Παρότι πολλοί περίμεναν παραιτήσεις για τις φωτιές, οι κυβερνητικές αλλαγές που έγιναν, αφορούν αποκλειστικά στην καλύτερη οργάνωση του κυβερνητικού επιτελείου του Μεγάρου Μαξίμου, με τη ματιά στην επόμενη μέρα. Ο πρωθυπουργός δεν θέλησε να αποφασίσει εν θερμώ σχετικά με τις ευθύνες για τις αδυναμίες που παρουσίασε ο κρατικός μηχανισμός, τόσο ως προς την πρόληψη, όσο και ως προς την καταστολή των πυρκαγιών. Οσοι γνωρίζουν πώς λειτουργεί, ήταν βεβαιοι ότι δεν θα έδιωχνε τον αρμόδιο υπουργό, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη μετά τις φωτιές για να μην δικαιώσει, μεταξύ άλλων, και την αντιπολίτευση που το ζητούσε.
Οι ευθύνες ωστόσο είναι αντικειμενικές και προφανείς. Η διερεύνηση των αιτιών και η ακριβής αποτύπωση των δυσλειτουργιών θα χρειαστεί ενδεχομένως περισσότερο χρόνο. Αρκετά από αυτά βέβαια είχαν αναδειχθεί ήδη μετά το Μάτι. Το πρόβλημα είναι, όπως διαπιστώνουν σήμερα αρκετοί ακόμα και μέσα στην κυβέρνηση, ότι οι αλλαγές που έπρεπε να γίνουν δεν προχώρησαν όλες με την ταχύτητα που απαιτούνταν.
Ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι η Πυροσβεστική Υπηρεσία που παραμένει άθικτη, ενώ οι έρευνες για το Μάτι αποκάλυψαν απίστευτα πράγματα και έφεραν στο φως καταγγελίες για τις οποίες στην ουσία δεν έχει γίνει τίποτα. Από τους διαλόγους των αξιωματούχων που έφερε στο φως η εφημερίδα “Καθημερινή” και τις αποκαλύψεις του πραγματογνώμονα αξιωματικού της Πυροσβεστικής Δ. Λιότσιου για τον πρώην αρχηγό που τον απειλούσε ότι θα τον σκίσουν αν γράψει για πολιτικούς και ευθύνες ανωτέρων, μέχρι τις καταγγελίες ότι αφήνονται φωτιές στο έλεος της μοίρας λόγω κόντρας αξιωματούχων και τις επιστολές πληγέντων στο Μάτι που ζητούσαν να παυθεί ο νυν αρχηγός της Πυροσβεστικής λόγω των ευθυνών του τότε, όλα καταδεικνύουν την ύπαρξη σοβαρού προβλήματος.
Αυτά αλλά και όσα τρομερά αποκαλύπτει το πόρισμα του ανακριτή Μαρνέρη δεν αφήνουν καμία αμφιβολία ότι η Πυροσβεστική Υπηρεσία χρειάζεται επειγόντως εξυγίανση και μια γενναία θεσμική μεταρρύθμιση. Όσο αυτή δεν προωθείται και δεν αλλάζουν ούτε πρόσωπα ούτε πράγματα, για ποιον λόγο να περιμένει κάποιος να λειτουργήσει σωστά;
Η αναδιάταξη δυνάμεων του κυβερνητικού επιτελείου που εδρεύει στο Μέγαρο Μαξίμου, ανέδειξε ως ένα από τα βασικά πρόσωπα της επόμενης μέρας τον μέχρι πρότινος γενικό γραμματέα του υπουργείου Οικονομικών, Χρήστο Τριαντόπουλο, που αναλαμβάνει υφυπουργός στον πρωθυπουργό με αρμοδιότητα τα θέματα “κρατικής αρωγής και αποκατάστασης από φυσικές καταστροφές”. Είναι το πρόσωπο στο οποίο ο πρωθυπουργός αναθέτει τη διαχείριση του μηχανισμού για τις αποζημιώσεις και την ανασυγκρότηση των πυρόπληκτων περιοχών. Αυτός δηλαδή που θα μοιράσει τα λεφτά. Είναι αξιοσημείωτο ότι τη διαδικασία αυτή δεν την ανέθεσε ούτε σε κάποιο υπουργείο, ούτε στην τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά σε κάποιο πρόσωπο με αναφορά στο Μαξίμου, προκειμένου, κατά μία ερμηνεία, για να διασφαλιστεί η μη διασπάθιση. Ο άλλος λόγος είναι για να τρέξει γρήγορα το σχεδιασμό με αποτελεσματικότητα, ώστε να κλείσουν κάπως οι πληγές στο προφίλ του “επιτελικού κράτους” που προκλήθηκαν από την αντιμετώπιση των πυρκαγιών.
