθε νύχτα από πέρσι το Πάσχα, για δυο χρόνια, που ξαγρυπνάω εγώ και παρ’ τη κι εσύ. Από τότε που βγήκε το Κολομπιάνο δεν έχω σταματήσει να είμαι στο δρόμο. Έτσι νομίζεις, ότι φυτρώνουν αυτά; Δεν έκλεψα από κανέναν. Ρε φίλε δεν είναι ψεύτικο να λες επαναστατικά τραγούδια ενώ βγάζεις τόσα λεφτά; Τους αρέσει το ψέμα.
— Απαντάς ποτέ στα σχόλια που γράφουν;
Όχι, ποτέ. Έχω πάθει ανοσία. Δεν πιστεύω και στα μάτια και στις κακές ενέργειες. Είναι κάποιοι άλλοι δικοί μου, φίλοι μου ράπερς που το παίρνουν βαρέως όταν βλέπουν ότι με κακολογούν. Δεν με ενδιαφέρουν τα σχόλια. Ξεκίνησα να τα διαβάζω κάποια στιγμή, αλλά είδα ότι έβριζαν τη μάνα μου, πολύ αισχρά, και σταμάτησα να τα διαβάζω.
— Όλη η Ελλάδα έμαθε τι είναι DAB μέσα από τα δελτία ειδήσεων, από την εικόνα του πιτσιρικά στην παρέλαση, θέλεις να μου σχολιάσεις την κίνησή του;
Είναι πολύ καλό που όλοι το έμαθαν, παρόλο που περνάει με αυτόν τον τρόπο. Είναι κάτι που υπάρχει και δεν μπορείς να το αγνοήσεις και το κάνουν αυτό τα πιτσιρίκια χωρίς να τα υποκινεί κανείς. Είναι κάτι αυθόρμητο. Δεν είναι πιο ανώμαλο να περπατάνε αγόρια και κορίτσια ξεχωριστά, με το ίδιο βήμα σαν κουρδισμένα, ανασηκώνοντας τα χέρια τους και να κοιτάνε έναν γέρο αριστερά τους στρέφοντας την κεφαλή; Δεν είναι αρρώστια αυτό; Το DAB είναι αρρώστια ή αυτό; Τους πείραξε που έκανε DAB ο πιτσιρικάς, δεν τους πείραξε που είναι ο παππάς, ο δήμαρχος, ο κάθε βλάκας εκεί πάνω και το παιδί είναι αναγκασμένο να τον κοιτάει, έναν βλάχο ντυμένο με κοστούμι και γραβάτα. Οι μαθητικές παρελάσεις είναι κάτι μεσαιωνικό, πού ζούμε; Κάνεις στρατιωτάκια τους νέους ανθρώπους βάζοντάς τους να περπατάνε το ίδιο; Υπάρχουν κάποιοι που τους βολεύει να είναι έτσι η χώρα, στρατιωτάκια, ο συντηρητισμός καλά κρατεί. Το Κολομπιάνο, το Μαραντόνα, ακούγονται τόσο εύκολα που τους πειράζει κάποιους. Γι αυτό και η τηλεόραση το πολεμάει αυτό το πράγμα. Δεν είχα ποτέ πρόταση από την τηλεόραση να πάω σε εκπομπή. Ούτε μία δεν με έχει καλέσει. Όχι ότι θα πήγαινα, αλλά έπρεπε να γίνει η πρόταση. Υπάρχουν κάποιες εκπομπές το βράδυ που κάνουν talk shows, αλλά φοβούνται. Και καλά κάνουν και φοβούνται αν είναι live η εκπομπή τους. Είναι καλό που φοβούνται. Το πλάνο μου να σου πω την αλήθεια ήταν να εκμεταλλευτώ τους ανθρώπους που δεν γουστάρουν την τηλεόραση. Είπα ότι υπάρχει ένα κομμάτι που θα το πάρω εγώ. Ποιοι δεν γουστάρουν το Mad; Αυτούς θα πάρουμε. Αυτό κάναμε τρία χρόνια κρυφά. Δουλεύαμε αυτό το κοινό, το οποίο κάπου έπρεπε να ακουμπήσει. Βρήκε εμάς να εκφραστεί.
— Γιατί γίνεται με το DABτέτοιος χαμός στα πιτσιρίκια;
Είναι παγκόσμιο το φαινόμενο DAB, απλά εμείς το εκμεταλλευτήκαμε, το φέραμε στη χώρα πρώτοι. Δεν είναι δικό μας το DAB. Ήταν στην έξαρσή του το DAB στην Αμερική όταν ήρθε στην Ελλάδα, αν δεις κάνουν DAB ποδοσφαιριστές ή μπασκετμπολίστες. Το συνδυάζουν με όλα αυτά που τους αρέσουν.
— Τι ακριβώς είναι το DAB;
Δεν έχει σχέση με χιπ χοπ, όπως ξεκίνησε. Είναι D(ee) A B(rown), ένας μπασκετμπολίστας παλιός που έχει πεθάνει τώρα, των Boston Celtics, ο οποίος είχε καρφώσει ένα καλάθι σε διαγωνισμό καρφωμάτων το 1991, έβαλε το χέρι μπροστά και κάρφωσε την μπάλα, έκανε την κίνηση αυτή, κι είναι το πρώτο DAB. Από κει βγήκε.
— Και το swag;
Το swag δεν είναι είδος μουσικής, είναι η αύρα του καθενός, το στυλ του. Ο καθένας έχει το δικό του swag, δεν είμαι, δηλαδή “ντυμένος swag”. Οι ρεμπέτες το χρησιμοποιούσαν αυτό το στυλ, λίγο το καπέλο στραβά, το καβουράκι, το παντελόνι φαρδύ και να σέρνεται, έχει πολλά κοινά. Είναι αλήτικη μουσική. Δεν λέω, φυσικά, ότι οι ρεμπέτες είναι οι ράπερς, καμία σχέση.
— Τα μουσικά κανάλια τα παίζουν τα κομμάτι σας;
Όχι. Το Mad δεν παίζει κομμάτι με δέκα εκατομμυρίων views, το αγνοεί, δεν είχαμε πρόσκληση να πάμε να τραγουδήσουμε έστω στα βραβεία, όπου ξέρεις τι θα γινόταν; Θα τους ξεχνούσαν όλους τους άλλους. Έβγαλαν την Παπαρίζου σαν τη θεία μου που κάνει το γλυκό το κολοκύθι πάνω στη Σιάτιστα και τραγούδησε. Καλλιτέχνης της χρονιάς βγήκε η Άννα Βίσση. Δεν πιστεύω καθόλου στο Θεό, αλλά στο τέλος κάνω το σταυρό μου. Δίνουν βραβεία μεταξύ τους. Κι αν δεν πληρώσεις, δεν παίζεις στο κανάλι τους. Και; Σιγά. Ποιος τους βλέπει; Γι’ αυτό θα κλείσουν κιόλας. Το χιπ χοπ το πολεμάνε. Βλέπεις σε κανένα από τα τηλεπαιχνίδια να δείχνουν ραπ; Το φοβούνται πάρα πολύ.
— Τα θέματα για τα κομμάτια σου πώς τα επιλέγεις; Κολομπιάνο, Μαραντόνα…
Ο Πάμπλο Εσκομπάρ είναι κάτι σιχαμερό, δεν θα ασχολιόμουν ποτέ μαζί του ως πρόσωπο, αλλά αφού αρέσει στον κόσμο σκέφτηκα “θα το παραποιήσω και όπου Πάμπλο Εσκομπάρ θα βάλω Ζαμπατίστας”. Να γίνει πιο επαναστατικό. Να περάσω κάποια άλλα μηνύματα. Αυτό έγινε. Μετά το έκανα πιο προσωπικό… Στο κομμάτι αυτό, το Κολομπιάνο, μιλάω για μένα. «Μόλις είδα τις πρώτες ρυτίδες, στην Σιάτιστα επέστρεψα μπίζνες, το καβάλι καλάμησα Dolce, Άη-Δημήτρης, Gabanna και Porsche / Δημαρχείο, χαράματα, πόκερ, με κοιτάν όλοι οι βλαχορόκερ / έχω σκάσει εξωγήινος Joe Cocker, τα Nike μου είναι Foot Locker / κρεμάνε τα αυτιά τους σαν κόκερ, έχω glock 18 όχι φλόμπερ / στην Ελλάδα απ’ τους πρώτους χιπ χόπερ, τώρα είναι χιλιάδες οι κόπιες. / Δεν θα πω τ’ αγαπώ αλλά το ’ζησα, εσύ λες το αγαπάς μα δεν το ’ζησες. / Είμαι ο μόνος ράπερ που δεν χώνεψες, είμαι ο μόνος ράπερ, τώρα κόλλησες». Ο Μαραντόνα είναι αποκλεισμένος από τα μίντια, έχει επαναστατικό λόγο και όποιος έχει επαναστατικό λόγο πάνε να τον βγάλουν γραφικό, ότι είναι χαζός, τρελός, κι όπου Μαραντόνα βάλε Ύπο. Για μένα είναι ένας από τους 10 ανθρώπους του 21ου αιώνα. Κάποιες ατάκες του θα μείνουν για πάντα.
Ypo - Colombiano Remix Ft. Raf, Slogan, Efta, N.O.E
— Λεφτά βγάζετε;
Βγάζουμε, ναι. Δεν παίρνουμε 30 χιλιάρικα το live όπως άλλοι, αλλά το χιλιάρικο σε κάθε εμφάνιση το βγάζουμε. Αυτή τη στιγμή λεφτά έχει μόνο ο Ύπο και ο Τσίπρας. Δύο άνθρωποι που πέτυχαν. Capital Music, και από το 4%, κυβέρνηση.
— Πόσες συναυλίες έχετε κάνει σε έναν χρόνο;
365 ημέρες έχει ο χρόνος, εμείς κάναμε 250 συναυλίες. Δεν μπορώ να απορρίψω ένα χωριό αν με καλέσει, θα είναι χαρά μου να είμαι ένα κινητό βιντεοκλίπ εκεί που θα πάω. Αυτό είμαι. Έτσι λειτουργούσε παλιά ο καλλιτέχνης, αν δεν έκανες περιοδεία, δεν σε ήξερε κανείς. Αυτό το πράγμα κάνω. Αν δεις το ντοκιμαντέρ των Clash δεν είχαν αφήσει χωριό για χωριό στην Αγγλία, είχα σοκαριστεί όταν είχα δει τι έκαναν. Κι ίσως υποσυνείδητα να κάνω αυτό το πράγμα. Επηρεάστηκα πάρα πολύ από τους Clash. Στην επαρχία ο κόσμος είναι πολύ διαφορετικός, δεν είναι χορτασμένος, γιατί εδώ στην Αθήνα τα έχουν δει όλα. Γι’ αυτό γίνεται χαμός όταν πάει κι ένα θέατρο με παλιούς ηθοποιούς, θέλει ο κόσμος στην επαρχία, διψάει να ακούσει και δέχονται πιο εύκολα πράγματα. Δεν έχουν και επιλογές, οπότε έρχονται όλοι αν πάει κάποιος που ξέρουν. Είχαμε πάει στην Ηράκλεια Σερρών και γέμισε όλη η πλατεία με κόσμο, ήρθε όλο το χωριό. Γέμισαν όλοι οι δρόμοι. 7-8.000 άτομα. Παίξαμε σε ένα bye-bye πάρτι στο τέλος της σχολικής χρονιάς στη Χαλκιδική και είχε παιδιά από πολλά σχολεία που ήρθαν με λεωφορεία, δύο χιλιάδες παιδιά, έγινε χαμός και στο βίντεο στο YouTube όλοι βρίζουν τα παιδάκια που τους αρέσει αυτό το πράγμα. Λες και είναι κάτι κακό. Είναι μεγάλη αρένα το διαδίκτυο. Δεν υπήρχε καμία διαφήμιση, δεν το είδαν σε καμία τηλεόραση, ήρθαν μόνα τους τόσα παιδιά.
— Μήπως επειδή δεν είναι και οι πιο κατάλληλοι στίχοι για να επαναλαμβάνει ένα παιδί; Θα μου πεις τι εννοείς λέγοντας «γαμάω τους λαϊκούς»;
Ο καθένας μπορεί να τους εξηγήσει όπως θέλει, σημασία έχει τι εννοώ εγώ που το λέω. Δεν εννοώ τους ανθρώπους τους λαϊκούς τους απλούς, κι εγώ λαϊκός άνθρωπος είμαι, εννοώ τους τραγουδιστές που δεν προσφέρουν τίποτα, όλη μέρα κλαίνε, και παίρνουν την Φεράρι και φεύγουν από την πίσω πόρτα από το μπουζουκτζίδικο. Και την άλλη μέρα ξανακλαίνε. Εκμεταλλεύονται τον πόνο της χαζής της καψούρας που κατέβηκε στην Αθήνα για να πάρει την Lοuis Vuitton της.
Η επόμενη τετραετία επειδή θα είναι πιο δύσκολη και θα είναι και πιο δύσκολη και η επόμενη εκλογική διαδικασία για τον Σύριζα, τότε θα πρέπει να κατέβω εγώ. Και φυσικά εδώ, Α' Αθήνας, να πάρω όλες τις ψήφους. Θα φάω τα μούτρα του Άδωνι Γεωργιάδη.
— Δεν είναι σεξιστικό να λες τις γυναίκες πουτάνες;
Το περίεργο είναι ότι αυτό το κομμάτι το τραγουδάνε τα κορίτσια πιο πολύ από τα αγόρια, γιατί τους θυμίζει την γκόμενα που τους πήρε τον γκόμενο. Είναι μια έκφραση που λένε πιο πολύ οι γυναίκες. Πουτάνες είναι οι γυναίκες που πληρώνονται, πώς να τις πω, πόρνες; Σε πολλά ραπ μας, πουτάνες εννοούμε τους άντρες ράπερς. Πιο πολύ τους άντρες λέμε που είναι ξεπουλημένοι.
— Με την πολιτική ασχολείσαι;
Ναι, ασχολούμαι. Ζούμε πολύ δύσκολα χρόνια, κι εμένα δεν μ’ αρέσει καθόλου ο λαϊκισμός, το αποφεύγω, δηλαδή πόσο κόστισε το ταξίδι του Τσίπρα, για παράδειγμα. Δεν είναι λαϊκισμός αυτό; Όταν ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος έπαιρναν χώρια αεροπλάνο και πήγαιναν στις Βρυξέλλες για διαπραγματεύσεις δεν ασχοληθήκαμε. Αυτόν τον καιρό γίνεται ένας πόλεμος που δεν καταλαβαίνω γιατί γίνεται. Δεν τους αρέσει ο Τσίπρας, εντάξει, ο κόσμος το τρώει αυτό όμως που του πλασάρουν τα μέσα. Εγώ ανήκω στον Σύριζα, εδώ και χρόνια.
— Και μπορείς και ανήκεις ακόμα;
Είδες τι λες; Ακόμα. Υπάρχουν 150 χιλιάδες οικογένειες που σιτίζονται από πρόγραμμα του Σύριζα. Αυτό όμως δεν βγαίνει σε κανένα κανάλι. Σε 200 χιλιάδες οικογένειες πληρώνει το ρεύμα η κυβέρνηση. Υπάρχει κοινωνικό παντοπωλείο και κοινωνικές παροχές που δεν τις θυμάμαι πιο παλιά.
— Δεν τις θυμάσαι επειδή δεν είχαμε φτάσει σε τέτοια κατάσταση εξαθλίωσης να υπάρχει τέτοια ανάγκη.
Ποιος μας έφερε εδώ πέρα, όμως; Έχει σημασία αυτό. Το ξεχάσαμε. Ξέρεις πού την πατήσαμε; Φανταζόμασταν πολύ πιο ρομαντικά την Ευρώπη. Κι όταν πήγαμε μέσα στα σκυλιά καταλάβαμε ότι εδώ διακυβεύεται ολόκληρη η ζωή ενός λαού, κι εκεί κάναμε τις υποχωρήσεις. Και το ίδιο το ΚΚΕ πλέον δεν μιλάει κατά της ευρωπαϊκής ένωσης, αν προσέξεις το λόγο του δεν λέει επιστροφή στη δραχμή. Τα κανάλια δημιουργούν στημένα σκηνικά, βρίσκουν ούγκανους και τους πάνε όπου πάει βουλευτής του Σύριζα για να τον βρίσουν. Ζούμε λαϊκισμό και προβοκάτσια συνέχεια.
— Με πλήρη καταστροφή, μισθούς πείνας και ελεεινές συντάξεις.
Ποιος μας έφερε μέχρι εδώ; Ο λαός ψήφισε την αριστερά, την ριζοσπαστική, ΟΚ, αλλά αν τους πεις να βγούμε από την Ευρώπη θα σου πουν όχι. Το ίδιο κάνει και ο Τσίπρας.
— Ο λαός ψήφισε «όχι» σε μεγάλο ποσοστό. Εσύ τι ψήφισες;
«Όχι» ψήφισα.
