ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ ένα κρακ και ξεχύνεται κάτι φρικαλέο και σκοτεινό: ένα 12χρονο παιδί που το εξέδιδε ένας «οικογενειάρχης» και τα 213 άτομα που επικοινώνησαν για να το βιάσουν. Όπως μας δίδαξε η κάλυψη της υπόθεσης της Ρούλας Πισπιρίγκου, όλο αυτό μοιάζει να είναι στην αρχή του, έχουμε ακόμα πολλές λεπτομέρειες να μάθουμε, μέχρι να σιχαθούμε και τα ίδια μας τα σωθικά.
Ίσως να μη βοηθάει το γεγονός ότι ζούμε στην Ελλάδα και γνωρίζουμε από πριν πως οι θεσμοί θυμίζουν παρακμιακές κουρελούδες. Η «δημοσιογραφία», που στην προκειμένη περίπτωση θυμίζει λύκο με θλιμμένα ματάκια και κοφτερά δόντια, έχει ήδη ξεκινήσει: κάμερες κατασκηνώνουν έξω από το σπίτι του παιδιού, τηλεοπτικές εκπομπές δείχνουν φωτογραφίες του με πίξελ, τηλεπαρουσιάστρια αναφέρεται σε «ερωτική συνεύρεση» και «ροζ βίντεο». Η «δικαιοσύνη» μοιάζει με κάτι αφηρημένο και πολύ πολύ μακρινό, με το οποίο θα πρέπει να παλέψει το παιδάκι όταν και αν εκδικαστεί η υπόθεση.
Οργιζόμαστε μέχρι να βγει στην επιφάνεια η επόμενη υπόθεση και μετά το ξεχνάμε και βγαίνει η επόμενη. Κάποιοι προτείνουν να φτιαχτεί μητρώο με σεξουαλικούς εγκληματίες.
«Ήταν πάντα έτσι ή τώρα απλώς βγαίνουν στο φως;», αναρωτήθηκε ένας γνωστός μου στο Facebook, εκφράζοντας αυτό που μάλλον σκέφτεται πολύς κόσμος. Kάθε δεύτερη μέρα σχεδόν πια βγαίνει στον αέρα μια υπόθεση σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκου. Μάλλον και τα δύο. Γινόντουσαν πάντα, απλώς τα έθαβε η κοινωνία, που θυσίαζε τα παιδιά της πολύ πιο εύκολα. Κι όμως, ενώ τα ήθη έχουν αλλάξει, οι ειδικοί υποστηρίζουν πως εξαιτίας των online κυκλωμάτων παιδικής πορνογραφίας, τα εγκλήματα με θύματα παιδιά μοιάζουν να έχουν εκτοξευτεί. Όλο αυτό βέβαια το μετράμε με ειδήσεις και πρωτοσέλιδα, δεν υπάρχει κάποιο μητρώο ή οποιαδήποτε καταγραφή θυμάτων ή εγκληματιών – αλίμονο, ας τα μετρήσουν αυτά σε καμιά άλλη χώρα καλύτερα, εδώ είμαστε οικογενειάρχες.
Ίσως βέβαια θα πρέπει να σταματήσουμε να πέφτουμε από τα σύννεφα. Νομίζω πως αν μιλήσει κανείς με οποιαδήποτε γυναίκα για τη ζωή της ως κορίτσι, θα φρίξει με τις ιστορίες που θα ακούσει. Έως τα 14 περίπου –γιατί μετά αγρίεψα κι άρχισα να απαντάω– έχω ακούσει από μεγάλους άντρες μερικές από τις πιο νοσηρές ατάκες της ζωής μου, πράγματα που δεν είχα το μυαλό να επεξεργαστώ ή να απορρίψω τότε και που μου έμαθαν ένα χρήσιμο μάθημα για την υπόλοιπη ζωή μου: να φοβάμαι τους άντρες. Δεν θα ξεχάσω έναν 50άρη κύριο με κατσαρά μαλλιά που μου έστελνε φιλάκια και μου έκλεινε το μάτι στη στάση του λεωφορείου κάθε πρωί, ενώ εγώ τον κοιτούσα κάπως κοκαλωμένη από την τελευταία θέση του σχολικού λεωφορείου. Ήταν ένα λεωφορείο για παιδάκια του δημοτικού – ήμουν 11 χρονών. Και όχι, δεν θεωρώ όλο αυτό το πλαίσιο μέσα στο οποίο σεξουαλικοποιούνται τα κορίτσια σε τόσο νεαρή ηλικία ούτε χαριτωμένο ούτε ακίνδυνο.
Πολλοί απαιτούν –και δικαίως μάλλον– να δοθούν στη δημοσιότητα τα 213 ονόματα και τηλέφωνα αυτών που είχαν επικοινωνήσει για να βιάσουν το παιδί. Την ίδια ώρα τo Twitter είναι γεμάτο φωτογραφίες από κρεμάλες και κραυγές για τη θανατική ποινή.
Οργιζόμαστε μέχρι να βγει στην επιφάνεια η επόμενη υπόθεση και μετά το ξεχνάμε και βγαίνει η επόμενη και η επόμενη και η επόμενη, αλλά στην πραγματικότητα η λύση δεν είναι η οργή μας, ούτε η κρεμάλα. Κάποιοι προτείνουν να φτιαχτεί μητρώο με σεξουαλικούς εγκληματίες, κάτι σαν το Sex Offenders Register που υπάρχει στην Αμερική. Στην Αγγλία υπάρχει το Child Sex Offender Disclosure Scheme – ως γονέας ή κηδεμόνας μπορείς να ρωτήσεις επισήμως την αστυνομία αν κάποιος έχει βλάψει παιδιά στο παρελθόν. Κυρίως όμως χρειάζεται εκπαίδευση και πρόληψη. Προγράμματα για παιδιά και εκπαιδευτικούς για την πρόγνωση και τη διάγνωση της κακοποίησης. Καταγραφή των εγκλημάτων, δημιουργία ενός μητρώου, ειδικά πρωτόκολλα στα νοσοκομεία, στην αστυνομία, στις κοινωνικές υπηρεσίες. Όλα αυτά γίνονται ήδη στο εξωτερικό, δεν είναι κάποια μοναδική καινοτομία. Και τέλος, κάτι ακόμα που ίσως να επανόρθωνε αυτό το αίσθημα μόνιμης αδικίας που πλανάται πάνω από την ελληνική κοινωνία – τα ισόβια θα πρέπει να γίνουν στα αλήθεια ισόβια.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.