Η Ηρακλειά ανήκει στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Μικρών Κυκλάδων και από τον Πειραιά απέχει περίπου έξι ώρες. Ένας ξεχωριστός τόπος για ανθρώπους που επιδιώκουν μια ήσυχη ζωή. Αποτελεί μια ιδανική λύση διαφυγής από τους γρήγορους ρυθμούς, την κανονικότητα, την πίεση και το άγχος, είτε για όσους κατοικούν εκεί είτε για εκείνους που την επισκέπτονται.
Απευθύνεται σε όσους γοητεύονται από την ηρεμία και την απλότητα της νησιωτικής ζωής. Κατεβαίνοντας από το πλοίο, συνειδητοποιείς ότι στο νησί αυτό ο χρόνος δεν έχει καμία χρησιμότητα. Ξεχνάς αμέσως λεωφορεία, ταξί, τράπεζες, βενζινάδικα, ξαπλώστρες, ομπρέλες και το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να εξοικειωθείς με την απαράμιλλη ομορφιά της, με το κυκλαδίτικο φως να απλώνεται παντού. Διαθέτει υπέροχες παραλίες με γαλαζοπράσινα νερά, επειδή είναι ενταγμένη στο Δίκτυο Φύση (Natura) 2000 αποτελεί καταφύγιο άγριων πουλιών, περιλαμβάνει οκτώ αριθμημένα μονοπάτια πεζοπορίας και έχει το έβδομο μεγαλύτερο σπήλαιο στην Ελλάδα.
Περικυκλωμένη από μεγαθήρια του τουρισμού, όπως η Νάξος, η Πάρος και η Ίος, το νησάκι των Μικρών Κυκλάδων έχει πολλά να προσφέρει – κυρίως την αίσθηση ελευθερίας, αφού στην Ηρακλειά δεν χρειάζεται να σκεφτείς τι θα κάνεις και πού θα πας. Δεν είναι αναγκαίο να προγραμματίσεις για να δεις όλα τα αξιοθέατα και τις παραλίες του νησιού. Όλα γίνονται στην ώρα τους. Οι «μυημένοι» που καταφθάνουν στο νησί είναι λάτρεις της πεζοπορίας, άνθρωποι που τους γοητεύουν ο υποβρύχιος κόσμος καθώς και η παρατήρηση σπάνιων ειδών πτηνών και πουλιών. Αναμφίβολα μπορείς να την περπατήσεις ολόκληρη. Όλα κυλούν αργά σε αυτό τον παράδεισο, όπου ακόμα και η ησυχία «ακούγεται». Σε έχουν ξεχάσει κι έχεις ξεχάσει τα πάντα.
Περικυκλωμένη από μεγαθήρια του τουρισμού, όπως η Νάξος, η Πάρος και η Ίος, το νησάκι των Μικρών Κυκλάδων έχει πολλά να προσφέρει – κυρίως την αίσθηση ελευθερίας, αφού στην Ηρακλειά δεν χρειάζεται να σκεφτείς τι θα κάνεις και πού θα πας. Δεν είναι αναγκαίο να προγραμματίσεις για να δεις όλα τα αξιοθέατα και τις παραλίες του νησιού. Όλα γίνονται στην ώρα τους.
Ο χρόνος επιβραδύνεται και η ροή της ημέρας αποκτά διαφορετικό περιεχόμενο. Οι κάτοικοι της Ηρακλειάς είναι άνθρωποι που δεν ορίζονται από τη φιλοσοφία του τουρισμού και συμπεριφέρονται περισσότερο σαν να σε φιλοξενούν στο εξοχικό τους. Το νησί είναι μοιρασμένο ανάμεσα σε δύο οικισμούς, τον Άγιο Γεώργιο, που αποτελεί το λιμάνι του νησιού, και τη Χώρα, που φέρει το όνομα «Παναγία». Οι δύο οικισμοί ενώνονται με ασφαλτόδρομο μήκους 4 χιλιομέτρων.
Μόλις φτάσεις στο λιμάνι, τα κρυστάλλινα, πράσινα νερά σε εντυπωσιάζουν τόσο, που βιάζεσαι να βουτήξεις. Ένα σούπερ-μάρκετ, πέντε-έξι ταβέρνες, πεύκα, ελιές, αρμυρίκια, ένα παντοπωλείο βγαλμένο από άλλη εποχή και διάσπαρτα καταλύματα. Κάποια σπίτια εγκαταλελειμμένα, κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής, φρεσκοβαμμένες, κατάλευκες κατοικίες των ντόπιων, αγριοσυκιές, αμυγδαλιές, εκκλησίες και αυτοκίνητα, είτε παρατημένα είτε ξεκλείδωτα, με ανοιχτά τζάμια, που δημιουργούν ένα τοπίο προς εξερεύνηση και ανακάλυψη.