Το αρκετά συγκεντρωτικό μοντέλο διακυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη, τύπου οβάλ γραφείου, έχει το πλεονέκτημα της πίστωσης κάθε επιτυχίας, αλλά και το μειονέκτημα της χρέωσης κάθε αποτυχίας. Οι αλλαγές που έγιναν, υπηρετούν αυτό ακριβώς το μοντέλο, καθώς ο πρωθυπουργός με τους στενούς συνεργάτες του θέλουν να τα ελέγχουν όλα. Μία μικρή κυβέρνηση μέσα στην κυβέρνηση που εδρεύει στο Μαξίμου και επιτηρεί τα πάντα. Ένα “κυβερνείο” στα πρότυπα του Λευκού Οίκου -αν μπορεί να το πει κανείς έτσι, αυτός είναι πάντως ο σχεδιασμός.
Ο Άκης Σκέρτσος, τον οποίο οι δημοσιογράφοι είχαν πρωτογνωρίσει ως συνεργάτη του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, αρμόδιο και για τα θέματα τύπου, όταν ήταν υπουργός της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, αναβαθμίζεται σε υπουργό Επικρατείας και βλέπει τις μετοχές του να ανεβαίνουν κι άλλο. Η Αριστοτελία Πελώνη κρίθηκε ότι δεν τα πήγε καλά ως εκπρόσωπος τύπου, στην πρώτη γραμμή της επικοινωνίας και στη βιτρίνα της κυβέρνησης. Ο Γιάννης Οικονόμου, που αναλαμβάνει το ρόλο αυτό είναι ένας αυθεντικός νεοδημοκράτης που προέρχεται από την ΟΝΝΕΔ. Επρόκειτο για καραμανλικό στέλεχος, στη συνέχεια πέρασε από τη Ντόρα Μπακογιάννη και μετά βρέθηκε στο περιβάλλον του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η επιλογή του ξάφνιασε αρκετούς καθώς, σύμφωνα με στελέχη της Νέας Δημοκρατίας “διαθέτει πολιτική αντίληψη, είναι έμπειρο στέλεχος, αλλά δεν διακρίνεται για τα επικοινωνιακά του χαρίσματα”. Μετά από αρκετές επιλογές που δεν βγήκαν, το Μέγαρο Μαξίμου μαλλον εξακολουθεί να δυσκολεύεται να βρει το κατάλληλο πρόσωπο για αυτή τη θέση.
Το ερωτηματικό των αλλαγών είναι η μετακίνηση του Θ. Λιβάνιου, ο οποίος θεωρείται έμπιστος του πρωθυπουργού, όπως μαρτυρούσε και η παρουσία του στο Μαξίμου. Το γεγονός ότι το εγκαταλείπει για να πάει υφυπουργός του Πιερρακάκη υποδηλώνει είτε την υποβάθμιση του, είτε ότι πηγαίνει εκεί σε ειδική αποστολή. Το Κτηματολόγιο πάντως, είναι ένα τεράστιας σημασίας έργο που το Μαξίμου θα ήθελε ενδεχομένως να επιβλέψει. Επιπλέον, το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής θεωρείται το μόνο ίσως που μπορεί να απορροφήσει γρήγορα πολλά χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η ανακοίνωση της ανάθεσης του ειδικού ρόλου στον Σταύρο Μπένο προηγήθηκε των κυβερνητικών αλλαγών και σύμφωνα με πληροφορίες ο Κυριάκος Μητσοτάκης τον επέλεξε αφενός λόγω της εμπειρίας του σε θέματα αναδιάρθρωσης (από την Καλαμάτα), αφετέρου λόγω της εμπειρίας του σε συμπράξεις δημοσίων και ιδιωτικών φορέων.
Η βόρεια Εύβοια με την τεράστια καταστροφή που προκάλεσαν οι φωτιές, προβληματίζει έντονα την κυβέρνηση καθώς εκεί θα υπάρξουν προβλήματα οικοσυστήματος και όπως ανέφερε χαρακτηριστικά έμπειρο πολιτικό στέλεχος “δεν θα φτάνουν ούτε τα φορτηγά για να μεταφέρουν τους καμένους κορμούς”.
Παρά τις αλλαγές που έγιναν, η προοπτική του ανασχηματισμού δεν φαίνεται ότι ματαιώνεται, σύμφωνα με τις κυβερνητικές πληροφορίες που κυκλοφόρησαν, αλλά όπως λέγεται, μετατίθεται στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον.