ΑΣΧΟΛΟΥΜΑΙ ΜΕ ΤΗ ΛΟΑΚΤΙ+ ψυχική υγεία γενικότερα και ειδικότερα με την τρανς ψυχική υγεία μέσω ενός transgender health ιατρείου, που είναι το μοναδικό στο ΕΣΥ, οπότε οι άνθρωποι με τους οποίους συνεργάζομαι σχετίζονται με τις ΛΟΑΤΚΙ+ ταυτότητες.
Όταν ξεκίνησα να δουλεύω με τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, είχα κάποια στερεότυπα στο μυαλό μου, κάποιες σκέψεις, κάποιες ιδέες, οι οποίες οφείλω να παραδεχτώ ότι μέσα στα χρόνια τροποποιήθηκαν πολύ. Η συνεργασία μου με αυτή την κοινότητα, ειδικά με την τρανς, με έχει αλλάξει πάρα πολύ, με έχει κάνει καλύτερο άνθρωπο. Με έχει βοηθήσει να ανοίξουν οι πνευματικοί μου ορίζοντες, να ανοίξει η ματιά μου, ο τρόπος με τον οποίο βλέπω τα πράγματα, να είμαι περισσότερο συμπεριληπτικός όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών υγείας αλλά και γενικότερα τη συμπεριφορά μου απέναντι στους διαφορετικούς ανθρώπους.
Μου άνοιξε νέες προοπτικές, επίσης μου έδωσε την ευκαιρία να έρθω σε επαφή με συμπεριφορές διακρίσεων και με βοήθησε πολύ να δω δικές μου ασυνείδητες τέτοιες συμπεριφορές, και να τις διορθώσω. Σε επίπεδο συναισθηματικό με βοήθησε να έρθω κοντά με ανθρώπους, να τους νοιαστώ, να ενδιαφερθώ για τα προβλήματά τους κοινωνικά αλλά και γενικότερα. Επίσης, με έμαθε να συμπαραστέκομαι χωρίς προϋποθέσεις, αφήνοντας πίσω πιθανές δικές μου απόψεις, και να προσεγγίσω τα ζητήματα περισσότερο ανθρώπινα, περισσότερο θεραπευτικά.
Η ελληνική κοινωνία είναι πλέον πιο ανοιχτή στα θέματα των ομόφυλων ζευγαριών. Από την εμπειρία μου μπορώ να πω ότι έχω συναντήσει λιγότερες αντιδράσεις, λιγότερο απαξιωτικές συμπεριφορές από αυτές που θα περίμενα.
Μου έδωσε τη δυνατότητα να έρθω σε επαφή με πάρα πολύ ενδιαφέροντες ανθρώπους, πάρα πολύ ενδιαφέρουσες ζωές, πάρα πολύ ενδιαφέρουσες οπτικές, οπότε με αυτόν τον τρόπο αισθάνομαι ότι έχω εμπλουτιστεί ο ίδιος ως προσωπικότητα. Με έμαθε να νοιάζομαι, να ακούω, να κοιτάζω με ενδιαφέρον προς κατευθύνσεις στις οποίες πιο πριν δεν έστρεφα το βλέμμα μου, να ακούω περισσότερο, να βάζω τα σημαντικά μπροστά και όχι τα επουσιώδη. Θεωρώ ότι αυτά που μας χωρίζουν είναι λιγότερα από αυτά που μας ενώνουν με τους άλλους ανθρώπους και αυτό είναι ένα πάρα πολύ καλό μάθημα που πήρα μέσα από τη συνεργασία μου με τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα.
Έχω ζήσει πάρα πολλά περιστατικά, λόγω της φύσης της δουλειάς μου γνωρίζω ανθρώπους με πολλές δυσκολίες, επειδή, εκτός των άλλων, το στίγμα και το minority stress επιβαρύνουν πολύ την ψυχολογική κατάσταση ενός τρανς ατόμου, λειτουργώντας αθροιστικά. Υπάρχουν παιδιά που τα έχουν διώξει από το σπίτι, υπάρχουν τρανς άνθρωποι που δεν μπορούν να δουν τα παιδιά τους, που τα έκαναν πριν από τη φυλομετάβαση.
Μάλιστα υπάρχουν περιπτώσεις ατόμων που είναι σε δικαστική διαμάχη για να μπορέσουν να έχουν μια επαφή με το παιδί, το οποίο στερούνται λόγω της ταυτότητάς τους. Δεν αναγνωρίζονται οι οικογένειες που προσπάθησαν να φτιάξουν. Σε έναν βαθμό, άλλωστε, αυτό είναι νομίζω το κενό που έρχεται να καλύψει και η νομοθετική πρωτοβουλία που θα αναλάβει η κυβέρνηση με τη συμμετοχή κι άλλων πολιτικών δυνάμεων: να δικαιωθούν αυτές οι οικογένειες που όλα αυτά τα χρόνια έχουν αντιμετωπίσει πάρα πολλές δυσκολίες, νομικές και όχι μόνο.