Ο δεύτερος οικισμός, στον οποίο αξίζει να φτάσετε περπατώντας από το πανάρχαιο χωμάτινο μονοπάτι, στέκει επιβλητικά και θυμίζει κινηματογραφικό σκηνικό παλιάς ιταλικής ταινίας. Στις διαδρομές του κεντρικού δρόμου βρίσκονται σπίτια που χρονολογούνται από πολύ παλιά και θα σταθείς στις γυναίκες που είτε κάνουν δουλειές είτε ξεκουράζονται σε κάποιο πλατύσκαλο. Ηλικιωμένες κυρίες με τα γκρίζα μαλλιά τους μαζεμένα σε κότσο κάτω από ένα μαντίλι, με το λεπτό, ηλιοκαμένο πρόσωπό τους κι ένα βλέμμα παρατηρητικό που σε αγκαλιάζει εξ αποστάσεως.
Ο ήχος των κοπαδιών ακούγεται από το βάθος, τα αλώνια ξεπροβάλλουν χαρακτηριστικά και στο μοναδικό κατάστημα του οικισμού, το «Στέκι της Αννιώς», μαζεύονται όλοι για να απολαύσουν τη θέα, την ησυχία και την παρέα, τρώγοντας τις σπιτικές νοστιμιές της Άννας. Πίτες, παραδοσιακά γλυκά και καφέδες στη χόβολη, τα οποία ταιριάζουν ανεπανάληπτα με το ορεινό τοπίο της πάλαι ποτέ άγονης γραμμής.
Σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη
Το πιο εντυπωσιακό αξιοθέατο του νησιού είναι το Σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη. Ξεκινώντας από το «Στέκι» κι έχοντας απαραιτήτως τη βοήθεια ενός ξεναγού, θα ζήσετε μια ανεξίτηλη εμπειρία. Ο Νεκτάριος Κωβαίος, που είναι ο ξεναγός μας, ξέρει το σπήλαιο καλύτερα από τον καθένα.
Έχει γεννηθεί στο νησί και ως τα 18 του χρόνια τραβούσε πάνω του πολλές φορές τα φώτα της δημοσιότητας, καθώς αποτελούσε τον μοναδικό μαθητή του σχολείου στο νησί. Αγαπά πολύ τον τόπο του γι' αυτό επιστρέφει το καλοκαίρι, είτε ως ξεναγός στο σπήλαιο είτε ως βοηθός στο εκδρομικό σκάφος που κάνει τον γύρο του νησιού, τον «Άνεμο». Η διαδρομή είναι πανέμορφη.
Λίγα λεπτά αφότου περάσεις από τον όρμο Βουρκαριά αντικρίζεις το σπήλαιο, στο οποίο για να καταφέρεις να μπεις χρειάζεται να σκύψεις και να προχωρήσεις μπουσουλώντας κάποια μέτρα. Όπως εύστοχα προειδοποιούν οι κάτοικοι του νησιού, «αν δεν πέσεις στα τέσσερα, στο σπήλαιο δεν μπαίνεις». Απέναντι από την είσοδο του σπηλαίου βρίσκεται μια μεγάλη σπηλιά που λέγεται ότι ήταν η κατοικία του γίγαντα Πολύφημου. Σύμφωνα με τον μύθο, τον τύφλωσε ο πολυμήχανος Οδυσσέας για να ξεφύγει μαζί με τους άνδρες του.
Πάντως, το Σπήλαιο της Ηρακλειάς παραμένει αναξιοποίητο και τουριστικά ανεκμετάλλευτο. Καθένας έχει τη δυνατότητα να πάρει μέρη από τον σταλακτιτικό πλούτο του. Όπως μας εξηγεί ο Νεκτάριος, «σύμφωνα με την παράδοση, γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα, ένας βοσκός είχε ξαπλώσει κάτω από έναν θάμνο για να προφυλαχτεί από τη βροχή. Όταν επέστρεψε στο χωριό, οι συγχωριανοί του είδαν αποτυπωμένη στο πουκάμισό του τη μορφή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Ζήτησαν από τον βοσκό να τους πάει εκεί όπου είχε ξαπλώσει και όταν πήγαν, ανακάλυψαν την είσοδο του σπηλαίου.