— Μιλάς στο πρώτο πληθυντικό τόση ώρα, εκ μέρους του Σύριζα, θα πολιτευόσουν αν σου έκαναν πρόταση;
Ναι. Η επόμενη τετραετία επειδή θα είναι πιο δύσκολη και θα είναι και πιο δύσκολη και η επόμενη εκλογική διαδικασία για τον Σύριζα, τότε θα πρέπει να κατέβω εγώ. Και φυσικά εδώ, Α’ Αθήνας, να πάρω όλες τις ψήφους. Θα φάω τα μούτρα του Άδωνι Γεωργιάδη. Εκεί την έπαθε ο Σύριζα. Υπάρχει μια επιφάνεια της αριστεράς που είναι μαλακοί άνθρωποι και ο κάθε λαϊκιστής τύπου Βορίδη, τύπου Άδωνι, μπορεί να οργώνει και να βρίζει. Ξεχνάνε όμως αυτοί την εφεδρική αριστερά που είμαστε εμείς, ότι είμαστε χειρότεροι. Πιο τσαμπουκάδες. Η εφεδρεία της αριστεράς είναι πολύ σκληρή αριστερά. Ξέρεις, με ενοχλεί ό, τι έχει σχέση με σύμβολα, η σκέψη η βυζαντινή, ο χριστιανισμός γιατί δεν σ’ αφήνει να αναπτυχθείς. Ό,τι καλό έχει να δώσει η χώρα είναι προ Χριστού. Με ενοχλούν οι απαίδευτοι, που κρίνουν χωρίς να ξέρουν την βάση μιας ιστορίας. Δεν θα πούνε “το παιδάκι το καημένο που δεν έχει παπούτσια, ήρθε λασπωμένο και οι γονείς του πνίγηκαν στο Αιγαίο”, αλλά θα σου πουν “α, το μουσουλμανάκι”. Με ενοχλούν που δημιουργούν καταστάσεις κάτι χαζοί που έβγαζαν στην τηλεόραση βιβλία που έλεγαν ότι είμαστε από τον Σείριο και τελικά έπιασε τόπο η βλακεία τους. Σε πέντε χρόνια όπως εξωραΐστηκαν αυτοί και τους παίρνουν στα σοβαρά, θα μιλάμε και για τη Χρυσή Αυγή. Θα είναι κάτι νορμάλ. Αυτό το κάνουν τα κανάλια και οι απαίδευτοι. Ακόμα και η σύζυγος-κριτής σε εκπομπή που δίνει πρεστίζ στον πολιτικό σύζυγο είναι κάτι στημένο γιατί επηρεάζει τις νοικοκυρές. Υπήρχε μέρα που αν δεν έβλεπες τον Άδωνι σε κανάλι νόμιζες ότι η τηλεόραση θα κλείσει.
— Τι μουσική ακούς αυτόν τον καιρό;
Ακούω πάρα πολύ Χατζιδάκι. Ψάχνω τώρα ανέκδοτα κομμάτια του, για μένα είναι ο καλύτερος μουσικός του κόσμου. Θέλω όταν φτάνω Αθήνα να βάλω ένα κομμάτι Χατζιδάκι, για να την έχω στο μυαλό μου όπως μου την είπαν οι παππούδες και ο πατέρας μου. Για να καταλάβεις την Πλάκα ή την Ακρόπολη, δεν μπορείς να βάλεις να ακούσεις κάτι άλλο. Μόλις περπατήσεις στην Πλάκα ακούγοντας Χατζιδάκι θα καταλάβεις τι είναι η Αθήνα μουσικά. Με μία νότα του Χατζιδάκι καταλαβαίνεις τι είναι η Αθήνα, με μία νότα του Χατζιδάκι καταλαβαίνεις τι είναι το βουνό και με μια νότα του Χατζιδάκι πάλι καταλαβαίνεις τι είναι τα λιμάνια. Αυτό είναι η Ελλάδα, θάλασσα και βουνά. Την αγαπώ τη μουσική. Για μένα όλα είναι αρμονία, μουσική, λίγο τον αέρα να ακούσω μου έρχεται ήχος, μπορώ να πατήσω πάνω του και να κάνω ραπ. Μουσική κάνω για να κάνω ραπ. Το μεγαλύτερο όργανο είναι το στόμα μας. Η πιο ακραία νότα βγαίνει από κει, γι’ αυτό δεν μπορεί κανένα όργανο να το αντικαταστήσει. Κι εγώ τα λόγια μου θέλω να τα εκφέρω με ραπ. Έχω πολλά μέσα μου, γι’ αυτό κάνω μουσική.
