Ατμόσφαιρα δικαστηρίου το 1900
"Εν τη μεγάλη αιθούση του δικαστηρίου τούτου πλήρει κονιόρτου και εσβισμένων τσιγάρων, θόρυβος εκ φωνών και πτώσεως ραβδών επί εδράνων ξύλινων ξεκώφαινεν ευθύς εξ αρχής τον εισερχόμενον".
Θεωρίαι και πράγματα ή (τι γίνεται εν μία δικαστική συνεδρία)
(αφιερούται τοις επί της Δικαιοσύνης Υπουργοίς της Ελλάδος)
Ιω. Γ. Φραγκιάς (εκ ανεκδότου χειρογράφου αποθανόντος δικηγόρου)
*
"Χαμηλόν τι οικοδόμημα συνιστάμενον εκ μεγάλης αιθούσης και δύο ή τριών μικρών θαλάμων, χωριζόμενον από της αιθούσης δια διαδρόμου μικρού. Παχύ κονιόρτου στρώμα εκάλυπτε τον διάδρομον τούτον και ρυπαροί τοίχοι υπεδέχοντο τον εισερχόμενον...: το Πρωτοδικείον Αθηνών.
"Εν τη μεγάλη αιθούση του δικαστηρίου τούτου πλήρει κονιόρτου και εσβισμένων τσιγάρων, θόρυβος εκ φωνών και πτώσεως ραβδών επί εδράνων ξύλινων ξεκώφαινεν ευθύς εξ αρχής τον εισερχόμενον. Η ιερά έδρα των δικαστών ήτο κατειλημμένη υπό δικηγόρων ων τίνες εκάθοντο επ' αυτής της τραπέζης κατά διαφόρους έκαστος θέσεις, συνομιλούντες, κραυγάζοντες, γελώντες και αναμένοντας τους δικαστάς προς έναρξιν της συνεδρίας. Τα δικηγορικά εδώλια ήσαν κατάφορτα υπό δικηγόρων, αστών, ιερέων, στρατιωτών, χωρικών, γυναικών, παιδιών, άπαντων τούτων φέροντων ποικίλας αμφιέσεις. Οι δικηγόροι διεκρίνοντο ιδίως εκ των δικηγορικών φακέλλων ους εκράτουν υπό μάλης, διότι αι χείρες αυτών ήσαν απασχολημένοι εις το φέρειν ράβδον και σιγάρον. [...]
"Κρότος ραβδών πολλών κρουόμενων ερρυθμών επί του εδάφους και επί των εδωλίων της αιθούσης ηκούσθη ισχυρότατος. Ως εν τοις υπαίθριοις θεάτροις και ταις αιθούσαις του Πανεπιστημίου, ούτω και εν τω δικαστηρίω εζητείτο η έναρξις της συνεδρίας υπό των ανυπομονούντων δικηγόρων δια των ραβδών και των ποδών, ελλείψει νομιμότερου τρόπου... Τρείς δικαστές ανήλθον. [...]
"Συνήθως ημείς οι δικηγόροι, οσάκις έχομεν ανάγκην να γράψωμεν προτάσεις διαρκούσης της συνεδριάσεως και δεν έχομεν μεθ' ημών γραφίδα και μελάνην, αναβαίνομεν και καθήμεθα εις την θέσιν εκείνην (της εισαγγελίας), δηλαδή όστις προφθάση να την καταλάβη πρώτος. Με αυτόν μάλιστα τον τρόπο δύναται κανείς να γράφει ανετώτερον, αφού δεν έχομεν τράπεζας εις το ακροατήριον, και δεν μένει και κενή η θέσις του Εισαγγελέως.
"Κατά τας συνεδρίας τίνων Ειρηνοδικών εν Αθήναις, οι παριστάμενοι και κατ' αυτάς επί τας θερμοτέρας ημέρας του θέρους φέρουσι τον πήλον επί κεφαλής και πλησιέστατα της έδρας ιστάμενοι. Κατ' εξαίρεσιν μόνον αποκαλύπτονται τίνες εξ αυτών, οι ευλαβέστεροι, κατά τας ορκοδοσίας, όπερ θεωρείται μεγάλη ένδειξις σεβασμού.
"Πρόεδρος: "Κύριοι δικηγόροι, σας παρακαλώ να καθίσετε. Δεν είναι καφενείον εδώ". Εκδοχή άλλη: "Μήπως νομίζετε ότι είναι Ειρηνοδικείο εδώ;".
"'Αλλοτε παρέστη αυτόπτης εις καταδίωξιν λυσσώδη γενόμενον εις δημοσία συνεδρία ενός των εν Αθήναις Ειρηνοδικείων. Ο Ειρηνοδίκης, μη κατωρθώσας ν' αποβάλη του ακροατηρίου θορυβόντα τινά δικαστικόν υπηρέτην, τόσο εξεμάνη κατ' αυτού ώστε καταβάς από της έδρας του ώρμησεν απωθών τους δικηγόρους ίνα ξυλοκοπήση τον θορυβούντα. Εάν δεν εκώλυον αυτόν οι δικηγόροι, ήθελεν επακολουθήσει ίσως συμπλοκή λίαν χαρακτηριστική της ιδέας ην έχουσιν ενταύθα περί της δικαστικής αξιοπρέπειας και του καθήκοντος.
"Το Σύνταγμα, η ελληνική σημαία, η Βουλή, η Βασιλεία,η Κυβέρνησις, οι νόμοι, πράγματα ιερά, απαραβίαστα, ασάλευτα ως όρη ασάλευτα, και όπισθεν αυτών έβλεπον, πράγμα παράδοξον, ότι οι δικασταί εκείνοι και ο γραμματεύς εκείνος της άρτι λήξασης συνεδρίας διήρχοντο δια μέσου των ιερών και κολοσιαίων εκείνων πραγμάτων, και διερχόμενοι ανέτρεπον πάντα ταύτα δια μόνου του βηματισμού των ως αν ει ήσαν κατασκευασμένα εκ χάρτου λεπτού."
Εντυπώσεις ενός φρεσκοπλυμμένου δικηγόρου.
Κωνστ. Φ. Σκόκου. Εθνικόν Ημερολόγιον χρονογραφικόν, φιλολογικόν και γελοιογραφικόν του έτους 1900. Εν Αθήναις εκ του τυπογραφείου των καταστημάτων του Ανέστη Κωνσταντινίδου.