Το διεθνές διατροφικό κίνημα Slow Food, με ενεργή παρουσία σε 160 χώρες, εγκαινιάζει τη διεθνή καμπάνια του «Μeat the Change» με σκοπό να αλλάξει τις διατροφικές μας συνήθειες σχετικά με την κατανάλωση κρέατος. Η κίνηση αυτή είναι μία ακόμα προσπάθεια ενημέρωσης του παγκόσμιου καταναλωτή που φαίνεται να λατρεύει το κρέας ‒ ιδιαίτερα στις πρόσφατα ανεπτυγμένες χώρες καταναλώνει ολοένα μεγαλύτερες ποσότητες, προτιμώντας το σε καθημερινή βάση).
Πριν από λίγους μήνες τα Ενωμένα Έθνη είχαν δηλώσει επίσημα ότι η μείωση της κατανάλωσης κρέατος μπορεί να καλυτερεύσει το επίπεδο της ανθρώπινης υγείας παγκοσμίως και να βοηθήσει τον πλανήτη Γη να ανασάνει, μειώνοντας τις εκπομπές μεθανίου και άνθρακα. Έχει υπολογιστεί ότι το ¼ του φαινόμενου του θερμοκηπίου προέρχεται από κάποιου είδους βιομηχανική επεξεργασία των τροφίμων.
Ουσιαστικά, η καμπάνια δεν στοχεύει μόνο στην ενημέρωση των πολιτών σχετικά με την κατανάλωση του κρέατος αλλά θέλει να ενισχύσει και όσους κτηνοτρόφους μεγαλώνουν τα ζώα τους με σεβασμό στους ρυθμούς της φύσης και τα οικοσυστήματα, προτιμώντας τοπικές ράτσες, μικρόσωμα ζώα και ηθικούς τρόπους διαβίωσής τους, χωρίς να καίνε ή να αποψιλώνουν δάση προκειμένου να δημιουργήσουν βοσκοτόπια και εκτάσεις για καλλιέργεια τροφών εντατικής εκτροφής κυρίως βοοειδών που καταναλώνουν απίστευτες ποσότητες τροφής καθημερινά προκειμένου να αυξήσουν το βάρος τους γρήγορα. Το 1/3 της καλλιεργήσιμης έκτασης παγκοσμίως αφιερώνεται στην παραγωγή ζωοτροφών.
Τον κώδωνα κινδύνου κρούουν ολοένα περισσότεροι γιατροί, κυρίως καρδιολόγοι, που θεωρούν την καθημερινή κατανάλωση μοσχαρίσιου κρέατος επιβαρυντική για την καρδιά και το λίπος του επιζήμιο για την καλή κυκλοφορία του αίματος.
Η καμπάνια «Το κρέας αλλάζει» θέλει να ρίξουμε όλοι μια προσεκτικότερη ματιά στις διατροφικές μας επιλογές και να αναλογιστούμε πώς αυτές επηρεάζουν την υγεία και τη Γη μας. Ένα ερωτηματολόγιο που θα κυκλοφορήσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Instagram κ.λπ.) καλεί τους χρήστες να αναρωτηθούν πόσο συχνά τρώνε κρέας, πώς το επιλέγουν, αν γνωρίζουν την προέλευσή του και τις επιπτώσεις στην υγεία τους από την υπερβολική κατανάλωση κρέατος.
Υπενθυμίζουμε ότι, δυστυχώς, τα βοοειδή είναι τα ζώα με το μεγαλύτερο οικολογικό αποτύπωμα στον πλανήτη λόγω των τεράστιων εκτάσεων που απαιτούνται για την καλλιέργεια της τροφής τους και τη βοσκή (όταν βόσκουν ελεύθερα, πράγμα σπάνιο) και λόγω των μεγάλων ποσοτήτων τροφών που χρειάζονται για να παράγουν κρέας και γάλα. Έχει υπολογιστεί ότι απαιτούνται σχεδόν 5 κιλά φυτικής ζωοτροφής (κυρίως μεταλλαγμένο καλαμπόκι και σόγια) για την παραγωγή μισού κιλού κρέατος. Επίσης, εμβολιάζονται συχνά, για να μην ασθενήσουν, και οι ουσίες του εμβολιασμού, μαζί με ορμόνες, που επίσης χρησιμοποιούνται συχνά, εμπεριέχονται στο κρέας τους που καταναλώνεται από τον άνθρωπο.
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν ολοένα και περισσότεροι γιατροί, κυρίως καρδιολόγοι, που θεωρούν την καθημερινή κατανάλωση μοσχαρίσιου κρέατος επιβαρυντική για την καρδιά και το λίπος του επιζήμιο για την καλή κυκλοφορία του αίματος. Αντίθετα, τα αρνιά και τα κατσίκια, όπως και ράτσες μικρόσωμων αγελάδων, θεωρούνται υγιεινότερα κρεατικά, μια και τα περισσότερα συνεχίζουν να βόσκουν ελεύθερα σε αρμονικότερες συνθήκες, κυρίως στη λεκάνη της Μεσογείου, όπου οι τεράστιες εντατικές μονάδες εκτροφής είναι λιγότερες.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι στην Αμερική τα απόβλητα που παράγονται από τις φάρμες εντατικής κτηνοτροφίας είναι 500 τόνοι ετησίως και δυστυχώς ενταφιάζονται ή υγροποιούνται για τον ψεκασμό των αγροτεμαχίων, μολύνοντας το έδαφος με βακτήρια και μικρόβια άκρως επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία.
