Τζούντιθ Καζαντζή: Η ιδιαίτερη περίπτωση της Αγγλίδας ποιήτριας με την αριστοκρατική καταγωγή και το ελληνικό επώνυμο

Τζούντιθ Καζαντζή: Η ιδιαίτερη περίπτωση της Αγγλίδας ποιήτριας με την αριστοκρατική καταγωγή και το ελληνικό επώνυμο Facebook Twitter
Λονδίνο, 1962: Η Τζούντιθ Πέικενχαμ (ακόμα τότε) με τον αρραβωνισατικό της, δικηγόρο και μετέπειτα πολιτευτή των Εργατικών, Αλέξανδρο Καζαντζή, λίγους μήνες πριν τον γάμο τους.
0

Στα τέλη Σεπτεμβρίου έφυγε από τη ζωή, καθυστέρησε όμως να ανακοινωθεί επίσημα ο θάνατος της επιφανούς Αγγλίδας ποιήτριας και ακτιβίστριας Τζούντιθ Καζαντζή (το γένος Πέικενχαμ), η οποία είχε αρνηθεί να χρησιμοποιεί τον τίτλο «Λαίδη» όπως θα επέβαλλε η αριστοκρατική καταγωγή της. Ήταν 78 ετών.

Η Καζαντζή ήταν το τέταρτο παιδί του Φρανκ Πέικενχαμ, γνωστού εκδότη και Κόμη του Λάνγκφορντ, ο οποίος υπήρξε εξέχον στέλεχος του Εργατικού Κόμματος (είχε χρηματίσει και υπουργός) και της ιστορικού Ελίζαμπεθ Χάρμαν.

Η μικρή Τζούντιθ Ελίζαμπεθ Πέικενχαμ μεγάλωσε σε ένα εύρωστο, προνομιακό αλλά και συγχρόνως έντονα φιλολογικό και πολιτικά προοδευτικό οικογενειακό περιβάλλον. Ανάμεσα στα επτά της αδέλφια περιλαμβάνονται οι ιστορικοί Αντόνια Φρέιζερ (χήρα του μεγάλου θεατρικού συγγραφέα και Νομπελίστα Χάρολντ Πίντερ) και Τόμας Πέικενχαμ, η συγγραφέας Ρέιτσελ Μπίλινγκτον και ο διπλωμάτης καριέρας Μάικλ Πέικινχαμ, ενώ μια άλλη αδελφή της, η Κάθριν, ταλαντούχα αρθρογράφος περιοδικών, σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό ατύχημα το 1969 σε ηλικία 23 μόλις ετών. «Όλα τα παιδιά μας βγήκαν έξυπνα» είχε δηλώσει η μητέρα τους στο New York Times Magazine το 1984.

Μετά το πέρας των σπουδών της το 1961, ξεκίνησε και η ίδια τη φιλολογική της καριέρα, γράφοντας κριτικές τέχνης για την εφημερίδα Evening Standard. Δύο χρόνια μετά γνώρισε και παντρεύτηκε τον νεαρό δικηγόρο Αλέξανδρο Καζαντζή, γιο Ελλήνων μεταναστών του Λονδίνου, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά.

Η πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο "Minefield" (Ναρκοπέδιο) εκδόθηκε το 1977 φανερώνοντας τις επιρροές από τη Σύλβια Πλαθ και ένα σθεναρό προσωπικό ύφος που υποδήλωνε μια διαρκή αντίσταση σε πάσης φύσεως κοινωνική αδικία αλλά και τις περίεργες δυναμικές που αναπτύσσονται ανάμεσα στην οικιακή ζωή και τη δημόσια σφαίρα.

Ο Καζαντζής, ο οποίος στα φοιτητικά του χρόνια είχε εμφανιστεί ως κομπάρσος σε βρετανικές κωμωδίες, συνήθως στον ρόλο του Ρωμαίου λεγεωνάριου, εργαζόταν ως ειδικός του εμπορικού ναυτικού δικαίου σε ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες αλλά –όπως συνέβαινε και με τη σύζυγό του– το πάθος του ήταν η πολιτική. Έθεσε δύο φορές υποψηφιότητα για βουλευτής του Εργατικού Κόμματος ενώ υπήρξε μέλος του Αυτοδιοικητικού Συμβουλίου του Λονδίνου και ήταν οι δικές του προσπάθειες κυρίως αυτές που εμπόδισαν το γκρέμισμα της ιστορικής Αγοράς του Κόβεν Γκάρντεν στα τέλη της δεκαετίας του '70.

Λίγα χρόνια πριν, η Τζούντιθ Καζαντζή είχε επιστρέψει με πάθος στην πρώτη της φιλολογική αγάπη, την ποίηση, και η πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο "Minefield" (Ναρκοπέδιο) εκδόθηκε το 1977 φανερώνοντας τις επιρροές από τη Σύλβια Πλαθ και ένα σθεναρό προσωπικό ύφος που υποδήλωνε μια διαρκή αντίσταση σε πάσης φύσεως κοινωνική αδικία αλλά και τις περίεργες δυναμικές που αναπτύσσονται ανάμεσα στην οικιακή ζωή και τη δημόσια σφαίρα.

Τζούντιθ Καζαντζή: Η ιδιαίτερη περίπτωση της Αγγλίδας ποιήτριας με την αριστοκρατική καταγωγή και το ελληνικό επώνυμο Facebook Twitter
«Μια αλογόμυγα ποιήτρια που στρέφεται ενάντια στην αδικία... »: Η Judith Kazantzis σε πρόσφατη φωτογραφία της

«Παγιδευμένη» δήλωνε σε ένα από τα πρώτα ποιήματα της που είχε τίτλο "Home" (Σπίτι) ενώ ένα άλλο που λεγόταν «Μία π.μ., Νοέμβρης» απηχεί «το ταμπούρλο του έμπειρου, ζωογόνου πλυντηρίου πιάτων μέσα στη βαθιά νύχτα». «Ουσιαστικά ξεκίνησα να γράφω ως θεραπεία για την απόγνωση μιας αποκλεισμένης στο σπίτι νεαρής μητέρας», θα έλεγε αργότερα.

Ακολούθησαν έντεκα ακόμα ποιητικές συλλογές και μια νουβέλα με τίτλο «Για τον έρωτα και τον τρόμο» (Of Love And Terror, 2002) καθώς και διάφορες μελέτες αρχαιοελληνικού δράματος και μεταφράσεις κεφαλαίων της «Οδύσσειας». Παράλληλα με το συγγραφικό της έργο, όσο περνούσαν τα χρόνια, κλιμακωνόταν η δράση της υπέρ του φεμινιστικού και του αντιπυρηνικού κινήματος αλλά και υπέρ της ριζικής αναμόρφωσης του σωφρονιστικού συστήματος, ενώ η μακρόχρονη (και κληρονομική) σχέση της με το Εργατικό Κόμμα έληξε στα μέσα της δεκαετίας του '90 όταν αποχώρησε σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την προέλαση του Τόνι Μπλερ (και ό,τι αυτός εκπροσωπούσε) στην ηγεσία του.

Ο γάμος της με τον Αλέξανδρο Καζαντζή είχε επίσης λήξει το 1982, εκείνη όμως αποφάσισε να διατηρήσει το επώνυμό του. Παντρεύτηκε ξανά το 1998, τον συγγραφέα βιβλίων θρίλερ Ίρβιν Γουάινμαν, ο οποίος πέθανε το 2015, ένα χρόνο μετά τον Καζαντζή.

Προς το τέλος της ζωής της, η Τζούντιθ Καζαντζή, καλούμενη να περιγράψει τον εαυτό της, είχε αυτοπροσδιοριστεί γλαφυρά ως «μια αλογόμυγα ποιήτρια που στρέφεται ενάντια στην αδικία... είτε με πλάγιους τρόπους, αναμοχλεύοντας μύθους μέσω της σάτιρας, είτε πιο άμεσα, μέσα από τα όνειρα και τους καημούς μου».

Απώλειες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Phyllis Dalton (1925-2025): Η κορυφαία ενδυματολόγος της κινηματογραφικής ιστορίας

Pulp Fiction / Phyllis Dalton (1925-2025): Η κορυφαία ενδυματολόγος της κινηματογραφικής ιστορίας

Πέθανε στα 99 της χρόνια η Βρετανή ενδυματολόγος που έντυσε χιλιάδες πρωταγωνιστές και κομπάρσους, πάντα με το βλέμμα στραμμένο στην αναπαραγωγή της αυθεντικότητας και στην αντίληψη της δραματικότητας του σεναρίου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το υπερβατικό σινεμά του Ντέιβιντ Λιντς διέρρηξε δια παντός την πραγματικότητα

Απώλειες / Το υπερβατικό σινεμά του Ντέιβιντ Λιντς διέρρηξε διά παντός την πραγματικότητα

