«Πήλιο, το βουνό των Κενταύρων» γράφει η πινακίδα στην εθνική οδό και έχει γίνει το οικογενειακό μας αστείο, μαζί με τον «Βόλο, το λιμάνι των Αργοναυτών», καθώς μας πιάνουν τα γέλια κάθε φορά που τη βλέπουμε – θα μπορούσε ωστόσο να ονομάζεται και «Πήλιο, το βουνό της Κορίνας», καθώς από τότε που ήμουν παιδί είναι ταυτισμένο με τις διακοπές μου.
Τα πρώτα χρόνια −μιλάμε για πολλά πολλά χρόνια πριν− μετά βίας συναντούσαμε Έλληνες, καθώς η πλειονότητα των τουριστών ήταν Γερμανοί. Αυτή η αδυναμία μου, μάλιστα, να επικοινωνήσω με τα άλλα παιδάκια στο ξενοδοχείο ήταν που με έπεισε να μάθω αγγλικά, τα οποία σιχαινόμουν απ' τα βάθη της καρδιάς μου. Οι εποχές ήταν αληθινά αθώες και η φιλοξενία στην πραγματικότητα σπιτική, γεγονός που εμπεριείχε και κινδύνους, όπως το φρεσκοαρμεγμένο κατσικίσιο γάλα που με κυνηγούσαν να πιω κάθε πρωί.
Μετά από σειρά αξέχαστων οικογενειακών διακοπών και μπόλικα φυτολόγια γεμάτα ξερά φύλλα, οι πρώτες μου εκδρομές ως ενήλικης δεν συμπεριλάμβαναν το Πήλιο. Οι Κυκλάδες μονοπωλούσαν τα καλοκαίρια μας, τα βουνά της Ηπείρου τους χειμώνες. Οι μεγάλες αγάπες, ωστόσο, δεν ξεχνιούνται και κάποιον βροχερό Οκτώβρη ξαναβρέθηκα με την παρέα μου στο Πήλιο, για να μην το αποχωριστώ ποτέ ξανά. Όποτε δεν έχουμε κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό μας, πάντα καταλήγουμε εκεί, χωρίς να το έχουμε μετανιώσει ποτέ.
Η φύση στο Πήλιο είναι εξαιρετικά απλόχερη και ανάλογα με την εποχή κρύβει θησαυρούς: μανιτάρια, χόρτα, βότανα, κάστανα, καρύδια, βατόμουρα ακόμα και δίπλα στην άσφαλτο είναι λίγα μόνο απ' όσα θα συναντήσετε στις εξερευνήσεις σας.
Ό,τι επιθυμήσει η καρδιά σου υπάρχει στο «Βουνό των Κενταύρων»: πανέμορφα ήσυχα ή κοσμοπολίτικα χωριά, ασυναγώνιστες παραλίες, χιονοδρομικό κέντρο, άλογα για ιππασία, οργιώδης βλάστηση, τρεχούμενα νερά, μονοπάτια για πεζοπορία, εξαιρετικοί ξενώνες, καταπληκτικό φαγητό, τοπικά προϊόντα, ενώ η πρόσβαση στον Βόλο είναι άμεση για όσους αποζητούν την ασφάλεια μιας κοντινής μεγάλης πόλης.
Η φύση στο Πήλιο είναι εξαιρετικά απλόχερη και ανάλογα με την εποχή κρύβει θησαυρούς: μανιτάρια, χόρτα, βότανα, κάστανα, καρύδια, βατόμουρα ακόμα και δίπλα στην άσφαλτο είναι λίγα μόνο απ' όσα θα συναντήσετε στις εξερευνήσεις σας. Αν πάλι προτιμάτε να τα βρείτε έτοιμα, μικροί συνεταιρισμοί γυναικών σε πολλά από τα χωριά έχουν ετοιμάσει καλούδια για τα παιδιά της πόλης.
Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει στην πηλιορείτικη κουζίνα, με τις πεντανόστιμες πίτες, τα μοναδικά τουρσιά, με πρώτα και καλύτερα τα τσιτσίραβλα, τα καλοψημένα κρέατα και το πολυαγαπημένο σπετζοφάι να κυριαρχούν, ενώ διάσημα είναι και τα μήλα της Ζαγοράς, με τα οποία μάλλον θα φύγετε φορτωμένοι. Κανένα χωριό δεν θα σας απογοητεύσει, από κει και πέρα σίγουρα κάποια θα γίνουν τα αγαπημένα σας – αυτά που ακολουθούν είναι τα δικά μου αγαπημένα.