Μπαίνοντας μέσα βρήκαν την εικόνα του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και έτσι πήρε το όνομά του το σπήλαιο. Η δεύτερη εκδοχή λέει ότι ο βοσκός κάθε μέρα έχανε έναν τράγο, ο οποίος εμφανιζόταν κατά την επιστροφή του κοπαδιού στη στάνη. Κάποια μέρα τον ακολούθησε και τον είδε να μπαίνει κάτω από έναν μεγάλο σχοίνο, όπου και ανακάλυψε την εικόνα του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου».
Εξαιτίας της έλλειψης οξυγόνου, όσο λιγότερα άτομα είστε, τόσο λιγότερες θα είναι κι οι αίθουσες που μπορείτε να επισκεφθείτε. Εμείς ήμασταν έξι άτομα και καταφέραμε να μπούμε σε έξι αίθουσες από τις 20 που έχουν χαρτογραφηθεί έως τώρα. Μην περιμένετε φώτα και εξοπλισμό, γι' αυτό οι φακοί του ξεναγού είναι απαραίτητοι, προκειμένου να μη χάσετε την έξοδο, καθώς και οι βασικές προμήθειες! Αυτή η σαγηνευτική εμπειρία κρατά συνολικά 2,5 περίπου ώρες και στην επιστροφή οι εικόνες από το ηλιοβασίλεμα είναι το καλύτερο δώρο για ξεκούραση.
Μονοπάτια
Η Ηρακλειά φημίζεται για τις περιπατητικές της διαδρομές. Άγρια τοπία, βράχοι που κόβουν την ανάσα και απέραντη θέα στις υπόλοιπες Μικρές Κυκλάδες είναι όλα όσα γοητεύουν τους λάτρεις του σπορ. Ενδεικτικά, η πορεία προς τον Προφήτη Ηλία καθώς και εκείνη ύστερα από τον Όρμο του Μέριχα, η οποία οδηγεί σε ένα από τα ψηλότερα σημεία του νησιού, είναι από εκείνες που δεν σβήνουν από τη μνήμη. Το βλέμμα συναντά την ασύγκριτη ομορφιά του Αιγαίου: παρατηρείς τα όρνια που έχουν δημιουργήσει τις φωλιές τους σε τρύπες των βράχων, τα γεράκια, τους σταυραετούς και τους γύπες να ίπτανται πάνω από το κεφάλι σου. Επίσης, το μονοπάτι προς τον παλιό οικισμό του Αγίου Αθανασίου καθώς και εκείνο προς την παραλία της Βορινής Σπηλιάς ανήκουν στα καλύτερα από τα συνολικά οκτώ αριθμημένα του νησιού. Τέλος, αξίζει να ακολουθήσετε το μονοπάτι που οδηγεί στο Κάστρο πάνω από το Λιβάδι, όπου έως και το 1930 υπήρχε ένας οικισμός και μπορείτε να παρατηρήσετε τα ερείπια ενός κάστρου ελληνιστικής περιόδου καθώς και τα ερείπια των ναών του Δία και της Θεάς της Τύχης. Όσο περπατάτε, έχετε τη δυνατότητα να μυρίσετε ή να μαζέψετε ρίγανη, θυμάρι ή δεντρολίβανο, τα οποία διατίθενται άφθονα.