Είναι σημαντική η αναγνώριση ίσων δικαιωμάτων στον γάμο, γιατί ένα κράτος πρέπει να φροντίζει να υπάρχει ισονομία ανάμεσα στα μέλη του. Είναι στοιχειώδες σε μια δημοκρατία το δικαίωμα ενός πολίτη να συμμετέχει σε διαδικασίες νομικές που τον αφορούν άμεσα. Άρα, υπό αυτή την έννοια, δεν νομίζω ότι τίθεται καν ζήτημα για το αν και κατά πόσο είναι σωστό αυτό. Φυσικά και είναι σωστό, γιατί η δημοκρατία είναι σωστή, γιατί η ισονομία είναι σωστή, γιατί το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε είναι ένα περιβάλλον πολιτισμένο, ευρωπαϊκό, που απαιτεί τέτοιου είδους νομοθετικές πρωτοβουλίες από τα μέλη του.
Και μόνο έτσι θα μπορέσει να σταθεί και η χώρα μας στο επίπεδο του δυτικού πολιτισμού, του οποίου είναι φορέας. Μάλιστα, όλη αυτή η διαδικασία θα έπρεπε να έχει γίνει νωρίτερα. Ωστόσο, ποτέ δεν είναι αργά να γίνονται βήματα μπροστά, κι αυτό είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό βήμα προς τον φιλελευθερισμό, τη δημοκρατίας και την ισονομία. Αυτό είναι που έχω να πω και σε όσους έχουν αντίθετη άποψη, ότι οι άνθρωποι έχουν κάθε δικαίωμα να έχουν διαφορετικές απόψεις, αλλά σε ένα ζήτημα ισονομίας, ένα ζήτημα δημοκρατίας, δεν νομίζω ότι χωράνε αντιρρήσεις.
Η ελληνική κοινωνία είναι πλέον πιο ανοιχτή στα θέματα των ομόφυλων ζευγαριών. Από την εμπειρία μου μπορώ να πω ότι έχω συναντήσει λιγότερες αντιδράσεις, λιγότερο απαξιωτικές συμπεριφορές από αυτές που θα περίμενα. Η ελληνική κοινωνία ίσως να μην είναι από τις πιο προοδευτικές στον κόσμο, αλλά δεν είναι και από τις πιο συντηρητικές, ωστόσο δυσκολεύεται στις αλλαγές.
Πιθανότατα οι δημοσκοπήσεις μεταφέρουν ένα κλίμα, αλλά αντίστοιχο κλίμα είχαμε δει και όταν ψηφίστηκε ο πολιτικός γάμος τη δεκαετία του ’80, αντίστοιχο κλίμα υπήρχε με την κατάργηση της προίκας ή όταν θεσμοθετήθηκε το σύμφωνο συμβίωσης. Είδαμε στην αρχή ότι υπήρχαν αντιδράσεις, αλλά θεωρώ ότι η ελληνική κοινωνία μεταβολίζει τις αλλαγές, τις ενσωματώνει. Εκπλήσσεται, μπορεί να αντιδρά ίσως όταν προτείνεται μια αλλαγή, αλλά μπορεί να αφομοιώνει και να προχωράει, οπότε αυτό πιστεύω ότι θα συμβεί και στην προκείμενη περίπτωση.
Θεωρώ ότι τα κοινωνικά σύνολα μετακινούνται με διαφορετικές ταχύτητες γιατί συναπαρτίζονται από μέλη διαφορετικών ταχυτήτων μορφωτικών, οικονομικών, επαγγελματικών. Προφανώς κάποια στρώματα κοινωνικά θα προχωράνε πολύ πιο γρήγορα, άλλα χρειάζονται πιο πολύ χρόνο. Η ελληνική κοινωνία, είτε με αργά είτε με πιο γρήγορα βήματα, προχωράει, και θα συνεχίσει να προχωράει μπροστά, είμαι αισιόδοξος.
Τα περιστατικά που έχω να αφηγηθώ με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας είναι πολλά. Θα σου πω για μια τρανς γυναίκα την οποία έβλεπα για μεγάλο χρονικό διάστημα στο ιατρείο, που είχε ένα παιδί, το απέκτησε πριν από την έναρξη διαδικασίας της φυλομετάβασης. Είχε πάρα πολλά νομικά προβλήματα γιατί η βιολογική μητέρα του παιδιού θεωρούσε ότι δεν θα έπρεπε να το βλέπει. Ξεκίνησε ένας πολύ μεγάλος αγώνας, και δικαστικός, για να διατηρήσει το γονεϊκό δικαίωμα ως τρανς γυναίκα.
Και λέω αυτή την ιστορία μιας τρανς γυναίκας γιατί θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό, για να είναι ολοκληρωμένο το σχέδιο νόμου, να περιλαμβάνει και τα τρανς άτομα. Θεωρώ ότι η τρανς κοινότητα είναι πάρα πολύ πιεσμένη και αδικημένη όσον αφορά το ζήτημα των ατομικών δικαιωμάτων. Θα έπρεπε, κατά τη γνώμη μου, να υποσημειωθεί αυτό, ότι δεν είναι μόνο τα ομόφυλα ζευγάρια που δικαιούνται γάμο, πρέπει αυτό να επεκταθεί σε όλη τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα και να συμπεριλαμβάνει και τους τρανς ανθρώπους.
Ο Γιώργος Φλούδας είναι ψυχίατρος, σεξολόγος και μέλος του κλάδου Σεξολογίας της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.