Με λίγα λόγια, ιδανικά, οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να τρώνε κρέας, αλλά λιγότερο, ντόπιο και καλύτερης ποιότητας, βιολογικό, προερχόμενο από «ηθικές» φάρμες που μεταχειρίζονται με σεβασμό τα ζώα καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους και αξιοποιούν όλα τα μέρη του ζώου μετά τη σφαγή. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Τροφίμων, το 14,5% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως προέρχεται από την εντατική εκτροφή βοοειδών, ενώ το 1/3 της καλλιεργήσιμης έκτασης του πλανήτη σπέρνεται με τροφές (κυρίως μεταλλαγμένη σόγια και καλαμπόκι) που προορίζονται για τη σίτιση των βοοειδών!
Ένα άλλο τρομακτικό στοιχείο είναι ότι το 23% του πόσιμου νερού στον πλανήτη προορίζεται για τα ζώα αυτά, ενώ γνωστό είναι ότι στις εντατικές φάρμες η δυσωδία είναι αφόρητη και οι εκπομπές μεθανίου από τις αγελάδες τρομερά υψηλές! Εξάλλου, πολλές «δυσάρεστες» ταινίες έχουν δείξει επανειλημμένα πως τα ζώα που ζουν και μεγαλώνουν σε τέτοιες συνθήκες μετατρέπονται από ζώντες οργανισμούς σε απλές μηχανές παραγωγής κρέατος.
Το αποτέλεσμα, όπως τονίζει το κίνημα Slow Food, είναι πολύ και κακής ποιότητας κρέας με τραγικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, όπως αυξημένα κρούσματα καρκίνου, καρδιοπάθειας και χαμηλότερο επίπεδο ανοσοποιητικών μηχανισμών ενάντια σε μικρόβια και ιώσεις. Αν η κατανάλωση κρέατος διπλασιαστεί από 250 εκατομμύρια τόνους σε 500 εκατομμύρια μέχρι το 2050, όπως προβλέπει ο Διεθνής Οργανισμός Τροφίμων, το όλο σύστημα αναμένεται να καταρρεύσει.
«Το παγκόσμιο μοντέλο της εντατικής καλλιέργειας και εκτροφής ζώων δημιουργεί μη βιώσιμες περιβαλλοντικές και κοινωνικές καταστάσεις» αναφέρει χαρακτηριστικά η Ursula Hudson, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του κινήματος Slow Food. «Πρέπει να ξανασκεφτούμε την καθημερινή μας κατανάλωση πριν ονειρευτούμε ένα καλύτερο μέλλον ‒ τόσο σημαντικές έχουν γίνει οι καθημερινές μας διατροφικές επιλογές. Πρέπει να καταλάβουμε τη δύναμη του καταναλωτή στην εξίσωση παραγωγή/κατανάλωση κρέατος και, χωρίς να αφαιρέσουμε τελείως το κρέας από τη διατροφή μας, να αρχίσουμε να επιλέγουμε κρέας από υγιή ζώα, σωστά μεγαλωμένα, κρέας όχι εισαγόμενο αλλά ντόπιο, από μικρές φάρμες που γνωρίζουμε και χωρίς αντιβιοτικά, από ζώα που ζουν ελεύθερα, από τοπικές ράτσες και κοντινούς μας κτηνοτρόφους. Ας γίνουμε εμείς, οι καθημερινοί καταναλωτές, οι πρωταγωνιστές σε αυτή την αλλαγή που πρέπει να γίνει το συντομότερο».
Η καμπάνια Meat the Change της Slow Food δημιουργήθηκε σε συνεργασία με τη ΜΚΟ Meatless Monday (Δευτέρα χωρίς κρέας), μια μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία, στόχος της οποίας είναι να μειωθεί η κατανάλωση κρέατος παγκοσμίως κατά 15% για καλύτερη υγεία, όχι μόνο δική μας αλλά και του πλανήτη μας.
Αν και, λόγω της παράδοσης που θέλει το κρέας μόνο μία φορά την εβδομάδα στο τραπέζι και της αγάπης του Έλληνα στο αρνάκι και στο κατσικάκι που εκτρέφονται λιγότερο εντατικά, η κατάσταση στη χώρα μας δεν είναι τόσο άσχημη όσο σε άλλες χώρες (για παράδειγμα, στην Κίνα, όπου η κυβέρνηση ενημερώνει ότι το πολύ κρέας δεν ωφελεί, όπως η παραδοσιακή διατροφή με το ρύζι και τα λαχανικά, αντίθετα βλάπτει), καλό είναι να ελέγχουμε την προέλευση του κρέατος στα ταμπελάκια του σούπερ μάρκετ, να προτιμούμε ντόπιο, βιολογικό κρέας και «κρέας από το χωριό» (του οποίου γνωρίζουμε τον κτηνοτρόφο) και να προσθέσουμε ακόμα περισσότερα όσπρια και λαχανικά στην καθημερινή μας διατροφή. Το πολύ κρέας, αντίθετα απ' ό,τι μας έλεγαν όταν ήμασταν παιδιά, δεν αποτελεί πλέον την καλύτερη τροφή, έτσι όπως έχει αλλάξει.
Τι λέτε; Μήπως να μουλιάζαμε λίγα ρεβίθια για το φαγητό της Δευτέρας; Τόσα νόστιμα φαγητά με όσπρια και λαχανικά έχουμε εμείς οι Έλληνες!