Παραλίες
Στην Ηρακλειά υπάρχουν παραλίες για όλα τα γούστα. Το λιμάνι του Αγίου Γεώργιου και το Λιβάδι είναι οι δύο πιο κοντινές λύσεις. Το Λιβάδι συνήθως το προτιμούν οι οικογένειες, με τα αρμυρίκια να δημιουργούν πολλά σκιερά σημεία. Σε περίπτωση που είστε λάτρεις του ελεύθερου κάμπινγκ να ξέρετε ότι στο νησί έχει απαγορευτεί η από το 2019. Το επιβεβαιώνουν και οι δύο τεράστιες πινακίδες που υπάρχουν και προειδοποιούν ότι «το κάμπινγκ απαγορεύεται». Παράλληλα, στην άκρη της ακτής θα δείτε αρκετούς γυμνιστές. Στη συνέχεια, μπορείτε να πάτε στο Τουρκοπήγαδο, μια στενόμακρη παραλία προστατευμένη από τα καλοκαιρινά μελτέμια, με κάποιες ψαρόβαρκες αγκυροβολημένες. Εκεί θα δείτε αγριοκάτσικα να κατεβαίνουν για να πιουν νερό ή να αναζητήσουν τροφή, ενώ στην ακτή στέκει αφημένο στον χρόνο ένα εργαλείο περισυλλογής ναρκών. Επίσης, η Βορινή Σπηλιά, η οποία βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Ηρακλειάς και είναι κοντά στον Άγιο Γεώργιο, είναι μια αμμώδης παραλία που τη χτυπά αρκετά ο βορινός άνεμος. Είναι ήσυχη και πραγματικά πολύ όμορφη, με πεντακάθαρα νερά, αλλά είναι καλό να την επισκεφθείτε όταν δεν θα έχει βοριάδες, διότι τότε, πολλές φορές, βγαίνουν διάφορα αντικείμενα στην ακτή. Αναμφίβολα όμως οι δύο καλύτερες παραλίες του νησιού προσεγγίζονται μόνο με καραβάκι. Ο Καρβουνόλακκος και η Αλιμιά διακρίνονται για τη μαγευτική ομορφιά και τα διαυγή νερά τους και δίνουν την ευκαιρία για μια μονοήμερη εκδρομή με το σκάφος «Άνεμος» και καπετάνιο τον Δημήτρη Κωβαίο, γνωστό σε όλους ως «Μητσάρα», μια ευγενική και πολύ εξυπηρετική φυσιογνωμία, έναν άνθρωπο που έχει μεγαλώσει με την αλμύρα της θάλασσας. Με τα νησιώτικα τραγούδια να συνοδεύουν τους επιβάτες στον γύρο του νησιού, όλα τα εργαλεία που μπορεί να σου χρησιμεύσουν, όπως μάσκες οξυγόνου και βατραχοπέδιλα, να βρίσκονται στο σκάφος και με διάθεση και κέφι να δείξει τις ομορφιές του νησιού, παραμένει μια προσωπικότητα που σου φτιάχνει την ημέρα. Φτάνοντας στην παραλία της Αλιμιάς, ακόμα και πριν βουτήξετε, μπορείτε να δείτε το αεροπλάνο τύπου ARADO AR196 που καταρρίφθηκε στη θαλάσσια περιοχή κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Φαγητό - Διασκέδαση
Στην Ηρακλειά τρως υπέροχα. Στο Μαϊστράλι για μαγειρευτά φαγητά, στον Αίολο για πίτσες, μακαρονάδες και το καλύτερο κατσικάκι στο νησί, αγναντεύοντας το άπειρο του Αιγαίου την ώρα που δύει ο ήλιος, στη Θάλασσα που βρίσκεται στο Λιβάδι για ό,τι επιθυμεί η όρεξή σου και στην ταβέρνα Στο Σύρμα με θέα το μικρό λιμάνι της Ηρακλειάς για καλά κρεατικά και σπιτικές δημιουργίες. Επίσης, στην Ακαθή και στο Πέρασμα για κρέπες και βάφλες, στο Εν Λευκώ για pancakes ενώ επιβάλλεται μια στάση στη Μέλισσα. Πρόκειται για ένα κυκλαδίτικο παντοπωλείο στο οποίο μπαίνεις, παίρνεις ό,τι θες και, φυσικά, γίνεσαι μια παρέα με το υπόλοιπο νησί – αν είσαι τυχερός, θα βρεθείς μπροστά σε κάποιο νησιώτικο γλέντι. Για τις βραδινές ώρες, για ποτό ή κοκτέιλ, στο παραλιακό Surfin Βird.
Αν, λοιπόν, θέλετε ένα μέρος για ήσυχες διακοπές, για να χαλαρώσετε από τους ρυθμούς της καθημερινότητας και να πετάξετε τα ρολόγια σας, η Ηρακλειά ενδείκνυται. Ξεγνοιασιά, αποσυμπίεση, ένα ανεκτίμητο αίσθημα ελευθερίας. Στο μικρό νησί των Κυκλάδων θα κάνετε διακοπές κυριολεκτικά, θα εκτιμήσετε τα απλά και τα ουσιαστικά, ενώ το πρώτο που θα σκεφτείτε σίγουρα φεύγοντας είναι πότε θα επιστρέψετε.
Δείτε φωτογραφίες από το νησί σε slideshow:
ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 31.8.2017