ΚΑΠΟΤΕ ΗΤΑΝ ΜΟΝΟ «εκείνος ο θείος στο τραπέζι» με τα κραυγαλέα φάλτσα που νοσταλγούσε τη χούντα και έβλεπε παντού συνωμοσίες των εβραίων και των «πούστηδων». Αλλά έμοιαζε πλέον με μια γραφική και περιθωριοποιημένη περίπτωση, κι ας μην υπήρχε ακόμα τότε η woke κουλτούρα. Κούνια που μας κούναγε. Το τρίπτυχο πατρίς-θρησκεία-οικογένεια απεδείχθη εξαιρετικά μακρόβιο και απεριόριστα προσαρμοστικό.
Τώρα είναι αρκετοί από τους (πρώην) φίλους και γνωστούς μας εκείνοι – και είναι όλοι ή σε συντριπτικό ποσοστό, άντρες – που έχουν βρει καταφύγιο στη μαύρη αντίδραση και τα πολλά, σύγχρονα πλοκάμια της. Που τους φταίνε για όλα τα κακά της μοίρας τους – και του κεφαλιού τους, ας τους δώσουμε όμως ένα άλλοθι – οι ξένοι, οι μετανάστες, τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, η woke κουλτούρα, ο ηδονιστικός ατομικισμός, οι διεφθαρμένες «ελίτ». Που ξεσπαθώνουν ενάντια στις «έμφυλες ταυτότητες» και τους πάσης φύσεως αυτοπροσδιορισμούς την ώρα που φαίνονται να αναζητούν διακαώς μια νέα ταυτότητα για τον εαυτό τους στον εθνικισμό, στην εκκλησία, στην παράδοση. Αλλά και στο νεοφασισμό, συγκαλυμμένο και μη.
Και δεν είναι μόνο οι ατυχήσαντες, οι πικραμένοι, οι περιθωριοποιημένοι της ζωής και της αγοράς (και βέβαια, δεν είναι μόνο οι πλανεμένοι μεσήλικες, καθώς σύμφωνα με πλήθος ενδείξεων και μαρτυριών οι πιτσιρικάδες ή πολλοί από αυτούς τέλος πάντων, ενδέχεται να είναι πολύ χειρότεροι, κι αυτό είναι το πιο απελπιστικό).
Τους βλέπω πού και πού – αλλά όλο και πιο συχνά – στα social media όχι τόσο να διατυμπανίζουν (κατά κανόνα αποφεύγουν να «εκτεθούν») όσο να σιγοντάρουν τις πιο συνωμοσιολογικές, οπισθοδρομικές, πατριδοκάπηλες θέσεις. Να περιχαρακώνονται σε μια ατζέντα ασφυκτικά εσωστρεφή και βαθιά αντικοινωνική. Να αγκαλιάζουν τη μανία καταδιώξεως που τους γυροφέρνει. Να επικροτούν, για να χρησιμοποιήσουμε ένα δείγμα των ημερών, όχι μόνο την «χιουμοριστική προσέγγιση» του Σεφερλή – ο οποίος δεν κάνει πλάκα, έστω και χοντρή, απλά κράζει – αλλά και την επιθετικότητα με την οποία ο κωμικός την υπερασπίστηκε, βρίσκοντας συμπαραστάτες ακόμα και στα πιο απρόσμενα πρόσωπα. Σε κάτι πρώην φίλους μας που μέχρι προχθές μεταχειρίζονταν το – απολύτως εμβληματικό, αυτό πρέπει να αναγνωριστεί – επίθετό του («Σεφερλής») αποκλειστικά ως συνώνυμο της κρυάδας και της καφρίλας, και τώρα τον χαιρετίζουν περίπου ως υπερασπιστή της ελευθερίας της έκφρασης (!).
Και δεν είναι μόνο οι ατυχήσαντες, οι πικραμένοι, οι περιθωριοποιημένοι της ζωής και της αγοράς (και βέβαια, δεν είναι μόνο οι πλανεμένοι μεσήλικες, καθώς σύμφωνα με πλήθος ενδείξεων και μαρτυριών οι πιτσιρικάδες ή πολλοί από αυτούς τέλος πάντων, ενδέχεται να είναι πολύ χειρότεροι, κι αυτό είναι το πιο απελπιστικό). Ούτε είναι μόνο οι «απλοί», οι «κανονικοί», οι «λαϊκοί» άνθρωποι που ας πούμε, όλα τα είχαν, οι non-binary τους έλειπαν για να τους προκαλέσουν ακόμα περισσότερη σύγχυση σε μια ήδη δύσκολη και πολύπλοκη ύπαρξη.
Πολύ συχνά πρόκειται για προνομιούχους – κοινωνικά, ταξικά και οικονομικά. Για ανθρώπους που μπορεί και να δηλώνουν «φιλελεύθεροι» ή ακόμα και προοδευτικοί, και να ψηφίζουν αναλόγως. Για ανθρώπους που θέλουν και την πίτα ολόκληρη (τις παραδοσιακές ιεραρχίες) και τον σκύλο χορτάτο (τις δυναμικές του σύγχρονου καπιταλισμού σε όλο το παραισθητικό φάσμα τους). Εν ολίγοις, για ανθρώπους που έχουν κερδίσει φράγκα και καταξίωση από το «σύστημα» το οποίο καταγγέλλουν, έστω και εμμέσως, έστω και στη ζούλα, έστω και με ένα like ή μια καρδούλα στο παραλήρημα του κάθε πικραμένου.