Τσαγκαράδα
Η Τσαγκαράδα είναι το χωριό των παιδικών μου χρόνων, εδώ ερχόμασταν πάντα οικογενειακώς, από τον καιρό που ο Μυλοπόταμος, η κοντινή και πολύ δημοφιλής παραλία, είχε ακόμα βότσαλα – τη φορά που αναρωτήθηκα τι ν' απόγιναν άραγε, ο ιδιοκτήτης του παραλιακού café με κοίταξε κατάπληκτος που τα θυμόμουν.
Τα βότσαλα μπορεί τελικά να τα σήκωσαν «φυσιολάτρες» και «ρομαντικοί», ωστόσο ζει και βασιλεύει το τεράστιο πλατάνι που έχει κορμό με δεκαπέντε μέτρα περίμετρο και ορθώνεται στην πλατεία της Αγίας Παρασκευής. Στο υπεραιωνόβιο δέντρο −οι δασολόγοι πιστεύουν ότι πιθανότατα είναι χιλίων ετών− σκαρφαλώναμε με λύσσα σαν παιδιά, κάτι που εξακολουθούν να κάνουν όλα τα πιτσιρίκια, μαζί και ο γιος μου, καθώς η παροιμία περί μήλου και μηλιάς είναι σοφή.
Η Τσαγκαράδα είναι από τα πρώτα χωριά που αναπτύχθηκαν τουριστικά και αποτελείται από τέσσερις ξεχωριστές συνοικίες, καθεμιά με την πλατεία, την παλιά εκκλησία και τον χαρακτήρα της. Σε όποια πλατεία και να αράξετε, μην ξεχάσετε να παραγγείλετε καρυδάκι γλυκό, πουθενά δεν έχω δοκιμάσει καλύτερο.
Μηλιές
Στις Μηλιές αξίζει να πάτε με τον «μουντζούρη», το τρενάκι που ξεκινά από τα Άνω Λεχώνια και συνήθως λειτουργεί το καλοκαίρι και κάποιες αργίες. Η διαδρομή είναι απίθανη και ανάμεσα στα άλλα θα διασχίσετε και τη μεγάλη μεταλλική γέφυρα που σχεδίασε ο Εβαρίστο ντε Κίρικο, ο πατέρας του γνωστού ζωγράφου Τζόρτζιο ντε Κίρικο, που είχε την επίβλεψη του έργου.
Μετά από μιάμιση ώρα διαδρομής που θα σας μείνει αξέχαστη θα φτάσετε στον όμορφο σταθμό στις Μηλιές. Από δω θα ανεβείτε με τα πόδια στην πλατεία του χωριού με την υπέροχη θέα. Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε τον Ιερό Ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, ο οποίος δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς χτίστηκε, αλλά σύμφωνα με την υπάρχουσα επιγραφή ανακαινίστηκε το 1741.
Οι αγιογραφίες του είναι μοναδικές και ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ο Άγιος Χριστόφορος με τη μορφή προβάτου, ο Ζυγός της Δικαιοσύνης, ο Βελζεβούλ στις Πύλες της Κολάσεως και ο Ζωδιακός Κύκλος στον πρόναο, ενώ εντυπωσιακό είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο που είναι καλυμμένο με φύλλο χρυσού.
Μια στάση επιβάλλεται και στη σπουδαία βιβλιοθήκη του χωριού, η οποία συνδέεται ιστορικά με τη Μηλιώτικη Σχολή που ιδρύθηκε από τον Γρηγόριο Κωνσταντά και τον Άνθιμο Γαζή και περιλαμβάνει 3.355 παλαιά τυπωμένα βιβλία, 116 χειρόγραφα, καθώς και αντικείμενα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον που ανήκαν σε αυτήν.
Στο χωριό θα βρείτε καλόγουστα all day στέκια, ανάμεσά τους κι εκείνο που άνοιξε πριν από λίγα χρόνια η Τάνια Τσανακλίδου, μία από τους πολλούς καλλιτέχνες που έχουν σπίτι εδώ.