Το όνομα του Ντέιβιντ Λιντς (1946-2025) έγινε επιθετικός προσδιορισμός και οι ταινίες του μας προσκάλεσαν να βλέπουμε και να αισθανόμαστε αλλιώς τον κόσμο: με τα μάτια μιας απόκοσμης ψευδαίσθησης και την ψυχή της υπέροχης εμμονής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Τα πρόσωπα που άλλαξαν κάτι στον πολιτισμό και υπόσχονται πολλά ακόμα για το μέλλον

Portraits 2025 / Τα πρόσωπα που άλλαξαν κάτι στον πολιτισμό και υπόσχονται πολλά ακόμα για το μέλλον

Kάποιοι το κάνουν για χρόνια, άλλοι εμφανίζονται πρώτη φορά ή είναι ακόμα στην αρχή της θαυμαστής τους πορείας. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το 2024 έκαναν τη διαφορά και απ' ό,τι φαίνεται το 2025 θα συνεχίσουν ακάθεκτοι. Η ομάδα της LifΟ μίλησε μαζί τους.
THE LIFO TEAM
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ 

Απώλειες / Γκάρι Ιντιάνα (1950-2024): Ένας queer ήρωας του νεοϋορκέζικου underground

Συγγραφέας, ηθοποιός, πολυτάλαντος καλλιτέχνης, κριτικός τέχνης, ονομαστός και συχνά καυστικός ακόμα και με προσωπικούς του φίλους, o Γκάρι Ιντιάνα πέθανε τον περασμένο μήνα από καρκίνο σε ηλικία 74 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κόλιν Ρένφριου, ο «λόρδος» της Κέρου

Απώλειες / Κόλιν Ρένφριου (1937-2024): Ο «λόρδος» της Κέρου

Αποδήμησε χθες ένας από τους πλέον επιφανείς αρχαιολόγους που στην Ελλάδα έγινε περισσότερο γνωστός για τις ανασκαφές του στην Κέρο και στο Δασκαλιό και για τη συμβολή του στη λύση του «μυστηρίου» που κάλυπτε για δεκαετίες τα ευρήματα των θέσεων αυτών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μιχάλης Γκανάς: Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

Απώλειες / Μιχάλης Γκανάς (1944-2024): Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

«Ό,τι με βασανίζει κατά βάθος είναι η οριστική απώλεια ανθρώπων, τόπων και τρόπων και το ανέφικτο της επιστροφής». Ο σημαντικός Έλληνας ποιητής έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Γιάννης Μπουτάρης: Ο άνθρωπος που στην εποχή του φύσηξε φρέσκος αέρας στη Θεσσαλονίκη

Απώλειες / Γιάννης Μπουτάρης (1942-2024): Ο άνθρωπος που στην εποχή του φύσηξε φρέσκος αέρας στη Θεσσαλονίκη

Τολμηρός, αιρετικός, ανήσυχος και αυθεντικός, ο πρώην δήμαρχος Θεσσαλονίκης που έφυγε χθες από τη ζωή σε ηλικία 82 ετών, έζησε μια μυθιστορηματική ζωή
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Απώλειες / Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Αστεία και ανθρώπινη, η αξιαγάπητη, υπερταλαντούχα Τέρι Γκαρ, που απολαύσαμε στο «Young Frankenstein» και το «Τούτσι» και αγαπήσαμε από τις εμφανίσεις της στο βραδινό talk show του Ντέιβιντ Λέτερμαν, ήταν μια από τις πιο λαμπερές σουμπρέτες του αμερικανικού σινεμά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Paul Morrissey (1938-2024)

Απώλειες / Ο Paul Morrissey (1938-2024) έδωσε φωνή στα «ανθρώπινα σκουπίδια»

Ο εμβληματικός σκηνοθέτης της cult τριλογίας «Flesh» - «Trash» - «Heat» ταυτίστηκε με τον Άντι Γουόρχολ και το νεοϋορκέζικο αβανγκάρντ των ’60s, ως ο πιο ανεξάρτητος από τους ανεξάρτητους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βάσω Παπανδρέου (1944-2024): Η γυναίκα που θα γινόταν πρωθυπουργός

Απώλειες / Βάσω Παπανδρέου (1944-2024): Η γυναίκα που θα γινόταν πρωθυπουργός

Το ΠΑΣΟΚ πενθεί τη Βάσω Παπανδρέου, τη μεγάλη κυρία της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας, μια σημαντική πολιτική προσωπικότητα η οποία, τα τελευταία χρόνια, πριν η δημόσια φωνή της σιγήσει, μίλησε με τόλμη για όλα, αλλά ο θόρυβος της εποχής την είχε σκεπάσει.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