Ακριβώς δίπλα στις Μηλιές βρίσκεται η Βυζίτσα, όπου δεσπόζουν μερικά από τα ωραιότερα αρχοντικά του Πηλίου, τα περισσότερα από τα οποία λειτουργούν ως ξενώνες. Πιείτε έναν καφέ στη δροσερή και καταπράσινη πλατεία, αξίζει.
Λαύκος
Τον Λαύκο ίσως να μην τον έχετε ακούσει, καθώς είναι από τα κρυμμένα μυστικά του νότιου Πηλίου. Το χωριό αγναντεύει τον Παγασητικό, έχει μία από τις πιο γοητευτικές πλατείες του βουνού και εδώ καταφύγαμε κάποτε τρία ζευγάρια με τρία μωρά και αλλεργία στις «αποστειρωμένες» οικογενειακές διακοπές, για να περάσουμε στην ιστορία ως η «παρέα με τα καρότσια».
Μόλις αντικρίσετε την πλατεία, το βλέμμα σας αποκλείεται να μην πέσει στο καφενείο-κουρείο του Εμμανουήλ Φορλίδα που λειτουργεί αδιαλείπτως από το 1785 και διατηρεί το χρώμα, την αυθεντικότητα και τη μοναδική του ατμόσφαιρα. Στον πρώτο όροφο, που παλαιότερα ήταν χάνι, είχαν φιλοξενηθεί ο Παπαδιαμάντης και ο Βάρναλης, που υπηρέτησε ως λυκειάρχης στην κοντινή Αργαλαστή.
Εδώ επιβάλλεται να πιείτε ένα τσίπουρο και μη διστάσετε να πιάσετε κουβέντα με τους αιωνόβιους παππούδες που θα συναντήσετε, θα το χαρούν. Από το χωριό κατάγεται ο ζωγράφος και γλύπτης Θανάσης Φάμπας, έργα του οποίου φιλοξενούνται στο ιδιαίτερα ενδιαφέρον Φάμπειο Μουσείο, κοντά στην πλατεία.
Άγιος Λαυρέντιος
Έχουμε οδηγήσει ακόμα και μία ώρα στο βουνό, καθώς μέναμε σε μακρινό χωριό, μόνο και μόνο για να απολαύσουμε την πλατεία του Αγίου Λαυρεντίου, που κατά την ταπεινή μου γνώμη είναι ένα από τα ωραιότερα ορεινά χωριά στην Ελλάδα.
Το χωριό βρίσκεται κοντά στον Βόλο, γαντζωμένο στο βουνό, πνιγμένο στις καστανιές, στα πλατάνια και στις οξιές, και τα τελευταία χρόνια έχει γίνει γνωστό χάρη στο «Μουσικό Χωριό», τη διεθνή μουσική κοινότητα που πραγματοποιεί εκεί πληθώρα εκδηλώσεων κάθε καλοκαίρι.
Το γεγονός ότι τα αυτοκίνητα μένουν έξω από τον οικισμό και ο μόνος τρόπος να γυρίσεις το χωριό είναι περπατώντας στα «αρχαία» και ζόρικα καλντερίμια πιστεύω ότι είναι ο σημαντικότερος λόγος που μια επίσκεψη εδώ είναι πραγματικό ταξίδι στον χρόνο.
Καθίστε στην καταπληκτική, ολοζώντανη πλατεία με τα αυθεντικά παραδοσιακά καφενεία και το παλιό κοινοτικό κατάστημα με το χαρακτηριστικό ρολόι για ένα ή περισσότερα τσίπουρα με τον ανάλογο κάθε φορά μεζέ, που «σοβαρεύει» όσο αυξάνονται τα καραφάκια. Πάνω από το χωριό βρίσκεται το ομώνυμο μοναστήρι που ολοκλήρωσε το 1378 ο Αγιορείτης μοναχός Λαυρέντιος, όταν εγκατέλειψε τη Μόνη Μεγίστης Λαύρας με αφορμή την επικράτηση της αίρεσης των Βαρλαάμ και Ακινδύνου.
Αναζητήστε την πλατεία Χατζίνη, το καταπράσινο ξέφωτο στην άκρη του χωριού με θέα τη γειτονική Δράκεια, όπου το μυαλό ταξιδεύει και η φύση ησυχάζει – μπορεί κανείς να κάτσει εκεί με τις ώρες.
